19 Şubat 1931 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 6

ii 1 a e e may e çe UYANIŞ vr MY MM ea e No. kanl” MATBUAT HATIRALARIM — Üçüncü Kısım — 1914 —- 1923 Büyük muharebe başlangıcından Lozan suihünn kadar Üçüncü cildin nasil yazılacağını dair sözler 1914 Temmuzunda ilân olunan seferberlik- ten sonra 1014 Teşrinievvel | sonunda Yavuz ve Midilli harp gemilerinin Karadenize çıkarak Rus donanmasını araması ve Rus limanlarını topa tütmasile doğrudan doğruya biz harbe girmiştik. Amiral Suhonun kumandasındaki donanmamızın bu hareketi, ikinci cildin sanun- da suretini (o derceylediğim emir ile “yapılmıştı ve buna Vükâla hey'etinin yalniz üç tanesi vakıf bulunmuyordu. (azeteleriiniz aldık- Jam emir mucibince Karadenize çıkan donanmanın kendini müdafa için bu harekete geçtiğini iddia ediyorlardı. Mütârekeden sonra anlaşılan bu hakikatlar kimseye malüım değildi; herhalde ortada nınlakkak birşey vardı; oda Karadeniz vak'asile Osmanli impratorluğunun kati surette ümumi muharebeye girmiş olmasıydı. Bu vaka bir Kurban Bayramında olmuştu ve bütün İs- tanbul şaşkın bir halde idi. Kabineden Cavit beyle beraber üçnüzinin daha istila etmiş ol- ması, Si Li Sait Halim paşanin etrafından sığan Haberinin ağından kulağa dolaşması, dalın o tarihte bile herkese şüphe vermişti ve kara denize çikan donânminın hareketleri meselesi etrafında yaptırılan meşriyata inananlar a7 bülu- muyordu; fakat aiuharebe zari atılmıştı; artık geri dönmek ihtimal Haricinde idi; nasıl ki hir- az sonra üç itilâf devletlerinin sefirleri pasa- portlarımı alıp gitöler. Alamanya ve Avustur- yanın müttefiki zannedilen İlalva, henüz muha- rebeye girmediğinden onun sefiri İstanbulda idi; Romanya ve Amerika. bitaraf durduklarından onların sefirleri d& kalmış idi; bizimde Avrupa ile muvasala Yolumuz Köstence ve Bükreş üze- rinde, valut Akdeniz yolile İtalya tarafından yapılabiliyordu. Osmanlı impiratorluğu her ne şekilde olur- sa olsun bir kerre muhnrebeve karışmış olduğu - TEsini için. Türk mutbuatı uhdesine düşci vazifesine dört el ile sarılmış idi. Halkın ve bütün mem- leketin manevi kuvvetini vükselimekten başka gazetelere vazile kalmamıştı nikbin görünmek mukaddes bir borç idi; ve bu borcu Türk snze teleri candan ve gönülden yapıyorlardı. Seterbetliğimizin ilini temiz sonuna le- matbaamda işçilerimizin çoğu, muharrirlerimizin baziları askeri vazife başıma köşarak yerlerini boş bıraktıkları için ben göne merhum Mahmut Sadıkla baş başı kalmıştim. sadül eylemişli; Rahmetli ile beraber konuşuk, düşündük; Ser- vekilününün gene günlük Hizmetine başlamasına karar verdik ve müsaadösini aldık;-ma(bamın © zamanki şirketinin komandit olduğunu ve bunda Anadolu demiryolile Doyçe Oriyant Ban- kın hisseleri bulunduğunu ikinsi ciltte yazmış- tım. Şeriklerimde günlük Servetilününun inti» şarını arzu eylediler; maksatları baş'amış olan cihan harbinde Alan haberlerini daha iyi neşrettirmek idi. Günlük neşriyatını . Karide- niz vakasından başlıyan Servetifünun, bizim doğrudan doğruya uiümi muharebeye girişimize kadar mümkün mertebe bitaraf düru- yordu; fakat Karadeniz: vakasile Osmanlı im- pratorlnğu merkezi devletlerin yanında İınrbe girişinde yevmi Servetilünun dahi tabintile, bir harbe başlamış olan amilletlerin gazeteleri gibi muhârebeti olmuştu. Günlük Servetifünun selerberlikten biraz sonra başlamak şartile tam hin küsur gün, ve her gün akşamları çıkmıştır. Haftalık Serveti- fünun dahi hizmetine OİAnlel getirilmemişti. Rahmetli Malımur Sadık günlük gazetenin tehrir İley'eti reisliğini Oüzerine almış ve bin şu kadar günde, koca Malımut Sadık bir gün - vağzilesinden ayrılmamıştı.. 1917 iptidala- evvel