20 Ocak 1935 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

ı Barış Kundakçıları Amerika'da acun barışı için ça- | lışan bir kurum vardır. “Dış siya- sa,, adını taşıyan bu kurum, çıkar- dığı gazetede, silâh fabrikalarının alış verişini araştıran Amerika | kurultayı komisyonunun raporu- nu kısaltarak basmıştır. Silâh fab- | rikalarının iç yüzünü ve sinsi ça- Ö Tışmalarını acun geneloyunun önü- « | için onlar da bu ne koyduğu için bu Amerika ku- rumu dolayısile barışa yardım et- miş oluyor. Ayan üyesi Bay Nye'in başkan- lığı altındaki komisyon, başlıca Amerika fabrikalarının işleri üze- rinde araştırmalar yapmıştır. An- cak araştırmalar derinleştikçe acu- | nun büyük silâh fabrikalarının a- lış veriş işlerinde birlik yaptık- ları ve şu uluş senin bu uluş be- | nim diye yer yüzünü aralarında paylaştıkları anlaşılmıştır. Bunun araştırmaların dışında kalmamıştır. Bu araştırmanınm en çok şaşıla- cak yanı, silâh alış verişinin bu işe girişenlere getirdiği büyük ka- zançtır. Du Pont de Nemours a- dındaki fabrika genel savaş içinde 265,871,625 dolar kazanmıştır. Ö- teki fabrikanım kazançları da bu ölçüdedir. Bu paralar, sermaye koyanlar, işi çevirenler ve satanlar arasında paylaşılmıştır. Elektrik Boot adındaki bir fabrika Basil — Zaharof'a 1919 ile 1930 yılları arasında 766,000 dolar komisyon vermiştir. Saygı değer okuyucularımıza bu Uzun raporu anlatacak değiliz. Ancak komisyonun fabrikaları l'-lçlu bulduğu yerleri şöyle kısalta- iliriz ; 1 — Fabrikalar Amerilta hükü- Metinin siyasasını Kendi işlerine İ elverişli bir yola getirmiye çalış- mışlardır. Sahip ve Başmuharriri : 9 uncu sene No. eeei J Beşini mecliste İ20ka- dar yeni aza bulunacak Yeni aza arasında 20 kadarının kadınlardan olacağı ösimdiden kuvvetle tahmin ediliyor MSaylav namzetleri ne vakit seçilecek ANKARA, 19 (Milliyet) — Burada ikinci - müntehip se- ç yarın başlı k, seçim iki günde bitirilecektir. Diğer intihap dairelerinde de ikinci müntehip seçimi ayın 25 şine ka- dar ikmal edilmiş bulunacağından saylav seçiminin yapılacağı gün yakında tesbit edilecektir. Saylav seçiminin memleketin her tarafında ayni günde ikmali mukarrerdir. Seçim bir şubata tesadüf eden cuma günü veya sekizinci cuma günü yapılacaktır. Verilecek karara göre fırkanın namzetleri ya bu ayin-31 inde veya subatın yedisinde ilân edilecektir. 5 inci Büyük Millet Meclisinin alacağı çehre hakkında henüz kat'i bir haber &kmamakla beraber kuvvetli tahminlere göre beşinci Millet Meclisinde 120 - 130 arasında yeni aza görülecek- tir. Bunlardan 20 si bayan olacaktır. Seçim hızla devam ediyor: Bugün sonreyler atılacak Dün akşama kadar halkın dörtte üç reyi toplanmıştı Dün ikinci münte- hip seçiminin — ikinci günü idi; Halk İstanbulun her tarafında ve mülha- katta içten gelen he- yecan ve sevgi ile san- dık başlarına koşarak feylerini serbestçe kul- 2 — Amerika'nın gelecel savaş — yapabileceği uluşlara silâh satmış- dır. 3 — Amerika hükümetinin çok — emek ve para ile elde ettiği bir ta- kım bulguları (icat) yabancı uluş- lara satmışlardır. Bu, en çok de- Nizaltı gemileri ve uçaklar üzerin- — deki yeni bulgular için doğrudur. A __4 — Versailles dün öğleyin yemek paydosu esnasında san dık başları hıncahmç dolmuştur. Dün akşam saat se- kize kadar reylerini kullananlarım miktarı hnkkınşlu Jııt'î bir rakam söylene- L , | A SEN $A A R SA L | Kadın erkek bütün halk biribirile yarışırcasına reylerini atıyorlar, halkı irşat etmekte ve ulusal vazi- $ Haüdi imadd yüzy ş ğöre, AL Ş myı_’yu silâh satmamak gerek i- İı.en, gizliden Almanya ile alış ve- Yiş yapmışlardır. , — Bazı geri ülkelerde | fenin kudsiyeti hakkınd Siirt Meb'usu MAHMUT. 3214 PAZAR 20 İKINCIKANUN 1935 Bal Cenevrede uzun süren bir çok görüşmeler yaktılar kan bakânlarır Milliyetin yeni adıdır —Tel:( Müdür : 24318. Idare ve Matbaa : 24310 Sar plebisitinden sonra Yazı işleri müdürü : 24319 1 Fransız - Alman teşriki , Mmesaisine doğru adımlar PARİS, 19.A. A, — Arabistan Reisicumhur Atatürk ile Arabistan kralının tel yazıları ANKARA, 19 (A.A.) — Tahta cü- y A- | rabistan kralr Haşmetlü Abdülâziz Ib- nissuut Hazretlerile Reisicumhur Ke- mal Atatürk arasında şu telyazıları taati edilmiştir. Arabistan kralı Haşmetlü Abdülâziz Ibnissud MEKKE Tahta çıktığınızın yıl dönümü mü- b kiloçııîıhqnı' lerini lar ve özel gönenciniz ile dost mille- tin genliği için beslediğim dilekleri ka- tımıza sunarım. — Kemal Atatürk Türkiye Reisicumhuru Hazretlerine ANKARA Tahta cülusum münasebetile vuku- bulan lütufkâr tebrikâtmizdan dolayı rin dörtte üçünüı: kapandığı anla- bulunmakta idiler. şılmıştır. arzı teşekkür eder ve zatı devletlerile Türk milletinin refah ve saadetinin de- Dün öğleyin Askeri de bu- lunan yeniçeriler ve mehterhane (Devamı 6 ıncı sahifede) C. H. F. teşkilâtına mensup o - lan hatipler ise sandık başlarında Yyu (halk) hükümete karşı kışkır- 5 , hem ayaklananlara, hem “debu ayaklanmayı bastırmaya ânlışan hükümete silâh satmışlar- ır. 6 — İş yapmak için bir' çok hü- kümet memurlarına para yedir- mişlerdir. Memurları para alan u- luş'arın adları raporda - yazılıd —T T Bunlar başlıca Aşağı Amerika u- huşlarile Çindir. — Am... a savaş gemilerini silâh satın alabilecek ülkelerin h- manlarına uğratarak, memurları :endi satıcıları gibi kullanmışlar- ar. Ayrrayrı maddeler biçimin de #)| kısaltarak — yukarıya yazdığımız şeylerin bir takımı yalnız Ameri- Z) ka'lıların ilişiklik gösterebileceği işlerdir. Ancak bu gizli çalışmanın “acun barışı için korkulu olmıya başladığı da açıktır. Hele uluşla- rm genel bir silâhsızlanma an- | Taşmasına varmak yolundaki ça- lışmalarıma engel olmak için çe- / virdikleri entrikalar üzerinde özen- le durmak gerektir. Kazançlarının artı savaş korl art- “masında, ve belki de bir savaşın ı başlamasında gören bir takım bol paralı adamların ulu orta çalışma- ları eninde sonunda barış için kor- kulu olabilir. Bunun içindir ki ku- rultay komisyonu bu çalışmanın iç yüzünü açığa koymakle barışa —yardım etmiş oluyor. Şunu da söy- Hiyelim ki komisyon için bu araş- tırmayı yapmak kolay bir iş olma- Mıştır. Milyarlarla paraya ve bu paranın verdiği erke (kuvet) dayanan, hükümet içinde ayrı bir İlükümel biçimini alan bu fabri- tayı için de övünülecek bir başa- Tıştır. A. Şükrü ESMER FT P NEyE S as eai K z Binanın Yol tarafından görünüşü . 4 —— g — <O A Yi<zEerızı * LA 3 &c 300 ibz- 2? U bi T Odda : Ü ada 4 2 y : Öit !! B; tiz 4 Ki —- | T | B ın çi , ! Ha $ —EF - ei v Ş :î_,_ı_g k y VERAİ ğ _L——İ__ Ğ PiN a n_zau rOD: C Marmarada zelzeleye uğrayanlar için — yapılmakta mahsus evlerin plânı Marmarada evleri yıkılan- lara yeni evler yapılıyor Diün şehrimizde sekiz sarsıntı oldu Bir çoğumuzun duymadığı bu sarsıntılardan A a . ikisi oldukça şiddetli olmuştur 'Bir çoklarımız tarafından hissedil - | daki ufak sarsıntıl; isleri mediği halde, son yirmi dört saat içinde | zannedilmektedir. S ANaeE eli şehrimizde sekiz defa zelzele olmuş - Yardım devam ediyor tur. AND sn)z. Bunlardan yalnız ikisi oldukça his- B KARİA IŞ (Milliyet) Y sedilecek derecede olmuşsa da, diğer - lerini ancak sismograf kaydı iştir. Kandilli rasat istasyonunun verdiği ü göre, zelzelelerin sırasile sa- atleri şunlardır: Evvelki günden itibaren 18,21, 20,01, —e a MA T olan 2 aileye Mar- mara adalarında sarsıntılar hafif fası -« lalarla devam etmektedir. Dün ve bu- gün Bandı da ikisi şiddetli — olmak üzere altı sarsıntı hissedilmiştir. Hiç bir hasar yoktur. Adalarda fe- dâkete uğrayanlara her taraftan yar- e dımlar gelmektedir, 240 » 23,28, dün sabaha karşı — 4,01, 5,05, : Gndii 10,25, 16,05, 24,20. » ;:l. ı'i': ile daha 3090 kereste ıonğıı-ıl- Bu zelzelelerin Marmura h: - (Devamı 6 mcı sahifede) ti i eylerim. Abdülâziz Habeş işi İki memleket arasında dostça halledilecek CENEVRE, 19 (A.A.) — Bugün Bay Laval, Eden ve Aloizi arasında ya- pılan toplantı neticesinde İtalya - Ha « beşistan ihtilâfının doğrudan doğruya i- ki memleket arasında görüşülerek dost- ça halledilmesi kararlaştırılmıştır. Binaenal, konsey bu ihtilâfla Altın kaçakçılığı Sınır dışına altın kaçıran bir şebeke vakılandı_ S Müsadere edilen altınlar bir muhafaza nezareti altındı teşkilâtı yeni bir Muhafaza altın çakçılı y ç ştır. Bir müddettenberi sınır dışına altın kaçırıl- dığını sezen teşkilât lâzım gelen taki - bata başlı ve nih buzl: Sar plebisitine bağlı me- ge D seleleri müzakere edecek olan Fransız heyeti bu | akşam Berlin'e hareket edecektir. Heyet, tica- ret bakanlığı ticaret an- , Taşmaları müdürü B.Bon: ». ğ Tevfik Rüştü Aras ve M. Maksimos 2:'::;:' başkanlığı al: ATINA, 19 (Milliyet) — Cenevre- | — Müzakere edilecek mer den Atina aldığı e YT .. Ve ü göre, Balkan misakı devletleri dış ba- rapıklığı, aei n kanları arasında uzun — süren bir çok | şahdid edil e: lS-Z-lllı 935 mi'ılikıllar. yıpılnu;kn-_. ie>. trikinden r eorel Vü Başvekil — Çaldaris bu mülâkatlar | Şine pek az ihtimal bı- hakkında telefonla Maksii izahat ktadir. Ç almıştır. İ (ânetelen gelen telgraflarda Bay F'a';"_z'Al"â“'î dost- I Tevfik Rüştü Aras ile Maksimos ara - uguna doğru sında ayrıca iki memleketi alâkadar e- BEKLİF. 19. A, A.-.— ' den işler için müteaddit ve mükerrer | Fransız köylü mümessil- h lar yapılmıştır. Bu k şma - | leribbugün Berline gele- lara dair şimdiye kadar bir şey tebliğ | rek iki memleket köylü- edilmemiştir. leri arasındaki dostluk S elei devam edeceklerdir. L Turkıye ve Hüsnüniyet meselesi —x BERLİN, 19. A.A. — Berlin mahafilindeki ka- maata göre Almanya ile Fransa arasında Sarre hakkında halledilecek Roma n | ,Alman radyosunda ilk defa marseyyez çalındı Fransız köylü mümessilleri Alman köylülerini ziyaret için Berline gittiler. — Sar'ın Almanya, ilhakından sonra bütün dün- ya ne yapacağını merakla beklediği Bay Hitler birindi t Uluslar derneği konseyi. Sar- da hakim olan zihniyet ile müzakere edildiği takdirde hüsnü suret- le neticelenebilecektir. Uluslar arası kuvvetler CENEVRE, 19.A.A. — Röyter muha- dan uluslar kuvvetlerinin 1-2-935 de çe- kilmesine karar vermiştir. Italyan kuv« vetleri ilk olarak çekileceklerdir. CENEVRE, 19.A.A. — Üçler komis (Devamı 6 ıncı sahifede) |IBuğday işi hakkındaki ra- por Ankaraya gönderildi Ziraat bakanı Bay Muhlis 'Komisyon ikinci bir rapor hazırlayor. 11 silo daha kurulacak ANKARA, 19 (Telefonla) — Zi raat bakanlığı 11 yerde 2900 ton buğ- - day istiap edebilecek silo inşasına ka - /| rar vermiştir. ; Afyonda (5) bin, Adana ve Polatlı- da dörder bin, Kütahya, Çay, Sarayö- nü, Niğde, Şarkışla, Beylikahır, Zile ve Balasizde ikişer bin tonluk silo yapı - lacak ve ımııMelf yerlerde ihtiyaca ye- tır. Geçen sene yapılan Akşehir ve De- nizli antrepolarının da silo haline ko- nulması düşünülmektedir. Rapor Ankarada ANKARA, 19 (Telefonla) — Buğ- day işinde görülen yolsuzluk hakkında Istanbulda teşkil edilen — komisyonun raporu bugün buraya gelmiştir. Rapor hükümet ve ziraat bankası tarafından ayrı ayrı tetkik edilecektir. Istanbuldaki komisyon bir hafta da- ha tahkikatıma devam — ederek kalan (Devamı Gıncı sahifede) Öz türkçe yazı örnekleri Gıqnı&ıh,uulülimlh açtım DÜN VE BUGÜN gıma gelen demir seslerini Türklüğün ğına vurulmuş pranga şangırtılarına bürtülü bir top sesiyle gözlerimi ve sesin geldiği — yerdeki pen- eereme koştum: Kabataş önlerine demir atmış bir İngiliz zırhlısı Istanbulu se- lâmlıyordu. Bir az sonra top sesleri ke- sildi, bi dün fi der ve duman durdu, ve Ingiliz zırhlısı, ka- raya vurmuş açık mavi kabuklu bir ba- p Ç y uzun uzun bakarken karşımda geçmişin başka bir tablosu daha canlandı: Büyük savaş... Bundan on beş yıl önce idi; Is- tanbula düşman girmiş, üç devletin çeşit çeşit, boy boy askerleri ortalığı kasıp kıvumınâı başlamış, Türklük bir göl- ge gibi sindirilmişti. Yıldız tepesinde o- turan alçak yaradılışlı bir Sultanım Ba- brâlide pinekliyen uşak tlinli vükelâsı kölelik siyasasında biribirleriyle yarış ediyorlardı. , Ben, o tarihlerde, Ingiliz polisinin e- line düşmemek için :j“pı"d. bir ar- a ğ Ös Saklr bul di Oturduğum evin geniş penceresi Saray- burnundan Beylerbeyine uzanan bir tab- loyu kucaklıyordu. Bu deniz parçası üs- tünde İIngilizlerin zırhlıları ılıııı'luııı_ mriş- ti. Bir türlü bitip tükenmek - bilmiyen günlerimi bu pen geçirir, zırhlıların manevralarını her gün sonsuz bir hınç ile buradan görür, her akşam bu ilerde çalı el İçlek kuye nayarak buradan dinler, her gece bu CFE y &l Kİ hui ga.. (Devamı 6mc: sahifede) y şenlik 1ş rıduynmruiııhrdıııı.l)euiıdınkıh-. benzetirdim, Hele sümüklü böcekleri an- dıran birtakım ufak tefek zırhlıların, In- gilizlere sığmarak, tıpkı kafese tıkılmış aslan önünde böbürlene böbürlene dola- şan tilkiler gibi, bir aşağı bir yukarı ge- O kara ve karanlık günlerle bu aydın- lık ve dinç gün — sçasından on beş yıl geçti; bakılsa bugünkü deniz gene o de mizdir, bugünkü pencerem on beş yıl önceki pencerem ile gene bir çizgi üs- tündedir, bu zırhlı eskilerin tıpkı tıpkı- sına kardeşidir, bundan on beş yıl ön- ce gene bu kıyılarda gene bu bayrak h du, ve bul gene Boğaziçi nin iki yakasına yaslanmış olan bu Is- tanbuldu. Ancak şimdi ne oldu ki bir Ingiliz gemisinin duruşunda güler yüz- lü bir konuk inceliği, bir Türk çocuğu- nun bakışımda da iyi yürekli bir ev sahibi sevinci vardır? On beş yıl önce kursa- ğında ateş ve ölüm saklayan bu topun ağzı neden bugün Türke sevgi ve say- giısini söylemek için açılıyor? Dün ona hmçlı yumruklarını sıkan ben, neden bue gün gözlerimin içi gülerek (Gün ay- dın! diyorum? Bunu anl: ik için iki çağı İs ki tabloyu duyarak görmüş olmak ge- reklidir. oön yıl önce buradan homurdanarak gidişleri ile dün buraya sevinerek gelişleri arasında nelerin yok- tan varedildiği o vakit daha kolaylıkla kafalarda yereder. Ismail Müştak MAYAKON