2 Ocak 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SENE N' ?CS Başmuharrlrl YUNUS NADİ "ilıtHMiıııııınmtttmttmı 1 1 • 1 " * v İDAREHANE^t: ı)üym>nnmnraiye karşısında dairei matisns» Telgraf: tstanbul Cumhuriyet Posta k u t u s u : N° 2 4 6 . Başmuharrir i 2368 • Tahrlr müdürU ; 3236 müdürü 2365, Kitap kısmı 473 Cumhuri Belediye cezaları sui istimal edilmemelidir Dün, Beyazıt'ta lâstiği patlıyan 2371 numaralı otomobil yol üs • tünde dururken zabıtai belediye memur 1 an gelmişler ve otomobil in oradan kaldırılmasını şoföre ten bih etmişlerdir. Şoför patlak lâs tikle meşgul olduğundan bu vaziyette her hangi bir otomobilin yerinden kaldırılamıyacağını söyle miş ve bu tevakkuf ta bir zaru ret, mecburiyet olduğunu anlat mak istemiş ise de dinliyen ol mamıştır. Nihayet şoför Mehmet Tevf ik Efendi memur efendiler tarafından karakola götürülmüştür. Şoför Tevf ik Efendi hakkında zabıtai belediyece bir zabıt varakası tanzim olunduğundan bittabi bir kaç gün sonra bunu bir ceza karar varakası takip eyliyecektir. Vakia yeni kanun ile bu şoförün derdini evvelâ mensup bulunduğu kaymakama, ve oraya anlatamaz sa sulh mahkemesine müracaat etmesi lâzım geliyorsa da zabıtai belediye memurlarmca tanzim olunan zabıt varakaları mücazata esas teşkil ettiğinden memurla rın gelişi güzel zabıt varakası tutmamaları ve adalet mefhumundan ayrılmamaları lâzımdır. Ceza sui istimal edilirse terhip kuvvetini zaafa uğratabilir. Zabıtai belediye memurlannın buna dikkat et mesi lâzımdır, diyoruz. CUMA 2 KANUNUSANI 1931 ABONE ŞERAİTİ jj M O D D E T : jTÜRKİYE İÇİN j Seneliği İ 1400 Kr. İ | 6 Ayhğı: 750 Kr. | {TAylıgı | 400 Kr. | HARİÇ 2700 1450 800 İÇİN j KrTl Kr. j Kr. I == 5 Kuruştur = Nüshası her yerde İsmet Pş. diin Mecliste irtica hâdisesini ve alınan fevkalâde örf î tedabirleri izah etti, Heyecanlı müzakereler oldu Meclis, idareiörfiyeyi tasvip etti İstanbul'daki mevkuflar bugün gönderiliyor! Dahiliye Vekilinin dünkü isticvabah, Antalya'da da tevkifat yapıldı Divanı harp faaliyete geçiyor F Lâik Idare Ne demektîr? Dünkü heyecanlı celse Başvekilin ve söz alan meb'usların beyanatı Başvekil Hz. nin mü îim nutuklan tını ve münakaşaları sırasile bildiriyorum: Şehrimizdeki mevkafları bugün Izmir'e götürecek olan Anafarta vapurti Menemen'de irtica şeklinde baş gösteren fesat hareketinin İstanbul şebekesine ait olan ilk tahkikat kısmı dün hitam bulmuş, fezlekei iptidaiye tanzim edilmiştir. Buradaki 9 mevkuf bu sabah saat onda Seyrisefain idaresinin (Anafarta) vapuru ile doğruca tzmir'e sevkedileceklerdir. Şehrimizde tahtı tevkife alınmış olan eşhas, başta Şeyh Esat Ef. Ankara 1 (Te Ankara 1 ikinci kânun (Başmu harririmizden) Menemen ve hava lefonla) B. lisindeki fesat faaliyeti mahallî bir ör M. Meclisi bu fî idare tesisine müntehi oldu.. örfî i gün saat 2 de Redare muvakkat bir tedbir oîup karı is Kâzım Pş. nin riyasetinde top şiklık sahnelerinde haklıyı haksızı sürlandı. Evvelâ atle ayırt etmek için ittihaz olunur, Menemen ve have bu tef rik ameliyesinin hitamını mü valisinde ilân eteakıp ta derhal kaldınlır. Menemen' dilen Idarei ör de tesisine mecburiyet elveren örfî i fiye kararnamesi darenin azamî iki ay zarfmda vazife okundu. Bundan sini ikmal edeceği tahmin olunmakta sonra irtica hâ disesi ve hükudır. metin aldığı teHâdi*e mehdilik davasile din ve şeriat istiyen bir çetenin vahşiyane ci dabirin izahı hak kında Denizli nayeti ile meydan almıştır. Hâdiseyi meb'usu Mazhar el altından körükliyenler vardır. Di Müfit Beyle ar vanı harp mücrimleri muhakeme ede kadaşları tara cek ve cürümleri sabit olanların ce fından verilen zalarını verecektir. Adaletin bu sür' takrir okundu. atli icraatı esnasında hakikatlerin herBaşvekilin bu u e s nazarında bir daha olanca çıplak mühim mes'eleye vereceği lığile görüleceğine şüphe yoktur. E cevap ğer bu fesat kargaşalığına saffetle malum olduğun karışmışlar varsa ve eğer bu hâdise dan Meclis salo muvacehesinde hâlâ hakikati kavra nu çok kalaba lıktı. Takririn yamamışlar bulunursa onlar da ne okunup müzake beyhude yere manasız bir davaya tareye konması üraftarlık etmiş olduklarını hayretle zerine İsmet Pş. ve nedametle göreceklerdir. kürsüye geldi.GeFilhakika dinin ve şeriatin ihyasını rek idarei örfi îstemek için her şeyden evvel bunların ye, gerek irtica ortadan kalkmış olması lâzımdır. Hal hâdisesi ve takibuki bunlar ve bilhassa ibadat ve taa batı hakkında izahat verdi. Mü. < ta taalluk eden kısmında din ortadan teakiben takrir Ağaoğlu Ahmet, Ali" asla kaldırılmış değildir. O olduğu gisahibi Mazhar Saip ve Mazhar bi duruyor, ve herkes dilediği gibi iMüfit,Kars meb'u Müfit Beyler nanmakta ve istediği şekil ve mahal su Ağaoğlu Ahmet, Urfa meb'usu Ali Sade ibadet eylemekte tamamen hür bu ip Beyler söz aldüar. Başvekilin beyanalunuyor. Mevcut olan bir seyin iade ve ihyasını îstemek doğru değildir ta • biî. Nitekim Menemen'de ika olunan vahşet zahiri halde büyük bir cehalete îstinat ediyor. Onun iç yüzündeki fesatların lâyık oldukları pek ağır ce zalarla mukabele ve muamele göre ceğine ise şüphe yoktur. Bu vesile ile Cumhuriyet rejimi • nin belli başlı esaslarmdan biri olan lâiklik mes.elesini bir daha tetkik ve îzah etmeği faidesiz saymıyoruz. • Cumhuriyet idaresinin din bahsinde îhtiyar ve tatbik ettiği tekâmül dini , dünya işlerinden ayırmak olmuştur. Hakikatte bu tekâmül asrî bir anlayıs Ankara 1 Cumhuriyeti korama olan Cumhuriyet rejimînin lehine ol kanun lâyihası, Cumhuriyete karşı bir duğu kadar binnefis dinin dahi lehi ihtilâl hareketi zuhurunda hazırlanedir. Din, dünya işlerine karıştırıl nan fevkalâde kanun mucibince derdıkça onun daîma saf olmak ve saf hal dört veya beş kişilik bir mahkekalmak lâzım gelen mahiyeti dünya me teşkil edilecek ve munhasıran nin bin bir menfaat ve ihtirasla karı mücrimleri muhakeme ve tecziye eşık olan işleri ile kirlenebiliyor ve decektir. Bu mahkemenin kararı kat'î bundan da insanların ahlâkları Allah,a olacak ve temyize gitmeksizin hükümkarşı bile yüzsüzlük denilecek çirkef ler meclisin tasvibile infaz edileceklere pekâlâ sürüklenip gidiyordu. (Hi tir. Fevkalâde adlî kanun lei şerM; ) tabirinde sak'ı olan ahlâkAnkara 1 (Telefonla) Fevkalâde sızlığın sukut derekesi her cemiyetin ve ferdin şan ve havsiyetini lökünrlen •zamanlarda adliyeyi derhal faaliyete geçirerek seri kararlar vermek üzere baltalıyacak kadar berba* Wr sevdi. hazırlanacak kanun lâyihası için Sonra dünya cok terakki etmis ol Adliye Vekili tetkikat yapmaktadır. duğu içîn insanların ve cemiyetlerin Bu hususta Italya'da ve daha bazı hukukunu bin üc vüz sene evveline lerde bu maksatla tedvin edilen ait ahkâm ile temin etmeğe imkân kanunlar da tetkik olunacaktır. Esac en bir cok verlerde devlet ve inkıHulunmuyordu. îki yalancı şahitle bir ( Mdbadi 4 üncü sahifede ) "Divani harp,, vazifeye başlıyor Menemen 31 (Hususî) Divanı Harbi örfî Reisi Mustafa Paşanın Doğru değil mi? Kânunuevvelin üçüncü günü Menemen'de hâdise vukua ge'iyor, Rn TC o&la Aîi El^uU olmak ii«ere Fİ1A»*«« mübadillerinden isimleri evvelce yazılan ediliyor. Paşa ile beraber Divanı hâdise hakkında aldığımız ilk rapor altı şahıs ve son defa tevkif olunan tnav harp azaları, müddeiumumilik, ve lar dökülen kanlar için bizde şiddetli nacı ve fırıncı oldağn söylenen Hasan'dır. istintak hey'etleri de gelecektir. Dibir teessür ve vak'anın mahiyeti iti Mavnacı Hasan hakkında Filorina'lı mübarile üç dört kişinin devlet kanunla badillerile beraber tevkif emri geldiği vanı harp, tahkikatın cereyan et rraa karı çılgınca hareketi ve derhal halde o vakit bulunamamış, nihayet cid miş olduğu Menemen kışlasında cezalarını görmeleri fikrini uyandır dl tahkikat ve taharriyat neticesinae toplanacak ve ağlebi ihtimal cu dı. Müteakip raporlar Kublây Beyin Odunkapı taraflarında saklandığı bir ev martesi günü faaliyete geçecektir. yaralandıktan ve dermansız düştük de derdest edilmiştir. Bu adamın da feten sonra, şerirler tarafından tecavüsat komitasuıda mühim bir rol aldığı beke ile alâkaları olduğunun meydana ze uğradığını, eleminizi tahrik etmi Gazi Hz. nin Şiikrü Kaya B. in anlaşümıştır. çıkanlması bütün tereddütleri izale etyeyim, tafsilâtını hepimizin bildiğimiz miştir. Bu hususta henüz şimdiden Siyasi bir şebeke avdetine intizar ettikleri tarzda vahşiyane muamele gördüğünü sarih bir malumat verilmemekle beraber Tahkikat ve isticvabattan şündiye kaanlaşılıyor bildirdi. Ayni zamanda nazari dikkader elde edilen netice çok şayanı dikkat mürtecilerin büyük bir teşkilâtla alâkatimizi celbetmiş olan şey hâdisede haReisicumhur Hz. dün akşam geç bir şekil arzetmiştir. Bidayette beş on dar olduğu muhakkak addedilmektedir. zır bulunan halkın ilk raporlara göre vakte kadar hiç bir yere çıkmamışlar serserinin ve kafası örümcekü Derviş ve Mevkuflar ne halde kayıtsız ve hissiz bir halde seyirci kal ve Dolmabahçe sarayındaki dairele şeyhin tertip ettiği mevzii bir irtica haŞehrimizde tahtı tevkife alınmış olan masıdır. Bu kadar malumat bile eşki rinde meşgul olmuslardır. Dün sara reketi olarak tâvsif edilen Menemen mevkuflardan Şeyh Esat Efendi tevkifayanın dolgunluğunu, husumetlerinde ya bir çok müracaatlar vaki olmuş ve hâdisesinin çok şümullü bir fesat şebe ne hastanesinde bulunmaktadır. Diğerlekesi oldağu, siyasî gayeler peşinde koş ri de tevkifanede ve ayrı ayrı höcrelere ki vahşetin havsalanın almıyacağı de müteaddit istidalar takdim edilmiş tuğu, ciddî teşkilât ve tertibata malik recede koklü olduğunu, sonra etrafta tir. Ankara'ya hareketlerini tehir e konulmuşlardır. Şeyh efendinin hastalığı bulunduğu meydana çıkmıştır. Bilhassa bulunan kalabalığın seyircilerden an den Gazi Hz. bir kaç gündenberi ir ( Lutfen sahifeyi çeviriniz ) mevkii içtimaî sahibi bazı zevatın bu şeIaşılmaz bir haleti ruhiye içinde şaş tica hâdisesinin tahkiki için Mene IIIIIIIIHIIIIIIIMIIIIIMIIIIIIIIIIHIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIUIIinilllllHnillMIMIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIinilillllliniillllllllllllllinillinilllUI kın, lehlerine tefsir etmek için şaşkın men'de bulunan ve yarın şehrimize a bir halde bulunduklarını bize telkin deti beklenen Dahiliye Vekili Şükrü ediyor. Fakat mes'elenin bu kadaıt Kaya Beyle birlikte pazar günü Bur; da eh:"Ti '"'t!'" nazari dikkatimizi sa tarikile Ankara'ya döneceklerdir. celbetmek için kâfi idi. Bundan sonra aldığımız rapor, hâdise hakkında bildiğimiz tafsilâttan bir kısnvnı verir ki seyredenlerden bir kısmının tasvipkâr ( Mabadi 4 üncü sahifede ) Gazi Hz. Reisicumhur Hz. Ankara'ya hareketlerini tehir ettiler Adlîıslahat 931 müsabakamızın son günlerindeyiz! seçme müsabakası yapılacak Bu ay ortalarmda verilecek baloda î Yeni inkılâp kanunları Fevkalâde mahkeme nasıl teşekkfil edecek? Adlî takibat, askeri kuvvetlerin vekal yie müdahalesi kanunları hazırlanıyor Bugün müsabakamıza iştirak eden (nami müsAnkara 1 (Telefonla) Adliye Vekâ tear) Ayten Hanımm leti icra işleri hakkmdaki müracaatları resmini dercediyoruz: nazari dikkate alarak teftişat yaptır maktadır. Bu meyanda Ankara icra daSon günler iresinde geniş ve ehemmiyetli mikyasta Müsabakamızın son teftişat yapüıyor. Şimdiden bir çok megünlerindeyiz. Kânunu murlara işten el çektirilmiştir. Adliye Vekili hazulanan kanun tadilâ saninin 10 undan sonra tını tetkike devam ediyor. Hukuk usulü verilecek Güzellik balo • muhakemelerinde yapılan tadilâtla es sunda ilk seçme yapıla babı mucibe lâyihası bitmişir. Diğerleri cak, bir kaç gün sonra da lâp aleyhine yapılan cürümler için| de ikmal edilmek üzeredir. bu seçmede kazananlar istisnaî ahkâm konulmuştu. arasından 1931 Kraliçe Yeni kanunda bilhassa çabuk usu| si ile ikinci ve üçüncü lü muhakemeye, memur, sivil, asker güzel intihap olunacaktır. her mücrimin ayni muameleye tabij Şu halde müsabaka tutulmasına ehemmiyet verilecektir. ya iştirak etmek için yalAskerî kuvvetlerin müdahalesi\ nız on gün kadar bir vanasıl olacak? kit kalmıştır. Diğer taraftan hükumeti mülkiyef Güzeller, istical ediAydm 1 (Hususî) Mefsuh S. Fırkamemurlannın bir vak'a karşısında ya mensup bilumum Aydm münevverle niz. Şu üç dört gün içinde ne zaman askerî kuvvetlerin müdaha| lesini istiyecekelrini ve askerin bu gi ri bu akşam Türk Ocağmda toplanarak Süreyya ve Femina fotc bi ahvalde vazife ve salâhiyetlerini taj hâdiseleri tetkik ve mütalea ettikten ğrafhanelerine gidip res ' yin eden bir kanun lâyihası hazırla sonra kül halinde H. fırkasına iltihaka minizi çektirmezseniz, foroıo Fazu Berki maktadır. Asker davet edilip te vak'a/ ve iş başına geçen arkadaşlara azamî toğrafınız müsabakanın müzaherete müttefikan karar verilmişSS Ayten Hanım mahalline geldiği zaman zabitin verson günlerine dahi yeti tir. Bir tashih diği emir karşısında tecemmü eden/ Teşkilâtçı meb'uslar tarafından inti şemez. Onun için 1931 Türkiye Gü Dünkü nüshamızda çikan Jotoğraf, Fot ler dağılmadıkları takdirde asker mü' hap edilen heyeti faale başlarmda Kars zellik Kraliçesi olmak fırsatını kaçır Femina tarafından çekilmiş iken alttn nakaşa kabul etmeden derhal at meb'usu Halit Bey olduğu halde kaza mak istemiyorsanız lutfen, istical e sehven Ankara'daki Foto Fazu Berkı'nin • edebilecektir. heyeti idarelerinin teşkili için mülhami yazumıstır. Tashih ederit. diniz. katta mesailerine devam etmektedirler. Icra işleri de teftiş ediliyor Aydm gençliği S. F. mensupları kül halinde H. F. na geçtiler