22 Ağustos 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Adanada Ağrı maznunların- dan üç kişinin idamına karar verildi. Belediye fakir mahal- lelerde çeşmeler yaptıracak. B FIATI 5 KURUŞTUR. Şark lokarno'sunda Almanya'nın rolü P a Milletler Cemiyetinin gelecek eylül- R Uumumi hey-* içtir Sovyet Usyanın Mülletler Cemiyetine aza o- ."'_'.k kabulü meselesi müzakere edile- CSeği ve galip bir ihtimale göre bunun Müsbet bir karara bağlanacağı bildiril- N.CĞR Sovyet Rusyanın Milletler *r “yetine girmesi, Almanyada Hitler'- İn iş başına — geçmesi ve bilhassa Al- Manyanın Milletler Cemiyetinden çekil- başlıyan bir siyaset cereyanının Son merhalesini teşkil edecektir. Bu C&reyan, büyük harptenberi siyasi yal- .?l_* hayatı yaşayan Sovyet Rusyanın bütün ağırlığı ile Avrupa müvazenesi- he tekrar avdetidir. Bu hâdisenin şümul ve ehemmiyeti #Üstünde ne kadar durulsa yeridir. Zira Almanyanın bu hâdise karşısında ala- Sağı vaziyet, Avrupada beynelmilel ha- Yatın mahiyetini tayin edecektir. Rus- Yanın avdetinden sonra Garpta oldu- &u gibi, Şarkta da Lokarno tertibi bey- İmilel emek birliği siyaseti mi takip €&dilecek? Yoksa Almanya yeni kombi- Bezonun dışında kalarak harpten ev- NLi münada börtak siyasi ittifakl teşkiline sebep mi olacak? Açık bir hakikattir ki Sovyet Rusyanın Millet- 9 uncu sene No. 3665 Sahip ve Başmuharriri : ÇARŞAMBA Siirt Meb'usu MAHMUT A vusturya Başvekili M. Muso- lini ile görüşmek üzre İtalyaya gitti. İngilizler Almanlardan bir milyon alacaklarını istedi. Sovyet âlimi Meşçaninof, Bedros, Şevket Aziz, Tahsin Ömer, Reşit Rahmeti Beyler tezlerini müdafaa ediyorlar Kurultayın dünkü toplanışında ecnebi âlimler tezlerini müdafaa ettiler Türkiyede girişilen dil savaşı bütün dünya i)im âle- minde ehemmiyet ve dikkatle takip ediliyor İlmi komisyonlar mesailerine başladılar timaı dün saat 14 te Dolmabahçe sara- ynda toplandı. Reisicumhur H J fakatl m & : Kemiyetine girmesi, - Fransa ile bu imzası Ve Şark hudutlarınım muhafazası ga- y Sini istihdaf eden — Lokarno'ya bir ri, k inde Başvekil İsmet Paşa ve Dahiliye vekili Şükrü Kaya Bey ol- duğu halde kurultayı şereflendirdiler. a Ş eee et a 1ç teşkil edecektir. Almanyanın ler Cemiyetinden çekilmesi üzeri- e birtakım rejiyonal misaklar ile ista- &mııuı muhafazası Fransa için zaru- Tet halini almıştır. Şarktan Japonya, G.'Mln da Almanya arasında sıkışıp ÖL Soyyet Husya da Şefk Lokamno- #0 fikrine sarılmıştır. Fransız ve Sovyet diplomasisinin Ş Garp hudutları 1926 senesinde Suzalanan bir mukavele ile kefalet al- na almdığı gibi, Şark budutları da Alman, &e ietirelal salona — girer- lerken, ayakta selâmlandılar. Riyaset mevkiini, Büyük Millet Mec-« Hsi reisi Kâzım Paşa Hz. işgal etmiş- ti Reis Paşa: — Kurultay açılmıştır. Dünkü zap: tm hülâsası okunacaktır, dedi. ' b Kâtip zaptı okudu. Reis Paşa sor- u: — Mütalea var mı efendim?... Ay- men kabul edılrını;tır Kurultayın çalış- ya ve Lehi: i . cak ve Şark Lokarnosu ismi yerilecek bir mukavele ile kefalet altıma Alnmalıdır. Esas itibarile buna karar 'wdihm sonra M. Barthou geçen ay lı'ıl..—.d— ra'yı ziyaret ettiği zaman, İngiliz 5 inin bu mesele fındaki dü- Ğ':'::ini öğrenmek istemiştir. İngiliz- bir Şark Lokarno'suna aleyhtar ma p tezler üç kısım ola- rak ayrılmıştır. A, B, C. tezleri... A H dd Hüllerek it Rah ve Tahsin Ömer Beylerin ?alen' şim« di okunacaktır. A serisine dahil tez- ler hakkında mütalea beyan edecekl söz verilecektir. İsterlerse bunlar söz söyliyeceklerdir. Mütalealar, tezler bit- H:t:n sonra serdolunacaktır. q!"'ldığı laşıl Ancak İngi hin, Şark Lokarno'suna iştirâk etmi- Yeceği sarih surette anlaşılmıştır. İngil- j ee Avrupa kıt'asında 1926 Lokarno Mwahedelerinden başka — yeni hiç bir Mahhüt altına girmiyeceğini bir çok ve- :_T_elgrıe en salâhiyettar ağızlarla bildir- %:hr. Garp Lokarnö'suna dahil olan duğl:lle: arasında İtalyanın da bulun- Baç malümdur. İtalya da Sovyet ş Syanın Milletler Cemiyetine girme- a; ve Şark Lokarno'sunun imzasına htar olmamakla beraber, Şark Lo- 0'suna iştirake hazır değildir. üh bu âiki büyük devletin tk Lokarno'suna iştirâk etmemele- .—ıbu mukavelenin kıymetini azalt- “hnu meselede ehe.mmiyetli _olan AL ya ve h y k"dl-r Şark — Lokarno'sunun imzala- :—*nşeıi için ilk şert; Sovyet Rusya- _m_Mllledeı Cemiyetine aza olarak gir- ;.; ı göre, bu di ç'ıl' in ey- ma mâni olmağa rşacakları ğedmyor. Almanlar Milletler Cemi- —b:;:nç;lğlüii için bunun üzerine ğruya müessir — olamaz. t"— R Milletler Cemiyeti Olması bahsinde İngiltere ile İtal- ?d' yardım edeceklerdir. İngiltere, .:"j.-:l, İtalya gibi büyük devletlerin Ve Ba tık memleketleri, Küçük İtilâf İkan memleketlerinin yardımile ti gyanın Milletler Cemiyetine girme- olmalıdır. Ancak Şark Lokarno'sunun imzası il ıde Almanya vız_iyde hâkim- _h?de İ(e;ıi' Hıricıy:ı mnezareti- Salâhiyettar uzvu ile görüşür- İisk:rlmınyınm Şark — Lokarno'su gi- _Zh'd. olmadığını ve Sovye(' Rusya- Garp Lokarno'suna iştirakini : 'anın asla kabul — etmiyeceğini 'öyl=,d. Bu zatm yürüttüğü £ HT Ç.—Ş:ı%q. her hangi bir Lokarno Yaztda lüzum yoktur. Çünkü Şark da o:h’ Lehistanla Almanya arasın- ..’ilı Sene için imzalanan misak ile )—.u':.llmıytı— Garba gelince; Rus- tü Fr, rada bir yardımı olamaz. Çün- buduylPsaya karşı kefalet altma alman tlarımız her hangi bir tecavüze L ğğ feli İt N p ; ; F : | H | d & liş Ş FPE ü H î İ yi Kİ f âmillerin - tesiri altın- Lokarno'suna karşı iyi bir ka. .:m—ndı_ :ıîrdır Bu âmiller Al"“hy_a ile ıııınlmı imzasın- $üusi €hiştan en korktuğ şüş e münasebetlerisi Semarde H Olmak k:ıyı:,:ı rağmen bir iş yap- ŞL Eş Z EFEE dan sonra, Reşit Rahmeti Bey Reisicumhur Ha zretleri kurultayda , kelimelerin nlhikleri:'ıi' anlattı. _Bir'çok tezine başladı. Z e Hatip Uygur — türkçesini izah etti. En eski Türk lisanımın Uygurca oldu- ğunu söyliyerek, buna dair misaller ge- tirdi. Siyah tahta üzerinde — Uygurca şive fi işaret etti. ; Z Reşit Rahmeti Beyin tezi alkışlar a- (Devamr 5 inci sahifede) Atinadaki ihtilâl teşebbüsü M. Venizelos alınan son tertibatta alâkadar mı? Eski başvekile göre M. Condilis dik- tatör olmağa çalıştıkça suikastların arkası kesilmeyecek... Diktatörlüğe getirilmek isti ATİNA, 21 (A.A.) — Bazı zabit. lerin bir suikast ittihamı ile tevkif e- dildikleri bildiriliyor. Meselenin Çal- daris hükümetini devirerek, yerine askeri bir kabine ile, Jeneral Plâsti- rası diktatör ilân etmek olduğu söy « lenmektedir. Umumiyetle bu suikas - âin h iyetsiz olduğu k: i var ır. M. Venizelos ne diyor? LONDRA, 21 (A.A.) — Atinada vukuu bildirilen ihtilâl teşebbüsü hak a bir gazetecinin 'sorduğu suale, M. Venizelos şu cevabı vermiştir: “Harbiye nazırı M. Kondilis diktatör olmak teşebbüslerinde sebat ettikçe, b ç Ti da, ve bil su- ikastlerin ardı arası kesilmiyecektir. M. Venizelos, halihazırdaki hükümet- Ne aradık Ne bulduk? İki kazan dolusu ılh'n hikâyesi içinde bir de asarı atika definesi! Asarı atikanın bulunduğu ev ve yer Dün İstanbul sokaklarında lâkırdı- le itilâf etmek ar dan bahsed. ken, Harbiye nazırmın buna daima e: Ceneral Plâstiras ve M. Venizelos gel olduğ ilâve iştir. Mumai « (Devamı 6 ıncı sahifede) sr bile â unu gaşyeden, ku- lakları okşayan bir aşyia dolaşmış - tır: — Ayasofyada bir evde tamirat es Bdi lerin soğuması. Bu pisikolojik sebep- lerin izahı cidden Mmüşküldür. Adeta iki eski dostun gücenmelerine benzer, Fr l müsavi M de ebemınıyetlı olan mesele Almanya- nın vaziyetidir. Eğer Almanya mutla- İi Hü kombi Ka hissi vardır. Fransada yarım milyo- nu geçen Leh tebaası hakkındaki mua- mele vardır. Fransız sermayesinin Le- histana k'".' lâkayıt kaldığı şikâyeti lm_rır vermiş ve bu kararmı değiştir- miyecekse, o halde Şark kombinezo- l.::; eıkıı _terk.ip_ ıi'yııî ve askeri bir itti- vardır. Hariciye nazırı M. Beck'in şahsi igbirarı vardır. Bunlardan her birinin haddi: da büyük eh i ti olmamakla beraber, hepsi bir arada RLRE yireedee sedre Bi Üzerine â- mil oluyor. n Y Yok eğer Al- manya buna iştirâk etmeğe karar ve- rirse, o halde kombinezaon Garbi Av- rupa Lokarno'su gibi, milletler arasın- daki münasebetleri tanzim eden bey- melmilel bir kaide halini alacaktır. Ahmet ŞÜKRÜ iki kazan dolusu geçer akçe halis altın sikke bulunmuştur. İnsanı, hele bulanı sevincinden de- lHi edecek kadar mühim olan bu şayia ya inanmak isteyenler olmuş, * fakat şayiayı ağızdan ağıza dolaştıranlar, Seele b kl'ıl.ğa L L iddial 22 AĞUSTOS 1934 —.. Tel: £ Müdür : 24318, Yazı işleri müdürü : 24319; İdare ve Matbaa : 24310. 'IIIIIIIIIIIIIIZP Yeni kararname 4IIII|I|I|I|I|II“ Altı aylık devreye ait ithal rejimi çıktı Şimdiye kadar neşredilmiş bulunan kontenjan kararnamelerindeki bütün hükümler bir araya toplandı KARARNAMENİN ESASLARI İANKARA, 21 (Telefonla - Gece yarısı) — 1934 senesinin birinci teş- rin, âkinciteşrin ve birincikânun ay- larile 1935 senesinin ilk üç ayların- dan ibaret altı aylık devreye ait it- hal rejimini gösteren kararname ile bu kararnameye bağlı listeler bugün- kü resmi gazete ile neşredilmiştir. Kırk gün sonra mer'iyete gire- cek olan bu kararname yeni ve mü- him esasları ihtiva etmekte ve kolay- lığı temin için bugüne kadar neşre- dilmiş bulunan kontenjan - kararna- melerindeki bütün umumi hükümleri bir araya toplamaktadır. Bu suretle tacirlere ithal rejimini kolaylıkla ta- kip imkânı verilmiştir. Yeni ve eski hükümleri muhtevi bulunan bu kararname 40 maddelik- tir. Kararnamenin yeni hükümlerini bildiriyorum: 1 — Kararnameye bir “KI,, listesi bağlıdır. Bu listede yazılı tarife po- zisyonlarına dahil eşya Türkiye ile mal veya döviz esaslı Klearing an - laşması yapmış memleketlerle iktisa- di mü öyeblekindadie oli Türkiye ithalâtına karşı hususi bir tahdit k $ bul lek lerden getirildiği takdirde & dışında ithal — olunacaktır. İktisadi müvazene vaziyeti lehimizde —mem- leketleri İktisat vekâleti tayin ede- cektir. 2 — İktisat vekâletine 40 gün ev- vel ilân etmek şartile “S,, listesine “serbest liste,, giren — eşyanın ithal müsaadesini ondan evvelki maddede zikrettiğim memleketlere kısmen ve- (Devamı 6 ıncı sahifede) 0DDAAIIIDINAAKAAIKAKAAAKAADAKAAAADA AAA AAA KKK KA KSK T AA KDD YAKAA DA ASA KKK KA KKD âıııııııııııııııııııııııııımnummmmnmmmmumıııâ Her bakımdan kendi varlığını teza- hur ettiren milli bir müessesemiz İş Bankası halkta uyandırdığı emniyet ve ta- sarruf prensiplerile her şeyden evvel en kuv- vetli bir hizmet ve iş müessesesi olmuştur... Iş Bankasının 10 uncu yıl- dönümü münaseebtile 26 A- ğustosta Galatasaray İisesin- de açılacak sergi şehrimiz il tısadi mahafilinde büyük bir alâka uyandırmıştır. Banka- nın teessüsünden bugüne ka- dar memleketin iktısadi ha- yatında oynamış olduğu mü | him roller, bu alâkanın en | şer e. CER KA ü ]ş R h sının şimdiye kadar giriştiği sınai teşebbüsler, bu sergide pek canlı bir surette gösteri- lecektir. Iş Bankası ilk tees- süsünde bir milyon lira ser- mayeye malikti. Sermayesi 1926 da 2 ilyona, 1927 de 4 milyona, 1929 da 5 milyon liraya çıkarılmıştır. Banka- nın ihtiyat akçesi de sermayesinin art ması nisbetinde arttırılmıştır. Bugün- kü ihtiyat akçesi ini Türkiye Iş Bankasının Ankaradaki umu. mi merkez binasının görünüşü mek için şu küçük istatistiği zikret. mek kâfidir: Banka 26 Ağustos 1924 de teessüs edince o senenin dört ayı zarfında ta- sarruf mevduatı 12,541 liraya baliğ l Sonra bu mikdar seneden yarısın dan fazladır. Yani 2,690,000 liradır. Halbuki Cı iyetin üsünd. evvel Türkiyede mevcut sermayesi mecmuu 23 milyon liraya baliğ olan 11 bankanın cümlesinin birden ihti- yat akçesi 276,677 lira idi. Bankanın leketin iktısadi hay da oyna- dığı mühim rollerden biri de halkta tasarruf fikrinin kökleşmesini temin idir. Tasarruf ğ yatırı- lan para mikdarı milyonlara baliğ olmaktadır. Bu hususta bir fikir ver- CKLT KEKTARLARTA DA KADLA TI Görüşler Beş yüz oturan, tek kişinin tek yürek sevinciyle ayağa kalktı: ENBÜYÜK giriyor! rını tevsik etmek ciddiyetini de gös- termişlerdir. — İsterseniz inanmaynız! Bu ev “Ayasofyadadır. Bir jandarma yüzba- şısının mutasarrıf ve Zehra hanım is- minde bir kadının kiracı olduğu ev - dir. Zehra Hanım evinin mutbağını ta mir ettirmek istemiş, bir usta getir « miş, usta tamir için mutbağı kazar « ken altın dolu kazanlar zuhur etmiş- tir. Fakat bu akla ve hayale sığmaz servet Zehra Hanımla usta arasında derhal bir ihtilâf doğurmuş, Zehra Hanım da doğruca hükümete müra - (Devamı 5 inci sahifede) Ergani Bakıryolu İstikrazı C. Tertibi 30 Ağustosta satılığa çıkarılıyor. ll ınıııımnıınnnımımmmnmmmmmımnnnmnmmmıııuummıımım— Ti S 'a, Sıvas'a, Ankara'ya, İzmir'e, Lozan'a, ve acunla acun tarihinin en başyerine girdiği gi- bi giriyor. Sultanlar çağında korkunç ve korkak ıssızlığın örümcekleştiği bu koca sofada şimdi bütün bir Ulus'un sevinci, alkışı çınlayor- Bu canlı, tatlı, tükenmez uğultu; ellerin çu-pmanndan değil. Gö- nüllerin çarpmasındandır. İstiklâl marşı, — gene o kara günleri bu apak günde ağır, yay- van, ve yas Verici sesiyle andırdı. Bu sesi bir saygı çerçevesi için- de tarihe birakalım. Artık diri ve çelik Türkiye'nin (Türk mar- şı)nı isteriz. Çok kısa günler içinde yazılan ve sesleştirilen Kurultay marşın- dan herkes duygulandı. Onuncu yıl marşı gibi, bu da beklediği- miz — Ööz Ve iç seslerimizin bir üjdecisidir. Y L ların övülmeğe ve hakları vardır. , " ta yapı kutlanmağa DD Kurultay raporunu dinlerken seneye artmış, 1925 de 132,290, 1926 da 259,500 lira 1927 de 1,178,325 li- ra, 1928 de 1,703,998 lira, 1929 da 2,589,83 lira, 1930 da 3,913,655 Hira, 1931 de 5,422,826 1lira, 1932 de 7 milyon 452 bin 719 lira, 1933 de 13 milyon 881 bin 85 liraya baliğ olmuş- tur. Sergi hazırlıkları bitirilmek üze- redir. Bu sergi yalnız iktısadi bir var« lığın ifadesi değil, ayni zamanda bü- yük bir sanat eseri olacaktır. Aka GÜNDÜZ Umumi kâtibin alışkan ve tat- lı diliyte anlatılan bu rapor; bu — YU cerip başardığını gösteren bin- 5 bir örnekten biridir. Bu rapor; 5 bütün Ulus'un — bu milli ve mu- — kaddes davada da ne büyük bir hız ve sevgiyle çalıştığını göste- ren bir rapordur ki Dil Cemiyeti Umumi Merkezi onu kendi için- 3 de bövetleşti miştir. Rakamlar, 5 belde ve kurultu adları, bu, bir 5 ktada bile irkil, iş klı rin canlı birer görenleridir. Bu ülke inkılâbını yapan, ileri gi- 5 dişini nizamlandıran, milli varlı-— ğın dinamosu olan Yapıcı Cum- — huriyet Halk Fırkası bütün ku- rultuları ile, özünün kültür kay- nağı olan Halkevleriyle, bütün 5 hızı, gücü ve başaran benliğiyle bu davanın en başta yürüyen or- dusu olmuştur. Türk muallimle- — rinin bu davada da gösterdikleri vazife ve emek aşkını bu gez de ğ aynı sevgi Ve saygı ile anmağı ömrüme borç bilirim. Yiğit Türk ğ Ulus'u ve ondan doğan yiğit or- — (Devamı 6 ıncı sahifede) T IllllllI|I|IIII|III||I||HII|HIlllâ