17 Nisan 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

ımat Ve (BAHAEDDİN ŞAKIR BEYİN BIRAKTIĞI VESİKALARA GORE Jtthat ve Terakki merkezine gönderilen jurnallar! ultan Hamidin asmâ merdi İttihat ve terakki Ce- Mmiyetine mensup olup İstanbulda (o gizliden Bizliye çalışan ve fa- kat biribirlerini tanr- mayan gençler Avru- padaki Türkleri Istan-& # bul ve bütün memle. ket ahvalinden haber- dar ederlerdi. Hürri yete ve meşrutiyete susamış olan bu İstan- bulular Pariste ve Ce- nevrede yaşayan hür- riyet mücahitlerine sık sık mektup yazmayı kez olan ve Abdülhamit hakkında malâmat vermeyi kendileri için büyük bir vazife bilirlerdi. Verilen bu haberlerin İstanbul gazetelerine aksetmesine imkân yoktu. Onlar yalnız kulaktan ku İağa fısıldanarak söylenirdi. Çün- kü herkes Abdülhamidin hafiye- lerinden korkardı. Mektuplar gizli yazılır ve İstanbuldaki ecnebi pos- tahanelerden birisinin kutusuna a- tılırdı. Türk postahanelerinde şid- detli bir sonsör olduğundan tabit bizim postal emniyet edilemez di. Mektupların ele geçmesi ihti mali düşünülerek onlara imza da atılmazdı. Paris ve Cenevredeki | letihat ve Terakki merkezlerile mu habere edenler ya bir namı müsle- ar veyahut cemiyete yazıldıkları zaman kendilerine verilen numara- ları kullanılırdı. Hafiyelerden korktuğu için gönderdiği mekubu imzalamayan bir zat 1882 senesi teşrinisanisine lait olan hâdiselerden bahsediyor. İSon Rus muharebesinden ve 1830 !senesinde akdolunan Berlin kongre | isinden sonra memleket karma ka- | rışık bir vaziyete girmişti. 1881 se- pesinden : Tunus elden gitmişti. 1882 senesinde İngilizler de» riyeye asker çıkarımşlardı, İstan- bul, Rumelinden kaçan biçare mu- hacirlerin feryatları içinde çalka- let 6 seneden beri Demani, atorluğunun tahtına olan Abdülhamit ise kendi | keyfi ve keyfi hareketlerile meş- | gul bulunuyordu. Osmanlı dveletinin o devirlerini Yaşamış, o günlerini görmüş olan zat Paristeki ahrarlara mektuplar da diyordu ki: “Yıldız civarında inşa edilmekte a büyük kışla hitama yaklaştı. | Yaldız bahçesinde yaptırılmakta ve bir seneden beri tersane amelesi işlettirilmekte olan © gayet geniş birlakı (gölü) doldurmak için bü- tün İstanbul bentlerinin suları Yıl- dıza çevrildi. Beyoğlu, Tophane, Beşiktaş, Boğaziçinin Rumeli ya- kası halkı susuzlukta kırılmak de- recesine geldi.,, “Burada garip bir havadis şayi oldu: Zatişahane nefsi için bir ya- tak odası yaptırmış. Bu odaya iğro- | ti bir merdivenla çıkılıyormuş. Bu merdiven yukarıya çekildiği za- İ man başka taraftan odaya girmek | imkânsız bir hale geliyormuş. Ab- dülhamit her gece hırsız gibi böy- le iğreti merdivenle odasına çıkıp yatıyormuş. Odasınm alt katında gayet emin olduğu bendelerinden | İbir iki kişi yatırıyormuş.,, “Mısır meselesi buhranlı zamanı nı geçiriyor, Yıldız sarayı bu bap- Almanya ve İngiltere ile muha- bere etmektedir. Fakat bu muha- bereler mabeyinci Reşit ve Galip Beyler vasıtasile icra edilmekte- dir. Hakikat halden, değil vükelâ- nın, hattâ Hariciye Nazırnın bile haberi yoktur.,, “İstanbu'daki muhacirlerin bir batırdı çıkarmak niyetinde olduk- arı casuslar tarafından mabiyene aber verildi. Vükeli mabeyinde oplanarak bir gece sabaha kadar müzakere ettiler. Nihayet muhaci; erin serian İstanbuldan defedil. melerine karar verildi. Ertesi günü biçareler vapurlara bindirilerek ö- teye beriye sevkedildiler. Evvelce çelip te İstanbulda bir iş tutmuş ve İverleşmiş olanlar lütfen istisna 0-- undu. Mazhar Paşa bu işte de pek ok mesai sarfetti. Muhacirler öy- e külliyetli olmasalardı, onları mavonalarla Saraybur- undan denize döküp bir saat ev- el İstanbulu temizlemek istiyor- du!,, “Fuat Paşa (Müşür Fuat paşa o- lacak) istintak © edildikten sonra tiyeiseniye itasile salıverilmişti. n “gene ayni sebepten do'a- İstipdat ve Kızıl Sultandan kaçanlara mer- İ hayırlı olurdu., “redilmek üzere Anadolunun içeri erakkı: | ven ile çıktığı yatak odası Cenevre den bir intiba yı tevkif edilerek istintak olundu. Fakat dört beş gün sonra gene salı verildi. Bu adamın yakında bir be- lâya uğraması memuldür.,, (Sonra Şama nefi edilmişti.) “Geçen gün Padişahım kilerci | başısı ve pek seybilisi fücceten fe- fat etti. Bu hâdise Padişahm pek merakına dokundu. Kilerci başının zehirlenerek öldürülmediğine dair on beş, yirmi hekim tarafından imzalı bir rapor verilinceye kadar efendimizin (1) iledir teskin olunamazdı.,, “Yıldızda bulunan Arnavut as- kerile Yemen askeri arasında on beş gün evvel bir kavga çıktı. Bu kavga mukateleye kadar gitti.Beş, on kişi telef oldu.Kavganını sebebi belli değil se de, Padişahın pek ziyade telâş ettiği işitilmiştir.,, “Nasraddin hocanın hikâyelerini havi olan matbu kitabın satılması ve evlerde bulundurulması sarayı yun tarafından şiddetle me- Bu garip tedbir mez- kür kitabın münderecatından ziya- de âlemi güldürmüştür.,, “Padişah bir aya kadar çocukla- rmı sünnet ettirecektir. Demek ki devlet hazinesinin şu müzayakalı halinde büyük bir masraf kapısı gale açılıyor. Dayansın aptal mil- eti, “Efendimiz (!) bir de hastahane yaptırıyor. Yeniden hazine soyula- rak hastahane yapılacağı yerde, mevcut olan'arın ıslahile hünü ida- resine çare bulunsa elbette daha İstanbula ait olan yukardaki ha- berlerden başka Pariste çıkan “Şürayı Ümmet, gazetesinde neş- taraflarından da oradaki ahvale da ir bir çok mektuplar yazılıyordu. Bir mektupta evvelâ huzuru hak- ka Anadoludan niyaz ile başlanı- yor ve deniliyor ki; “Yarap, sen hamii hakikisin! mahvımızı ve kahrımızı emir buyu- ran ülühiyetinin bu kudretinded Senelerden beri yen ifsat eden,korkaklığı ve tilkili ği ikinci tabiat hükmüne koyan Fra vunun şu günlerde (o fena surette mahvine, İâkin yatanın ve milletin selâmetine ilâhi iradeni vatanımızı | ccnebilerin taarruzundan ve Leca- vüzünden masun buyurmanı niyaz eyliyoruz.,, “Abdülhamit Osmanlı âskerleri- ni kuvvetsiz ve kudretsiz bir hale getirdi. Bataryalarını hayvansız ve mühimmatsız bıraktı. Millette para namına bir şey bırakmadı. Vatanın en hücra köşelerinde bile bedhah ecnebilerin fena hareketlerini inr- tiyazlar vererek taltif etti, Artık esaret zinciri kırılmaz bir hale gel- di. Fenerler, reji, tramvay, tunel, kömür ve orman imtiyazları gittik- çe artıyor, o nisbette de memleket. te mikroplar çoğalıyor. “On beş bin asker İran hududun da, iki yüz bin Yemende, bir o ka- darı Rumelide, on beş bin asker Rusya hududunda, açlığa ve peri şanlığa mahküm bir haldedir. Yal. nız son senelerde Yemende öl rülen askerlerin adedi altmış bini geçiyor. Aç ve çıplak olan şehit ço- cuklarının çıkardıkları masumane dit defterdarlardan para istiyor ve göndermiyenle:in azil ve tarde- Prince hadisesinde yeni bir safha Prince'in katillerinden biri öldürülmüş mü? — e ver — > bir ihbar üzerine tev- Brinö isminde bir adam ikif edildi, ihbarı yapan ŞATU, 16. A.A, — Müfettiş Bo: | ni'nin emri üzerine, halihazırda | Vatson ismirli zengin bir İskoçya'lı yaait olaü bir köşkte oturan biri nin nisan ayı obaşlangıcındı Prens'in katillerinden birini öl düğüne dair bir şâyia dolaşmakta idi. Emniyeti umumiyenin emri üzeri ne sorguya çekilen 33 yaşlarında Moris Brüno isminde birisi, 4 ni- sanda, İtalya hududu üzerinde, bir kavga esnasında Furniy, isminde akat bunu müdafaai nefis ha.inde | yaptığını bildirmişitr. Brüno, tevkif edilmiştir. Emniyeti umumiye, bu mesele hakkında çok ketum davranmak- tadır. PARİS, 16. A.A. — Şatu'daki köşkün sahibi M. Vatson, Prens ha | disesi hakkında Brüno'nun söyle- | diklerini ifşa ettiğinden dolayi İtalya | Başvekili M. Mussolininin Yeni beyanatı PARIS, 16. A.A. — M. Musso- Wini'nin “Nevyork Taymis” gazete- si muhabirine verdiği beyanat hak- kında mülalaa yürüten “Tan” ga- bırakma muahedesinin tatbikat za- manları hakkındaki sözlerini mem- nuniyetle kaydediyor. M. Mussoli- ni bu beyanatnda diyor ki : “ — Makul zamanları kabul &- deceğiz, Silâhların umumi tahdidi için bir munhede meydana getir- mek üzere birçok | fedakârlıklara hazırız.” Tan, M. Mussolini'nin Fransız- İtalyan münasebetlerinin eyileşme sinden bahseden sözlerini mani niyetle kayde Tan gazetesine görg, bir Frar- sız - İta'yan anlaşması, sadece or- | ta Avrupada sulhun korunması i çin yegâne şart olan Avusturyanın istiklâlini temin noktasından değil, fakat iki devlet arasmda samimi bir tesriki mesainin bütün beynel- | mlel nizamın takviyesi için bir lü- | iz. olmas: itibarile de mühim- | ir. p M. Titulesko Pariste orta avrupa me- selesini konuşacak PARIS, 16. A.A. — M. Bartu, Prag'a ve Varşavaya hareketten evvel bu akşam Paris'e gelecek o- lan M. Titülesko ile görüşecektir. Müzakere edilecek mvzular, si- lâhsızlanma, orta Avrupa ve İtalya meseleleridir. M, Bartu, 15 “gün sonra Paris'e avdet ettiği zaman fransız siyasetinin bütün esaslı nok taları teayyün edecektir. Buz adasındaki Çelyuskin kazazedeleri kı- zaklarla naklediliyorlar MOSKOVA, 16. A.A. — Kurta - rılan Çelyuskin kazazedelerinin Vankarem'den Vallan kampma köpekli kızaklarla nakli muvaffa- kiyetle devam etmektedir." Şikadi, Şiındi, Vankarem'de yalnız 32 ki- şi kalmıştır. Hüseyin Ragıp Beyin tebriki MOSKOVA, 16. A.A. — Tür- kiye sefiri Hüseyin Ragıp Bey, Çelyuskin kazazödelerinin kurta» rılmasından dolayı M. Litvinof'a bir tebri göndermiştir. | —— lıyor ve onlardan imdat bekle yordu. dileceğini bildiriyor. Merkeziyet uculünün ve hükümetin zaruretle- rini bahanesile İstanbu- la milyonlar çekilerek israf olunu- 7 bi ar. Dn mahvı çareler düşünüyer. İn- göğe Mi pere va şen aradıkları çareler olacak İşte bu ve buna benzer icin ile Avrupadaki genç Türklere mem leketin vaziyeti anlatılmağa çalışı | Yarınki tefrikamızın başlığı Hükümet içinde hükümet! Tıbbiyede itikat ve tarakki fikirleri — Refik Nevzat B. in mektubu — Millet nabzı ve doktorluk. İ rerek karısını alıp Şatu'daki köş- | kariyesinde belediye intihabatı ya- İ pılırken zabıta ve jandarma ne - ölümle tehdit ediliyor birçok, ölümle tehdit mektupları almıştır. Versailles, 16. A.A.— Brüno, 3 nisanda Monte Karlo'da M. ve Mme Vatson'un 500.000 . frangı çalmağı teklif ettiklerini söylemiş- tir, Brüno, meseleden M. Vatson'u haberdar etmiş ve M. Vatson da | hayatınm tehlikede olduğunu gö- küne gitmi tir. Brüno, il haydudun verdikleri yere gitmiştir. Otomobille kendisini bekliyen ii haydutlar, yalnız olarak geldiğini görünce, Brüno'nun kendilerini ele verdiğini anlamışlardır. Otomobilde, bu meçhul şahıslar Prens'in katlinden bahsetmişlerdir. Sonra, kısa sopalarla o Brüno'nun kafasına vurarak bayıltmak iste- randevu Müvazene ve buhran vergisi ANKARA, 16 (Telefonla) — Müvazene pergisi kanununun bir sene daha temdidi hakkındaki hükümetin teklifini bütçe encümeni kö bul etmiştir. l DAKKA Iktısadi buhran vergisi kanununa zeyler hazırlanan lâyihayi Mali * ye vekilinin iştirakile tetkik eden ayni encümen hizmet erbabı hari * cinde kalan kazanç vergisi mükelleflerinden yüzde yirmi nisbetinde buhran vergisi alınmasını kabul etmiştir. M. Yevtiç Edirneden dimi EDİRNE, 16 (A-A.) — (Telefonla) — Yuğorlavya hariciye na” zırı M. Yevtich bu akşam saat 22,35 te şehrimizden geçmiş, istas; hariciye hususi kalem müdürü Refik Amir Beyle Yugoslavyanın ve Edirne valisi tarafından karşılanmıştır. M. Yevtich müstakbilinle on dakika kadar öcgonunda konuşarak 22,50 de Istanbula hareket etmiş tir. Belediye fen şubesinde çalışanlar ' ANKARA, 16 (Telefonla) — Belediyelerin fen şubesinde fen i lerile meşgul saimenilerimuz bundan sönra Nafia vekâletinin tavii tayinleri için yakında bir karar verilmesi muhtemeldir. Orman ihtısas mektebi ANKARA, 16 (Telefonla) mektebi tesisine karar vermiş ve bunun için bir lâyiha tır. Ziraat veköleti bir orman Şark demiryolları komiserliği ANKARA, 16 (Telefonla) — Şark demiryolları mi di kâne harbiye mütekmitlerinden Faik Bey tayin edilmiştir. mişlerse de, Brüno tabancasını çe- kerek birisini yaralamış, otomobil durmuş ve Brüno kaçabilmiştir. Hindenburg Hitlerle temamen Hemfikir imiş! LONDRA, 16. A.A. — Alman is tihbarat bürosu muhabirinden: li Ekspres gazetesi, Alman reisicümhuru O M. Hindenburg'un | yeğeni Madam Fon Nostiç ile yap- tığı bir mulâkatı neşretmiştir. Bun- da, Mme. Fon Nostiç, Mareşal Hindenburg'un, başvekil Hitlerle temamen hemfikir olduğunu ve kendisine tam bir itimat beslediği- ni söylemiştir. Reisicümhur ile başvekil arasın- daki münasebat, bundan evveiki başvekillerle olan rmünasebattan daha dostane imiş. Radosta İntihabat esnasında kanlı hadiseler oldu ATINA, 16 (Milliyet) — Ati- na gazeteleri Radostan aldıkları malümata göre Radosun Salâho fer tarafından cebir istimal o- lunmuş ve çıkan arbedede beş ki- şi ölmüş ve 25 kişi yaralanmıştır. İ basılamamış olanlar raporlarmı okumuş - Tardar. İ muniyetle karşılenmı ihtisas hazırlamış * Tütüncüler Ledi i dün verilen kararlar Tütün denk halinde satılacak ANKARA, 16(A.A) — ii | tütüncüler kongresi umumi heyeti fk içtima vü ml sesde Kavala Hizeyin Beyin geistiği altında aledetmiş tir. İçtimada murahhaslardan raporları Bu meyanda Amerikan tütün şirket- lerinden Grey kumpanyası müdürünün raporu okunmuş ve alıcıların zürra için kabili tatbik husus istemekte oldukla- rmı göstermesi itibarile takdir ve mem- şt. Mütenkıben encümenlerin ıskarta ve iskonto ihtilâflarını bertaraf edecek ted- birleri göstermek hususundaki Vvazifele- rini kolaylaştırmak üzere muhtelif mun- takalardaki ıskarta ve iskonto hakkında o mıntaka murahhasları tarafından kı- saca malümat verilmiştir. Saat 12 de umumi heyet içitmarma ni hayet verilmiştir. Encümenlerde Encümenler öğleden sonra mışlardır. skonto ve ıskarta meselesini tetkik eden birinci encümenin o müzakereleri çok hararetli olmuş ve — neticede altı maddelik bir teklif bir çok münakaşalar ve tadillerden sonra kabul edilmiştir. Mevzuat ve temenniler encümeni pe birlikte yapılacak müzakerelerden ra kongre umumi in kat'i veli arzedilecek © olan bu maddelere 'göre tütün ancak denk halinde satılabilecek, dizi, demet, kalıp belinde Yükü; ıyacaktır. yapılanı Gene ayni maddelerle çi yacağı, bütün memle - kette çiftçi ile alıcı arasmdaki alım sa. toplan - leri nasıl Ergani istikrazınınikrami- ye kazanan 152613 numaraya 30,000 ; 92169 numaraya 15,000 lira isabet etti ANKARA, 16 (Telefonla) — Yüz- de beş faizli Ergani istikrazmın ik- ramiye ve amorti keşidesi bugün Mer kez Bankasında maliye vekâleli, Mer kez Bankası murahhaslarile noter ve bankalar mümessilleri huzurunda ya- pılmıştır. 152613 numaraya 30,000 92169 numaraya 15,000 157052 156944 8776 numaralara 3,006 7496 166696 45721” 88027 196930 190128 numaralara 909, yüz dokuzer lira ikramiyeleri etmiştir . 120 lira kazananlar 633 2007 2259 2291 6072 6472 6700 6858 7496 8010 8224 10862 11351 16102 16801 20756 2 23101 25877 28460 38012 40136 43758 47789 49208 76048 j 115843 numaraları 76304 80857 83480 86923 90354 94238 94584 96989 98382 98584 102226 103603 104016 104195 105994 106427 107494 107987 108529 109191 110130 111695 111830 111924 112687 113137 115103 116097 116431 118477 119330 122631 123416 126050 126551 129071 129708 133470 134844 138375 141222 142930 145267 118087 177763 179522 181889 182772 184185 187873 190546 192693 194735 199492 20 lira amorli kazananlar 631 den 640, 2001 den 2010, 2081 197958 cok mukavele esaslarının — cari ola mazmafih bu esasları ihlâl et şartile mukavelelere hususi ahkâm M8 nabileceği, çiftçi ile alıcı arasında al satımdan doğacak öktilâfların — Tü Odaları ve Oda bulanmıyan yı belediye ile alıcı ve satıcı tarafından, çilecek yeminli ve tütünden anlıy. cek bir hakemden mürekkep bir heyeti tarafından halledileceği, bu b, yetin kararına razı olmıyan tarafını yakın sulh mahkemesi reisinin reis altında toplanacak diğer bir hakem yetimin teşkilini istiyebileceği, bu heyetin kararların kat'i olacağı, ba kem kararı olmaksızm iskonto « i ta veya diğer namlarla fiat veya siki tenzilinin dara ve su çürüğünden m vellit tenzilât müstesna olmak üzere nu olduğu, hilâfma hareket edenle tenzil ettikleri mıktarm 10 misli p cezasma tabi tatulacakları kabul edil miştir, Mevzuat encümeninde bilhassa avi meselesi üzerinde durularak İnhisar © resince verilmiş avansların o kat'i mahiyetinde olmaması ve çiftçi t dan daha yüksek Fistle başkasına #80f yapıldığı takdirde dahi ancak verilmif? vansın faizini istemeğe halkı olması£ satı etrafımda müzakereler cereyan miştir. Encümen bu husustaki kararını ikmal edecektir. Bugün Z ANKARA, 16 (A. A.) — Anl tütüncüler kongresi encümenleri sant 9 da ayrı ayrı toplanarak geri e meseleler üzerinde kat'i kararlaf tesi | Troçkiile karısı a Bir otomobil ile meçhi bir semte gitti BARBİZON, 16. A.A, — Gif dikleri yer, dün vermiş olduğum tafsilât mucibince keşfedilen, M Troçki ile zevcesi bugün siyah otomabil içerisinde Barbzon'u ile meçhul bir semte doğru giti lerdir. M. Muşanof Londradâ LONDRA, 16. A.A. — Bi başvekili M. Muşanof, Londr#f gelmiştir. Bulgar borç'arı ri ile müzakerelere girişecektif”, den 2090, 2251 den 2260, (2291 2300, 2741 den 2750, 2791 den den 4180, 6071 den 6080, o Gİ7İ, 3771 den 3780, 4101 den 4110, 6480, 6691 den 6700, 6851 den 7331 den 7340, 7471 den 7480, den 7500, 7581 den 7590, | 7731 7740, 8001 den 8010, 8221 den 8 8771 den 8780, 9441 den 9450, den 9620, 10211 den 10250, 1027İ 10280, 10261 den 10270, yız9l 11300, 11351 den 11360, (1218) 12190, 13411 den 13420, (13691 13660, 13801 den 13810, (15431, 15440, 16101 den 16110, 16801den İğ 17371 den 17380, den 18741 den 18750,