3 Mart 1935 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

MİLLİYET PAZAR 3 MART 1935 TTT ! zarar wi İ Ağnılar Sıvasa PPkulmıyacak “yolları bozuyor hem gıcırtılarına | %,hammül edilmeyor ORVAS, (Milliyet) — — Sıvasın l Çddllardanberi hususiyetlerinden Ü de — kağnılarıdır. Kağnılar. D tin etrafına serpilen köylü- Yegâne nakil vasıtasıdır. Tar- lan çıkardığı buğdayımı, or- Mardan kestiği odununu ve yap- Ekömürünü buğdayından ve ar- Ki 'San aldığı samanını hep bun- ği Pazarlara — götürür ve satar. ( Ortalık açılıb ta köy yolları Kifhir birleştiği günden itibaren KSi her tarafında duyulan bir H Vardır: Kağnı gıcırtıları, gı- KıBicır... Her tekerlekten çıkan *r... toplu bir halde birleşerek Mürültü çıkarmağa başlarlar. Mzın çarşıdan şöyle, aşağı doğ- iki arkadaşile kol — kola verib D #mak istense kağnı seslerinden AOnuşulduğu anlaşılmaz olur. ç’k zaman sağdan, soldan işiti- | erkes yakasını silker geçer. Ük ; Elâman şu kağnılardan, yeter j :'İnı sesi sevilmeyecek kadar , değildir. Ama hep birden top- f a çekilmez oluyor. Kağnıların ti fenalığı da şehir yollarını | Sen, güne harab edici olması- ç Her yıl kağnıların gelib geçti- G Yolların tamir edildiğini gö- 4 z. Ve bundan da içlenir.. ge- dik.., Çünkü kağnılar yüzlerce sarfedilib düzene sokulan yol- trtesi yıla öyle bir hale koyar- | k' haricten Sıvasa birisi gelse h 'öyle bir etrafı dolaşsa muhak- li ilk olarak yollardan şikâyet e- ktir. Bunu söyleyen bilmez ki Yollar daha yeni — yapılmıştır. in onu harab eden kağnılardır. p Shılar, yollarımızın yegâne düş- ArI... Gd'ıye meclisi çok zamandan ğnı arabalarının şehre uğra- Hasını ve doğrudan doğruya ha- Yollarla ayrılacak pazar yerleri- | Selmeleri işini konuşacaktı. Şu- esi içtimamdakı konuşma- ârasında bir de kağnılar mesele- dl— Kağnılar için, belediye şu | 1 vermiştir: “kağnılar şarın daki yollardan mezbaha başın Ü meydana gelerek bugünü o- MAti satıcılara sattıktan — sonra liği yoldan geri dönecektir. Bu () ©&n kararın yerine getirilmesine O HHacaktır. Bu suretle Biz kağnı İiÜltüsünden, şehir yollarını ha- () *den tekerleklerinden kurtula- İki | | a| “Sıvasta mahalle adları | sth' meclisinin şubat devresin- l'“lluçtı.ığu meseleler arasında | de mahallelere ad takma işi var ı irde değişen mahalle adları- Mra ile bildiriyorum. | ıl'm(i.'ııııa konağı, jandarma da- mahfil bahçesi, yanındaki kı- lar, istasyon yoluna başlangıc Dy " Yerler. Vali konağı, cumlıurı: khllk fırkası. —Liva, ve askeri &a binaları. ile cevrelenmis ge- [A Teydınlığı (cıimhuri'yet mey- Visır e erzifondaıbilgi vesi Herkes öğrenmek istiyor. Amerikan koliejine artık eski rağbet yok MERZİFON, (Milliyet) — Bu- rası, kalabalık bir kasabadır. Ve münevverlori pek çoktur. Dört ilk mekteb, bir orta mekteb ve bir de Amerikan kolleji vardır. Kollej “orta mekteb” derecesindedir. ve talebesi ki milen kızdır. Orta mek - tebin açılrıası ve muhtelit olması bu mektebe rağbeti azaltmıştır. Ve bu gün Merzifordan buraya pek az ta lebe gitm :kt ıdir. Orta metkep ka- labalıktır. Civar şehirlerden Hav- za, Gümüş Hacıkây, Erbaa gibi yür dun muhtelif köşelerinden talebe bulunmaktac ır, Mek tebin jimnas - tik muallimi Vedadı i sonsuz faa - liyetlerile güzel bir izci, spor da - ha buna mümesil talı:be kocpera - tifi gibi kolları vardıv. İzciler ya - zın ekser cumaları <ivar köylere seyahat yaparlar. Sotra her sene mektep iki, üç müsartere vermek suretile halkı ve bilhassa çocuk ve- lilerini mektebe yaklaştırırlar. İlk mektepler içerisinde bina iti barile, en mükemmeli, Karamusta- fapaşa metkebidir, Diğerleri bugün kü asri mektep binaları ile müka- yese kabul etmiyecek kadar geri - dir. Talebe çoktur. Hattâ mevcut mekteplerin kâfi gelmemesinden birçok çocuklar mekteplere alına- mamaktadır. Bu dört mektebin isimleri: İr- fan, İstiklâl, Cümhuriyet, Kara - mustafapaşadır.Bunlardan Cümhu- riyet üç sınıflıdır, bina itibarile çok biçimsiz bir mekteptir. Buna rağ - men çalışkan bir baş muallimi var- dır. Bina itibarile güzel mektep - lerden Karamustafapaşa, tarihte - ki, Merzifonlu Kara Mustafa Pa- şanın ismine izafe edilmiştir. Ve çok çalışkan bir baş muallimi var- dır ki, bu zat eski üstatlardan şair “İskender Hâki” Etgindir. İrfan mektebi buranın en eski bir mektebidir. Ve çalışkan bir ta- Tim heyeti, iyi bir başmuallimi var- dır. 1930 senesinde meydana geti - rilen “Talebe kooperatifi,, yaptığı MLEKET TE irıreayva Tz ncılı bir nizamname ile bütün mektep - lere örnek olmuş, hattâ merhum maarif müdürü “Mürteza” Bey nizamnamenin birer nüshasını bü - tün mekteplere nümune olarak res men göndermişti. Her mektepte ol duğu gibi burada da bir (Hilâliah mer derneği) vardır. Ve birbuçuk sene zarfında: 33 lira küsur kuruş hâsılat yaparak bir kısmını mer - keze, bir kısmını da mahalline sar- fetmiştir. Ve son Marmara felâ - ketzedelerine yapılan 564 kuruş bu hesaba dahil değildir. Istiklâl mektebi: şehrin merkezinde bulun mak itibarile çok kalabalıktır. Bu yüzden muallimler birliği salonu alınmış; ve sınıf yapılarak birliğin faaliyetine nihayet verilmiştir. Muallim kadrosu çok sıkışıktır. Ve bu yüzden muallimden tasar - ruf maksadile, kalabalık olduğu - nu söylediğim İstiklâl mektebi baş muüallimi ve ayni zamanda maarif memuru da bulunan Halil Koçhi- sar bir de sınıf okunmaktadır. Çok çalışkan bir kaymakama ma lik bulunan Merzifon maarifi gün- den güne ilerlemektedir. Yalnız hu susi muhasebesi verimsizdir. Bu - nun da sebebi iki kazaya sahip bu lunmasıdır. Eğer Amasya vilâyeti birkaç kaza ilâvesi ile büyüyecek olursa, Maarif işleri daha çok yolu na girmiş bulunacaktır. Halkın mekteplere alâkası bü- yüktür. Ve bu yüzden ilk mektep tahsili görmeyen bilhassa kızlar - dan pek azdır. İlk mektebi ikmal eden her kız çocuğunun iki işi var« dır. 1 — Tezgâhta çalıçm—ıık 2 — Bir terzi yanına girerek di- kiş öğrenmektir. | Terziliğe karşı büyük bir heves vardır. Hemen her genç kız mev - cut dikiş bürolarından mezundur. İnegölhalkevine kavuştu Şimdiye kadar geciken bu işte tamam- lanmıştır güzel bir binada yaptırılacak İNEGÖL Bu yıl açılan yeni hal- kevleri arasında — bizim evimiz de vardır. Yurdda halkevleri kurul- duğu yıldanberi burada bu soysal z iüzi isteği'h umumi bir şekil almıştı. Fakat bazı :ıebeblerden bu yıla kadar geri kal ı Bu sene kaymakamımız Bay Haşim Günal kazamıza — gelince, ilk işi halkevini açmak teşebbüsü oldu. Üç ay önce kasabanın münevverle- rini topladı. Maksadını anlattı ve hemen muvakkat olarak şubeler teş kil edildi ve muvakkat idare heyeti seçildi. Bu ilk işten sonra gelir te- min etmek için — sinema işletildi. Topl para ile zaruri masraf- v iyet mey l karar q:ışıı sokak) cumhuriyet mey- yadan itibaren İsmet paşa ı_ıku- 4 bahçesi sonuna kadar niha- “Enen kısma da (Selçu_k.sokıık ) | hıl—lıı Selçuki eserlerinin sıra- k bir yerdir. Çifte minareler, Nd:dıli, şifaiye ğnîd;;ıeleriı bu- » ,Olduğundan Selçuk eserlerin- şkînıye olarak “Selçuk sokak,, Wn Cumhuriyet cadde- başlayarak hamam önünden İsmet paşa caddesine çı- “hllmlm da “Osman paşa,, 5&. luriyet meydanından başlaya- Vet Kolfıliğı kadar da “cumhuri- İa pöddesi,, eski Bağdad caddesi hi AYıb istasy kadar uz lar yapıldı. İleri yap M da (İsmet paşa) cumhuriyet_ verilen halkevi binası için de lâzım danından ayarak Kayseri | Glan paranın küçük bir kısmı bu- hi karakoluna kadar'giden yola | bulunmuş oldu. Şimdilik halkevi- miz eski Türk ocaklarından fırka- ya intikal eden binada çalışacak bir müddet sonra iki bina yapılma- sı için teşebbüse girişilecektir. Kay makam Bay Haşimle fırka başka- nı Bay Şakirin İnegöl halkevine ya kışacak bir bina meydana getire- ceklerine güvenimiz vardır. Ayın yirmi ikinci cuma günü açı- lan halkevinin küşat merasimi pek parlak bir şekilde geçti. Bir hafta önceden binanın tamir ve tefrişine başlandı. İç ve dış süsleri çok gü- zeldir. Şubeler için tahsis edilen eceli | ları iyet ş,"'llmdın başlayarak çntalpı_- Wn'ıeıi karşısındaki yolun ni- *N:ndiği kısma da — valimizin wlın “Kepenek” verilmiştir. N iyet meydanından başla- | Közsal fabrik | | k Wxîde; yol da “yazısı kabak,, a%n yazısının askeri kışlalara N ısmına da “kışla yîlu,, yet meydanından başlaya- %h"dlmm dairesinin arkasında- lıklardan geçen ve çavuş ba- “—“Mina çıkan ve ta Pünzürük köprüsüne kadar olan mahallelere de “çavuşbaşı,, taşlı sokakta Sıvas saylâvı Bay Rasimin eviyanından başlayarak İsmet paşa yolunu geçib Osman paşa yoluna karışan ve İs- met paşa mektebi bahçe duvarına kadar da “Hendek kenarı,, Taşhan dan başlayarak arab şeyhin evi yanında nihayetlenen yola “yeni çarşı ulucami civarına da “ulu e- mek,, uzuri yoldan — ayseri kapısı köprüsüne kadar da — “uzun yol,, adları verilmiştir. İnegöl halkevi aç;iırlaıı odalar da döşenerek kapılarına lev halar asıldı. Büyük, küçük bütün levhalar burada — misafir bulunan yeni yüz — kuruşlukların ressamı Bay Ali Cemale ya: dırıldı. Cuma günü her şey tamam olmuştu. Öyle- den sonra binanın önü insanla dol- du. Saat on dörtte — valimiz Fazlı Güleçle vilâyet fırka başkanı yeni saylâv Bay Sadi Konuk yanların- da bulunan zevatla geldiler. Mera- sime istiklâl marşile başlandı. And marşı da okununca halkevinin a- maçlarını izah eden bir nutuk söy- lendi. Ondan sonra da muallim Ba- yan Meliha bir şiir okudu. Arkasın- dan kordelayı kesmek üzere Bay Fazlı Gülece makas takdim edildi. Değerli valimiz burada kısa bir nu- tuk söyleyerek içtimai müessesele- rin küçük bir tarihini yaparak kor- delâyı kesti merasimde bulunan yüzlerce kişi içeriye girerek odaları gezdiler. Kendilerine salonda çay pasta ikram edildi. Çay esnasında Bay Sadi konuk Bay Fikri, Bayan Vahide samimi hasbühallerde bu- lundular. DİYARBEKİR, (Milliyet) — Diyar-« bekir vilâyetinin şimal ve cenup vi - lâyetleri arasında merkezi bir vaziyette bulunması, bu havalinin başlıca servet menbamı teşkil eden kesif hayvan sürü- lerinin mevsimlerinde transit merkez ve güzergâhını teşkil etmektedir. Bu yüz- den eskiden Diyarbekirde hayvan hasta- Iıkları yayılmış bir biçimde bulunuyor- du, Sonraları baytar idaresinin devamlı çalışması neticesinde vilâyet içinde mev- zil zuhur eden çiçek, bıı:gone ve şarbon hastalıkları oldukları yerlerde söndürül- müş ve her yıl hayvanlara şarbon ve bar bone aşısı tatbik edilmiştir. Vilâyet hay- vanlarının hastalıklardan ve bilhassa sal ın bir biçimde hükmünü yapan çor (ve- yi bakari) dan temizlenmiş bulunma- sı, vilâyette takibi bir zaruret halini a- lan ve memleket varlığını yükseltmek i- çin ellik (milli) dömeğimizin (sermaye) başlıcasını teşkil eden hayvanlarımızın cinslerinin ıslahı gibi büyük bir faaliyet gösterilmiştir. Islahı hayvanat kanunu ve bu sahada ça verilen yö (direktif) ler dairesinde alımacak dibelek (cezri) çe - F Z VAA Son senelerde arab atları ve eyi biniciler yetişmeğe başladı Diyarbekirden bir görünüş köyde 3000 e yakın damızlığa yaramıyan erkek danalar ihsa edilmişlerdir. Bu mın takada gerek ekim biçim vaziyeti ve ge- rekse hayvanlarının mer'a, bakım kabili- yetleri müsait görülen otuz sekiz köye ü köyü adı ilmişti Vilâyet hayvanlarının ayrı ayrı cep- helerden bu suretle genel ıslahları ahkâ- mına ve Ziraat Bakanlığı tarafından ve- rilen öntem dairesinde salgın hastalık - larla çekiş için vazife alarak köylere çı- kan baytarlar tarafından ayrı ayrı yer- lerde damızlık kudret ve kabiliyeti gös- teremiyen ayrı ayrı cins erkek hayvan- lardan 2500 den fazla baş ihsa edilmiş- tir. Bundan başka 15 baş aygıra kısrak- lara sıfat icra edilebilmeleri için şehadet- name verilmiş ve yapılan tebligat ve teş- vikatın müsmir neticesi olarak vilâyet mıntakasında şimdiye kadar 150 den faz la halis kan Arap at kısrak ve tay nesil- nameye kaydedilmişlerdir. Vilâyet mın- takasının halis kan Arap hayvanlarına tahsis edilmiş olmasından sergi ve koşu- lara ancak bu şekilde tesçil edilmiş hay- ; ST 5* Lekk viş (tedbir) lerle çiftçinin bugünkü eke- nek alus (zirai şerait) una — uygun ve ' muhtaç bulunduğu kabiliyette hayvan şimdiye kadar mühmel ve atılmış kalmış asil hayvanların meydana çıkmasına ve- sile ol Ve istihsal kudretini arttırabilmek için Bakahlıkça tatbik olunan on yıllık çalış- ma programı esasına muvazi olarak ve vilâyet mıntakasının kendi hayvanları i- çin arzeylediği coğrafi iklim ve ekim bi- çim, zooteknik kudret ve kabiliyeti na- zarı dikkate alınarak beş senede tatbik edilmek üzere bir ıslah programı tanzim edilmişti. Program mucibince ıslah fa- liyetine başlı ç olan 931 yılından iti- baren 'çalışılmıya geçilmiş ve birinci ge- nel müfettişliğin müzahereti ve vilâyet- lerin nakdi yardımlarına inzimam eden Ziraat Bakanlığının muaveneti ile şimdi- lik 24 aygırlık olmak üzere bir aygır de- posu yapılmıştır. Bunun kadar mühim ve belki memle- ket ve halk üzerinde o derece dol kl: olacak icraattan birisi de şimdiye kadar birçok sebeplerin tesiri altında varlıkla- rından kaybeden kara sığırlarımızın 18- lahı keyfiyetidir. Bu cihet te nazardan kaçırılmamış ve vilâyetin üç nahiyesi bi- rinci ıslah mıntakası olmak üzere tesbit ve kabul edilmiş, ve nahiyeler içinde 99 Yapılarn esaslı- erklerle (tesir) yalnız vilâyet mıntakasında değil, komşu vilâ- ' yetlerde dahi hayvan cinslerinin ıslah ve çoğalmasına yardım edilmiştir. Diyârbe- kirde 927 yılından itibaren her yıl ilk ve sonbahar mevsimlerinde resmi program- lara istinaden at yarışları yapılmaktadır. Ilk yıl yarışlarında hevesliler adedi mah- dut kimselere inhisar ederken müteakıp yıllarda meraklılar ziyadeleşmiş ve bu vesile ile mühmel ellerde kalmış hayvan- lar ziyadeleşmiş ve hattâ dıştan cins hay vanlar memlekete getirilmiştir. Yarışlardan başka 927 yılından itiba- ren başlayan hayvan sergileri de şimdi- ye kadar Arap hayvanları yetiştiren bu havali meraklılarını iyiden iyiye teşçi et- miş ve bunun neticesi olarak bakımsız kalmış asil ve kıymetli Arap hayvanları Lice örnek Kaza oluyor seliş üüü Kazanın plânından başka bir de su projesi yapı!dı DİYARIBEKİR, (Milliyet) — Diyarıbekire bağlı Lice kazasında son zamanlarda birçok yenilikler vücude getirilmiştir. Son yıllar ıçin de kazada 3 milyona yakın üzüm çubuğu, kerestelik ve meyve ağaç- ları dikilmiş, Hani ve Licede bele- diyelere aid fidanlıklar yapılmış- tır. Licenin nahiye merkezlerine ve bütün karakollarına telefon te- sisatı yapılmıştır. Licede gittikçe özlü bir varlık gö rülmektedir. Belediye de kazanın iyileşme ve güzelleşmesi için büyük bir gayre, sarfetmektedir. Lice be- lediyesi kazanın plânı ile su proje- sini fenni bir şekilde yaptırmıştır. Licede 500 metrelik bir kaldı- rım bir çeşme, hamam, belediyeye aid sekiz dükkân, bir mezbaha, Ha Lice cumhuriyet meydanında âbide nide bir belediye dairesi bir hükü- met binası, mezbaha ve köy kanu- nuna tevfikan altmış kilometrelik yol yapılmıştır. Licenin 40 evlik Cumayik köyü- nün çiftlik olan arazisi istimlâk e- dilmiş, muhtaç çiftçilere borçlan- ma kanununa tevfikan 170 hektar arazi verilmiştir. Licenin binaları muntazam bir şekildedir. Kazanın cumhuriyet meydanı da güzel bir mevkide yapılmış ve alanm ortası- na bir âbide dikilmiştir. Kaza merkezinde bir de ilkmek- teb vardır. Mektebin muallimleri tamamdır. Kazanın suyu sağlam ve havası temizdir. Licenin iktisadi vaziyeti de iyidir. Halkın mühim kısmı ziraatle — iştigal eder, Zirat mahsulâtı bol ve berektlidir. Lice- meydana çıkarılmıştır. de bulaşıcı hastalık yoktur. Mer- Bııyhr idaresi ılo_ vılnv_e* yarış ve 1 | kezde ve köylerde sıtma mevcut- lah komisyor : çalışması Ne-> | tut, Trahom hastalığı da var ise ticesinde Diyarbekirde az bir zaman i- | 9. ehemmiyetsiz bir şekildedir. çinde kıymetli hayvanlar ve biniciler ye- Liceni üzell i ve diğer tiştirilmiştir. Aydında nakış kursu yeni & ee d AYDIN, (Milliyet) — — Aydın halkevi halk dershaneleri ve kurs- lar şubesi, bu yıl çalışmalarına çok hız vermiştir. Şubat ayı başında açılan ameli hesab ve bankacılık kursu derslerini Ziraat bankası me- murlarından Ahmed — Hamdi ver Aydın Halkevi çalışmalarına bir hız verdi Aydın halkevinde nakış kursu mektedir. Bu derslere yirmi talebe devam ediyor. Bunlardan başka bir çok talebeler daha yazılmak için başvurmuşlarsa da ikinci devreye yazıl: ar. Şube, dün 7 eylül ilkokulası salo- nunda merasimle bir de nakış kur- kazalara örnek olinası için gerek belediye ve gerek kaymakamlık çok çalışmaktadır. Akşehirde Şarlak suyu evlereveriliyor , AKŞEHIR, (Milliyet) — Tesisatı evlere verilmesine evvelki gün başlan- mıştır. Su tesisatının bir iki ve Üç numara- ları çocuk esirgeme kurumunun gay- yur başkanı tarafından mezkür faydasına olarak ihaleye konmuş bun- lardan bir numarayı Hoca zade Bay Salim elli liraya ve iki numarayı da bir muallim on iki buçuk Hraya ve üç nu- nı Bay 1 ladir Tahsin Benderli oğlu altı buç;i nlııı-ıâı almışlardır. sunlardan bir numaralı e me- rasimle Bay Salimin lıuını;ç::;lhhı- Fuino yapıldı. Iki numı;*ıyı alan mual- im cemiyete vaat ettiği cüz'i parayi vermekten kaçınmış ve bunu da Bay N. T. Benderli oğlu kendisine almış- tır. su açmıştır. Merasime halkevi ban- dosunun çaldığı jotiklâl marşile başlandı. Ayakta dinlenen marştan sonra halkevi idare heyeti namına bay Vasfi Hilmi Bilge ve şube ko- mitesi namımna da muallim Sabri birer söylev söylediler. Kurs mual- Timliğini Navman şirketi muallimi bayan Behice almış ve Navman şir keti kurs için üç makine vermiştir. Kurs üç aylık devrelere ayrılarak devam ettirelecektir. Birinci dev- reye 54 bayan — yazılmış ve derse başlanmıştır. ı li