30 Mayıs 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3
LE RR ALM | Yine evlenme bahsi Dünkü yazımda bugünkü evlen- melerin mahiyeti hakkında kısaca azı mütalealar beyan etmiş ve ka- rilerimin bu husustaki fikirlerini öğrenmek istediğimi de yazmıştım. sıcağı sıcağına bir hanımdan aldığım mektupla bu bahse gene yanaşmak zaruretinde kaldım. Bu hanım M, Z. ramuzile gönderdiği mektupta diyor ki: “Muharrir Bey Her şeyden evvel kendi fikrimi- 26 itimatsızlık demek olan böyle üstünkörü bir anket açmanızı zekâ mızla mütenasip bulmadım. Yaşı- pızm - bazı itiraflarınıza göre - kırkı geçmiş olduğunu le Zannediyorum, Bu yaşa gelmiş bir erkeğin izdivaç gibi insanların cu sanalacak işi hakknda hâlâ iyi ci zilmiş bir fikri olmaması kabul ©- dilemez. O halde maksadımız, er- kek, kadın birtakım karilerinizin sizinkine uyan ve.uymayan fikir. lerini alıp alay etmek midir? Öyle de olsa ben izdivaç hakkın daki düşüncemi açıkça söylemek ten çekinmiyorum. İzdivaç bir is- tek bir hüsmüniyet meselesidir. Bir adam ciddi surette evlenmek ister ve bu işe iyi niyetle girerse onun bedbaht olması ihtimali yoktur, ya hut pek azdır. Zira sırf aile yuvası kurmak için kendine eş arayan #- , güzellik soylu sopluluk mülâhazaları arkada bı- yakarak kendilerine uygun bir ka- dm arar, Ve bu şartlar altnda alı- Ban kadınm kocasını mesut etm: Mesine de sebep yoktur. Şüphesi *“ciye uymamazlığı, mizaç ayrı 8ibi menfi tesirler karı koca ara- tında bazan geçimsizlik vak'aları ına sebep olabilir. Lâkin €- İendim, geçinmeye gönlü olanlar | İçin biribirinin bazı huysuzluklatı- »ı hoş görmek en tabii bir şeydir. | hadiselerin aile rabıtalarını Sarsmayacak mahiyette olması da Şarttır. Yoksa erkek kadına ve ka- dm erkeğe karsı eğer sadık vefalı Zörünmezse o ailenin yürümesine imkân yoktur. Ancak zamanın ve görenek kanunlarının tesirile kâh erkeğin ve kâh kadının bazan oca- ğmdan dışarıya göz attığı görül mektedir. Bunun için &n sağlam ga Yanti. çolukçocuk peydahlamaktır. Bunu yapabilen bir aile belki biraz gaileli olur amma mes'ut olur. İşte Beyim! Evlenme hakkımda Mülâhazam budur.Cesaretiniz ve i- Yi niyetiniz varsa hoduru meydan! müzmetlerim efendim - Karieniz: işEökiden kadın yazısı, kadın üs- übu anlaşılırdı. Şimdi kadınlar saçlarını kesip,pantalon giyerek gü Tünüşlerini erkeğe yaklaştırdıkları Jibi yazı ve ifadelerini de erkek eştirdiler. Bunların neresine hâlâ İrenklerin (Sexe faible) (cinsi lâ- tL) diyeceğiz bilmem. Şu yukarıki Mektupta da hiç kadın kökusu yok. Belki de bir erkek yazmış ve mek- tuöu enteresan olsun diye kadın İmzası atmıştır. Ne de olsa mektup taki mütalea cüretkârane olduğu kadar pratiktir. Hakikaten evler- mek karavı verenlerin tutacağı yol da budur. Lâkin iş o kararı vere- bilmektedir. FELEK BORSA (l) Bankasından alman cetveldir) 29 Mayıs 934 AKŞAM FİYATLARI Aİ STİKRAZLAR TAHVİLAT dahili 9450 $ Ruktım AE Tetik 8330 $ Münci > Ba Ye yim “m 2e$ » Mi s0 » m zsl0 15 1130 1940 135 16 10 15 yi 4 SEK FİYATLARI vanda 6914 4 Praj 1905 Mia, 1206 $ Barlin 208 Cem 93475 $ Madrit 54012 Are 24487 $ Belürat 498 Men 832450 $ Zen 42050 akl 34025 $ Pengo 394M Npitardam 1ATS6 İBükreş 36 Spk 7085 $ M 10,810 va 6637.75 $ Viya 433,68 NUKUT (Satış) Kuruş Kuruş > 1. ” mon vi 16 sn 4 24 ane Us ij 2 s» . sizi 24 Ahm v28 20İ 1 Mecidiye 3512 106 $ o Banknat 237 EKONOMI Kayseri fabrikası > - & İnşaat ilerliyor, montaj Şubat sonunda bitirilecek Evvelki gün şehrimize gelen Sü- mer Bank Umum Müdürü Nurullah merbankın İstan- | bul Merkezinde meşgul olmuştur. Nurullah Esat B., daha birkaç gün şehrimizde kala- cak, bazı mesele- ler etrafında muh telif temaslarda bulunacaktır. Al dığımız malüma- ta göre, Kayseri- de kurulacak o- lan pamuklu mensucat fabrikası- nın inşaatı bir hayli ilerlemiş bu- 5 ne ağustos ta başlanacak, Şubat sonuna ka- 'dar tamamen bitirilmiş olacaktır. Bina inşaztı Teşrinievvele kada" tamamlane-ağı için, fabrika 935 martından itibaren çalışmağa baş- ıyacaktır. Bundan başka İzmitte kurulacak ilk kâğıt fabrikasının inşaatı da bir aya kadar faaliyete geçilmek üzere, ihal iştir. Verilen malümata göre; Nazilli ve Konya Ereğlisinde kurulacak di- ğer mensucat fabrikaları için icap eden hazırlıklara başlanılmıştır. Nazillide ikinci büyük opamuklu mensucat fabrikasının inşası için de Rus murahhas heyeti Ankarada temaslarma devam etmektedir.Mu. rahhaslar, memleketlerine gitmek üzere, bu hafta içerisinde şehrimi- ze döneceklerdir. Bu iki fabrika- nın inşasına mümkün olduğu ka- dar süratle başlanacak ve bütün tesisat en geç bir #ene zarfında bitirilmiş olacaktır. Diğer taraftan, bu sene sanal mekteplerinden mezun olan genç- ler yeni kurulacak fabrikalarda tav zif edileceklerdir. Rusyada tahsil- de bulunan talebeler de ağustos içerisinde o memleketimize döne- cekler ve ayni şekilde fabrikalara verileceklerdir. Sümer Bank müdürlüğü, bugün ayrı vaziyette bulunan yerli mal- lar pazarlarınıda yeni bir şekle koymağa karar vermiştir. Bu cüm- leden olarak, yerli mallar pazarı- nın doğrudan doğruya idareye rap tı ve Anadolunun birçok şehirle- rinde yeniden şubeler açılması dü- şünülmektedir. Esnaf cemiyetleri idare heyeti toplantısı Önümüzdeki Cumartesi günü bütün Esnaf Cemiyetleri idare he- yeti azaları, Beyoğlu Musik” Ce- miyeti binasında bir toplantı yapa caklardır. Bu toplantıda Büyük İk- tısat Meclisinin sorduğu anketler için hazırlıklar yapılacak, ayrıca Türk vatandaşlarına tahsis edilen hizmetlere ait kanunun tatbikatın- da cemiyetlere düşen yardımlar gö rüşülecektir. Ucuz kundura Feshane fabrikasının satışa çı- kardığı ucuz halk elbiselerinin iyi bir rağbet kazanması üzerine, Bey- koz deri ve kundura fabrikası da harekete geçmiş, gayet ucuz kun- duralar imal için hazırlıklara baş- Jamıştır. Fabrikada bu iş için tecrübeler Nusallah Esat B. yapılmaktadır. Piyasaya çıkarıla. cak bu kunduralar, 2 Kiraya kadar satılabilecektir. Esnaf Bankası Tahkikatı Esnaf Bankası hakkındaki adli tahkikata devam edilmektedir. Bu tahkikatı idare eden birinci tetkik | bürosu şefi Muhlis Bey bugün ikin | ci defa olarak (avukat Atıf Beyi | dinliyecektir. Şimdiye kadar bu tahkikat do - layısile dinlenenler bankanın şim- diki Müdürü Rasim, eski müdürler Faik, Afif ve Şerif Beylerle Şirket- ler Komiseri o Remzi Saka, Şehir Meclisi azasından Galip Bahtiyar, | İsmail Sıtkı, Mehmet Ali, Mürakıp | Emin Zeki, İdare Meclisi azasın - | dan Hâkim Rıza, Alâiyeli Mahmut Beylerdir. Bu mesele | hakkında | bankadan (borç para almış olan Volf ile tütüncü İsmail, malül gazi Nazmi Beylerin vesair borçluların da dinlenmesi muhtemeldir. Tah - kikat bugünlerde bitirilecektir. Esat B., dün, Sü- |: “BELEDİYEDE R Şehir mezarlığı Sonbahardan sonra yeni mezarlığa gömüleceğiz Belediyenin Tarabya - Şişli yolu üzerinde şehir mezarlığı yapılmak üzere satın aldığı arazinin ihata du Yarı inşaatı bugün ihale edilecek - tir. Mukavelenameye göre duvar 4 ayda ikmal olunacaktır. Duvar 15 bin liraya çıkmaktadır. Beledi. ye bu araziyi 30 bin küsur liraya al mıştır. Genişliği 450 dönümdür. Duvarın inşaatını müteakip tesvi - yeli türabiyesi yapılacak, sonbahar da buraya ölü defnedilmiye başla- nacaktır. Sürpagop davası Sürpagop mezarlığı için Bele- diye ile Ermei Patrikhanesi arasın | daki davaya ait evrak tamamen ye- nilenmiştir. 4 üncü hukuk mahke- mesinde muhakemeye başlanmış - tır. Belediye mezarlığa ait bazı ha- ları mahkemeye ibraz etmiştir. Meşhur kantar tamir edilecek Mezbahada, resmin kilo üzerin- den alınması için getirtilen kanta- | rm bozuk çıkması üzerine müteah- hide müracaat edilmişti. Belediye müteahhitle bir anlaşma yapmıştır. Kantarın tamiri için Avrupadaki fabrikadan bir montaj makinesi ge irtilecektir. Kantar iyice tamir e- Dün serbest bırakılan Ali ve Hasan efendiler —J Esrar gene dilinciye kadar makine burada ka- lacaktır. Et resminin kilo üzerinden alın. masına ancak eylülde başlanabile- ceği ümit edilmektedir. Yağan yağmur Evvelki gece yağan yağmurun miktarı, Kandilli rasathanesi t: 5 milimetre olarak tesbi! Yağmurun bir miktar di beklenmektedir. Ya; mur münasebetile bir miktar düşmüş! la içindeki şiddetli sicaklar, yim bir havaya tebeddül etmi VİLAYETTE Yeni vergiler için teblizat bekleniyor Büyük Millet Meclisinden çık - mış olan yeni vergi kanunları hak- icap eden hazırlıklar | için Maliye Vekâleti emirler vermekte- dir. Evvelki gün ve dün Meclisten çıkan kanunların bugün İstanbul maliyesine tebliği beklenmektedir. Dahiliye kadrosu İstanbul Vilâyeti dahiliye kad- rosunda bu sene değişiklik yoktur. Yalnız Matbuat Memurluğu kad- rosu ikmal edilmektedir. Kitap sergisi Casad'İtalin Italyan kl bir kitap sergisi - tesis edilmiştir. Sergi yarn açılacaktır. Akay idaresi Şirketi Hayriyeden aldığı vapurların her türlü tadilâtını Bitidi ve” işletmeye başladı. Bunlard. e aa ükeleminde ha Örtüldü! Otel cinayetinin failleri kimler? Demirkapıda Sarı Şaban otelin- de tamir yapılırken zuhur eden in- san kemiklerine / ait tahkikat çok garip bir safhaya girmiştir. Bu ke- miklerin Nuri is- minde bir adama ait olduğu ve Nu- rinin on ene ev- vel öldürüldüğü -— vel işleten Hasan ile Ali oğlu Hüseyin ve kırmacı oğ- lu Ali isminde üç kişi tarafından işlenmiş olduğu etrafında bir zan hâsıl olmuştu. Bu adamlar vadan getirtilmiş ve isti yapılmış, esrar perdesinin tamamen yırtıldığı ajansla yapılan tebliğler- le her tarafa neşredilmişti, Henüz cinayetin üzerindeki esrar perdesi | kaldırılmamış, kendilerinden şüp- he edilen eski sahipler de dün ser- İ best bırakılmışlardır. Dün bazı gazetölerin “katiller cürümlerini itiraf ettiler, diye yaz men katl oldukları Yalovadan buraya getiri- lenler kat'i surette inkârda bulun- muşlardır. Ortada bu adamları it- tiham edecek kanuni delil, emare ve şahadet bulunmadığı için ken- | dilerinin serbest bırakılması zaru- | reti hâsıl olmuştur, Müddeiumumi- lik te bu hususta hiç bir şey söyle- memekte: “Görülen lüzumu kanuni üzeri- ne Yalovadan getirilen Ali ve Hü- seyin serbest bırakılmışlardır., de- mektedir. Bu tahkikatı idare etmekte olan müddeiumumi muavini İsmail Hak kı Bey bu hususta demiştir ki: Suçluların müruru zamandan e etmemeleri imkânı temin ilmiştir. Müruru zaman ancak 8 ay sonra kabil olabilecekti. Hal- buki bu müddet katedilmiştir, Maznunlar görülen lüzumu ka- nuniye binaen ve teminata rapten serbest bırakılmıştır. Hazırlık tah kikatının devam ve ikmaline ikin- ci şube memurlarından Kadri ve Merkez Memuru Nâzrm Beyler me mur edilmişlerdir. Kendilerine icap eden direktifleri verdim. Tahkikat muhtelif safhalardan devam ede- cek, herhalde cinayetin üzerinde- ki esrar perdesi kaldırılacak ve ha kiki failler meydana çıkarılacak- tır.,, Dün bu münasebetle otel binası karşısında dükkânı olan bakkal Mustafa Efendinin de malümatına 54 | Bakalorya hazırlığı “Göztepe” adını koyduğu €5- yolcır alıyor . . MAARIFTE İmtihandla ialsbeye renkli hususi kâğıtlar verilecek Mean Yokileti sonra, Maarif İdaresinde Başmü - fettiş Salih Z:ki Beyin riyasetinde bir toplantı yapmışlardır. Bu top- lantıda perşembe günü başlıyacak lise ve ortamektep bakalerya imti- hanları hazırlıkları hakkında bazı mukarrerat ittihaz edilmiştir. İstiklâl Lisesi talebesinden bir- kaç gencin elinde bakalorya imti - hanlarında talebeye verilmek üzere sureti mahsusada ve retkli olarak tabedilen imtihan kâ, gi . müştür. Müfettişler tahlikat yap - mışlar, bu kâğıtların filvaki imti- han kâğıtlarma çok benzemekte ol- duğunu fakat o kâğıtlardan olmadı ğını tesbit etmişlerdir. Hazırlanan imtihan o kâğıtları muhtelif renklerdedir. Bu kâğıtlar imtihan gün ve saatinde tevzi edilecektir. Talebe cevaplar yazarken, ken, başka kâğıtla veya evveli mış diğer kâğitlerle değiştirmek | imkânını bulamıyacaktır. Bakalorya imtihanlarına hariç - ten girmeğe talip olanlara da bu- gün tebligat yapılacaktır. Bazı la- İpler, kendilerine henüz tebligat yapılmadığından endişeye düşe - rek maarif idaresine müracaat et- mişlerdir. Kendilerine, tebligatın vekâlet tarafından yapılacağı bil - dirilmiştir. Hariçten imtihana ta - lip olanların adedi 500 ü teravüz etmektedir. Iki papaz mektebi kapanıyor Aldığımız malümata göre sehri- mizdeki Fransız papaz mektenle- rinden ikisi hazirandan sonra kapa- nacaktır. Bu mekteplerin kapa: masına sebep talebe bulunmamı dır. İlk tahsilin münhasıran Türk mekteplerinde olmasına dair ka - nundan sonra, ecnebi rağbet daha çok azalmıştır. Ecnebi mektepler her sene talebeler'ni bir | az daha kaybetmektedirler. Ekalliyet liseleri mezunları türkçe bilmiyor Ekalliyet liselerinden mezun ba- Zı gençler maarif idaresine müra - caatla ekalliyet mekteperinde ge ne kendi Lisanları için hocalık iste- mişlerdir. Maarif idaresi bu şekil- de müracaat eden ekalliyet genç- lerini türkçeden imtihana tâbi tut- muştur. Bunlar imtihanda muvaf- fak olamamışlardır. o Kendilerine muallimlik ehliyeti de verilmemiş- Ayrılık müsameresi Hakimiyeti Milliye yatı mektebi son sınıf talebeleri cuma günü bir veda müsameresi verecektir. Mü - samerede piyesler temsil edildik - ten sonra, mektep sergisi ziyaret edilecektir. Rağbet çok Erel İzmir ve Galatasaray sergileri Bezeli lr panayırile şehrimiz Yerli mallar sergisinin a- çılma zamanları biribirine pek ya- kın olduğu için, tacirlerin her iki sergiye de iştirakini temin maksa- dile, açılacakları tarihlerin değişti- rilmesi istenilmişti. Ticaret Odası, bu husustaki tet- kikatını bitirmiş ve İstanbul Yer Mallar sergisinin, 5 ağustosa ki 'dar devam etmek üzere, temmu - zun 20 sinde açılmasına karar ver- miştir. İzmir panayırı ağustosun 26 sında açılacağı için arada kâfi miktarda zaman bırakılmıştır. Daha şimdiden artan müracaat- lar, bu sene serginin eskilere nis- betle çok fazla rağbet bulacağını göstermektedir. İlk defa beynelmilel olarak açıla cak olan İzmir panayırma iştirâk etmek üzere, Macaristan'dan ve İspanya'dan birçok o müesseseler müracaatta bulunmuşlaı dilerine, gümrük vaziyeti ücretlerinde yapılacak tenzilât ve sair iştirâk şartları hakkında lâzım gelen izahat verilmiştir. Metr Salem karara kadar Ankarada bulunacak Rüşvetle maznun olarak hak- kında tahkikat yapılmakta olan Metr Salem elyevm Ankarada bu- lunmaktadır.Kefaletle tahliye edil- t ve miş olan Metr Salem, tahkikat muhakemenin neticesine kadar An karada yi Hayat pahalılığı Mümtaz FAİK Büyük Millet Meclisinde yapı- lan müzakereler esnasında birçok mebuslarımız Türkiyede hayatın pahalı olduğundan uzun uzadıya #ikâyet ettiler, den daha yüksek olduğunu söyle- diler. Memnuniyetle haber aldığı- mıza göre alâkadar vekâletler ya- kında bu mesele etrafında ciddi bir faaliyele geçecekler ve hayat pahalılığına karşı cezri tedabir &- lacaklardır. Hiç şüphe yok ki Türkiyede hi yat Bu son seneler zarfında son derece pahalılaşmıştır. Bu hususta tanzim edilen İndex Number'ler bize bunu vazih bir şekilde göster mektedir. Hele son günlerde bu İndex “1057” ye kadar yükselmiş- tir. Bu rakam haddi zatında fazla bir şey ifade etmez. Niahyet bu de- mektir ki harpten evvel 100 kura- şa aldığınız bir malı bugün alabil- mek için 1057 kuruş vermeniz lü- zımdır. Halbuki İndex'in bundan daha fazla yükseldiği zamanlar da olmuş ve hayat pahalılığile müca- dele etmek o zaman şimdiki kadar mübrem bir ihtiyaç halinde kendi- sini hissettirmemişti. Cünkü eski | “umumi kazanç seviyesi, ile bır günkü “umumi hazanç seviyesi, nisbeti arasında esaslı bir fark var- dır. Bunun sebebi de son buh'an dolayısile bütün dünyanın çektiği iktisadi hastalıkta aramalıdır. Ta- savvur ediniz ki 1929 senesine na- zaran iki sene sonra beynelmilel mübadele aşağı yukarı 9035 e düş- müştür. İşlerdeki bu durgunluğun elbette beynelmilel ticarette mev- ki alan birçok memleketlerdeki umumi kazanç veviyesi üzerimle, kendilerinin bu ticaret vaziyet; lerine göre bir tesir icra edeceği üphesizdir. sürpeiz "içek memleketlerin harpten sonra mecburen başvur. 'dukları himaye contingentement gibi msullerin de tesiri muhakkah- tur. Diğer taraftan kazanç seviyesi üzerinde milli parada büyük bir rol oynamaktadır. Bu itibarla bütün dünyayi na- zarı itibara alırsak umumi kazanç seviyesi İndice'lerinin altın esa ile pek te mütevazi gitmedi e birçok yerlerde hayli düşük oldu- ğuna şahit oluruz. i hiç öö yerde sanli MENE lanamamıştır. Binaenaleyh kazanç seviyesi üzerinde etaslı bir tedbir ittihaz etmenin imkân olmayınc 1ca, geriye hayat pahası indice'i ka'n., Bununla pekâlâ mücadele etmek mümkündür. Bütçelerini tevzin €t- mek için tasarruf yapmak ve binü- #naleyh umumi kazanç seviyesi ü inde menfi bir rol oynamak mecburiyetinde olan birçok meni ieketler derhal hayat pahasını dü- şürmek için çarelere başvurmuşlar- dır. Son zamanlarda Fransanın al- dığı vaziyet bize bunu vazih bir surette gösterir... Fransa ne yaptı? Evvelâ perakende fiatlardan baş- ladı. Perakende fiatlarla toptan fi- atlar arasındaki irtibatsı li ğın önüne geçmek için çalıştı. Fil- hakika bunlar bir yerde, hiç bir zaman biribirile intibak haiin- de değildir. Fakat nihayet arala- rında bir nisbet vardır. Bu ni'bet ihtikâr: hatırlatır derecede büyük- Bizde bu perakende fiatları tanzim ile uğraşmalıyız. Bu husus ta belediyelere düşen çok büyük bir vazife vardır. Nihayet bu iş he- lediyelerin işidir. Meselâ bir Mü- dafaai Milliye Vergisi ihdas edildi. Esnaf bu vergiye mevzu teşkil €- den “eşyalarla alâkası olmayan, birçok maddeler üzerinde fiatları yükseltti. Burada ihtikârin bütün anasırını görmek kabildir.Ve bu da belediyelerin kontrol edeceği bir iş tir. Diğer taraftan toptan fiatlarla Dağa “ar irişmeli, game hareketlerini can- landırmalı, teşvik etmeli ve icap €- derse, kendileri satış mağazaları -malıdırlar. “Daha bu hususta yapılacak çok sey vardır. Fakat burada fazlasını ba m be iyelerin aldıkları resiml er e Şrek halde bili tahaki ir arzu peri Müttehit bir halde hayat pahası seferberliğine geçmek için evvelâ kolaylıkla kabili hal mese. lelerden başlamak lâzımdır. Hayat pahalılığının düşüklüğü umumi 7e- Tah ve ahlâk seviyesi üzerinde ic» (Lütfen sahifeyi çeviriniz)
