2 Ocak 1931 Tarihli Serbes Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Sene: 1 / Erer gün öğleyin çıkar Halk için mücadeleden yılmaz Mefküre Gazetesidir İdarehanesi: İzmir - Gazi Bulvarı “Yeni Asır, yurdunda Nüshası - Heryerde 5 kuruş İ YA, nüsani 1931 | Başmuharriri: Patk Muhittin Yazı müdürü: Behzat Arif | m GRE ar Manisa-Menemen - Balıkesirde ürfi idare Ürfi idare yıl başından itibaren bir ay devam eYcektir-İdarei ürfiye âmirliğine Fahrettin paşa tayip edildi - Divanı harbi ürfiye | Mustafa paşa oriyaset edecektir Menemen divanı harbı ürfisinde hukuku amme name takibata bulunmaya Hidayet bey memur edilmiştir Ankara 31 (A.A) — İcra ve-/23/12/930 tarihinde irtikâp edi-; edile, amirliğine nandanı idarei krfiye muavini E. K. kayma- yinleri tensip olunmuştur. avinliği vayifesinin vazifei killer heyetinin 31/12/930 tarihli) an cürüm hazırlık tahkikatında| ikinci ordu müfettişi birinci feri İkamı Ziya bey. Aza ikinci ko: 2 — Bu kararnamenin icrası |yesine irtibatı baki | kalmak içtimanda atideki karar ittihaz bu cürüm © cumhuriyet © aley-| Fahrettin paşa hazretlerinin ta-İlordu şube 2 müdürü kaymakam |na M. M. vekili memurdur. üzere İzmir müddeiumumi mün> olanı esasiye kanununun Binde | Şumulü bir tertip yete am ein de, Pahettin bey. Aza mülâzimi fır e ve yilerinden Fast ve meler ” N olduğu hakkında kat'i emareler ea a a 57 satın alma komisyonu reisi , >> Menemen, Manisa, Ba- ğ a ye “ri rm lan Baca Mez, Mal ek İm A al eri blade a ey te etme ve filli teşebbüsat vukuun o mü-|nemen kazasile Manisa ve Bal-| © Dıvanharbi örfi rei bi topçu alay 29 tabur 2 kuman-| den O Menemen divanı harbı|keza vazifei asliyesine irtibatları oyit kai emare görüldükte ie-|kesir merkez kazalarında 1 Kâ-| kolordu kumandan vekili mirliva |danı binbaşı Neşet bey. örfisi © nezdinde hukuku amme |baki kalmak üzere İzmir sulh ra vekilleri heyeti müddeti bir ayı teçavüz etmemek © üzere umumi ve ya mevzii idarei ör- fiye ilân edebilir., denilmiş bu- lunmasına, ve Menemende 1930- nunusani 1931 tarihinden itib; ren bir ay müddetle fiye ilân olunmuştur. Kararname; Madde: 1 — Manisa, Mene- men, Balıkesir kazalarında ilân idarei ör- 1931 Mustafa paşa, Aza: Töpçu alay Zkumandanı miralay Ata bey. Aza birinci kolordu şube 6 müdürü müralay Demi — Yukarıda isimleri yazılı ze- tın Manisa, Menemen ve Balı r kazalarında ilân edilen Lu örfiye divanharbı reis ve a ve aza mülâzimliklerine ta- namına takibatta bulunmak için müddeiumumilik vazifesinin xifei asliyesine irtibatı baki k mak üzere İzmir müddeiumumisi Hidayet ve müddeiumumi hâkimi Kemal ve Adapazar sulh hâkimi ve Eskişehir müstat Hikmet beyler tarafınd: tensip ve keyfiyet tasdiki arzolunmuştur. İstanbul mevkufları Bugün Menemene sevkediliyor- lar - Kadın erkek 30 şahıs hak- kında tahkikat yapılıyor Yeni yılın eskisine ben- Başvekil 'paşa bügün irtica hâ- zememesinivesaadetler disesi hakkıda izahat verecexlerdir le dolu olmasını dileriz 1930 senesinin son yaprağı da takvimden kalktı. Onun ye- rine kaim olan 1931 için mutat temennilerle yeni seneye giriyo- ruz. Çok farla bir şey isteme- miş olmak için, biz sâdece gi- ren senenin giden seneye ben- 7cmemesini dileyoruz. Eminiz ki bu dilek umumidir. Zira 1930 arkasında eyi hatıralar bırak- mamıştır. Takvimden tarihe (intikal eden 52 haftanın müvazene: şok nikbin bir gözle de tetkik elsek sevinecek sebeplere pek © kadar tesadüf edemiyoruz. Her #eyi, gül yaprakları altında giz- lemek istiyenler, cali: bir şevkle, 1930 senesini pek dolgun ve pek olgun bir yıl olarak göster- meğe çalışacaklardır. Onların ne diyeceklerini biliyoruz. Meselâ diyecekler kiz “ — 1929 kambiyo buhranı senesi olmuştu. Paramız uçuru- ma (doğru gidiyordu. Alınan isabetli tetbirler sayesinde teh- likenin önüne geçtik. 1930 se- »esinde, bir çok © yıllardanberi ilk defa olarak Türk lirasının kiymetinde bir istikrar görüldü İn- giliz lirası 1030 mihveri üzerinde takıldı kaldı. sessizce temin edi- ln bu fili istikrar, bükü- metin iktısabi siyasetinde haklı bir şeref vesilesi değil midir?,, 1930 senesinin karanlık nok- taları o kadar çoktur ki böyle Ümit verici, teselli verici birkaç €ser bulunmasını memnuniyetle urşılamak mecburiyetindeyiz. Filhakika iktısadi buhranın #ademeleri arasında Türkiyenin hiç olmazsa kambiyo buhranının sarsıci ihtilâçlarından masun kıl- dığını görmemek haksızlık ol Hükümetin harice gönderdi Paraları daha ziyade teenni ve imsak ile sarfetmesi, düyunu “mumiyenin yıkıcı | tediyatının tecili, yerli mallarına karşı baş- yan rağbet buna amil olmuş ve üccari © mübadelâttaki derin durgunluk da esasen kambiyo barekâtının kontrol altında cer- Yanını mümkün kılmıştır. Fakat... buna rağmen ne tüc- Sarlar, ne sanayi” erbabı, ne hasebesine memnuniyetle baka- mıyorlar. Geçen sene içinde, ka- zançların çok az, sıkıntıların çok fazla olduğunu nikbinlerde in- kâr etmezler. Yalnız, bühu ma- hallli âmillere değil, umumi buh- ranın neticelerine (o yükletmek eyorlar. Öyle de olşa, vaziyet değişir mi? yoksa, “Cümleyle gelen düğün bayraml,,mı deyelim? Mamafih tamamen öyle ol- masa gerektir ki 1930 senesinin son aylarını, hükümet vergi sis- temi üzerinde esaslı tadilât tet- kikatı ile geçirdi. Bundan ne çı- kacağıni henüz bilmiyoruz. Ma- lâm olan cihet şudur ki mevcut vergilerden bir çoğunun, halkın tediye kudretile münasip olma- dığı ve bilhassa bazılarının ik- tısadi hareketlere | yük olduğu anleşılmıştır. 1931 senesi mua- mele vergisi beliyesinden kuf- tulur, Kazanç vergisi daha makul esaslar üzerinde kurulmuş bulur, müsakkafat ve arazinin hakiki vaziyeti nazarı dikkate aldıkla- rini görürse inhisar hamuleleri- nin hafiflemesine şahit olabilirse çok hayırlı bir sene olabilecek- tir. Bilmeliyiz ki bunu dilemek olmıyacak duaya amin demek- midir? Nikbinler, 1930 un hatırasını tezkiye için, yine diyecekler- dir ki: “ — Şimendüfer Sivasa var- dı, Ve filhakika Şimendüfer Si- vasa vardı. Keşke çok zengin olsak ta memleketin her köşe- sinden bir demir yolu geçirebil- sek! Bu şimendüfer bahsi üze- rinde çok şeyler söylenmiştir ve daha çok şeyler söy- lenecektir. o Demiryolun mede- niyet ve refah getiren, Devlete kuvvet veren bir âmil olduğunu inkâr edecek akılsızlara zamanı- mızda tesadüf edilemez. Mesele semereleri tedricen toplanacak olan demiryolu siyasetinin feda- kârlıklarını da millete, tedricen, tahmil etmenin çaresini bulmak- tadır. Nihayet nikbinler, belki yasi vaziyeti bileklerinde göste- tiftçiler, ne işçiler. yıl sonu mu- m me mi recek gelimeleri arayacaklardır. Ankara 31 (S.C) — «İnkılâbı Koruma » için yapılacak kanuna esas- İitetkikattan “sonra baş- lanacaktır. o Hükümet bu hususta isticale lü- zum görmemektedir. Muasır inkılâp kanunla- rı celbedilerek | tetkik olunacak ve İnkılâbı Ko- ruma kanunun bu tet- kikatınmahsulü olacak- tır. N İstanbul, 1 ( S.C ) - Başvekil İsmet paşa bu- gün Büyük Millet mecli- sinde Menemen irticâ hâ- disesini izah edeceklerdir. Müşarünileyh bu münase- betle hükümetçe alınan tedbirleri bildirecektir. K. Sami paşa Berline gitti İstanbul 31 (A.A) — Berlin büyük elçimiz Kemalettin Sami paşa bugünkü ekspresle Berline hareket etmişti 1930 siyasi intizamsızlık senesi olmak tehdidinde idi. Bereket 5. C.F, fesih. edildi. Çok şükür, Halk fırkası yalnız kaldı. Türkiyede, Halk fırkası karşısında başka fırkanın yaşa- yamıyacağını isbat eden 1930 çiçeklerle örtmeliyiz ,, ni kullanacak adam ların olduğunu biliyoruz. Hey- hat! Bu mevzu üzerinde onları dinliyecek kimse yoktur. 1930 senesinin — acı, bir hatı rası budur. Normal bir fırka hayatına gireceği ümit edilen Türkiye, bu sene zarfında hatı- rası bile eza veren siyasi ano- malı de, gayri tabiilikte karar kıldı. Türkiyede iki firka yaşa” yabilirdi. Bugün tek bir fırka bile vardır.. Bu noktai nazardan yeni se- meye bulutlu bir hava içininde giriyoruz. 1931 in cumhuriyet İstanbul, 4 ( S.C ) — Örfi idare ilân olunan mıntakada Oo muhaberat sânsöründen- geçecek, se yahat müsaade ile olacak- tır. Salahiyettar maka- mattan seyahat vesikası almak mecburiyeti vardır. İstanbul, 4 (S.C ) — Adliye vekili Yusuf Kemal beyefendi inkılâbı koruma kanununun esaslarını ha- zırlamağa başlamışlardır. Hükümet B. M. Mec- lisine yeni bir kanun lâ- yihası takdim ederek ci- heti mülkiyenin hangi za- manlarda ordudan mua- venet istiyeceği bu ka- nunda tasrih olunacktır. Gazi Hz. dişleri- ni tedavi ettirdi İstaebul 31 (A.A) — Reisi- cumhur hazretleri buğun dişçi lerine giderek dişlerinin teda- vilerine devam etmişlerdi larının hakkile inkişaf ve tatbiki sahasında milletimize neler ha- urladığı belli değildir. 1931 in- tihabat senesi olacaktır. Fakat nasıl intihabat? İşte henüz bir muamma olarak karşımızde du- ran mesele! 1930 senesini sevmemekte Türk milleti mazurdur. Geçen yıl, hiçte istediğimiz gibi bır yıl olmamiştır. Herşeyi unutsak bile, OKublay'ın e kesik, kanlı ve mukaddes başı, 1930 senesi üzerinde silinmiyecek, silinemi- yecek çok acı, çok elim bir ha- tıra olarak kalacaktır. 1930 un sonu üzerinde İrtican menhus damgası vardır. 1931 tam ve kâmil manasile Cumhuriyet damgasını taşıya- cak mı? Bunu temenni ediyo- rüz. YILMAZ İstanbul 31 (8.C ) — İrtica hâdisesile alâkadar o mevkufla- rn tahkikatı ve isticvaplar bugün bitecektir. Şeh Esadın bastalığı sevkedilmesine mani olmadığından mevkuflar bugün Menemene sevkolunacaklardır. Firari Oo maznunlardan © Naşit namında bir şahe © Geliboluda yakalanarak İstanbula geti- rildi. Menemenden iş'ar üzerine irtica vuku (bulan hâdisesin- Meraştan Sur Ahali fırkası lideri Abdül- kadir Kemalinin Suriyeye geç- tiği tahakkuk etmiştir. Yaptı- ğımız tahkikata nazaran Kemaii bu firarı bazı adamlarla bera- ber evvelce kararlaştırılmış ve tafsilâtını evvelce verdiğimiz şe- kilde tatbik etmiştir. Suriye ile muhabereyi Alemdar zade avu- kat Mahmut vasıtasile temin et- tikten sonra muhabere ettikle- ri kimselerle mutabık kalarak Meraştan o Suriyeye müteaddi havalelerle para göndermişlerdir. Bu paraların yalnız Meraştan değil Kemalinin yakın akrabala- rından bazısından veya birinden de tedarik edildiği rivavet edil- mektedir. Söylendiğine kaçarken göre Kemali akraba ve yakınla rından bazılarına şu herzeleri de yumurtlamıştır: “ Ben Suriyeye geçiyorum oradan İrana gideceğim Türki- yenin güneşi şarktan doğuyor, ben de şarktan Türkiyeye gire- ceğim. ,, demiştir. Bu sözlerden anlaşılıyor ki henüz hakkında takibat için hiç bir karar ve hareket olmıyan Abdülkadir Kemalinin (firara mecbur kalacak derecede azim de alâkadar bulunmak töhme- tile Şehremaneti avukatların dan Hasan Fehmi © efendile Tablakâr Hasan namında bir şahs tevkif edilerek Menemene gönderildiler . Mevkuflar © ifadelerinde bazımühim itirafatta bulun- dular. Tahkikat dikkate şa- an bir safhaya (girmiştir. ikici baba türhelerine mum diken kadın ve erkek otuz kadar şahıs hakkında (o tah- kikat y iyor. A. Kemali neler söylemiş yeye giden paralar nerelerden tedarik edildi; bir de şimdi buuu dinleyin! A.Kemali Antakyada mı günahı vatana hiyaneti vardır. Hiyanet ve günahının ( yanına kalmıyacağını anladığından h lâsı firarda bulmuş © demektir. Zaman bize bu bhiyanetin şekli- ni de öğretecektir. Yeni gün gazetesi Abdülkadir Kemalinin Kırk handa olduğu" nu yazıyer Antalyada intişar etmekte olan Yeni gün gazetesi Kırkhan muhabirinden aldığı şu haberi yazıyor: “ Adanada son zamanlarda (Ahali) fırkası namında siyasi bir fırka teşkil etmiş olduğunu Türkiye gazetelerinde öğrendi- ğimiz, Abdülkadir Kemali beyin dün şehrimizde dolaşmakta ol- duğu görülmüştür. Mumaileyhin beraberinde iki arkadaşı daha vardır. İstanbul gazetelerinin | neşriyatından an- laşıldığına nazaran Adanada neş- retmekte oldukları (Ahali) ga- zetesinde çıkan bir yazı müna- sebetile Türkiye hükümeti mu- maileyh ve mes'ul müdürü hak- kında tevkif kararı verdiğinden kendilerini aramaktadır. Abdülkadir Kemali ve arka- daşlarının bu yüzden Adanadan kaçarak şehrimize geldikleri an- aşılıyor.
