9 Aralık 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

MİLLİYET PAZAR 9 KANUNEVVEL 1934 İHARİCİ HABERLER| Cenevrede Yugoslavya - Macaristan ihtilâfı etrafında pek hararetli görüşmeler oldu (Başı Linci sahifede) Üzere bu uğurdaki müzakerelerin ge nel olmasını onaylıyacaktır.,, Macar murahhas cevap veriyor Macar delegesi M. Eckhardt Yugos lavyanın ileri sürdüğü bütün vâkzaları inkâr ederek demiştir “Marsilya snikasti Macaristanda ha zırlanmamıştır. Kral Aleksandr, Ma- car toprakları dışında ihtilâleilerin ver dikleri bir kararla ölüme mahküm ol- Buuştur. Suikast yalnız andlaşmalarm ortaya çıkardığı ihtilâlci durumun bir neti - Macar murahhast, Avruparım bölü. münde barış ve uluslar arasında da iş birliğini yalnız andlaşmaların değiş - yu temin edebileceğini iddi et- *“Mürahhan, küçük tlf fhamları ni red ve bunları sıyasal manevre di- ye söylemiştir. Bundan sonra Romen dış bakanı | M. Titülesko söz alarak: “Madem ki, M. Eckhardt küçük itilâf muhtırasını sıyasal manevre olarak tavsif etmiştir, © halde konuşmanın Macar muhtıra. sında neşredilmiş olan red Sim nin araştırlımasından önce kapanma Sunu isterim, Tevfik Rüştü alli Reis, alâkadar bütün devletlerin Macar muhtırasma pazartesi günü ce- vap vereb leceklerini temin eylemiş - tir. Türkiye dış bakanı Tevfik Rüştü Aras, aslı daha aşağıda yazılı olan söy levinde, zorbalık kuralma uluslar ara- *t tetbirlerle engel olmağa çalışırken alâkadar hükümetlerin zecri tetbirler alması lüzumunu kaydeylemiştir. sız hale gelmesini istiyor.,, demiştir. M. Benes, Yuğoslar muhtarasında bahsedilen hareketlere benzer ve Çek- oslovak devletinin bütünlük ve güve- Bini amaç tutan teşebbüslerin bir müd dettenberi Macar şimal snrlarında ha zırlanmakta olduğunu dali an son : ş “Eğer ileride Gelişi bir kimse Yuğoslar - veya Ro - manya birl'ğine dokunmak isterse bir felikot, içinabı imkâna olarak doğa tar, caktır. Tevfik Rüştü Aras'ın natkı Türkiye Dış Bakanı T. Rüştü Aras- ın yukarıda geçen bildiriminin aslı şu- dur: adamı rois Bartu'yu vurmak miyelit Üci hafröt ve hiddet uyandırmıştır. Kral Aleksandrm zıyar önünde, ken disinin en yüksek erdemliklerini toces süm ettirdiği Yugoslav ulusunun his - aattiği derin acıyı duyuyoruz. Onu ta- mzmıştık, onun Eserini biliyorduk ve 0- ulusların barış havası ie âhenk ve i Omu tanımış olan bizler, onun de- rin ve samimi bir dostlukla bağlı bu- İanduğumuz ulusunun acılarını bütün #iddetiyle anlıyoruz. Dalma duyduğu- pmwz bu büyük acıyı burada . ken yalnız Türk ulus ve hi Salla alkil kahyayak ayni zamanda Yugoslav ulus ve bü - kümetinin de hislerine tercüman oldu- ğuma kaniim. Reis Bartu'nun ölümü de bizde ve lerden sonra, Yuzoslavya bize bir muh bra und. Bunu özenli bir meret o inuhtıra, teşrik ettiği hâ - iiselerden dolayı bizi mütehayyir ve zı makamların tirilen m sulıyetleri okuyucu üzerinde siddetli bir intiba yapmaktan hali kal mamaktadır. Macar ulusunun eya da bulunan hükümetin, mesulleri hak İı ve şiddetli bir surette tecziyeden ge an bir dakika bile şüp he edemem. Bu, hepimizin gürtüğümüz âhenk eserine karşı değerli bir yararlık ola- caktır. İşte bu döşünce iledir ki, Tür kiye namına ve burda dahi barışın pek i ii eserimize iştirak eden Bal - kan uluslarının duygularıma tercüma, olduğum kanaaliyis, aşağidaki bildiri imi yapmakla şeref bulurum: Müsalsmetyerver tesanüt eserimi - | goslarlarla dolu gelmektedir. bilhassa © Katemerini gazetesinin zin büyük kurucusu Bagatır, Yuzos - lav Kralı Birinci Aleksandr ölümü ile Avrupa düzeninin enerjik koruyu- susu Fransa iyeti Dış işleri ba Cumhuriyeti kanı M. Bartu'nun ölümü, uluslarımı. zı pek acı bir surette müteessir etmiş ve bu uluslar nezdinde smilttefiz bir ba hareketlerine katılarak Avrupada tan bu çifte suikast karşısında, uluslar derneğinin şimdiki müessif durumu husule getiren son ahvali i aydıslatma- rin kabulü ve uluslar arasında güvenin indesi için uluslar arası iş birliği ku- rallarının araştırılmasına tevessül et - mesi gerektiği kanantini.izhar eder - ken uluslarımızın duygularma sadık tercüman olduğumuzu idrak ediyoruz. Bu aydınlatmanın amacı mesuliyeti sa bit olacak makam ve şahıslara karşı i- cap eden zecri tedbirlerin alınmasıdır. Balkan anlaşmasını imza etmiş olan. dört memleketin Belgrada neşredilen tebliğe daima sadık olduklarını ilâve- ye lüzum görmüyorum. Evrensel zorbalık hakkında rapor PARIS, 8 (A.A.) — Fransa âyün meclisi dış işleri encümeni, üyeden M. | Pinisantı Balkanlarda bir dolaşma ya - | parak son kânumda evrensel zorbalık hakkında encümene bir rapor vermeğe memsır etmiştir. | M. Sabrousse'de parlâmentolar kon- feramsının son toplüntısı dolayısile Tür- kiyede ve Balkanlarda yaptığı dolaş - mada Mi elindiği Fikirleri anlatmıştır. sse'ün iekdifi, üzerine, on- cümen başkanı M. Berenger, yakın | parktaki Fransız diplomatik . faaliyeti | hakkımdaki düşünceleri M. Lavala bil. | dirmeğe memur edilmiştir. Uluslar arası tedbirler CENEVRE, 8 (A.A.) o — Macar murulhası M. Eckhardt'm O konseyde amtlaşmaların değiştirilmesi yolundaki bildirimi dün M. Benes tarafından kay» dedildiği gibi bugün de M. Laval kay- dodilecek ve M. Laval Marsilya cina - yeti gibi zorbalık hareketlerinin yeni - lenmesinin önüne yeçiknek üzere ulus- lar arası tedbirler alınması gerektiğini ileri sürecektir, M. Yevuç ve M. Benes te dün ayni fikirde bulundukları için, konseyin mü- zakere sonunda bu fileri kabul edeceği anlaşılmaktadır. Yugoslav - Macar ihtilâf e IN, 8 (A.A.) — Daily Te loğrapı esasirinden! Burada ve Bu- dapeştede, o mülleciler için iane açıl muştar. Her iki tarafta gittikçe büyüyen düşmanlık yüzünden Macar - Yugos- lav hududumun kapanması Zotimali | vardır. Buraya gelen mülteciler, o Yugos- lavyanın, toprakları içinde bulunan 30 bin Macarı çıkarmak niyetinde aldu- ğunu söylemek BELGRAT, 8 (AA) — Pravda gazetesi yazıyor: Bir kaç gündenberi Novisada gelen trenler Macaristandan çıkarılan Yu- Bunlar Szcged ve Budapeşte mmta- kalarından gelmektedir. Kıyafet yasası Ve Yunanlılar bir yazısı, Venizelosun dedikleri ATINA, 8 (AA) — Katemerini ger zetesi, Yunan efkör umumiyesinden di- ni kisvelerin giyilmezinin memmuiyeti meselesi üzerinde tehlikeli soünakaşa - ve bu meselenin yaşaması ve ileri gitmesi lâzımdır. Diğer — gazeteler, M. Venizelosun uzun beyanatını me: e Ya nan hükümetinin icap eden bütün fay- dalı, teşebbüsleri yapmış olduğunu ve âyni zamanda Türk hükümetinin de di- ni cöbisler meselesini halletmeye hak- kı bulunduğunu teslim eden mumaileyl, bununla beraber Türkiye reisicomhu - rundan, başbakanınden ve hariciye ba- kanından Rum patriğinin dini elbiseyi taşımak için kendisine verilecek müsaa- deyi tecdit etmek tabi tutulmamasını ve bu müsaadenin kat'i olmasını rica etmektedirler. (Atina ajansı) Japonya silâh yarışına Deniz görüşmeleri ne âlemde? | | girmeyeceğini söyleyor VAŞINGTON, 8. A.A. — Ameri hükümeti, M. Norman Davis'in neta ci Japonya üzerine atan ihtarma rağ- | men Japon hükümetinin iki hafta içinde Vaşington antlaşmasmdan çekileceği bilmekle beraber bir yönden Amerika- | Japonya münasebatını tehlikeye | düşü” rahilendk Ve diğer yönden de acunuz bi- | tün memleketlerinde genel silâhlarma | yazı doğurabilecek mahiyette vakıtsız bir harekete girişmemeği hararetle ister | görünmektedir. | Resmi mahafil, deniz üstünlüğü ge- rekliği üzerinde ayak diremekl> beraber Londra ve Vaşington — antlaşmaların müddeti bitmeden önce duha iki sene ge- geceğini hatırlatmaktadırlar. Hariciye | ve deniz işleri bu iki sene- yi inşaat için bir mütareke devre: İsrak telâkisi etmek istiyorlar. Bu mi prensipini den önce Japon programlarının belli mağa çalışacaklardır. Amerika gemi yap ma programları hakkında karar verme- almasmı bekliyeceklerdir. | | Teen kaşladiğısmee saman da resmen bil dirdik. Şimdilik işlerimize devam ediyo” ruz. Henüz bir toplantı kararlaştırılma. miş ise de teknik konuşmalara tekrar yarışma © görişmiyeceği İdirimi kıvançla karşılan. fir biç olmazsa bu uz- inşantmın Amerika" inyaatını geçmiyeceğini' söylemek istemiştir. Bundan başka Amerika hükümeti, ko- nuşmalara daha elverişli şartlar içinde 1830 de talrar beplenabileceğini vana Söylendiğine göre, M. Ruzvelt'in ya- kinleri meclis deniz komisyonu başkanı Sarre'de inzibat İngiltere Sarre'a İki tabur Gönderiyor LONDRA, 8. A. A, — Milletler cemi- yetinde İngilterenin askeri mümessili 0- lan General Temperley, Sar hükümeti komisyonu âzaları ve Milletler Cemiyeti konseyi üçler komitesi ile, nisbet ve toş- kilâtı Mületler Cemiyeti konseyi ile Sar | mümestilleri tarafında ptasdik edilmesi icap eden beynelmilel Sar polis kuvveti taerruatı hakkında görüşmelerine devam. etmektedir, Ingiltere hükümeti bu mesele halekıa- da bir çok hükümetlere hususi görüş- meler yapmıştır. Italya, Sar beynelmilel i yardıma hazır Holandanın da bunu o. İsviçremin redettiği teyit edilmek» “ Polis kuvvetine nisbet itiharile en çok Tağiltere şirk edecek Ve Sar' iki ta- kabul ettiği, bur gönderecektir. daha bir talan anlaş. ROMA, S.A.A. — Islefani ajansı teb- | malar yapmalarına mani değildir ve'bu BiZ ediyor: baptaki penta böple bir yyi timal Mİ. Mus # | baricinde bırakmıyor. Bu anlasmalar as- kabul etanişi bk aleyhinde olmıyacaktır. ye İtalyan Tecavüze uğradığımız vaziyet selesindeki çalışmasından dolayi teşek. | “EEİFR kür eylemiştir. Ingiltere büyük elçisi de | |, 19 ki, bu anlaşmalara aynı suretle kendi hükümetinin teşek. kürlerini bildirmiştir. M. Mussolini aynr zamanda Cener- reden M, Laval'den de bir tel yazısı alımı $i tarafmdan temsil olan Italyan hükü. metinin göstermiş olduğu yüksek bita- lin komiteye girmesini kararlaştırmıştır. Sar'a gönderilecek kuvvetler iki In- giliz ve iki Italyan taburu ile Holandalı Ye lireşli karışık bir taburdan iheret'o- Komite bu kuvvetlerin teşkiline ait t2- ferrüsti tesbit ederek raporunu meclise verecektir. Japonyadan Amerikaya telefon TOKYO, 8 (AA.) — Japonya ile birleşik Amerika arasmda telefon mili: kâlemeleri /M: Hirota ve M. Hull ara- sında, yapılan bir görüşme ile açılmı Bu görüşmede M. Hirola, bundan 81 sene evvel Vaşington ile Tokyo a rasında resmi bir mubaberenin ancak yedi ayda yapıldığını batmlatmıştır. Romanyada ecnebiler giz- lice telefon konuşmaları dinliyorlarmış BUKREŞ, 8 (A-A.) — Görüşmeler ri dinleme için gizli bir teşkilit keşfe. ekserisi M. Kuinson'un üç Japon gemisine kar- salık beş gemi yapmak suretiyle 5-3 nis-' betinin korunmasını istiyen bildirimin- | den çok memnun değillerdir. İşten çıka-! | nacak gemilerin yerine konulmak üzye 78 geminin yapılmasına şimdiden baş- s: mümkün olmakla beraber, kong” venin son nam | toplantısma mühim hiç bir yeni gemi yapma programı verilmiye Didi bakanlığının şimdiki © prog- sammda yalnız 24 gemini vardır. Fakat, Reisicumhura, deniz kanlığının istediğini em için her halde çok çalışmak gerektir. Amiral Yamamoto diyor Ty LONDRA, &.A.A. — Japon amiral Yamamoto Havas ajansma şu beyanatta bulunmuştur. « “ Genel bir anlaşmaya varmak için Amerikakların aldıkları son hattı hareketi bir türlü anlayamıyorum. Bunlar Vaşington muahodesi fesih edilir uymalardan Tokyodan ayrıl. madan evvel belli idi ve bunu konuşma- lanması herhalde | geçikmiyecektir. Vaşingten murhedesinin feshinin bir faldasını da müzakerelere Fransız ve f- talyanm da girebilmesi olacaktır. Bu münasebetle şunu teessürle kaydetmeli- Yim ki bu hususta yapılan teşebbüslere he Paristen ne de Romadan hemüz ce- vap alamadık, Sovyet Rusya - Fransa anlaşması M. Litvinof'un anlaşma hakkınd.ki sözleri CENEVRE, 8, A.A. — 5 binrici kâ- nunda Cenevrede i da M. Litvinof Tas ajansının muhabi- ne şu beyanatta bulunmuştur : “ Imzaladığınız anlaşma, Sovyet ve Fransız hükümetlerinin biribirine yak- ik ve sulh için uluslar arası çimi Yı yaratmak yolundaki şaşmaz ve slmaz sıyasalarmın yen bir belgesidir. Yine bu anlaşma her ili hükümetin de şarki antlaşmasını gerçekleştirmeğe bü- tin gayretleriyle çalışmaya devam ede. lerini gösterir. Biz bu anlaşmayı Ar- rupada sulhun istikrarı için zaruri ad- dediyoruz. Bugün sulh için bir tehlike olan şeyler şu veya bu devlet adamının sözleriyle, beyanatiyle ortadan kaldırı. maz. Gözle gözükür ve el ile tutulur te minat lâzumdar, Fransa ile yaptığımız anlaşma iki mem leketin aralarında Nasıl arlıyorlar CENEVRE, 8.A.A. — M. Litvinof'un Fransız-Sovyet anlaşması yanakı bu anlaşmayi Sovyet Rusyanın masıl anladığını göstermek için yaptığı suretinde tefsir edilmektedir. Iki hükü- metin bu anlaşma metini olduğu gibi Beşretme khususunda pek yakında u; maları muhtemeldir. bi |Meclis başkanının kadınlaratelyazıs Yunan- Bulgar Hudud hâdisesi Bulgarlar hayret edi- yorlarmış SOFYA, 8 (A.A) Bulgar ajansı miş olan hâdise dolayısile Türk mat buatının ittihaz yek olduğu hattı ha- reketten dolayı hayret içindedir . Bazı türk gazetelerinin © edasmı hayali haberlerini ve hususi maksatla” Ta müstenit “Papasların elbiseleri işi çok fazla büyütüldü, Eski Yunan başbakanı M. Papanas- tasyo Yunan gazeteleri nin işi fena idare ettiklerini söyleyor ATINA, 8 (Milliyet) — Papasların kisvesi etrafındaki de” vam etmektedir. Bu mesele hakkında bugün sabık Başvekil M. Papa” nastasya gazetelere beyanatta balanarak demiştir ki: — Bu mesele lüzumundan fazla büyütüldü. Gazeteler de bunu feni idare ettiler. Hükümet te acemilik gösterdi. Türk - Yunan hesdeşliği ve iki hükmet arasındaki samimi münase” bat elbette bu işi de halledecel iyede şimdiye yapılan inkılâbın zaruri bir neticesidir. Benim gibi Ankaraya gidip © İenler Türklerin samimiyet ve ciddi yetinen şüphe edemezler. Halk boş yere heyecana kapılmıştır. Bu kanunun ahkâmindan habf ri yoktur. Bunu anlatmak lâzumdur. Ve bu anlatıldıktan sonra suitefeh” hüm de kalmaz. M. Papanastasyı sözlerini bitirmeden evvel şunları da ilâve etmişti. “Yunan hükümetinin bu kıyafet meselesi etrafındaki teşel acaba Patrikhane razı olabilir mi?. Kısaca gerek iki tarafın 2 ve hükümetlerden bu anlaşamamazlığın yok edileceğinden şüpheli İNE. Meclisin seçimi yenileme kararı ANKARA, 8 (Müliyet) — Büyük Millet Meclisinin seçimi yenile me kararı yarınki Resmi Gazetede çıkacaktır. Dahiliye Bakanlığı ba b varı yarın akşam valiliklere tebliğ edecektir. sil Metr Salem ve Leon Faracinin mus hakemelerine yeniden başlandı ANKARA, 8 (Milliyet) — Metr Salem ve Leon Faracinin mahakt melerine bugün birinci asliye ceza mahkemesinde tekrar başlanmıştı” Mahkemenin evvelki kararını nakzeden Temyiz mahkemesinin bu hd“ sustaki kararı okunmuş ve iddia makamının söyledikleri dinlenmiştir. Temyiz mahkemesi karara usul cephesinden ve müşahit dinlenme” miş olmasından itiraz etmekte idi. Iddia makamı Temyizin itirazların* dan bir kısmının kabulünü maznur vekilleri ise hepsinin kabalünü iste mişlerdir. Muhakeme aytn yirmi ikisine bırakılmıştır. ANKARA, 8. A.A. — Türk kadınlarına saylav seçilmeleri 98 seçmeleri hakkını veren kanunun kabulü dolayisiyle Büyük Milet Meclisi riyasetine memleketin her yanındaki kadın teşekkülleri tar fından yüzlerce telyazısı gelmiştir ve gelmektedir. Büyük Mület Me& lisi başkanı bu telyazılarının hepsine ayrı ayrı cevaplar vermektedi” | Yazılan cevabın sureti aşağıdadır. : “ Türk kadınlarının saylav seçmeleri ve seçilmeleri için onaylanalı yasadan ötürü gösterdiğiniz bu canlı kalkınma güvençle karşılanmış” tır, Kadınlarımızın ülke için her asığlı işi olduğu gibi sıyasa! yürgüyü de kolaylıkla onar acakları bayıktır. Yeni bir üçler antlaşması mı? PARİS, 8.A.A. — Jurnal gaze tesinin Berlinde İner. bir deler göre eyi malâmat alan mahafilde şöyle bir rivayet dolaşmaktadır Hilar cn; Alley dü Lüks? en öreliels bp açi örn yapmak fikrindedir. Önümüzdeki hafta sonlarında M.Von Ribbenk roop ile M. Hitler'in adamı olan M; Hes Paris'e gönderileceklerdir. Bükreşte avukatlar grev yaptılar BERLİN, 8. A.A. — Mahkeme harçlarının artırılması hakkındaki kanunu protesto için Bükreş barosu sumızmi greo ilân etmiştir. Bir kaf avukat baronun kararı hilâfında mahkemeye girmek istediklerinden Baze heliseler ölmez ve sabite işe hahiymuzlir. On ve beş kuruşluk ufak paralar ANKARA, 8 (Telefonla) — ri ve beş kuruşluk ile yüz, kırk 204 10 paralık basılacak ufaklık paraların hazırlanmılşır, Paraları" nümuneleri Maliye Bakanlığına gelmiştir. Bakanlık nümuneleri esas ifi barile mırsafık bulmaştar. Yalnız. paraların vezinlerinin kanuna uygul olap olmadığı tetkik edilecektir. Maliye mütehassısı raporunu verdi ANKARA, 8 (Telefonla) — Maliye mütehassısı M. Alfan rapo” ranun birinci Tasmını bakanlığa vermiştir. Mütehassısın bu umumi teşkilâlın manazrası, teşkil ât münasebetleri, umumi teşkilâta & it esaslar vardır. Alınacak tetbirlerin ne olacağı tesbit edildikten sonr# bakanlık lâzımgelen hazırlıklara başlıyacaktır. M. Alfan yılbaşını Pa? rise geçirmek üzere buradan ayrıl acak ve avdetinde ikinci. kisnunı hazırlamağa başlıyacaktır. Ikinci kısım Maliye İmroz gi olacaktır. Mütehassısın Paris seyalfati iki hafta sürecektir. Mecliste onaylanan yasalar ANKARA, 8.A.A. — Büyük Millet Meclisi bugün Hasan Saka (Trabzon) un başkanlığında toplanarak eylül-teşrinisani 933, kânune evvel 933 şubat 934 aylarına ait divanı muhasebat raporu üzerinde gö" rüşmenin bir hafta sonraya btralul masına karar vermiş, Kütahya me basu Merhum Rasih'in oğlunun parasız okutulması hakkındaki kanan teklif ile askeri hastahanelerde has taların iaşe ve idarelerine ait kanıt nan birinci müzakerelerini yapmış tır. Meclis pazartesi günü toplanae aktır. | Uluslar arası meclisi gizli toplantısı > Amr ia BU A MENE EM Avusturalya ile —— İngiltere arasında hava | , CENEVRE, 8.A.A. — Meclis bugü” İd öğle üzeri gizli bir postaları işliyor Sor'da ve ecnebi LONDRA, 8 (A.A.) — (Imperial | kuvvetleri işini görüşmüştür. Airways) in bir tayyaresi bugün Kroy- m miri Viskonti ve b me day er ia kniylekonuymak üzere dün alum b Havanada bombalar ları da Miz HAVANA, 8 (A-A.) — Alınan şi a Brisbane'den pazartesi kalkacaktır. bir çek şakavet ve katil hüdmleri e Giuçester dükesı tayyarenin kalkı - | muştur. Eckanto oo tiyatrosunda bi şında hazır bulunacsietır. Bu tayyare | bomba patlamıştır. Hasar çok mühü” de de Avusturalya postası vardır. dir.