17 Aralık 1930 Tarihli Serbes Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
edemiyor - S. C. firkasının “ tirilmet tetkik edilirse, Halk fırkasının asıl yanlış ve çıkmaz bir yol takip ettiği bir Kere daha teza- hür eder. Halk fırkası ortada yalnız kalinca hemen - büyük bir istical ile - yeni teşkilâta koyul- du ve umdu ki, Serbes firkanın beklenilmeyen akibetinden mü- tevellit umumi şaşkınlık içinde fikirlerde kendi lehinde bir ta- havvül husule gelecek. Yazik ki, Halk fırkası ruhi hatalar fırkasıdır. Halkı tanımı- yan; onun temayülâtını anlamak istemiyen 've dileklerini dinle- miyen fırkadır. Onun için, yeni teşkilâtı eski zihniyetle; inhisar, cebrü tehakküm zihniyetile ida- reye çalıştı ve vatandaşlardan samimi hiç bir mukabele göre- medi.. Nasıl görebilirdi? Vatandaş fırkacılığı serbes fikir münaka- şası şeklinde anlar. Başka türlü anlaşılmasına “da imkân yoktur. Teşkilât heyetleri ise serbes fi- kir münakaşası yerine tehdit usulünü ikame etmişlerdir. Bu- »un neticesi. olarak Halk. fırkas #nın, gayri kabili islah olduğu kanaatı kuvvetlenmiş ve vatan- daşlar bü teşekkülü 'derin bir lakaydi ile sarmişlârdır. vaziyet tamamen ev- velki vaziyettir. Serbes fırkanın teşekkülünden evel matbuat sü- tunlarında ve serbes fikirlerde mevcut olan muhalefet, Serbes sahından ,, sonfa sütunlarında ve ikirlerde devam ediyor. Halk bir. ihtizar devresindedir. Okuyor, “görüyor ve düşünüyor. Kendi reyini izhar. edebileceği, kendi reyinde hâkim olacağı da- ki bekliyor. Bu dal ge- cektir. Çünki. fırka inhisar, fırka diktatörlüğü ebedi olamı Fikir ve Kanaatlerin kâkimiyeti ergeç tecelli &der. Halk fırkasi “muhalefeti öl- dürebileceğini © zannetti ve ne kadar aldandığını gördü. Türki- yede muhalefet “ hiç bir zaman bugünkü kadar kuvvetli. olma- mıştır. Kiminle | konuşursanız konuşunuz, aynı şikâyetler, aynı bezginliklere muhatap olursunuz. Hatta halk fırkasına şeklen gir- miş olanlar nezdinde bile, Belki bunlar, fırkayı en 2i- yade şiddetle muvaheze eden- lerdir. Muhalefet bugün faaliyetini durmuştur. Çünkü kendisine İsaliyet sahası bırakilmamıştır. ikri menfaat kaygusuna feda «tmiyen bir kaç serbes gazete, <esurane mücadelelerine devam diyorlar. Onların teşrik ettik- leri hakikatler boşa gitmiyor. alk bu yazıları alâka ile takip “diyor. Binaenaleyh Halk fırkası fırkanın dur, Vaziyet değişmemiştir C.H.F. vatandaşları alakadar diği başka şeydir Halkın iste- yalnız fırka içinde de bunu anliyanlar çoktur.O ka- dar ki Halk fırkası bugün kendi kendisini yemekte, en şiddetli hücumlara kendi içinden duçar; olmaktadır. Mahmut Esat beyin son ifşa- atı, hücumları ve imaları bunun delilidir. Kimse inkâr edemez ki bu neşriyata asıl muhatap, Halk fırkasıdır. Bu memlekette bugüne kadar Halk fırkasının nufuzundan baş ka nufuz mevcut olmamıştır. Sui istimal edilen nufuzlar da ancak Halk fırkasının bahşettiği nufuzlar olabilir. Perde arkasın- da gizli tutulan kirli hareketler hangileridir, henüz bilmeyoruz. Yalnıy şunu biliyoruz ki ciddi esaslara dayanması pek muhte- mel olan bu neşriyat Halk fır- kası üzerindeki şüphe bulutları- nı daha ziyade teksif etmiş bel- ki fırtınayı yaklaştırmıştır. Memleketin selâmeti namına| hatta halk fırkasının bile selâ- meti namına bu fırtına temenni edilebilir. Bulutlar o patlamalı, hakikat şimşekleri parlamalıdır. Şüpheşiz çok başlara yıldırımlar düşecek ve halk fırkası çok sar sılacaktır. Fakat bu fırka zaten o kadar çok sarsılmıştır ki bir az daha fazla'veya daha noksan olmasının ehemmiyeti yoktur. Yalnız bu fırtına, Halk fır- kası içinde samimi bir tasfiyeye, prensiplerin ve kanaatlerin teb ellürüne hizmet edebilir.Halk fır- kasının gayesi yalnız iktidar mevkiinde kalmaktan ibaret ol- maz da muayyen kanaatler teza- hür ederse bu fırka muhalefet- ten korkmıyacak, muhalefetten bilâkis kuvvet bulacak bir fırka olabilir. İktidar mevkiinden çe- kilmeğe amade olan bir fırka muhalefetten korkmaz. Vekâlet İsandaliyelerine yapışanlardır ki muhalefete tahammül edemezler. Mahmut Esat beyin makale- sinde ima edilen rezaletlerin onda biri, Fransada koskoca bir kabineyi devirmiş, hesap defter- lerini açtırmıştır. Bizde işlerin nasıl cereyan edeceğini ve hü kümetin; fırkasının bu neşriya- tına nasıl mukabele edeceklerini göreceğiz. Yeter ki mukabele etsinler. Millet, kendisine ait işlerin kapalı kalmasına taham- mül edemez. Bugün umumun ar- zusu budur. — Hakikat! Hırsızlar kimler- dir? İsimler, çabuk isimler. YLIMAZ “Borsa reisi. Cevahirci Şükrü bey istifa etti ITALYAN vd ALMAN ha anlaşma arzusunu gösterdiler Ingiliz sejirinin tevassutu İstanbul, 16 ( $.C )—Düyünu umumiye meclisi yepyeni bir saf- haya dahil olmuş bulunuyor. Hü- kümetimizin “Dayiriler meclisine gönderdiği son cevaba henüz cevap gelmemiştir. -Hamillerin noktai nazarlarında esaslı bir tax havvül karşısında bulunmak üze reyiz, Borçlar o meselesinde alâkadar bulunan Alman ve İtalyan hamiller ayrıca anlaşmak arzusundadır- lar, Berlin büyük elçini Kemalettin Sami paşanır. gelmiş bulunması bu iş- lerle alâkadardır. Alman ve İtalyan hamillerle hü- kümetimiz arasında vuku bulacak anlaşma ile 1928 senesinde aktedilmiş olau B.Müille Borçlar meselesi Yep yeni bir safhada bulunuyor Mukavele tadil edilecek baştan tetkik edilerek mü- him tadilâta uğrayacağı söyleniyor. İngiliz hamillerin de bu anlaşmaya iştirâkleri muh temeldir.“ Hatta İngiliz sefiri. dayinlerle aramız- daki ihtilâfa tavassutta bulunmağı arzu etmiş ol- duğundan bu dostane ta- vassutun - muvaffakiyeti için şimdiye kadar düyu- Du umumiye meclisile ce- seyan eden muhaberat ve bo“çlar meselesinde son nokai nazarımız kendi- sine bildirilmiştir. Başvekil paşanın Lon- dra sefiri Ferit bey, Berlin sefiri * Kemalettin Sami aşa ve dayinler vekili t We milleri ayrı bir Halk Zekâi beyle birlikte Anka- raya avdet etmiş bulun- maları hasebile hükümet merkezinde (bu “mesele etrafında mühimi müza- kereler © vuku bulacaktır. Tahmin edildiğine göre Hariciye vekilimiz Tevfik Rüştü beyin son Roma mülâkatlarında İtalyan hamillerle noktai nazarı- mızı telif edecek ayrı bir anlaşma yapılı esası, kabul edilmiş gibidir. Ak- manlar da bu temayülü göstermiş bulunuyorlar. Şu vaziyet dahilindeFran- sız-hamillerin noktâi na- Yi ezer sün öğleyin çıkar için mücadeleden yılmaz Mefküre Gazetesidir İdarehanesi: İzmir - Gazi Bulvarı “Yeni Asır, yurdunda Nüshası - Heryerde 5 kuruş Behzat Arif l Tasarruf Haftası bütün memleket lerde konferans .|. lar veriliyor Dün akşam Kooperatifçi Mu- hiddin bey tarafından Karşiyada Kız Muallim mektebi binasında talebeye Kooperatifler hakkin» da müfit bir konferans verilmiş» tir. Erkek: lisesi ve Amerikan kolleji muallimi Mustafa Rahmi beyde “Kız lisesi, Erkek lisesi ve Erkek muallim. mektebi ile kollej talebeleri bir arada ol- duğu halde dün akşam Erkek muallim: mektebinde iktısat ve tasarruf hakkında çok faydalı bir konferans vermiştir. Bu akşam (Karşıyaka kız muallim o mektebinde ( mezkür mektep talebesi ile oradaki mektepler talebesine iktisat ve tasarruf cemiyeti reisi Turgut bey tarafından milli iktisat ve tasarruf haftası hakkında bir konferans — verilecektir. - Aynı konferans çarşanba günü akşa- mı erkek. muallim (o mektebi konferans salonunda talebeye tekrar edilecektir. İktisat ve Tasarruf cemiyeti merkezinden “ Niçin yerli mali kullanmalıyız , ve “ Tasarruf ,, namlariyle gönderilen mecmua” lar mekteplere ve halkımıza tev- zi edilmiştir. Tasarruf ve Yerli malı kul- lanmağa teşvike ait afişler de şehrin her tarafına, dağılmış ve zarlarında israra mahal görmiyecekleri © tahmin edilebilir. astırılmıştı, clisinde iStizahlar Fethi beyin sual takririne Hariciye vekili cevap ANKARA 15 (A.A) — B.M. M. bugün reis vekili Nurettin Ali beyin riyasetinde içtima et- iştir. Celsenin küşadını mütea kip bazı meb'usların mezuniyet- leri kabül edilmiş ve İstanbul meb'usu “Süreyya paşanın meb'- usluktan © istifası © okunmuştur. Bundan sonra Fethi beyin sual takriri okundu. Ve bunun üze- rine hariciye vekili Dr. Teefik Rüştü Bey âtideki bulundu : Sualleri dinlediniz, Gene mü- beyanatta Alim piyangomuz çekildi verdi saadelerile bu sualleri şöyle ba- sit bir tahlile tâbi tutalım, Da- ha doğrusu herkesin bu sualler- den ne anlıyacağını anlamıya ve tahmine çalışarak © cevapl ona göre varmiş olalım. Sualle- rin: tertibine bakılarak hüküm yürütülünce derhal göze çarpı- yor ki; maksut olan şey mem- leketimizin harici siyasetine te- allik eden esaslı bir mevzu üze rinde Hariciye vekiline sual sor- mak değil, başka bir hedef var. Şim bir de ben sual çerçiv: i dahilinde kalmak kaygusu ile sadece evet efendim bu konfe- ransa şu arkadaşlarımla gittim. Şu kadar yevmiyeler “aldık. Ve orada başka başka hariciye na- zırı da vardı, demekle iktıfa et- sem mesele büyük millet mecli- sine daha: sualin tarz ve terti- binden anlaşılmış olduğu: cihetle kâfi gelse bile burada konuşma- larımızı yakından ve şüphesiz ehemmiyetle ve alâka ile takip eden halk kütlelerince ni - Fethi beyin kısa cevabı lâzımdır ve tabiidir. Bu sualleri ve söylediğim gis bi böyle basit Obir . cevabı okuyan Orta Omalümatlı. bir vatandaş tasavvür (o edelim. E- ğer siyasi o hâdiseleri | takim edememiş ve zannedebilir ki, ötedenberi cemiyeti akvam merr kezinde toplanmış mutat olan basit bir konferans var. Oraya hariciye vekili gitmiş bir çok arkadaşlarını da birlikte götür- müş ve bir çok masrafta etmiş. — Sonu 4 düncü sayfa Üçünçü Noterlik huzurile yapılan keşidede altın beşi bir yerdeyi Karşıyakada Istasyon caddesinde 9 numaralı hanede Beria hanım kazandı Kazanan karilerimiz hergün saat 9-14 arasında idarehanemizden kaza Gazetemiz tarafından Tahsin | beyefendi tara- desinde 9 numaralı hane- AA Rna ndıkları altınları alabilirler Kazanan karilerimiz hüviyet- tertip edilen «Altın piyan- gomuz» karilerimizin bü- yük rağbetini kazanmış- tr. Piyangoya koponları göndermek. suretile sekiz lerini isbata medar olacak ve- saikle her gün saat dokuzdan öğleden sonrasaat on dörde ka- dar idarehanemize müracaatla kendilerine isabet eden altınla- rı alabilirler. Kazanan karilerin fotoğraf larını da neşretmek istediğimiz- den arzu edenlerin birer kıta n fından izam edilen mua- hüdisattan ibret olan bir fırka ime olsaydı, cebri olarak etin | üzaheretine nail olamıyacağını imdiye kadar anlamış bulun- ası lâzımdi. « Pirkamın mukadderatını elle- inde tutanlar. - bunlar. kırklar- mıdır, sekizler midir, dörtler mi- ir, bilmiyoruz - her kimse anla- de mukim Beria hanıma vinlerinin huzurile ve biz-|isabet etmiştir. Sırasile zat noter vekili tarafın- diğer elli beş altının keşi- dan keşide olunmuş ve|desine devam edilmiştir. beşibiryerde altın 89 nu-|Kazanan karilerizin isim- irili Köpoflarin İzni leri noter tarafından tan- ere çad zim olunan resmi zabıt Borsa reisi Cevahirci zade Şükrü bey -dün ticaret odasına ve ticaret zahire borsasına gön- derdiği birer mektupla sıhhi ve hususi bazı sebeplerden dolayı borsa riyasetinden istifa ettiğini bildirmiştir. Mesele Oda idare heyetinin bugünkü” içtimamda yüz oniki karimiz iştirak eylemiştir. Dün saat bir Boter müzakere edilecektir. buçukta üçüncü içerisindedir.
