23 Kasım 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

Gebe dağın doğurduğu fare! . Dağ gebeydi, karnı büyümüş, döğum sancıları baş göstermişti. Bir avazı yerde, bir avazı gökte, yüzü sararmış, tamaklarını yere geçirmiş, göksünü param parça et mişti. Dağın doğum sancıları, kom- şu dağları rikkate getirdi, komşu dağlarda elem ve teessür uyan- dırdı, heyecan ve merhamet hâsıl ett. Oo Dağlar hareket geldi. Komşu dağlar, öbür dağları, öbür dağlar, diğer dağları, diğer dağlar diğer dağları tehyiç ve tah- rik etti. Bu suretle bütün dağlar gebe dağın acısiyle odağlandılar, gızlandılar, ve dagıdar oldular. Karnı büyüyen dağ, sancı çe- ken dağ, etrafını ahü vaveylâ ile dolduran dağ doğuracaktı. Ge be dağın önünde rikkat ve teessür le duran dağlar, teessür ve heye- candan sapsarı oldular, rikkat ve merhametle el bağladılar, daha sonra harekete gelerek diz çöküp doğumun felâketsiz geçmesini Al- lahtan tedarru ve niyaz ettiler. Bu niyaz, Allahın atebesinde yer bul du, Bu münacat Allahin âsıtanın- da kabul edildi ve nihayet, el bağ lıyan, dize gelen ve dizlerini ni- yaz ve istitaf cezbeleri içinde ye- re vurarak şerha şerha kanatan komşu dağların, yakın ve uzak dağların, gelmiş geçmiş, gelecek ve geçecek bütün dağların duası ve yüzü suyu hürmetine gebe da- ğa sükün geldi. Gebe dağ, bir lâh za baygınlık geçirdi. Bütün etrafı #aran, ufuklardan ufuklara akse- den ahlardan, ahuvahlardan son- ra bir ayağını Toros tepelerine, diğerini Erciyeş şahikalarına uza- tan ve Himalâyanın Gavrisangar noktasındaki kel tepesine başını dayayan gebe dağ, nihayet, son, acı ve kat'i bir vaveylâdan sonra doğurdu. Bir ayağını Toros tepelerine, diğerini Erciyeş şahikalarına uza tan ve Himalâyanın kel tepesine başını dayayan gebe dağ, doğura doğura küçük nihayet cevizden ve mercimekten büyük bir fındık faresi doğurdu! N Bahsi, günlerce bütün gazetele ri işgal etli. İndi idi, inecekti di- ye etrafında bir yığın sözler oldu. Komisyonlar toplandı. Komisyon- ları komisyonlar, içtima: içtima- lar takip etti. Ve : ücretlerindeki düşkünlük yat şartlarındaki tenezzül nazarı itibare alınarak elektrik kilovatla rında 10 paralık bir tenezzül ka- bulüne karar verildi. Şehrin ekseriyetini geçim itiba rile mutavassıt aileler teşkil etti- ğine ve onların aylık elektrik'sar- fiyatı 12 ile 15 kilovat arasında olduğuna göre aile ( bütçelerinin kâr hanesinde ayda üç, üç buçuk kuruş kadar; yani bir potin boya- 8: bedelinden az, ve bir bardak suyun fiatmdan fazla bir kâr kay- di teminine muvaffak olundu. Nasıl dağlar,sancılanan gebe dağın önünde rikkat ve teessürle el bağ lamışlarsa, biz de bu on paralık atı- fet önünde şükran ve imtinan leriyle dize gelelim, hamdedelim. Ve bu yüksek kararı veren komis- yonun kapısı eşiğine bu büyük atı fetinden dolayı, şehir halkına yap tı: lötfün derecesinde 10 paralık zümrütlü, zebercetli, yakutlu, pır- lantalı muhteşem ve murassa bir çelenk koyalım! Salâhattin ENİS — ——— — — Mucip Bey Dünkü Cümbhuriyet gazetesi evvelki gün tevkif edilen serkomiser Mucip tahliye edilecektir. iumumilik bu karara ağı ceza nez - dinde itiraz etmeğe karar vermiştir. Romanyadan gelen ırkdaşlarımız Romanyadan memleketimize gel - me olan mülteci Türk muhacirleri dün gece Samsun vapurile limana gel mişlerdir. Bu ırktaşlarımız Kavakta ihtiyati karantinaya tâbi tutuldukla « rından uzun müddet beklemişlerdir. Romanyadan gelen muhacirler 600 kişidir. Bunlar oradaki arazilerini ve mülklerini satarak o memleketimize gelmektedirler, Muhacirler buradan Elâzize gideceklerdir. Kendilerine Elâ Zizde hükümet tarafından yer tahsis. #dilmiştir. Yumurta tacirleri Bir birlik yapmak üzre içtimaâ çağırılacaklar Ticaret odası, yümurtacıların oara- larında tesanüdü temine ve bir birlik te- sisini teshile gayret etmektedir. Bu maksatla bugünlerde yumurta ta- cirleri, odada bir içtimaa davet edile- ceklerdir. Bu içtimada E ması ve yumurta fiatlerinde mini görüşülecektir. Fındık enstitüsü Iktısat vekâletinin yeni teşkilâ pılırken Ankarada bir fındık enstitüsü tesis edileceği, bu enstitünün fındık has- tahıklarile ve fındıklarımızın ıslahile meş gul olacağı haber verilmektedir. Ege'nin pamuk rekoltesi Ege mıntakasının bu seneki pamuk rekoltesinin, geçen seneye nazaran 18 bin balya fazlasile 35 bin balyayı ge- çeceği tahmin edilmektedir. Ödünç para veren müesseseler Ticaret müdürlüğü, ödünç para ve- ren müesseseleri sıkı bir kontrola tabi tutmuştur. Bu müesseseler, bir sene zarfında yap- tıkları ikrazatı gösteren muntazam def- terlerle işlemeğe tâbi tutulmuşlardır. İyi üzüm rağbet görüyor Bir ticarethanemiz tarafından amba- Jâjma itina edilerek Almanyaya göntle- rilen dört vagon taze üzüm bozulma- dan Almanyaya varmış ve büyük rağbet gürüklerini ayır e makineler getirilmesi düşünülmekte ar mıntakasında zeytin ve zeytinyağı Ege mıntakasında bu sene İstihsal olunan zeytin tanesi ve zeytin yağı mik- darı geçen sene İle rwikayese suretile mahalli ticaret odalarından şehrimiz ti- <aret odasına bildirilmiştir. Ayvalıkta bu sene zeytin tanesi is- tihsalâtı 7 milyon kilo ve zeytin yağı rekoltesi 3 milyon kilo tahmin ediliyor. Ayvalığın geçen seneki zeytin tanesi rekoltesi 28 milyon kilo, zeytin yağı re- koltesi de 12 milyon kilo idi. Bürhaniye kazasının bu seneki zey- #in tanesi istihsalâtı 5 milyon kilo, zey- tin yağı” İstihsalâtı 1,5 milyon kilo tah- min ediliyor. Bürhaniyenin geçen seneki zeytin ta- nesi rekoltesi 19 milyon, zeytin yağı ro- koltesi de 5 milyon kile idi. Milâs kazasının bu seneki muham- men zeytin tanesi istihsalâtı 7,5 milyon kilo, zeytin yağı istihsalâtı 1,5 milyon kilodur. Milâsm geçen seneki zeytin tanesi istihsalâtı 8,5 milyon kilo , zey- dön yağı istihsalâtı da 1 milyon 700 bin ki. Dünya buğday mahsulü Rusya hariç olmak üzere bu seneki dünya buğday mahsulü 1655 buşel, ya- ni 4i milyon ton olarak tahmin edil miştir. Bu miktar , geçen seneki rekolteye nazaran 165 buşel, yani 4 milyon küsür ton fazladır, Türkiye — Yugoslavya ticari mü- pasalatı son sener safında. azalıp ai senesinin birinci altı ayında Yugoslavyaya ihracatımızın kıymeti 4 milyon dinar iken, 933 senesinin ilk tenezzül etmiştir. Bu tenezzül yüzde * nispetindedir. 932 senesinin ilk altı ayında Yugos- lavyadan yaptığımız itbalâlın kıymeti de 2,5 milyon lira iken, bu senenin ayni aylarında 300 bin dinara inmiştir, Alman parası Borsa ve Osmanlı Bankası komiser- rayşmarklık çiy anlamların 31 ikincikânun 1934 inden itibaren tedavülden lacağı ve o tarihten sonra resmi tedi- ye vasıtası olmak evsafı Mamba Müdürlüğünden ilme Kala bağ rank göre, mezkür on marklık banknot sahipleri 2 28. gnbei 1934 tarihine kadar ye bu banknotları Rayabanlam bit çöl diğer eliy yamalar e e EE ZİMNe ola ENLİ Ale my EE spin ınları değiştirmek mecburiyeti Mam incircileri toplanıyor AYDIN, 22 (A-A.) — ami mum İncir mıntakalarından gelen incir- ciler, Aydın C, H. F. ikm bir toplantı yapacaklardır. Bu toplantı da incir işinin müstahsil lehine bir şek- le bağlanması ve icap eden tedbirlerin istihsal zamanına ei e ması için Paris irin PARIS, 22 (A.A.) — Paris borsa- re saat 11,45 te kambiyo fiyatları şa idi; rası 83,89 Eramsaz frangı, Yugoslavya ile ticaretimiz azaldı! $ ,. e EN e lr Mu İstisnasız olarak tramvayların önünden ye Niçin öldü? Düştü, bıçağı göğsüne saplandı ve öldü! Dün SultanAhmette Çarşambapa - zarında mahiyeti anlaşılamayan bir vaka olmuştur; 'Çemberlitaşta oturan ve seyyar manavlrk eden İsmail Ağa dün saat 14 te birden bre pazarın ortasında © düşmüş O ve vücudün - kan O akmağa başla « mıştır. İsmail Ağanm otrafına topla - nanlar ondan ne olduğunu, neye uğ radığını sormuşlar, fakat ıniltiden baş ka cevap alamamışlardır. Mütemadi kan akan İsmail Ağa derhal hast, Hastahanede İsmail Ağı e at İsmail Ağa bir tür. Hüdisenin mahiyetini bil olamamıştır. Orada bulunanların söylediklerine naazran İsmail Ağa es rar müptelâsıdır. Dün gene esrar çek- miş, iyice başı dönmüştür. Bu aralık belki de bir müşteriye mal vermek ü- zere kalkan İsmail Ağa eden bire sendeliyerek yere düşmüş ve ağzı yu- yarı gelmeş üzere kuşağına soktuğu bıçak bu sukut neticesirde göğsüne saplanarak İsmail Ağanın yaralanma- sn mucip olmuştur. Hâdisenin tahki katına nöbetçi müddelumumisi Feri - dun Bey vaz'ıyet etmiştir. İsmail Ağa- nım'cesedi sıhhat yurdundan Morga nakledilmiştir. Müsaadesiz döviz Prenses Marya vapurile giden yolculardan Rifat Efendi tüpde hâyli mikdarda müsaadesi viz bulunarak müsadere edilmiştir. Yankesici, randavucu ecnebiler İstanbulda randevuculuk , ke lan ecnebilerin hudut haricine çıkarıl- maları için bir karar verilmiştir. Zabıta bu gibi sabrkalıların munta- zam bir listesini yapscak ve bu liste emniyeti umumiye müdürlüğüne gön- derilecektir. Emniyeti umumiyede bu liste tetkik edilecek ve oradan gelecek emre göre burada muamele - yapılacak- tar, Bir balıkçı kayığı devrildi Muhittin reisin idaresindeki 8 tay- Fakı baha kayığı balık tutmak üzer: Kanlıca sahilinde dolaşırken rüzgâr ve akıntının tesirile Arkadan yet bir motör tarafın- tişen dan Muhittin reisle diğer tayfaların hep- si kurtarılmışlardır. Bir Bu'gar çıkarıldı ederek tahliye edi. ey Bulgar e ük rılmıştır. Belediye Maarifts Talebe tehacümü Şube açan mekteplerde talebe nasıl okutulacak? Bu sene fazla talebe tehacümü kar şısmda bütün lise ve orta mektepler » de yeniden birçok subeler açılmıştır. Bu şubelerden bir kısmına henüz mu- allimler tayin edilememiştir. Bazı mekteplerde muallim bulunmadığın - dan 100, 125 talebe ayni dershanede ders okumaktadır. Bundan sonra yeni açılacak şubelere yeniden muailimler iyecek, mektebin kadrosu- muallimlere ilâveten şube ders- leri verilecektir. Kız Sanat Mektebi Beyoğlu şubesi Maarif vekâletinin akşam kız sanat mektebi müracaatların çokluğu kar - şesında Beyoğlunda da bir şube açmış tır. Ayrıca mektebin İstanbul kısmına yeniden bir daire ilâve edilmiştir. Adliye meslek mektebi mezunları i cemiyet toplantı yapacaklardır. Bu içtimada meslek mekt mezunlarının umumi vaziyetleri görüşülecektir. Mektep me zunlarmın münhal bulunan adliye ie- Ta memurluklarna tercihan tayinleri ve cemiyetin diğer muameleleri hak » kında Adliye vekâletinde teşebbüsat- ta bulunmak üzere bir heyet seçilecek tir, Tahriri yoklamal, Önümüzdeki aybaşındaı ven lise ve orta mekteplerde birinci tah - riri yoklamalar başlayacaktır. Bu yok lama imtihanları sene başına kadar de vam edecektir. i mahfeli Milli Türk Tlebe birliği bir mahfel tesis etmek üzere Maarif vekâleti nez dinde teşebbüsatta bulunmuştur. Bu mahfel geniş ve müsait bir binada te- sis edilecek ve bütün yüksek tahsil talebesi burada Kânunuevvel ortasında keler Telebe birliği kangresi toplama tır, Kongrede bir senelik faaliyet gö- rüşülecek,'yeni idare heyeti intihap €- dilecektir. © Takrir edilecek dersler Maarif vekâleti lise ve orta mek- teplerâ *bitâmim göndererek mual- imilerin hanigi aylarda ve hangi mev- zuları talebeye takrir edecekleri hak- kında umumi bir ders müfredat prog” ramı istemiştir. Mektepler bu progra- me a Kararname teb tebliğ edildi Yeni kontenjan kararnamesi dün gümrüklere tebliğ edilmiştir. Tramvay lardan harem ve selâmlık farkı kalkıyor! inilecek, arkasından binilecek Istanbul umumi meclisi dün öğle gen sonra toplandı. Muhtelif işlere da- ir Samenlerden gelen Ziya Beyin izahatı kâfi görüldü. Bun- dan sonra diğer bir takrir okundu. Tak- tramvaylarda ayrı yer tahsis edildiği 2 Nazmi Nuri Bey söz ald. Dedi ki — Kadınlara tramvaylarda ayrı ld eselesi | ee Yolcular arasında hasta, > va sebabi için tramvaylarda böyle bir yer ayrılması lâzımdır. Ayni zamanda Kadalara karş bir kürmet gönterlme: si icap eder, Müteakiben Cevdet Kerim Bey söz alarak Nazmi Nuri Beye itiraz etti ve ezcümle dedi ki: — Hasta, ihtiyar kadınlar olduğu sd hasta, ihtiyar erkekler de var- Ür Nim rk çi böyle ür yer da kadınlar için ayrılıyor. Kadınlar nasıl her yerde oturabiliyorlar- sa, keler de rr rm da harem ve selâmlik hat yaşatan bu ayrılık akilnla alimleri Mi dır. Bundan sonra tramvaylara inmek ve binmek şekli görüşüldü. Ve | badema arm ön Bu yolcular arkadar. binecekler ve ön kapıdan ineceklerdir. Belediye makamı bu hususta şirket bulunacaktır. Bundan sonra hesabı kat'i raporla yı tetkikine devam edildi. Mecliz bugün tekrar toplanacaktır, Elektrik ücretleri Yeni elektrik tarifesinin kilovatı 17 kuruş iken komisyonda ekseriyetle 16 kuruş 30 paraya ini yazmış- indirildiği, tık. Elektrik şirketi, tarifenin 17. ku- tebligat halledecektir. Toruk Ba ses gıkaran yayar Bir müddettenberi iz Inhisariarda Teftiş usulü Bir kana bazı mahzur- ların önüne geçilecek Şayi olan bir habere göre İnhisar- lar idaresinde tetkikatta bulunmakta zim yptığımız atahkikata göre müte- hassıslar sureti umumiyede olarak müfettişlik teşkilâtının iâğvı hakkın- da bir teklifte bulumamışlar, yalnız simdiye kadar yapılmakta olan mü - kerrer teftiş ve mürakabe sisteminin ğeri de idarenin teftiş vesaitile tırdığı teftiş ve mürakabelerdir. Bu kı sım mürakabenin kaldırılmasına im - kân yoktur. Kanuni mürakabeler de şunlardır: Divanı Muhasebat müra - kabesi, İnhisarlar merkezinde vekâle- te mensup mürakabe heyetinin yaptı- ğı mürakabeler, sene sonlarında plân ço üzerinden Maliye vekâletile Diva- nı muhasebatça yapılan müşterek mü- rakabe ve tetkik ve vekâlet teftiş he- yetinin yaptığı teftişlerdir. İşte tehassisların lüzumsuz ve fazla gör - dükleri mükerrer teftiş ve mürakabe- ler, bu kabilden olan müraakbeler - li ler, inhisar idareleri ile idare edilmesi - icesidir. Bunların basitleş- tirilmesi kanunda tadilât icrasma şmütevakkıftır. Her birinin ayrı ayrı icra ve ida - mesine lüzum olmayan mükerrer tef- tiş ve mürakabe sistemi memurlarda teşebbüz kuvveti: mesuliyeti ka - bul etmek hissini a uğratmakta ve mevzuu tamamen ticari ve sınai olan müesseselerde bu sistem, ye rine zarar vermektedir. Esasen, son zamanlarda mevzuu #maj ve ticari 0o- lan devlet müesseseleri bu kayıtlar - dan âzade bırakılmışlardır. Netekim, deniz işletme, Akay. havuzlar, Me leri, Afyon inhisarı, Sümerbank kabildendir. Bu idareler mülhak büz çe ile idare edilmedikleri için divan imren tâb ideğillerdir. İnhi darelerini de tam ticari ve smaj bir müessese olarak idare edebilmek için, mülhak bütçelerin çerçevesi i - çinden çıkarmağa lüzum vardır. Ba - gün mükerrer ve lüzumsuz teftiş ve mürakabelerin mucip de mah - zurların önüne geçmek içi yi ın idaresi ve teşkiliir. hakkımda bir kanun projesi hazırlanmaktadır. Mah zurlar bu kanun sayesinde bertaraf e- dilecektir. Hüsnü Bey geldi Üç günden beri Tekirdağında bu - Tunmakta olan İnhisarlar umum mü- dürü Hüsnü Bey İstanbula dönmüştür. Hüsnü Bey Tekirdağında yeni şarap istihsalâtını gözden geçirmiş ve yeni yapılmakta olan levazım deposunu tef tiş etmiştir. Bina tahriri Kartal ve Şilede de tahrire başlandı Kartal ve Şilede umumi bina tah - ririne başlanmıştır. Bu süretle beledi- Da odağa ii ieindiki Kanilarda tahrire başlanmış oluyor. Mulkiya teftişleri Avcılığı teşvik için Avcılığın teşviki için av köpekle - rinden azami belediye resminin almma- ması vilâyete bildirilmiştir. Cüneyt Bey Divanı Muhasebat müddeiumumili pg Gayrimübadillerin vaziyeti Ankarada bulunan gayrimübadiller etrai ce heyetinden, bn im gelmemiştir. Gayrimüba. » > i ihtiyaç karşmında ellerindeki istih- air Teni kini eni Jükle bekliyen gayrimübadiller, muh- telit mübadele komisyonu emrindeki 62,500 istelinin şimdiden tevzii müm- kün olmasa bile, gi Bani istikraz akdile rı da istemekt. haline gelmiştir. yeni yoyoların belediye medildiğini yazmışsa da bu doğru de- gildir. Şoförler muayene ediliyor Bütün şoförlerin sıhhi muayeneye tâbi tutulması takarrür etmiş ve mu Bir kar edebiyatı | Havalar soğudu, tabii eserler de | soğuyacak.. Buna misal olarak dün kü (Akşam) refikimizden şu tel - grafı naklediyorum: b BOLU, 21.— Hava birden bire soğudu. Heybetli dağlarımızın baş larını, geniş omuzlarım a - tan kar şehire de düşmeye başla - . dı. Termometre sıfırdır.” Mükemmel lâf!. Bir soğukluk i- ü fade etmek için bundan başka ne yazılabilir. Hele şu (heybetli dağ. larımızın başlarını ve geniş omuz. larını beyazlatan) terkibi bir şâhe- “| serdir. Buna rağmen termometre « d l . * nin hâlâ sıfırda kalışı şaşılacak şey Maarifte yangın i İli gün evvel İstanbul Maarif müdürlüğü dairesinde yangın çık- mış. Buna şaşmamalı. Orada ateşli zevat vardır. Bereket versin ateş bütün binayı sarmadan sö ; ler... Rivayete nazaran hususi ve | ecnebi mekteplere ait te bin kadar“ dosya yangını söndürmek için dökü | len sular içinde kalarak lanmış” ve berbat olmuş... Vakıa Maarif, bir meşâle ola « © rak temsil edilir amma bu meşale- nin böyle saçağa saracağı kimin hâtmna gelirdi.. Bu badirede ne | olduysa doyaları ıslanan mekteple rin dosya memurlarına oldu.. Şim di yeniden dosya, yeniden tamim - ler ve yeniden malümat!. Allah cümlemizi ateşten, âfetten ve suda rslanmaktan korusun. Boğazlanan tavuk taklidi 1 Rivayete nazaran belediye me- Bedecekmiş.. Yeni çıkan bir garip oyuncak var. Boğazlanan tavuk | sesi çıkarıyor... O kadar da çoğal - dı ki; Beyoğlu caddesinde gezer « ken kendimi kümeste sanıyorum.. Şehrin horozlarında da büyük bir endişe caridir... Her tarafta (rahat $ız edilmiş tavuk) sesi işitip koşu. şuyorlar, ortada tavuk yerine bir takım çocuklar... Bu da endişeleri - ni arttırmaktadır. Düşünüyorlar: Acaba bizim tavuklar mı insan kı- lığına girdiler, yoksa insanlar mı tavuklaşmaya başladılar.. Bir akıl- We İı horoz için bunların ikisi de fena- | ir, Eskiden insanlar, yalnız yumurt. lamak hususunda tavuklara benzer di. Şimdi sesini de taklit etmeye | başladılar.. Allah encamımızı ha » Vapurların yaşı Türk vapurculuk şirketi, Türk bay rağına intikal edecek vapurların on beş yaşmdan fazla olmamaları hak - kımdaki nizamnamenin tadili için es; babı mucibeli bir raporla İktisat ve ©* kâletine müracaata karar vermiştir. İktısat vekili Celâl Bey de, bu mese - i eyi tetkik etmek vaadinde bulunmuş tur. Vapurcular diyorlar ki “— 1914 te umumi harp miş ve harp senelerinde vapurlar, askeri nakliyat için süratle yapıldıkları için daha evvel yapılan vapurlar kadar metameti haiz rına pek itina edilmemiştir. Bu itibar la on beş yaşından yukaı < | m dl 4 | BORSA | i (iş Bankazmdan alınan cetvelidir) | 22 Teşrinisani 1933 / Akşam Fiatları ğ İstkrazı dahili — 96,20 çam, Lar zer Haya 07,50 Tramvay e | ei in Tünel D. Muvahhide 52,628 a 780 $ Rahim vs Sayd maki Sİ Anadolu 4840 Bağdat 925 - “ 46,15 T. sakeriye 950 $ Mümessil sı | ESHAM 7 İş Bankası Na: 4 Telefon 28 m... 5 OSSİ Bomonti men »» Hamline 9,70 $ Terkos 2... Ta » Müöessis rm çe 1100 Arılala Mine 2808 £ Şark dep Yİ Hayriye 15 $ Balya 15 Reji 350 © Şarkım ecrin 205 j ÇEK FİATLARI d Paris 12.06 $. Prağ 15.88 Londrn 692,50 $ Viyasa Rİ ne Brükuel 30 $ Benı İİ Atina SI İ Zisü 420 Cenevre 24380 İ Peşte 255. Amsterdam 1az$ Bükreş 7048 Sotya 4454” Meskova 10832 NUKUT (Sat) Kuruş j 1 Şille Av, 2450 1 Pezeta 16 i 1 Merk 40 1 Zeleti A— 20 Ler 03 3 Çarmürin 2 2 Am ;