1 Ocak 1931 Tarihli Serbes Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Gri anlamiyanlar || Baların rolü tohumları a Şu son günlerde, dar düşün- celi bazı gazeteleri takip eden- ler, bunların mantığa, aklı seli me ve hüsnü niyete ne kadı küskün olduklarını ve cumhuri- yet ne kadar tersine anla- dıklarını bayretle görmektedir- ler Bu gazetelerin “vatanperver- lik,, feveranını mucip olan, söz-)i, de Menemendeki ii hâdü sidir. Sözde divoruz, bunlar- da irtica vesilesile kendilerinden her halde çok daha O cumhuri- yetperver olan serbes fikirli ga- zetelere hücumden, tarizden ve iftiradan başka bir şey görülmi- or. ” İrtica sevmediklerini, i dan nefret ettiklerini ispat ii bu gazeteler matbuat serbesti: sini bir cinayet, kanaat hürriye- tni bir hiyanet addettiklerini gösteriyor ve © kendileri gibi düşünmiyen, ve. kendileri gibi düşünmedikleri için, tabii ken- dileri gibi yazmıyan, muharrir- lere hemen irtica müşe' manevi mesulü, Koblayın yapıştırıyorlar. Bu gibi yazılara cevap ver- mek çok alçalmak olur. Onun için hiç cevap | vermiyeceğiz. hatta muazzez şehit katili yaftasını Yalnız bu efendilerin zibniyetini |iSİ göstermek istiyoruz. o Onların cumhuriyetçi muhalif gaze- telerin kapanmasile başlar ve muhalefet yepmış olan gazete- cilerin zındaı atılması tale- binde karar kılar. Yalnız biz anlamak istiyoruz ki bu Cumhu riyetin manasından ve gayesin- den bihaber muhavrirlerin cum- buriyetçiliğile hürriyet düşman- larının istibdatçılığı arasında ne lark vardır? Onlar da; bunlar da lerile hemfikir “olmak kendi- şartile ve münhasiren k--di fikirlerini ilân etmek için b.ckese “hürri- yel, — verirler. Bu o zencirbent bürriyet, hürriyet olabilirse, ten- kit sesine hiç tahammül © ede miyen ve her firsatta ona tev- <ih edeceği ittihamların en ha- fifi bainilkten, © mürtecilikten ibaret olan bu gazetelerin çok perver olduklerına ina- Acibâ be arkadaşlar, Cum- huriyeti böyle mi anlıyorlar ve bu yazılarile Cumhuriyete hiz- met ettiklerini mi zannediyor- lar? Acaba bu efendiler bu va- tanın yalnız kendi vatanları ol- duğu ve bunu yalnız kendileri- nin lâzımgeldiği gibi sevdikleri zehabında mıdırlar? Milletin sa- adetini yalnız kendilerinin iste- diğini ve kendilerile aynı fikir- de olmiyanların en kara fikirler takip eden vatan ve millet ha- inleri olduğunu mv tehayyül ediyorlar ? — Evet mi? Evet demiyeceklerini, deme- #e cesaret edemiyeceklerini liyoruz. Ne yazık ki | yazıların- dan çıkan mana budur. Onların zibniyntince vatandaşların Wstirabından bahsetmiş k bir ibtilgj teşvikile müsavi On- ların zannıncs Türkiyede en gü- zel siyaset Devekuşu siyasetidir. Tehlikeyi görmemek için gözle- rini kapamak.. Onlar farzedi- yorlar ki her şey eyidir demekle etrafa nifak tmak mıdır? her şey fena olmaktan kurtul- muş olur. Bunun için bir gaze- teye tanıdıkları en yüksek hak, söüküt durmaktan * ibarettir. Biz bu zihniyeti cumhuriyet- çi, bir zihniyet addetmediğimiz cumhuriyetçi zihniyetin tam aksi olduğuna emin bulunduğumuz. in, bu arkadaşlarla maalesef birleşemiyeceğiz. Bizim için cüm- huriyet bir kelime değil, bir süs değil bir hakikattir. Cumhuriyeti hükümdarlıktan ayıran şey bun- da vatandaşlara tanınmamış olan hakların ve hürriyetlerin onda temin edilmiş olmasıdır. Matbu atı hür olmıyan, kanaat ve fikir bürriyetine riayet etmiyen hulâ- sa hürriyet temeli üzerine ku rulmuş olmıyan bir cumhuriyet tanımadığımız için bizim teşi lâtı esasiyemizin bize bâhşettiği bakların ve hürriyetlerin de bi- rer hakikat olduğuna biz emin bulunuyoruz Muarrızlarımız bila- kis bunu unutuyorlar, veya w nutmağa çalışıyorlar. Aramızda- ki küçücük fark © işte bundan ibaret Bizim için Cumhuriyet en yüksek bir imandır. Onu olduğu gibi göstermek, onu sevdirmek Bu sebepledir ki, eti olmadığı gibi, ola- miyacağı gibi göstermek istiyen cumhuriyet içinde fikir istibdadı, vatanperverlik inhisarı kurmak n gazetelerin Cumhuriyeti sevdirmek kaygusunda “oldukla- rını zannedemiyoruz. Nihayet, bu efendileri iste- dikleri cumhuriyetin “nasıl bir idare olduğunu kendilerinden sorabilir miyiz? Onların gönlünce cumburiyetçi olmak için nasıl könuşmak, nasıl yazmak icap eder? Yoksa, onların gönlünce cumhuriyetçi olmak için ilk ve son şart onlara benzemek midir? Hiç bir fikrin zorla hakikat olamıyacağıni ve kendi fikirle- rine benzemeyen fikirleri torla susturmak onları ilzam etmek olmadığını unutuyorlar. Biz Cum- buriyeti Cumhuriyet prensiple- rile beraber seviyor ve ancak öyle sevdirebileceğimize, Fakat öylece muhakkak sevdireceği mize emin bulunuyoruz. Cumhu riyetin yenilmez kuvvetini yapan prensiplerinin yüksekliği, insan lığıdır. Hürriyetsiz Cumhuriyet mazariyesi muarızlarımızın olsun. Yılmaz Yunan Başvekil Varşovaya vasıl oldu Varşova 30 (A.A) — Yunan Başvekili M. Venizelos bugün Varşovaya muvasalat etmiştir. Müşarünileyh Kânunusaninin iki- sine kadar burada kalacaktır. e e Hint isyanı Rangon 31 (A.A) — Bir Hint müfrezesi Sırkvin civarın. lere hücum ederek bunlara mak- e — e jd Kani 1931 Ankara 31 (5.C) — grubunun çok hararetli dünkü içtima: saat on kadar devam: etti. Meb Sami; İshak Rifat, Tahsin ve A beyler hükümetin irticaa azami teyekkuz göstermesini tediler, Bazı meb'uslar etin neşriyatını mevzuu ederek tenkidat tarzını ettiler, İstanbul meb'usu Yusuf tel Dün istirahat ettiler İstanbul 30 (A.A ) — Reis cumhur Hz. bugün dairelerinde çıkmamışlardır. Motorsuz tayyareler Londra 30 (A.A) — tayyarecisi Prinç motorsuz tayyare ile Lipne karargâhi Calais arasındaki mesafeyi İngiliz| bir| ile) 31) Adana 31 (S.C) — Ahalifır- kasını ortaya çıkarıp etrafına bir takım şüpheli adamları top- layan ve fırka binasını içtihat ocağı yapacağına esrar- keş ini haline getiren Abdülkadir Kemali; nihayet bir kaç arka- daşını peşine takarak firar etti. Abdülkadir Kemalinin fırkacılık faaliyetini adım adım takip eden zabıta; çok şüpheli hareketleri- ne tesadüf etmiştir. İşte, bütün menfi emellerini tabakkuk ettirmek için ortaya atılan Abdülkadir Kemali Bay- raktar zadeler vasıtasile Suri- yenin muhaberesini temin edi- yordu Dâha ilk atılışlarında perde altında iş yapmağa | çalışan “Abdülkadir Kemali evvelâ gaze- tesinde intişar edecek yazıların mesüliyetinden kurtulmak için müdürü mes'ullüğü bir mektep talebesine vermiş ve kendi yaz- dığı makalelerin altında da avu- kat Mahmut Nedimin imzasını attırmıstı. Abdülkadir Kemali fırkasını tul ve mecruh olarak 50 kadar) zayiat verdirmiştir. kurduğu zaman bütün kuvvetini hudut haricinden almağı düşü- Gazi Hz. j istirahat buyurmuşlar bir tarafa)” Denizli mebusu Mazhar Müfit ve Aksaray mebusu Besim Ata- lay beyler hükümetçe alınacak tedbirlere temas ettiler. Bu beyanatı müteakip Baş- #İvekil İsmet paşa kürsiye gelerek İrtica hâdisesini izah ettiler. ir saatten fazla devam eden 38İbu izahatlarında Menemen hâ- ti disesinin İstanbula kadar uza- “İdığını, muhtelif yerlerde tevkif İedilen şahıslarla alâkası ol- V/ zer İda. 7 > duğunu beyan ettikten sonra hükümetçe ittihazı | düşünülen tetbirlere nakli kalem etmişler- dir. İsmet paşa © vazifesini etmiyen jandarma zal vanı harpta ve sivillerin adliye mahkemelerinde muhakeme edil- meleri ayni mesele ile iki mal kemenin meşgul olması netice- sini vereceğini, bunun doğru ol- madığinı, mahkemenin tevhidi ile bütün o maznunların divanı gün öğleyin çıkar Halk için mücadeleden yılmaz Mefküre Gazetesidir "hanesi: İzmir - Gazi Bulvarı “Yeni Asır, yurdunda Nüshasi - Heryerde 5 kuruş 151 müdürü; Behsat Arl | vilâyetile Menemen kazasında fi idare ilân olunmuştur. | çora beyle Hamdullah Süphi bey harplar | tarafından muhakeme edilmesi muvafık olacağını #öy- lediler. Ankara, 31 ( 5.C ) — Mene- ile Manisa vilâye- nın diğer kâza- ı larında Örfi idare ilân edildi, Örfi idare kumandanlığına Or- du müfettişlerinden Fahrettin paşa tayin edilmiştir. Teşkil edi- lecek Örfi idare divam harp reisliğine de Mustafa paşa ta” yin olunmuştu: ŞIDDET KANUNU Hükümet her zamankinden daha kuvvetli olduğundan İsmet B. mühim bir: kısmı Mene- men irtica hâdisesi mü- İnasebetile şiddet gösteril- mesine taraftar olmasına Abdülkadir Kemali Niçin ve Nasıl Huduttan Kaçmış Bulunuyor? Abdülkadir Kemali Ahali fırkasını kurarken kuvveti hudut haricindeki hainlerden almayı zaten düşünmüş mü? Bayraktar zade Ahmet, kardeşi Mahmut Nedim vasılasile, Abdülkadir Kemaliye mekruplar yazıyordu. Şimdi buluştular nüyordu. Hudut haricindeki bü tün omuhaberatın da (kâtibi umumi olarak geçirdiği avukat Mahmut Nedimin vasıtasile ya- pPiyordu. Malüm olduğu üzere Bay- raktar zade Mahmut Nedimin kardeşi Ahmet elyevm Suriyede hudut boyuna yakın bir yerde nahiye müdürlüğünde bulunmak- tadır. Abdülkadir Kemali geçen- lerde akrabasindan bulunan bir müallimeyi bayraktar zade Ahmet ile nışanlandırılmıştır. Bu Ahali gazetesinde intişar eden mahut makalelerde Pariste birkaç vatan haini tarafından çıkarılmakta olan La Republik deşme (gazetesinde de aynen intişar etti. Bu Ahali gazetesinde intişar eden yazıların kimleri memnun etmek için yazıldığını çok eyi anlatır. Bugün hudut haricinde çıkmağa muvaffak olan Abdül- kadir Kemali hiç şüphe yoktur- ki dişarıdaki © düşmanlarımızla el ele vererek çalışmaktan çe- kinmiyecektir. Nasil kaçtılar ? Ayın 17inci günü akşamı met paşa şiddet kanunu- nun tanziminde acele gös- termemektedir. İstanbul 31 (5.C) — B.M. M. reisi Kâzım paşa bugün Anka- aya müteveccihen İstanbuldan Abdülkadir o Kemali OAdana - dan © kaybolmuştur. & Mahmut Nedim ise hakkında tevkif mü- zekkeresinin kesildiğini haber aldığı akşam ortada görülmedi. Abdülkadir Kemalı buradan gi- derken yanımda henüz isimleri tespit edilemiyen iki kişi daha vardı. Dört firari Ceyhanın Mus- tafa beyli köyünde birleşiyor- lar. Orada bir gece kaldık- tan sonra arabayla Erzine geçe- rek Hüseyin efendinin evinde geceledikten sonra oradan teda- rik ettikleri kılavuzlarlarla Güllü ve Kapulu tarikile İskenderona kendilerini atıyorlar. Hudut haricinde kendilerin- den pasaport aranacağını bildik- leri için derhal Kılıkhana geçe- rek oradaki Fransız istihbarat zabitine ediyorlar. Kimlerle münasebettar Abdülkadir Kemali burada Şimdilik © tespit edildiğine göre menfi vaziyetlerinin hükü- metçe sezildiğini anlıyan hemen paşa şiddet kanununun tanziminde acele göstermiyor istanbul, 31 ( S.C ) — Jmankinden daha kuvvetli Meclisi azalarını.Jolduğundan Başvekil İs- mufarakat etmişlerdir. İstanbul 31 (S.C) — İstanbul tahkikatı devam ediyor. Şimdi- ye kadar mevkufların isticvap- ları ve elde edilen evraktan şeyh Esat namındaki yobazın Şeriatı | kurtarmak | tarzındıki gülünç düşüncelerinin, telkin'e- rinin ve tahrikâtının hâdisede Muşlada Kışlık zeriyat Muğla 30 (S.C ) — Vilâyeti- mizde bu seneki kışlık zeriyat için hazırlanmış olan tarlaların mikdarı üç yüz elli bin dönüm- dür. Teşrinisaninin gayesine ka- tarlaların mikdarı Geçen Teşrinis dar ekilen müksulât mikdi mukayese | edilirse | bu seneki zeriyat mikdarı yüzde on nok- sandır. Bu noksanlığın sebebi şudur : Bir çok © yerlerde / züirram elinde kalmış hububat vardır. Tütün ziraatı da genişlemesi ve şumüllü bir hal almasıdır. Has valar müsait gittikçe (o buğday arpa ve burçak gibi mahsulâan ekilmesine devam edilmektedir, Kışlık hububatın (— ekilmesi ikinci kânun sonuna kadar sü- recekiir. Yeni tütün zeriyatı hak kındaki kanunun bahşettiği mü- saadeye göre her kazada tütün ekilmesi ve memnu mıntakaların tamamen kaldırılması sebebile zürra hububat inden ziy de tütün dikimine rağbet ve he- ves etmektedirler. Bu sebepten zeriyat sahası nisbeten © geçen sene zeriyatından daha az ol- duğu anlaşılmıştır. Bulgarların Teklifi Bulgaristanda bir deri fab- rikasından şehrimiz ticaret oda- sına gönderilen bir o mektupta memleketimize . gayet iyi cins mamul deriler gönderilmek İs- tenildiği. bildirilmiş ve fabrika eki on kişi kadar Ahali Fırkası men- subu hudut haricine çıkmıştır. için de bir — zatın