17 Eylül 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Üniversiteye alınan profe- sörler 35i bulmuştur. Bunlar ayın 25 inde şehrimize gelmiş bulunacaklar.. Sahip ve Başmuharriri: Siirt Meb'usu MAHMUT Kral Faysalın cenazesi dün tâyyare ile Bağdada getirildi ve muazzam bir cenaze alayı yapıldı.. FİATI 5 KURUŞTUR 8 inci söne No. 2731 PAZAR 17 EYLÜL 1933 Td: [ ııı;ı-. uıı; Yazı müdürü: 24319. İdare ve Matban: 24310 Rusya'nın Harici siyaseti Büyükharpten — sonra beynelmilel münasebetlerdeki kararsızlığın sebeple- rinden biri de Sovyet Rusyanın Avru- pa müvazenesinde bir rolü olduğunu garp devletlerinin bir türlü kabul et- mek istememeleri idi. Halbuki asırlar- danberi Rusya Avrupa müvazenesinde en ehemmiyetli bir müvazene unsuru idi. Ve Rusyanın bu rolü bilhassa Na- polyonun meğlübiyetinden sonra Vi- yana kongresile 19 uncu asrın Avru- pası tanzim edildikten sonra tebarüz et- ti. Harbe takaddüm eden seneler zar- fıııdı Rnıyı, gırbı Avrupn devletlen- nin y isti- natgâh idi. Avrııpanın müvazenesinde bu kadar ehemmiyetli rol oynayan bir devletin harpten sonra sanki düya ha- ritasında y_eri ynllımn; 'gi!:i'ilı_mal eaâl: mek mmumi kararsızlığın âmillerinden biri olmuştur. Garbi Avrupa devletlerinin Rusya- yı ınlınıı.ı almak ıshmemelennın se- daki siyasi ve iktısadi siste- min kendi sistemlerine uymaması idi. Filhakika Sovyet Rusya — beynelmilel hayata ihtilâlci ve inkıdâpçı bir devlet olırılı ıyılı bastı. Sııvyel Rusyanın do- siyasi si: karşı bir isyan manası vardı. Ve 128 sene ev- vel Fransa ihtilâlinin meydana getirdi- ği inkılâp hükümeti o zamanın devlet- leri tarafından nasıl boykot edılmı;ıe Sovyd Rusya da bir müddet ayni siya- si yalnızlık içinde yaşadı. Sovyet Rusyanın meydana geldiği gündenberi aradan geçen on beş sene zarfında vaziyet hayli değişmiştir. İlk önce Sovyet Rusya ilk zamanlarda ol- duğu gibi dünyanın siyasi ve iktısadi sistemini değiştirmeğe çalışan bir ihti- lıl devletı olmaktan çıkmıştır. Gerçi ü- lin faaliyetinden şi- hyet eden devl:tler vardır. Fnkıt Moı- kova hükü mesi gibi her hpıtılıst devlehn meşru telâkki edeceği bir vazife ile meşgul- dür. Binaenaleyh Sovyet — Rusyanın dünya ihtilâlcisi karakteri hayli ııyıf- lamıştır. Dığer taraftan garbi Avrupa devlet— lerinin ve Amerikanın da k syalizme karşı bakışları değişmiştir. Harbi takip eden seneler zarfında kapitalist ve li- beral devletler, bütün — faaliyetlerini harpten evvelki siyaset ve ı:ılı:ı;ıuıt ıııle— teksi M. Çaldaris-Haydarpaşa'da müstakbilin arasında, dost Başvekil vilâyet konağından çıkıyor, Cümhuriyet abidesi önünde Yunan Başvekili ve nazırları, Yunan Başvekili ortodaks Türk-Yunan misakını M. Muşanov nasıl karşıladı? M. Muşanov: “Sabır ve sükünet ,, diyor Türk-Yunan misakına benzer bir misak için Bulgar ve Romenlerle üç esas üzerinde şimdiden itilâf oldu Yunanistan daTürkiye gibi sevinç içinde M. Çaldaris'in yeni beyanatı: “Biz sulhe doğru koşuyoruz. Bizimle gelenlerle anlaşmak kolaydır..,, Dost nazırları dün Patrik Ef. kabul etti ve nutkunda: “ Büyük şefimiz Gazi Hz. ile yaptığınız mülâkatlardan ve vatanımızla Yunanistan arasındaki dostluğu arttıracak muahedeyi Ankarada hükümetimizle imza ettiğinizden pek memnunum,, dedi Muhterem misafirlerimiz, Yunan Başvekili M. Çaldaris,, Hariciye nazı- vı M. Maximoşs, İktısat nazırı M. Pes- mazoğlu dün sabah, maiyetlerindeki zevat ile birlikte hususi trenle Anka- radan şehrimize zelmişlerdir. Muhte- rem misafirlere Hariciye ikinci daire şefi Celâl, kalemi mahsus müdürü Re fik Amir ve teşimlat müdür muavini Münir İbrahim Beyler refakat etmek te idiler. Hususi tren saat 9,10 da Haydarpaşaya vâsıl olmuştur. İstas- yon, mısafirlerin Ankaraya gittikleri günde olduğu gibi Türk ve Yunan bayraklarile süslenmişti. Bir çok halk, kendıleuııı ıelamlamak ve ılkı;lamak Ehıfırler, istasyonda - vali Muhi Bey ve Yunan konsolosu M. Kapsalıs ile vilâyel ve konsoloshane erkânı ta - rafından karşılanmışlar ve bir büyük piyade efradı tarafından selâmlanmış lardır. M. Çaldaris ve rüfekası istas- yonda birkaç dakika dinlendikten son KK e k Toph minin iadesi di. Artık o zamanların bir daha geri ıel- miyeceği anlaşılmıştır. Ve evvelce an- İ LA ü at 3 rında yer bulan bir takım prensipler yavaş yıvı; en muhafıulıar memleket Li- beral ve fertçı kapitalizmanın en sıi. lam bir kalesi zannedilen Amerika kâ- ğıttan yapılmış bir ev gibi ansızın yı- kılıverdi. Yani garp âlemi epice - sol- Jaşmış, Rusya azacık sağlaşmış ve harp- tenberi devam eden ayrılık gayrılık i- çin ortada ehemmiyetli sebepler kal- mamıştır. Şimdi dünyanınm karşılaştığı büyük muamma, Rusyanın tekrar Avru- pa konserine fiili bir uzuv olarak gelme- sinden çıkacak netice nedir? Her hal- de şu muhakkaktır ki her gün Rıııyı daha ziyade garbe ve garp te daha zi- yade Rusyaya doğru yürüyor. Londra tılıııı ıkhtıt lıonfennımdı Hıncıye k Litvinof R harici si- yııohne lnç hır la-eıldııde ılııhıl bırak- Sovyet Rıuyı garp Avrupası ve Amerika ile uyııı ve iktısadi münasebetlerini tan- zim etmek ve iyi geçinmek '"istiyor. Bir inkilâp mahkemesinin verdiği hüküm ile mahküm edilen mühendisleri tahliye pahasına İııııllen ile ııılışh Amerik ra de Sey dır. Orada lehsis edilen otomobiller: Başvekil İsmet Paşa Hazretleri M. Çaldarisi uğurluyor. le misafir edilecekleri Penpılıı ote- line gümişlerdir. Dün sabah Beyoğlu, İki Başvekil vedalaşırken.. diğer Yunan nazırları Perapalas ote- line ııderkeıı yoldı bıı' çok lıılk hrı fından dır. Mutat ziyaretler Saat 10,30 da Çaldaris ve refikası, M. Mhınnoı, M. Peımgıo;lu Vılıye- patriği —ER. ile konuşuyor. Gazi;_ Hz._ Gazi H: N d.. törle Boğaz- Misak üçüncü bir devletin aleyhine deilir. — M. Çaldaris'in Bulgar sefirine izahatı — İsmet Pş ve Bulgar dostlarımız. SOFYA, 16 (Milliyet) — Türkiye Başvekili İsmet Paşa Hazretlerile Ha- riciye vekili Tevfik Rüştü Beylerin Sofyayı ziyaretleri eylülün 21, 22, 23 ünde takarrür ettiğinden, Bulgar Baş- vekili Gospodin Muşanov Türk misa- firlerini Sofya istasy da istikbal edecektir Bunun sebebi de İsmet Pa- şa Hazretlerini huduttan alacak hu- susi tren Filibeden pek erken geçece- ginden Paşanın rahatsız olmamasına Matuftur. Programda bu nokta tadil edilmiştir. ““İsmet Paşa Hazretlerinin preflen— he tertip edilen turnuva - seyahatine Bulgar Başvekili de refakat edecek- tir. Bulgaristan - Romanya da misaka girecekler mi? SOFYA, 16 (Milliyet) — Zarya ga zetesinin yazdığına göre İsmet Paşa Hazretleri, Sofyayi ziyareti esnasın- da, Bulgaristanın ve ayni zamanda Romanyanın da Türk - Yunan itilâfı- na girmelerini isteyecektir. Şimdiye kadar şunlar hakkında itilâf hâsıl olmuştur: . Bulgar Başvekilinin Beyanatı.. gea — B SOFYA, 16 (Milliyet) — Gaze- teciler, Bulgar Başvekili M. Muşa- nov'a Türk - Yunan misakını nasıl bulduklarını sormuşlardır: M. Mu- şanov: “— Sükünetve sabır.. Dedikten sonra, ilâve etmıçtır Piyir. Bu LA, h" Ait e İki yüzlülük ve baykırmck yerıne işler zekâ ile daha iyi tanzim edi- 'ıl. 1 — Şimdiki Türk - Yunan hudut- larının tanınması, 2 — Siyasi ve iktisadi anlaşma 3 — Cemiyeti Akvamda müştere - ken temsil -4 — Misak müddetinin 10 sene ol- f Devamı 5 inci sahifede) ıçınde bu- gezinti yııımııllr ve ık;ım ik vali Muhi Beyi etmışleıdır Müteakıben vali Muhit- tin Bey de Perapalas oteline ;ıdenlı kendilcrine iadei ziyaret avdet buy lırdn-. Âbideye çelenk Mıııfırlrınuz, Taksim Cümhuriyet ine bir çelenk kı ğı arzu et tıklorınden dün sabah kırmızı ve be- yaz çiçeklerden mürekkep muazzam bir bııket hızırlınmııu Vılı Beym refakatlerinde Yunan sefiri M. Sıkel- lıropuloı ve ıefıret ılıqoııulıter ve a- Yunan M. Kap- ıılıı, Helli; kruvııoru kumındını kay Nikot: duğu halde 'saat 12,30 da Taksime gitmişlerdir. ,Tak d Helli kruva: mi ııfırlırın ;erchıu_ T_ıırk ve Yunan bay ile siyasi lerin iadesi için Lon- drada bulunan Mr, Bulitt ile temaslar yaptı. Fransanın terviç ettiği tecavüzü tarif mukavelelerini imzaladı. Londra konferansı, Rusyanın komşu ve uzak devletlerle münasebetlerini tanzim et- ı.ıııed: için kurulmuş bir konferans şeklini Acaba Rusyanın Avrupaya dönüşü, beynelmilel müvazene üzerinde nasıl bir ağırlık teşkil edecektir? Evvelâ şu- nu itiraf etmek lâzımdır ki henüz Av- mütebellir bir müvazene yok- tur. Fakat altmış senelik Almanya Fran- sa rekabeti eskisi gibi devam ediyor. * Bu iki devlet ırııınılı.kı munısebet Av- rupa en yetli du- ğüm noktalarından biri olduğ öre Rıuyımıı faal bir şekilde Avrupa kon- serine âvdeti bu münasebetler üzerin- de nasıl bir tesir yıpıeık? Hitler ikti- dara den evvel, R Fran- sa ve Alınıııyı siyasetlerinden hangi- sini tercih edeceiı ;ııplıeh idi. Hıını denilebilir ki A yay ih M. Çaldaris ve Yunanlı misafirlerimiz de muzikası ve birçok halk kendilerini bekliyor- ' (Devamı 5 inci sahifede) Beylerbeyi sarayında.. Parlâmentolar Kongresi Ğ —H .© Heyetimiz bugün gidiyor ANKARA, 16 (Telefonla) — Mad- 'rit'te — toplanacak beynelmilel parla- mentolar — kongre- sine — iştirak ede- cok Türk heye- yarın — İstan- huldııı hareket e- decektir. Heyete ri yaset etmesi mu » Ali Bey, fıı'kıdık_i meşguliyetine bina en Ankaradan ay- rılamayacağından heyetimize Tokat mebusu Nazım İzzet Bey riyaset edecek tir. Nazım İzzet Bey Zeki Mesut Bey Diyarıbekir mebusu Zeki Mesut B. Madritte topl k olan beynelmilel 1 lar konfı Türkiye Büyük Millet Meclisi mümessili sıfati- Te iştirak etmek üzere bugün şehri- d b h K) HYĞ et z m 'Ğl P ı'.l' A 5 | , ve ©n beş gün kadar sürecektir. di. Bugün vaziyetin tamamile aksi ol- duğu iddia edilebilir. Hitler tarafından !ılıiıı ed'ılen ıiyııeı, Sovyet Rusyayı Ve Rus- yadan uzaklaştıkça da Fransaya yak- Taşmıştır. Son günlerde Rusya ile Fran- sa arasındaki mukarenete hiz verm iki ziyaret yapılmıştır. Biri Herriot'. nun, diğeri de Fransız Hava Nazırı Pierre Cotnun ziyaretleri. Gerçi Herrist bu aralık kabineye dahil değil- dıı Fakat elnmyeı fıskasınım lideri e Harıciye Enrümeninin teisi sıfatile İ' ronsada çok ehemmiyetli bir mevkü vardır. Bundın mııdı l-'rınıı ık Ruı- Harpten evvelki tarihi Rus — Fran- Bu ta- ya ar sız ittifakı bır Frnnm hluıunıın Kronş- Herriot tij bir ı-cıİ y $ tad'ı ziyareti tır. 1922 inde Sovyet Rusyayı zi- | rihi hâdiseyi hatırl yaret etmiş, 1924 senesınde Frımıa ıle Rusya ar daki siyasi mü nun Başvekilliği nltındn iade edılmış, 1932 senesinde Rusya ile ademi teca- vüz misakımı Herriot imzalamıştır. M. Cot Fransız kabinesinin bir rüknü ol- li lıır hava fi- losile Fransız Hava Nazınnm Rusyayı zıyarel elmeııııe ve orada teati edilen büyül veriyorlar. Filhakika ilk defadır ki bir Fransız kabine azası Sovyet Rusyanın iktısadi ve içtimai sistemi hakkında aleni ola- bildir. makâı beraber, Herriot'nun ziyareti iki | rak bu derece hararetli bir lisan kul- leke ada BCa tüyol tösüs 2 4 'Telgraf haberlerini si noktasından daha ehemmiyetlidir. dı:ıneıore,M.CMlırnullmndndo- mı;hr ki: ”Sovyetler birliğinin sanayi ve içtimai işler sahasında vücuda getir- diği güzel eserler takdire değer. öi Filhakika devletler arasında harp- ten evvelki manadz. ittifakların bugün- lıu beynelmılel ıı.ıtemd: “yeri yoktur. garp dev- letleri kmerınde faal bir rvol oyna- mağa başladığı bir zamanda Fransaya meyil eder gibi olması beynelmilel haya- tın en dıımnuyedı hâdiselerinden biri- ni teşkil eder, Ahmet ŞÜKRÜ - karrer olan Necip |- Balkan Tütün Ofisinin şekli tesbit edildi Ofisin merkezi İstanbulda olacak Dün encümen ve heyeti umumiye içtimaları yapıldı B Mitat Bey — Şark tütünleri konferansı, dün öğ- leden evvel encümen ve müteakıben heyeü bti I. Z aP > İnhisarlar umum müdür muavini Mitat, Yunan murah- hası M. Bakalbaşi, Bulgar hh M. Sııkırden bulunmuşlardır. Mütea- kıben topl. heyeti iye içti- malna Mitat Bey riyaset etmiştir. Bu içtimada , Balkan tütün ofisinin hazır lanmış olan projesi üzerinde görüşül- müş ve bazı tadilât yapılmıştır. Ta- kariür eden şekle göre, ofisin merke- zi İstanbulda olacaktır. Ofisin üçü Türk, üçü Yunanlı ve üçü Bulgar ol- mak üzere 9 azadan mürekkep bir i- dare meclisi bulunacaktır. Meclisi ida re azaları, Türk. Yunan ve Bulgar vekiller heyetlerince seçileceklerdir. İdare meclisini teşkil edecek 9 aza, aralarından biri Türk, biri Yunan ve bm Bulgar olmak üzere üçünü müdür icr heyeti namile ayıracaktır. Ofis, bu müdürler heyeti tarafından idare * olunacaktır. Ofisin teşkiâtı, dahili ta- — a S llare lisi Pa “yapılacaktır. - Ofis, şark tütünlerini .Iınıııyo, yeni mahreçler tedarikile sü xrümünü temin, tütün istihsalâtını ta- lebe göre tanzim ve ıslah , dahili ve harici tütün piyasalarını !ıhp etmek aıyelenm ıüdecekur Konferans he- yeti umumiyesi, bu sabah saat 9 da bir içtima daha yapacak ve ağlebi ihs timal bu gün mesaisini bitirecektir. bugün saat 13 te Tokatliyanda konfe: yans azası şerefine İstanbul Ticaret odası tarafından 25 kişilik bir ziyafet tertip edılmı;ur Bu ziyafette vali Mut hittin , fırka reisi Cevdet Kerim, mıns taka ticaret müdürü Muhsin Nainm Beyler ve sair erkân mahalliye de da- vet edılmışlerdıı- 2 inci sahifede Vapurcuların itirazları nasıl bir safhaya girdi? düncü sahifede Sıhhi bahisl. Dr. Ruşçukl Hakkı B. Haftalık radiyo programı 5 inci sahifede Memleket haberleri »e TERRTNA A AĞN BZ ERAN AY DAİA YNK oK TAEbN T EDİZ EERNEZAANĞBL RRA İ Xe İA Yaünmen SS ei a ..