22 Ağustos 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

HAYAT Ansiklopedisi nci cüzü çıktı Anadolu yaylâsı Ucuz elektrikle Cennet olabilir 62 nci cilt hazırdır. CUzlerinlzl Onbirinc; sene No 3 6 9 8 n n n i n mettnp adres*: cumhuriyet, istanbuı. Posta kutusu: btanbd.No. 246 Çarşamba 2 2 Ağustos 1 9 3 4 bir an evvcl ciltletiniz Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366. Tahrtr heyeti: 24298, tdare ve matbaa tosmlle Matbaacılıfc ve Neşriyat Şlrketi, 24299 24290 s / u m h u riyet Belgrat 21 Avala ajansının Atinada meydana çıkan ihtilâl teşkilâtına dair aldığı malumata göre binbaşı Elaras Pangalos, yüz başı Konstanti nopulosu davet ederek gizli bir taabhütnameye imza koymasmı teklif etmiştir. Bu taahhütna me ile bir ta kım zabitler HAYAT Ansiklopedisi 6 T ürkiyede bir tetkik seyahati yapmış olan «Eko dö Pari» muharrirlermden M. Raymond Cartier (Reymon Kartiye) Ankaraya tahsis ettiği yazılannda bir çöl orta *ında kunılan devlet merkezimizin az zamanda kazandığı mamuriyet şeklini takdir etmekle beraber ne yapılsa bol su bulanamamak yiizünden oralarda inkişaftn yavas, zor ve bizzarure mahdut olacağı neticesinde karar kdmaktadır. Bunu boyle soylemek için Fransız meslektaçumz on birinci kilometrede yapılmakta olan Çıbık barajını unutmaımıtır. Buna rağmen vazîyeti öyle görü yor ve gordüğü gibi de ifade ediyor. Ba iddiasında Anadolu yaylasınm tebahhur kabiliyetî düsen yağmur miktarradan îkî üç misli fazJa olduğu esası na istmat etmiştir. Dün Kurultayda beş mühim tez müdafaa edildi Rus âlimi M. Meşçanlnofun tezi ve Alman profesörü M. Giesenin türkçe hitabesi çok beğenildi Dünkü toplantıda söz söyliyenlerden Porf. Rahmeti B. dil araştırmalannda en doğru metodun ana dil olan Uygurcaya doğru gitmek olduğunu anlattı Atinada tevkifat devam ediyor Ihtilâl teşebbüsünü 30 Yunan zabiti hazırlamış Birçok sivil rical de zannaltında, M. Venizelos «bu harekete Jeneral Kondilis sebep olmuştur» diyor M. Raymond Cortıernin yazısuu okurken HâmJt Nafiz Beyin bütün roemlekete «it su meselerniz hakkındaki makalesini hatırladık. Hâmit Nafiz Bey de makalesinde Ankara havalisüe ona muşabih iklimlerimizde su vazjyetmin omumi ve zahiri şeklini bu suretle izah ediyordu. Fakat jeolojik tetküderin bizi yeraltmda su cereyan ve haznelen'ne isal edeceğini de anlahyordu. Bakırköyiindeki bez fabrikasında muvaffakfyetle açılan arteziyen misali bu davanm parlak bir delilidir. Bizim Ankara havalisinde gördüğüraüz bazı misallerine göre Anadolu yaylasmm bilhassa azçok yüksek dağlarla çevrili aahalannda ekseriyetle yeralh •ulan vardır: Hazne halinde veya akar olarak. Bugün Ankarada Belediye parla denüen sahanm bir kısmında açılan ve yedi metrede su veren bir kuyunun *jyu kuvvetli tulumba ile yüzlerce ton çıkanldığı halde seviyesine hiç halel Celmemişti. Millî Müdafaa binası inşa edflirken orada açılan bir kuyu o koea bina inşaafanra bütün suyunu ver • dikten sonra beHci hâlâ sulu bir kuyu olarak orada durmaktadır. Gazi çiftliginde Marmara denizinin (havuzu nun) suyunu veren ilk kuyu yenilmez bir suya malikti. Bu misaller gösterir ki dışt yazm kurak değO de, adeta çorak bir manzara arzeden Ankara yaylası • nın o kunnlarnun altı su doludur, ve belld bu sular yeraltmda akan bir çay veya nebirdir. Ankaradan Eskişebire kadar uzayan vadinin her yermde ayni bale tesadüf edeceğimizde bizim şüphemiz yoktur, ve bu halîn muvazi yaylalarda ayni vaziyeti arzedeceğini pek kuvvetli bir îhtimal dahilinde görüruz. Topragın dış yüzünde oldukça te bahbur eden su toprağın bir iki metre derinliğinden itibaren altına intikal edince berhava olmaktan kurtuluyor. Tabiatin vücude getirdiği bu haznelerden nice çorak yerlerunizi mamurezara çevirmek için yapabileceğimiz istifade • lere hat ve payan yoktur. Yeralh sularmı yeryüzüne çıkararak hayat membaı yapmak için iki şeye ihtiyacınm vardır: Biri nerelerde su bulunduğunu bize gösterecek olan e saslı jeolojik tetkiklere, ikincisi bulunan •ulan yeryuzüne çıkaracak ucuz elek trîk kuvvetine. Yalnız suyun var olduğuBa bflmek kâfi değildir. Var olan bu suyu mebzulen, yani tarlalan ve ova • lan sulayacak kadar çoklukla yeryürüne çıkanp akıhnak ta lâzimdır. Bunun en kestirme vasıtası ise her tarafa takılacak tulumbalan alabildiğine is letecek olan elektrik kuvveti olabil'r. Bu iki madde bir man'velânın Anadolu yaylalannı cennete çevirecek olan iki ucu gibidir. Anadolu yaylasuıda ziraat yapmayıp bir Almanın tavsivesi vechile hayvan yetiştirecek bile olsak hayvanlan yayıhacak yesü çayırlara ve bu • nun için gene bol sular a ihtiyaeıımz vardır. Bu su pekçok yerde Anadolu yaylası topraklannm altinda vardır. Onları toprağın üstüne çskarmak ic'n ncuz elektrik meselesini halletmekliğimiz lâbüttür. Bir valrit Sakarya üzerinde yapıla • cak muazzam elektrik tesisatmm bize mebzul ve ucuz elektrik verebileceği söylenip durmuş, fakat bilâhare bu projeden sarfınazar olunarak vücude getirflecek fabrikalar için baska saha şimdiki hüku • M. Venizelos ve diktatörlüh temayül lerile *on harehete met ve bilhassa sebep olduğrana toylediği Harbiym Harbiye Nazın Nazın Jeneral Kondilis Jeneral Kondilis aleyhinde çalış • eylemiş ve Jeneral Kondilis te dermagı taahhüt etmakte idiler. Yüz hal suikastçileri tevkif ettirmişthv başı Konstantinopulos keyfiyetten Mülâzim Brumidissein evinde ya deriıal Harbiye Nazırını haberdar (Mabadi eltmct sahîfede) Japonyanın gözü Sovyet Rusya topraklarında Dünkü Kunıltaydan dât intfba: Yvkania tolda, türkçe bir hitabede bulunan Alman profısörü M. Oiese, sağda Rus âliml M. Wefçanlnof nutkunu okurken, aşağıda iolda proftsör doktor Reştt KtthmeH Bey siyah tahtada tezinl izah ediyor, tağda Tahsin Ömer Bey tezinl okurken Ikinci Dil Kurultayi dün saat ikide Dolmabahçe sarayında Kâzım Paşanın başkanlığı ile toplandı. Toplanma açılırken büyiik önderi • miz Gazi Hazretleriie Başvekil Paşa localarında yer aldılar ve say • gile selâmlandılar. Evvelkj günkü toplanh zaptı okundo. Baskan Paşa Kurultay proyraım A serisinin doktor Resit Rabmeti ve hariciye memurlarından Tahsin (Mabadi befinci tahifede) Ingilizler «Ruslar bundan şüphelenmeseler şimdiye kadar hiçbir ihtilâflı mesele kalmazdı» diyorlar Londra 21 (A. A.) «Tbnes» gazetesi, Uzaksark ihtilâflan hakkın da uzun bir tetkik makalesi yazrnış hr. Tîmes bu makalesini şöyle bi tirmiştir: «Eğer Kremlin, Japonyanın VI a divostoka ve Dj niz eyaletine karşı miHecavizane emeller besleme diğine kanaat ge tirse, Çin şark d ^ miryollarmın sa istilâ hhnası hususuncta Rusya Mançuri hudatlarım ve Japonlarm : melleri besledikleri haber verilen Vilâdivos bir it lâf akti uzun toku gösterir harita sürmiyecektir. Sov. yet hükumeti bu dem;ryolunu kolay Iıkla bırakır \te gene eyni kolaylıkla : Mançurideki Japon menafü aleyh nde çalısmağı kabul ed^<r. tste Sovyet Rusya zımamlarlan bundan emin değüdirleı ve iîin asıl müşkül tarafı da bura • dadır. Sovyet zımamd~rlar deniz eyalçb'n:n bir mübareze topu olduğunu ve Kızıl ordunun bu topu müdafaaya tahsis edildiğini beyan ^diyorlar. Mançuko dahilindeki yollar hususunda Sovyet Rusyanın Japonyaya yaptığı ta,vizat siyaseti de iflâs etmiştir. Çünkii Sovyet Rusya bu siyasetin Japonya tarafmdan bir zâf alâmeti olarak telâkki edildiği mütaleasındadır. Rusyanın bir' çok yerl'rinde ntahsulün bu sene fena oîması Sovyetler tarafınd'n bu sene b:r tecavüze ihtîmal verdirmiyor. Sovyet Rusya gerek sulha gerek harbe doğ<| ru ilk har'keti Japonyadan beklemektedir.» Ismet Paşa cumartesi günü Izmire gidiyor Başvekilimiz Izmirden döndükten sonra Şark vilâyetlerînde bir tetkik seyahatine çıkacak Gazi Hz. Yunanîstanı ziyaret edecekleri haberi asılsızdır Evoelki günkü fransızca îs tanbul gazetesinde ve dünkü aksam gazetelerinden birinde Gazi Hazretlerinin yakmd" Atinaya seyahati daşündükleri hakkmda bir haber vardı. Aldığımız mevsuk maluma • ta göre ba haber asılsızdır. Gazi Hazretleri yakın bir za manda memleket hudutlan harieinde bir seyahaf vapmak tasavvarunda değillerdir. Tekzip edilen bir haber ,Moskova 21 (A.A.) Uen'vnde ! ki Jaoon istihbarat bürosunun Sovyet, Rusya ile Çin arasmda yeni bir giz itilâf aktedildiğine d»ir verdiği haber, leri Tas ajansı tekzibe mezundur. Başvekilimizi Izmire götürmek ozere hazırlanan Gülcemal vaparu Şehrimizde bulunmakta olan Bas ( vekil İsmet Paşa Hz. cumaırtesi günü tzmire hareket edecekler, ora da 9 eylul lzmir beynelmilel pana yırmın açılıs merasimine riyaset buyuracaklardır. Ismet Paşa Hz. nin refakatlerinde şehrimizde bulunan lzmir meb'uslarile dlğer meb'uslardan bir kısmı da İzmire gidecek lerdir. Başvekil Paşayı tzmire gö türmek üzere Gülcemal vapısunun hazırlajnması için emir verilmiştir. Aldığımız malumata nazaran Başvekil Pa«a Hz., İzmirden avdet ettikten sonra şark vilâyetlerine b'ır tetkik seyahati yapacaklar, bu me yanda «Kars> a da gideceklerdir. ze gelecek olan Başvekil Ismet Paşa Hz. için Gazi konağı hazırlan • mtşttr. Ergani istikrazı Son tertip tahvillere ait hazırkk bitivor IIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIMIIlllllllllllinillllllllllMnillllllllllllllllllllllllıllilll.'IIIIIHIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIllllllllllllllllllllllllllllll Osmanzade Hamdi Bey IIIIIIIIMIIIIIIII ıııııııııı İsmet Paşa için Gazi konağt hazırlandı tzmir 21 (Hususî) Şehrimiııııııııııııııııııııııı ıııııı lzmirin kıymetli meb'usu Osman Zade Hamdi Bey dün Ege vapurile Izmire grtmiştir. Hamdi Bey «rada Memldcethnizm en mühim servet Başvekil Paşayı karşilayacak ve »ermembaianndan biri olan Ergani bakn> ginin kü;at merasimind* buluna • Iarmı isletmek üzere yapıhnakta olan caktır. demtryoll'rı ilerilemektedir. Dün giden tacirler İktuadî faideleri çok mühim ve sü . 9 eylul lzmir sergisinde yer tut mullü olan bu d^miryollan için hüku muş olan tüccardan mühim bvr kısmet tarafından çıkanlan istikraz tahvilmı dün limammızdan haıeket eden lerinin bundan evvelki tertipleri büyük Ege vapurile İzmire hareket etmişbir rağbet ve alâka ile karsılannuşh. lerdir. Bunlar sergide mallannı teşErgani istikraz tahvil&hnm son ter (Mabadi üçuncu sahifede) hir etmek üzere hazırlıklac yapa caklardır. mıtıırnıııımıtuıııı ınıııııınıııımııııım *• Istanbul rıhtımları Şirket müdürü, Saracoğlu Şiikrü Beyle görüşmek üzere dün Izmire gitti tstanbul rıhtımlanmn sahn almması hakkmda İstanbul Rıhhm şirketi rnü dârfle Adliye Vekili Saracoğlu Şiikrü Bey arasmda şehrimizde müzakereler cereyan ettiği ve esasta anlasma hasıl olduğu malumdur. Rıhhm şirketi mü dürü bu müzakereleri ve neticesini Parise bildirmiştir. Şirketin Paristeki merkezinden gelen cevapta mubayaa mukavelenamesinin imzasuıa müsaade edilırîş oldu?undan »irket müdürü M. Konusyer dün Ege vapurile tzmire çifmiştir. Rıhhm şirketi müdürü elvevm ödemişte Gökçükteki çiftliğinde bulunan Adliye Vekili Saracoğlu Sükrü Beyi ziyaret edecek ve hazırla«an m'kavelename orada imzalanacakbr. Mu • kavelenamenin imzasını muteakıp Rıhhm şirketi depo ve müessesah hüku • ^ ıııııtııııııııııııtııınııııııırıııııııııif ya gidilmişti. Ayni şey Kızılırmak üzerinde de yapılabilir, ve nerede yapı lırsa bu tesisattan hep geniş bir saha • nm yeralh sulannı yeryuzüne çıkar makta istifade edeceğimizi derpif et mek lâzun gelir. Eğer yeraltı sulannı yeryuzüne çok ucuz olarak çıkarmakta kullanabileceksek bu türlü elektrik fab rikalanhın ilk tes» masra/lan ne olursa olsun iktihama değer. Bu meseleyi bilhassa şimendifer hatlanmızın uzandığı her sahada tetkik, tecrübe ve tatbik etmege çalışmak, memleket meselelerimizin belkî en büyiiğünü halletmek demek olur. Bugün Türkiyede kâğtt fabrikalan "Ş^f ' Yazan: Ahmet Refık 3 bncfi sahifede YUNVS NADİ ^ Deniz banyolart niçin faydalıdvr? Fransız doktorlarının tavsivelerı 5 inci sahifede 'Cv*> Istanbal Rıhtım Şirketi binası niete teslim e^ilecektir. Bu devır muamelesinin bu ayın 31 inde yapüman muhtemeldir. O