25 Mart 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

Hava tarıkile Herkes kurban keser amma şu sıralarda kesilen kurbanların - buh ran dolayısile - fukaraya giden kıs mile evde kalan kısmı arasında ak #ine bir fark var. Kurban kesme - nin dini emir olma cihet'nden kıy metini tetkik edecek değilim. Fa - kat bunun en yüksek kıymeti fakir verilmesinde değil mi - Buntn içindir ki - bütün dünya- di giduğu gibi - bu hayir hareketi tensik etmek, toplamak lan müftülükler söylediler. Şu ii “e iy arık bir memleket borcu ge line giriyor ve im Ta; e ia abii b teberrü edil - e deli ii bir hal alıyor. U- karilerim - şahsrma bu küçük muhakemeye iştirak ederler de bir taşla iki kuş vura - rak memlekete bir yardım yapar - ken bir de dini vazife ikmal etmiş olurlar. Arkadaşlardan birisi dün bana Nafi Baba merhumun bir sözün - den mülhem olarak dedi ki: — Bu sene kurban kesmiyece - ğim. Paramı Tayyare cemiyetine vereceğim, Ben sordum: — Sıratı narıl geçeceksin? — Hava tarikile: Hem daha ça- buk geçerim.. Dedi. Nafi Babanın fıkrası da şudur: Baba merhum bir kurban bay - elinde bir kocaman to- rik mike ile üz ie dergha dönerken bir MM yn balığı mı aldınız? — Evet erenler! Bu sene sıratı bahren geçeceğim de... Psikoloji ihmalleri Bir eğri ağacı kesmek için des- tereyi ağacın yattığı taraftan işlet miye başlarsanız güçlük çekersi - niz. Çünkü desterenin açtığı yarik, yatan ağacın o tarafa basmasile da ima kapanmaya meyyaldir ve des- tereyi sıkıştırır. Ağaç güç kesilir. Amma ağacı kaçtığı taraftan des - terelemeğe başlarsanız. asılan ye rik kaçmasile daha ziyade lie iie serbest işler. İnsanlara taallük eden bütün iş lerde de, böyle kolaylaştıran ve güç leştiren Ni kuvvet vardır ki; adı- Da Bi: yler bu psikoloji bakımından görülerek yapılır kolay başarılır, fakat ter sine gidilirse zorluk çekilir, ba- m muvaffakıyetsizlikle de karşı- aşılır. Kimseye nasihat vermek cüre- tinde değilim. Fakat işlerimizi ya- parken o işte alâkadar olan insan- eya insan kütlelerinin psiko zönünde tutmak muvaf- lo fakıyte'n yüzde seksenini temin e- ge FELEK (iş Bankasından alman cetveldir) 24 Mart 1934 Akşam Fiyatları aaa rem amer Yatikrazlar tatikraza dahili 1933 İstikrazı “. Üner AN is u ye Müessin Türkiye Cümhâri yet Bankası Tramvayı Anadolu Hisse 2535) Balya Şir. Hayıiya 16 5 Sark m. ecra ÇEK FİATLARI İtibar dey. Şark dey. 008,75 432 19,50 582,0 3448 421 Nevyork Milano Atina Cenevre Brüksel Amsterdam Sofya NUKU 169 14 05 214 175 24 88 20 F. Frans ı İ laterlin EKONOMI Benzini Yükseltenler Ticaret odası iki cephe- den tetkikat yapıyor Ticaret odas benzin fiyatlarının. yükselmesi sebebi hakkmda Ticaret mi iyeti tarafından sorulan suali iki cepheden tetkik çe başlamış tır. Oda bunun sebebini #elerimizden malümat malümat geldikten sonradır ki benzin fiyatlarmın sebebi surette anlaşılabilecektir. Tütün vaziyeti iyi Son haftalar zarfmda tütün vazi- yeti iyi geçmiştir. Samsunda tüccar ta Tafından 52 bin, Batrada 3 25 bin, Çar 2700 kilo tütün alınmıştır. Fiatlar 31 - 45 kuruş arasındadır. İzmirde 5800 kilo tütün satılmış - tar. Ayvalıktaki satış mikdarı 150 bin kilodur. Trakyada bu sene içinde 40 bin ki lo tülün satılmıştır. Bursa mrtakasın da Amerikan Keri şirketi 50 bin kilo, Avusturya Türk şirketi 20 bin kilo tülün almıştır. Fiatler 30 - 50 kuruş arasındadır. Türkiye - Bulgaristan ticaret muahedesi Bulgaristanla yeni aktedilen tica- ret mukavelenamesi bilfiil tatbika baş lanmıştır. Dün Ticaret odası birçok ihraç şahadetnamesini omukavel esasları dahilinde tasdik etmiştir. Samsundan Tel-avive seyahat SAMSUN, 22. (Milliyet) — vukatlarımızdan Ekrem Beyin teşebbü- siyle Suriyeye elli kişilik bir | seyyabal tertip edilmiştir. Bu seyyahate tüccar a- vucat ve doktorlarımız iştirak edecek- tir. Kafile 14 Nisanda Samsundan bare- ket edecek Halep, Şam, Berut, Trablus- şam, ve Lübnana gidecek, Filistindeki (Taliviy) Beynelmilel ticaret sergisini de ziyaret ederek ticari tetkikat ve temas larda bulunacaktır. Seyyahate | iştirak edenlerin bilumum masrafları 120 liradan ibaret olacaktır. ODADA Tütün kongresine gönderile- cek rapor Ankarada toplanacak tütün kengre- sine gönderilecek raporu hazırlamak üzere ticaret odasında ül eden Hüseyin Sabri Bey M. Kohen ve Hak- kı Nezihi Beyden mürekkep komis - yon dün sabah Ticaret odasında top- lanmış ve raporun hazırlanmasını ik- mal etmitşir, Raporu tetkik edecek en cümen bi mertesi toplanacaktır. kat şubesi müdürü Hakkı Nezihi Be- yin de kongreye oda namına müşahit #fatile iştirakine karar vermiştir. Sinemacıların istedikleri Sinema sahipleri Ti da bugün gene bir içtima yapacaklar dır. Bu içtimada filimlerden alınan gümrük resminin başka bir şekilde alın! ması için yapılacak teşebbüdelr üze- rinde tetkikat yapılacaktır. Ticaret odası içtima Ticaret odası oda heyeti gelecek içtimam bayrama tesadüf etmesinden dolayı içtimamı dün yapmıştır. Başvekilin valideleri Hf. Başvekil İsmet Paşa hazretlerinin i hanımefendi dün m mi HALKEVİNDE Belediye bütçeleri için verilecek konferans Belediye kooperatifi, konferanslar se- risinden olmak üzere üniversite iktı- sat profesörlerinden Nölmark dün ak - şam halkevimde bir konferans verecek- &. ti. Fakat bu konferans bayram ertesine talik İ Profesör konferansında, belediye büt- çelerinden bahsedeceği için, konferams- | ta İstanbul umumi meelisi azalarının | da arzu edilmektedir. meclisi bir misanda içtima edeceğin - den, azanın konferansta bulunması te- min ektir, Yeni sena faaliyet programı Halkevi umumi idare heyeti dün ak- şam evin merkez binasında toplanmış- tar. Dünkü toplantıda faaliyet komite- in yeni sene faaliyet programı hak- unda Fiki anmştar. Bir kançilar tevkif edildi Ankara ikinci istintak diresi Ham- | burg kançilir: Fazıl Kâzım Beyle Ham- konsolosluğu | kavası Lütfi Ce mal efendinin tevkifine karar vermiş ve tevkif müzekkerelerini İstanbul polis müdürlüğüne göndermi; İ Zimmet ve ibtilâstan suçlu olan bu iki memur dün İstanbulda polis tara- |, fından tevkif edilmişler, müddeiumu - .Viğe sevkolunmüşlardır.. Müddeiu - mumilik maznunları Sultanabmet ikin- Gi sulh hâkimliğine tevdi etmiş, büra- da hüviyetleri tesbit edildikten sonra v- müddeiumunmiliğe iade edilmişler. Maznunlar bugünkü trenle Ankara- ya gömderilecekler ve Ankara ikinci is bint dairesine tevdi olunacaklardr. | İLLİYET PAZAR 25 MART 1934 Bir talebe grupu Romanyaya gitti Mülkiye mektebi talebesinden bir grup, bayramı manyaya gitmiştir. Resmimiz Romanyaya giden talebe grupunu vapur güverte İs sinde göstermektedir. Istanbulda Himayeietfal bir senede ne yaptı? Dün kongre toplandı. veni heyet bi Himayeitfal cemiyeti Istanbul vilâyet merke? kongeris dün cemiyetir merkezi olan Türbe ci » yarmdaki binasında Me Tanmıtşır. Kongre; miyetin İstanbul vilâyel merkezi reisi Sivas me busu Şemsettin Bey aç - mıştır. Riyaset divanı seçildikten sonra bü - yüklere tazim telgrafla rı çekilmesine karar ve rilmiş ve raporun kıra atine geçilmiştir. Rapo - ra nazaran 333 senesin. den beri kira köşelerinde dolaşan bu hayir ve şefa lunan eski Emniyet san dığı binasmı satım almış tir. Bu iş'için de Emlâk bankasından 3 bin lira balo bin liradan fazla hâsılat temin elmiştir. Rozet günlerinde para topla- mak için kullanılan teneke kutular mahzurlu sörülmüş, yerine İş Banka- m kumbaralarına müşabih kumba- ralar ti masraf 11034 lira idi merkez masrafı, 5694 li lasımın masrafıdır. Varidat 400 Jira fazla olmuştur. Bu seneye dö 7843 Wi Yeni sene bütçesi ise 12,500 bira temin edilmiştir. Masraf ta 6,220 lira- Süt damlasında 7 Süt damlasmda 2158 çocuk tedavi tir. Anneler Birligi Yoksul Bimilelere ve anmelere bir- Tik tarafında. 193 kundak takımı, Gül ik üzere, dün Ro- rildiği 100 çocuğun bütün ihtiyaçları temin e- dilmiştir. Rapor slkıjlarla kabul edikmiştir. Bundan sonra murahhasların dilekleri dinlenilmiş ve ihtiyaçlar izah edilmiş- tir. Heyeti idare ibra ödüldiklen sonra pi pil he meb'usu in mütekait ir Pi Tevfik Amir Ber, belediye heyeti fen- niye reisi Tevfik Bey, avukat Me- harrem Naili Bey, avukat Esat Bey, mühendis Ali Haydar Bey, dekter Rı- za Nuri Bey, Sadiye Halil hanım, Lümia Refik hanım, Faika Talât ha nam, Maşuka Fahir, Refika Hulüsi Beh get hanım, Süleyman Hüseyin Kenan ha yem ve efendiler intihap edilmişler - ir. Ankarada toplanacak olan merkez u- müini kongresine de Srvas mebusu Şem settin , İstanbul mebusu Salâh Cim- 50, Tevfik Amir Beyler. seçilmişler - ir. Biz böyle düşünüyoruz, Siz acaba ne dersiniz? İnhisarlar arasındaki münaseba - ten hüznü suretle tansimine yara - yan “terbiye, dediğimiz umumi ko ide ve nizamların muhtelif şekille- ri vardır. Aile terbiyesi, içtimai terbiye, milli , Ve saire... Bunların içinde bir tanesi vardır hi maalesef bazı yerlrde henüz bel li başlı bir mevki alamamıştır. Bu - na “şehir terbiyesi,, derler... Şehir terbiyesi nedir?.. Şehir ter şehiri biye, ehir dahilinde yaşa- yan bit ferdin, şehir dahilindeki bü tün insanlara yapmağa mecbur ol duğu hürmet, riayet, onların sıh - hatini, ahlâkını, izzeti nefsini, te - lerini siyanet için takip ede - ceği hattı hareketlerin heyeti mec muasıdır. Sokağa tükürmek memnudur! gt sokağa tükürmek gayrisih- ka anlatmak ve tanıtmak lâzimder. Halk, bir polis veya zabıtai ye memuru korkusundan değil ken diliğinden bunun memnu olması lâ- Buna göre daha nice misaller zik retmek kabildir. Bu kaideleri ni - hayet beledive gösterir. Fakat tat- bikatile sade belediye memurları değil belki daha ziyade helk meş- gal olmalıdır. Çünkü umumun sıh- hati, umumun intizemı kendi sıh- intizam demektir. Bu satırları yazmaktan maksadı- mız, öleden beri nazarı dikkate çarpan bir meseleyi tebarüz ettir - mehtir. Bu hepimizin derdi, hepi- nizin derdidir: diye çalışıldı. türlü muvaffak olunamadı... Paha acaba muvaffak olunamaz mıydı? Bundan şüphe etmek abes olur. Yalnız bizim bir kabahatimiz var- dır; eda fikri takibimizin biraz ek- sik olmasıdır. Bir işe başlarız. İlk hararetle devam ederiz. Fakat bir müddet sonra “adam sen de, luruna bırah!,, der geçeriz. Sa de ba işte değil her işte muvaffak olmak için birinci şart takip etmek tir, Ancak bu sayede iienilen ne - ticeyi elde etmek kabildir. Benden on dakika sonra gelen bir adamın beni itip biletini almağa ne salâ - hiyeti, ne hakkı vardır? Herhes si- rasına , rası olmalıdır. Ve herkes hakettiği mihdardan ve zamandan ancak o nisbette istifade etmelidir. Bu prensip halinde herkesin hafa- sına yerleşirse ancak © zaman Şe - hirtle bir şehir terbiyesinin tama » ihakika derhal ol - in gerek hukuki, ge- ihaniki tedbirler almalıyız. dinceye kadar orada kaideden inhiraf edenlere ihtarat yapsa fena me olar? yukarıda dediğimiz gibi işi takip etmek, işi iş edinmek lâ - zımdır, Biz böyle düşünüyoruz, Siz acaba ne dersiniz? MAARIFTE İktisadi ve İçtimai ilimler Enstitüde derslere cumar- tesi günü başlanacak Üniversite iktısadi ve içtimai ilimler enstitüsü 31 mart cumartesi günü ak - şamı saat 17 de tedrisata Profesör Röphe, Nörmark, Rüste - vo, Kesler ve profesör İbrahim Fazıl doçent Mublis Etem Bey. Enstitünün idari kardo ve teşkilât tamamlanmıştır. İnkılâp enstitüsünde nisan dersleri Üniversite inkılâp enstitüsünde ted- ,isata bir nisan pazar günü tekrar baş- İanacalıtır. Pazar günkü dersi eski Adliye vekili Yusuf Kemal Bey verecektir. İnkılâp tarihi enstitüsünün nisan ve mayıs ayları programları da tesbit e- dilmiş ve alakadarlara tebliğ olunmuş- tar, Lise müdürlerinin iştirakile bir toplantı Orta tedrisat umumi müdürü Hasan Ali ve vekâlet umumi müfettişlerin - den Reşat Nuri me dün Ankaradan gehrimize dün gam sonra maarif idaresin- de, Hasan beyin riyasetinde , lise müdürlevinin iştirakile bir toplantı ya- palmaştır. © Bu toplantıda orta tedrisat ıslahatı meseleleri görüşülmüştür. Hasan Âli Bey bir hafta şehrimizde kalacaktır. Terbiye mütehassısı İzmire gitti Amerikalı terbiye, Sağlar Mis- ter Parker şehrimizden İzmire gitmiş- tir, Mister Parker (şehrimizde bulun. duğu müddet zarfında, İstanbul erkek lisesinde terbiye hakkında konfersms - lar ir. Konferansta o muallim mektebi talebesi ve terbiye muallim- leri bulunmuşlardır. Ofis teşkilâtı Bir nisanda faaliyete geçiyor Dün şehrimize gelen malümattan Ankarada filen faaliyete geçecektir. Ofisin merkez teşkilâlında yazifelere tayin edilenler ve İstanbulda kalan - lara buzün tebligat yapılacaktır. Al dığımız malümata göre İstanbuldaki ticaret ve şirketler komisesrlerinden alir zat ta ofisler merkezinde yeni va- zifelere tayin edilmitşir. MAHKEMELERDE Fir hakaret davası Edirne lisesi sabık edebiyat mualli- mi Nihal Beyin Hâkimiyeti Milliye ga- zatesi muharrirlerinden Muhip Bey a- leyhine ikame ettiği davaya dün bi- rinci ceza mahkemesinde devam edil - miştir. Muhip Beyin vekili mukabil dava edildiğini ve istidanın müddeju- ir. İddia tevhidi talebinde davanın “ Muhakeme Muhip paye vekilinin iliğe istida blm Tahliye edildiler Çatalcaya tabi Celâliye köyünde ban Mustalayı öldürmekten ie ! Nohçaile Söleymanm muhakemeleri- ne dün ağır cezada devam edilmiştir . Her iki suçlumun cürümleri sabit | olmuş, ikisi de birer buçuk sene hap- Gerek Nuhça, se mahküm olmuşlardır. | gerek Süleyman mahkömiyet müddet - İerini bitirdikleri için tahliye edilmiş- lerdir. Iki sene yattı, çıklı Samatyada sabıkalı güruhundan Ar- navut Bahçeli öldürmekten suçlu Mi- nanın muhakemesi de dün ağır ceza- da meticelenmiştir. . Mina iki sene hapse, ve 800 ira tazmi, mahküm : olmuştur. mevkufiyet müddetini bitirdiği tahliye edilmiştir. için Tasdik edilen muahedeler Türkiye Cümhuriyeti ile Yugoslav ya krallığı arasında akdolunan dost- Tak, ademi üz, hakem, uzlaşma muah ir kanun ile Türkiye cümhuriyeti ve Romanya imzalanan» dostluk, nun dün vilâyete bildirilmiştir. İirpan Tapcn nesil! Köy çocuğu okumuyor. İlk tah- sil yarım kalıyor. Bunun için telâş ediyoruz. Fakat münevver dediğim'z züme re okuyor mu? İsmet Paşa, bu gizli yarayı deş- ti. Zamanında deşti. Çünkü az kal- sın kangren olacaktı. Şimdi hasta- lığı her tarafından yokluyoruz. E- vet, İlk tahsil yavan. Fakat mem- leketin güzide smıfı dediğimiz in- sanlar yerli ve ecnebi fikir hareket lerini takip ediyorlar mı? Ne ge- zer, Memleketin küfası sayılan bu zümre k'tap değil gazete bile oku- muyor. f Başvekil resmi kayıtlardan mem- © lekette ne kadar ilkmektep mual- imi olduğunu çıkarıp gösterdi. On üç bin, Orta mektep ve lise mual- Himleri de her halde bu yekünum yarısı kadar vardır. Yuvarlak he- sap ilâve edelim. Ondokuz bin. Türkiyede serbest meslekte, menu riyet hayatında h'ç olmazsa yirmi bin münevver yok mudur. Fazladır bile. Bunu da ilâve edelim. Eder o- tuz dokuz, kırk bin! Bu kırk bin münevver okumu- yor. Hesap meydanda, Bugün İstan- bul gazetelerinin satış yekünu an- cak kırk ve elli bin arasındadır. Yani topunun satış yekünu. Demek ki on yedi m'lyon nüfuslu bir mem- lekette ancak kırk bin kişi gazete okuyor. Ya kitap! Bu, bir faciadır. İlmi, ciddi kitapları bir tarafa bırakalım, En harciâlem sayılan romanların en beğenilmşinin satış yekünu iki bini geçmez. Demek ki on yedi milyon nüfusun kırk bin güzidesinden ancak il okuyor. İlmi itaplar manik ia yaparsak yüzümüz 'ünkü tape kn yü banisi biç bi a maân tecavüz etmemiştir. Türk güzidelerin'n en kesif bu- lundukları merkezlerde (o meselâ Ankara, İstanbul, İzmir gibi mın- takalarda kitapçıların vaziyetine bakınız. Emin olunuz ki güzideler için yazılan edebi eserlerden ziya: de halk için yazılan masallar revaç bulmuştur. Bir (Arzu ve Kanber) masalı en yüksek edebi | şöhretin yazdığı eserden çok satılmıştır. Bu elim vaziyet şunu gö:teriyor ki bizim güzidelerde okumak bir ihtiyaç olmaktan çıkmıştır. Bunun en sade bir misali.Bakınız Beyoğlu Ş yi Nişantaşı (o taraflarında bir ürk kütüphanesi var mıdır? Bir mi evinde sekiz on ciltlik bir kitap rafı var mıdır? Br şık hani- mın salonunda iki mecmualık, bir romanlık etajer var mıdır? Kibar dediğimiz şık hanımların çok zengin gardropları vardır. Fa kat bir kütüphaneleri yoktür. Baş ağrılarını bile Avrupada tedavi et. tren zenginlerimizin kış bahçeli, (bar) İı apartmanları vardır. Fa- kat iki kitap koyacak bir masaları £ yoktur. Evlerindeki yegâne matbua telefon rehberi ile elektirik ihbar- namesini kaydeden mecmuadan İ- barett'r. Şişli, Nişantaşı caddelerin de çok şık berber salonları vardır. Fakat bir tek kütüphane yoktur. Yetişen nesil yavan. Fakat yetiş miş nesil büsbütün tapon! Burhan CAHİT Necmeddin Haydar | Beyin İ cenaze merasimi Almanyada tedavide iken vefat Ö eden kıymetli rontgen mütehassısla - £ rından binbaşı Necmettin Haydar Be © yin cenazesinin İstanbula ekiş i hastahanesine nakledil diği yazılmıştı. Merhumun cenazesi bu sabah saat 10 da Gümüşsuyu bas- tabanesinden kaldırılarak ve cenaze namazı Beşiklaşla Sinanpaşa camiin- de kılındıktan sonra Yahya Efendi dergâhı kabristanma defnedilecektir. Merasime Talebe birliği azalârı, dok- torlar ve merhumu sevenler iştirak © deceklerdir. Yeşil Hilâlin müsameresi Yeşilhilâl bu sene de 5 Nisan per- şamba günü senelik müsameresini ve recektir. Müsamerenin geçen sene den duha iyi olması için çalışılmak - tadır. Müsamerede bir temsil verile cek, monolog söylenecek, küçük ço - cuklar tarafından danslar yapılacak» tr. Mini Birliğinde i bu Kadınlar birliği gün saat on beşte mutat içtima: yapacaktır. Heyeti idarede Anka dan gelmiş o'an birlik reisi Ankara- daki temasları hakkında malümat ve recektir. Kurbanımızı veyahut Parası- nı Tayyare Cemiyetine Veriniz Bu paralar Tayyare, Hilâliah- mer ve Himaycietfal Cemiyetle- ri arasmda paylaşılacaktır.