17 Eylül 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir. Her evde bir tane bnlınmak lâzımdır. Onuncu sene: No. 3364 ümhuriyet İSTANBUL CAGALOGLU Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutuau: tstanbul No 246 Telefon: Basmuharrir: 22366, Tahrir mtidılrü: 23238, Idare muduru: 22365, Matbaa: 20472 Hayat Ansiklopedisi Pazar 17 Eylul 1933 ıncı cüzü çıktı 40 IIIMIIIIIIIIIItlllllllllll milllllllmillHIIIIIIHHHIIIIimilllllllllllllllllHIIMM l Ebedî kaide: Sulh istiyen; Cenge hazır olmalı! """ 1 " Yunan Ricali Bu Akşam Gidiyorlar IIIIIIH y*f« « (Baamuharririmizden) irincitesrinin 16 smda toplanacak olan Silâhlan Azaltma konferansmm vazifesi bu sene geçen senekmden daha kolay olmıya • cak gibi görünüyor. Halbuki bu kon feransm vaziyeti geçen sene de asla parlak değildi. Konferans, birkaç defa hiçbirsey yapamadan dagıhp gitmek teUikeleri bile geçirdi idi. Sonunda iradada yetisen tngiliz projesi biraz va . riyeti kurtanr gibi oldu ise de onda da tamamen anlasdmağa imkân buluna • mamıştı. Bu sene ise Almanyada nas • yonal sosyalizmin nctidara gelmis ol ması ve yekdiğerini takipte ısrar eden iddialara nazaran kendi kendme şimdiden silâhlanmaga başlaıms bile bu • iunmast Fransanm suphe ve asabiyetrm artmuı bir hâdise teskil etmek rtibarfle bu sene daha çetm mazakerelere sahJt elacagnmza hükümde tereddüt ohma. maz. Eger sflâhlarm hakncaten azaralmast karan ahnamazsa daha mâthiş yerri bir harbm vukuu onünden kaçılamaz bir zarurettH. Konferansm bu sene çetm olaeagnu soylediğtmtz zaman onun a • kametinden çıkabilecek asıl netieenin bu dehsetmi goz onünde hıtmak lâ nro gefiyor. FBhakika konferans müsbet netice veremezse olacak hâdise Abnanyanın kendi kendine sflâhlanmakta devam etmesidir. Almanyanm silâhlan • tnakfta devamı îse nazarî de fil, filî maksatlan takip ede»eek, yanf kendismee haksız gördügu muahede maddelermin suman olamazsa eebren, yani harben kendi lehme tas. hİhinf Istihdaf eynyeeektir: Lehistan koridorunun iadesl, Sar hsvzasmm ia. dem, SSezva hududarmm tashthî, A • vustaryamn Ahnanvaya Shakı ve möstemlekelerin îstirdadı gibi maddeler. Almanyada bunlan temin edecek kuvvet tahassul ettikten aenra Alsas • Lo. ren neden tekrar mevzuu bahsolmasm? Ve Almanya bu maksatlan temin et tflcten sonra onlan muhafaza etmek fçin bundan sonra elbet Fransadan daha kuvvetli, hlç obnazsa Fransa kadar kuvvetB bir vazîyete sahip ohnahdır. Kuvvet mnvazenesî pek hassas bir madde oldugu îçin is bir kere bu yoht dökuldükten » 0 0 » stlâhlanmann azaltılmak soyle dursun, bflâkîs, bir yans şeklmde çogalhlmasim gküleceg} çok fcşikâr bir keyffyettir. Fransava gelînce herlc*« biiîr kf bu devlet Almanyanm silâhlanma yo fcmda bütün bu imkânlan tahakkuk ettirecek kadar iler! bir vaziyete jrel . tnesme tahamtnul edemez. Silâhlan azaltmaga çare buhmarnadıgı ve bilâkîs Almanyanm kendi âlemmde silâhfanmncra devim ettiği gonHdü&ü za man Fransa ile tâbflert olan mîrHefîk . leri bu Alman tehUkesmi kısa kesmek Içm dana evvel miiiljıhaw etmeic mec * Durfyetmî duyacaklar, yani Amvny* yi kâfi derecede kuvvetlenmeje bvakmryarak harben taıyik ve sOâbtan teerlt edeceklerdir. GorürSyor ki itin bu fdckı daha acele bir harptir. Biz bu bad'ırelerde kanm haklı, ki mîn haksız olduguno araştırıııaga Ki tum gormfyerek yalmz kendi kendimfte şu suali soruyoruz: Avrupanm kar . ştsmda bulundugu bu çıkmaz ile alhnda ezüdİKİ bu kâbostan kurtubnanm earesi nedir? Bİze 8yle geHyor ki «lâhlari asah • mak iem ise ters tarafmdan başlanmışhr. SilâUan azakmak demek, bun âan sonra harp olmasm demekse her şeyden evvel ortaya kimsenm şikâyet etmiyecegi bir vaziyet çdcaımak lâ . smtdr. Eski fütuhat devirlermin geç miş olduğuna süphe yoktur. Bugün Avrupada hiobir muiet, kendistnden blmıyan diğer bir milletin arazisini kendisine malederek oradaki insanlan kendi cebir ve zoru altmda idare et ' meği düşünemez arhk. Çünkü bunun fcnkâm yoktur. Fakat Umumî Harbm •onunda yapılan muahedeler bu noktaîfen efer çaresi bulunmazsa ebediyete kadar sürecek şikâyet mevzulan btrakmışlar ve yahut bu mevzulan adeta ftcat etmislerdir. Çok gürültüye mevdan Verihneksizm bu yoldaki haksızlıklann yavas yavaş âdil tetâfilerle bertaraf kdilmesini herseyden evvel kabul et mek !eap ediyor. Ondan sonra sulh için her memleke. te niabetle, yani umumî bir omniyet eeannı tesbit etmeğe nra gelebilir. Birinci atkkm hiç olmassa slmdilik prensip itiYUNUSNADİ Mabadi 2 ind »ahifed* ' Muhterem misafirler dün sabah Ankaradan geldiler ™J"lyilllB1B«(J'»«""»'»»"WI«IIHIHIIIItnil nHIIIHIHHUIIinHlinimmiHIMHnimillllll H<<IMM.l|IIIIIMIIII<nil.lin.IIII.HIIIIIlIMIUIII>HIIMHI«lMnillMM|l|IIM.IMIUI>MlIIIIIMIIHl|l|ir " fll)IIHIIIIimiMIIIIIIIIIIIIIHIHMItMllllltHIIMIIII|i|MH<limiilllMniNIHUHHIUIIHHIIIIlrilMIIIIMR Bulgaıiar Istanbula bir heyet gönderiyorlar Heyet azaları Başvekil ve Hariciye Vekilimizi buradan karsılıyacaklar Ankara 16 (Telefonla) Başvekil İsmet Paşa Hazretlerile Hariciye Vekili Tevfik Rüstü Bey eylulün 20 smde Sofyada bulunaca klardır. Başvekil ve Hariciye Vekilimiz pazartesi gümi bura • dan hareket edeceklerdir. Sofyada üç gün kaltnacaktır. Bu seyahate burada ehemmiyea' mahsusa atfedilmektedir. Sofya 16 (Hususî) Türkiye B«fvekili lsmet Paşa Hz .ile Ha riciye Vekili Tevfik ROştü Beyin Sofyayı ziyaret programlan dün tasdik edilmif ve bir sureti Türkiye sefiri Tevfik Kâmil Beye veril miştir. Protokol Umum miidürü M. Stoilov ile Başkâtip M. D. Naumov Türk misafirleri almak için hususî bir trenle tstanbula gidecekler ve Sirkeci istasyonunda misafirleri karşılıyacaklardır. Türkiye elçüi Tevfik Kâmil Be yın de ayni trenle hareket edecegi zannedilmektedir. Türk misafirleri Sofyaya geldik leri zaman, Başvekil M. Muşanof ile Ismet Pş. yarın Ankaradan ayrıhyor Ankara Seyahati için « Unutulmıyacak bir seyahat, unululmıyacak bir samimiyet ve hüsnü kabül» diyorlar Bu gdr seftri 0t Nriikte #efcrfmfe« befclenen Sofya Elçımız Teviık Kâmtl B. kabine azalan meclUi meb'usan reis ve muavini, Hariciye Vekâletrnm yüksek memurları, Türkiye sefareti erkânı tarafından büyük meraıimle karşılanacaklardrr. Kıymetler az mı, çok mu? Oett Tunanistanın ktymem rtcaU Haydarpaşa tstasyonundan kendOerM karpltvantarla bMtkte çtkarlarke'n (&nte, çehreti beyaz daıre dahüine alınan aat, M. Çaldans, gende sağ tarafla M. Maknmos, söUa M. Petmaeoğlu) Dünkü merasim ve ziyaretler M. Çaldaris ile arkadaşları bugün Yalovaya gidecekler, orada Gazi Hz. tarafından tekrar kabul edilmeleri muhtemel Ankara 16 (Telefonla) Gazi Hturetlerinin birkaç gü ne kadar Ankaraya avdet bu ynracatdarı anlaşılmaktadır. Vapurculann itirazlarını tetkike memur hakem dün bir ehli vukuf heyeti teşkil etti Kıymetlerin fazla oldugu iddiaları da var Vapurcular, komisyon tarafından vapurlanna kon an kıymetlere ıtıraı etmişlerdi. Komisyon azasmdan makin* mühendisi Sa*n Bey de Ticaret mah • kemesine müracaatle, komisyonun va purlara eksik degil, fazla kıymet koydugunu bildirmiş, itirazda buhmmustur. Surı Bey bu itirazı kendi şahsı na. mına degil, komâsyonda hükumet murahhası oldugu için hükumet namma yaprrastır. Takdiri kıymet komisyonunun ittifalda karar vermedigi ileri surulerek, vapurlara yeniden kıymet takdir edilmesi ihtimalinden bahsolunmuştu. A • lâkadarlar, böyle birseyin mevzuu bahsounadıgını söylemislerdir. Posta vapurculugu Türk Anonim şir. ketme giren vapurcularuı takdBİ kıymet hakkındaki kürazlarmı hakem sıfatile tetkik etmekte olan birinci ticaret mahkemesı reisi Osman Nuri Bey, dün bu mesele ile meşgul olmak üzere bir ehli vukuf heyeti teskil etmiştir. Heyet Seyrisefamden aynlan ha • vuzlar ve fabrikalar mühendisi Yusuf, Rasit Rıza Muhterem misaftrler dün 9ğle üstüCuhunyet âbtdesine çelenk koyarlarken * Şehir tiyatrosuna girdi, aybaşında çalışmağa basîıyor Uzun bir müddettenberi arkad a f U n ile k«ndi hesabma çalısan maruf tiyatro san'atkân Raşit RIZA Şehir tiyatrosuna girmiştir. 1 teşrinievvelde temsillerine bas • hyaeak olan Şehir Hyatrosunda Raşit Rıza da çahsacaktir. Raşi • Rızamn Sehir Maruf tiyatro san'atîeSL tiyarrosundan (r*rvmu Raşit Rıza kü Darulbeday!) ayrı çalısması bü vük bir noksanhk teskil ediyordu. Kendisinin iltihaki ile müessese daKa fazla kuvvetlenmis olacaktır. Sehir tiyatrosu 1 teşrmievvelde ilk olarak tpsenin Pergimt isimli eserkıi temsil edecektir. îfaret maiikemenne Rıymetteflh. fazla olduğunu bildiren Sırrı B.. Liman heyeti renniyesmden Hrfzı •• Haydar Beylerden mürekkeptir. Ha kem kararlarmın ittihan için kanunen tayin edilen müddetten ancak on 3c! gün kaldığmdan geceleri ve tatfl gün " leri de çalifdması muvafık göriümüf Mabadi 2 ind »ahifede uıiımınıııııımıınınınıınntınııııınıiHMiııniHiııııniıiMiiMHHiıııiHiııııııtııiHnııııııiHiıııııııııııııııııııiHiiHiııııtııiHiıııntıııııııııııiHinnıııııU Tütün konferansı toplandı Ofisin İstanbulda olmasına ve 9 kişilik bir idare meclisi teskiline karar verildi M. Venizelos geliyor Atina 16 (Hususî) M. Venizelos sah günü Avrupadan dönecek burada birkaç gün kaldıktan sonra Ismet Pasanm davetine icabet ÎCIT> Yalovaya gitmek üzere İstanbu 1 hareket edecektir. B+yl?rkeyi tarayınd* v»üeh Be*gan muhWem rmWl ada Yır inttU Smka*t iahkikatı suilfasli faillerinden şaki Kar a Tanaş e^an .yakalanamamıştır. Yaka lananlann ifadelermden suikast şebekesinin çok geniş oldugu, bu iste siyasetle iştigal eden khnselerin dahi methaldar bulundukları anlaşıl mıstır. ^..^^ vekili M. Çaldaris ile Yunan "nazırlan ve gazetecileri dün sehrimize avdet etmislerdir. Misafirlerimiz, Haydarpa . sada parlak U«ıhürle karşüanmışlar, istasyona toplanan binlerce halk dost milletin hükumet reisini ve nazırlannı haratetle alkışlamıştır. Istikbal merasiminde Vali Muhktin, Vali muavini Ali Rıza Beylerle askerî ve mülkî birçok erkân bulunmus, as • kerî bando Yunan millî marsuu çal mış ve bir müfreze asker selâm resmini ifa etmiştir. Yunan Basvekili ile arkadaşlan halkın alkıslan arasında Haydarpaşa nb tuamda hazır hulunan mnşa Tbpane rürtmuâa çıkmuJardlr. Misafirlerimiz Topane nhtımından kendilerine tahsis edilen otomobillerle doğruca Perapalas oteline gitmsiler, ora da bir müddet isthahat etmislerdir. Nazırlar saat on ıkiye kadar Perapalas otelinde kalddctan sonra Istanbul Vilâ yetine gelmişlerdir. 1 Konferan» azaları dünkü içtimalartnda Bulgar murahhaslan da sehrimize gelmis olduklanndan sark tutünleri kon. feransı dün toplannustır Konferanstan evvel sabahleym encümen halinde bir içtima yapılmif, bu encümende Nemli zade Mitat Beyle Yunan murahhası M. Bakkalbası ve Bulgar murahhası M. Sa. karof bulunmuslardır. Encümen içtimamdan sonra nvmıh haslar heyeti urmımiye halinde toplan . mıslardır. İçtimada, üc memleket tarafmdan müsterek bir tütün ofisinin teşkili esas itibarile kabul olunmuf, bu ofise dsir evvelce hazırlanan tah'matname proje • Mabadi 2 ind »ahif«de istanbul vilâyetinde Yunan Başvekıli ile nazırlannın vilâ yeti ziyaret edeceğini haber alan kesif bir halk kütlesi BabıaJi ve Ankara cad. desini doldurmuştur. Misafirler hii . kumet konağı önüne geldikleri zaman Mabadi 4 üncü aahıfedm Viyana önünde Türk ordusu Müverrih Ahmet Refik Beyin hıymetli bir makalesi S ind tahifemizde