22 Ağustos 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

Codos İki ay evvel Nevyork gümrüklerin- den mütevazı iki yolcu ve bir kaç gün sonra da bunlara ait kocaman bir san- dık geçiyordu. Yolcular Franstz tayyarecilerinden Codos ile Rossi idi, Bu iki tayyareci, 8 şubattanberi 8.544 kilometre (Lond- ra - Kap istikametinde) ile İngiliz tayyarecilerinden Nicholetts ile Gay- ford yedinde bulunan dünya mesafe rekorunu Avrupa istikametinde kır- mak için geliyorlardı. Sandıkta, Fransız fabrikalarından, Bldriot'da inşa edilen tayyareleri var- dı. 500 beygir kudretinde bir motor- la teçhiz edilmiş olan bu (o tayyare, 1932 martında Bossoutrot ile Rossi'- Bin kapalı devre üzerinde 10601 kile- metre ile cihan rekorunu kırdıkları tayyarenin tekemmül ettirilmiş bir ti- Pi idi. Tayyare 8000 litre benzin taşı- yabilecek ve nazari olarak 65 saat ha- Codos ile Rossi'nin Nevyork-Rayak mesafe rekoru Rekorun tarihçesi vada kalarak 10000 kilometre kate» 'debilecek evsafa malikti. Cihan mesafe rekoruna daha bir aç kilometre ilâve edebilmek veya uğurda havacılığın o matem kaplı tabına daha bir sayıfa sıkıştırmak... & iki zıt ihtimalin mücadelesinden doğan uzun hazırlık devreleri derin sükütler içinde geçti. Son iki ay zar- fında Amerikadan gelen hava haber» leri arasında Rossi ile Codos isimleri- ve pek az rastlandı. İlk heyecanlı haber 5 ağustosta gel- Bu, ilk ve son haberdi: Codos ile Rossi 5.41 de Avrupa is- 4ametinde havalandı.,, Balbo seferile heyecanlanan hi âlemi bu kısa baberle bir daha sar dı ve başdöndürücü teşebbüslerin sonuncusunu da ümit ve endişe müca- deleleri içinde takibe başladı. Codi bi Avrupa saatile 10.41 de) Nevyork” tan (Fi Bennet o m lan) layd 1000 metrelik bir rule yaptıktan sonra havalı ve 150 metre irtifa: buldu- Avrupa İstilikmetinde ismidir) #at raporları yolun dörtte üçünün u- çuşa müsait olduğu ve yalnız Terre - Neuve civarının kesif sis tabakalarile örtülü bulunduğunu bildiriyordu. Hareketten evvel tayyarenin kabi- nesi bir ahçı dolabına dönmüştü. Haş- lanmış beş tavuk, iki litre et suyu, ye- di litre kahve, sekiz şişe su, iki düzü- , üç düzüne portakal, Codos ile 'nin seferdeki tabldotlarını teşkil Yanlarında, her ihtimale karşı, pa- raşütleri, pansuman kutuları, cankur- | Rossi . taran kemerleri, su geçmez gömlekle. ri vardı. Sefinede bulunan 34 metre tulü- mevçli alıcı verici telsizi Rossi kulla” nacak ve ayni zamanda seyr İşlerine bakacaktı. Havada 80 saat kalacak kadar ben- zinle ve müsait bir rüzgârla havala- nan tayyare daha Terre - Neuve civa rma gelmeden kesif bir siz ve şiddetli bir fırtma ile karşılaşmış ve yıldırım tehlikesine binaen antenlerini topla- mak mecburiyetinde bulunmuştu. Bü- tün geceyi o muhabere vastasından mahrum olarak geçiren tayyareciler hep karanlıkta seyretmişler ve ancak sabaha karşı İngiltere | sahillerinde Seiliy adalarını aşarken ilk muhabere imkânı bulabilmişlerdir. ten (Bourget) geçebilen tayyareci bu ili şehir arasındaki 5805 kilometre lik mesafeyi 32 saat 41 dakikada ka- tedebilmişlerdir. Rekoru kırmak için lâzımgelen me- safenin yarısı gitmiş ve Atlantik garp- ten şarka doğru bir defa daha aşılmaş- tb Hava âlemi artık endişeyi geriye at- mış metin iradeli tayarecilerin muvaf- fakıyetlerini emniyetle bekliyordu. Paristen sonra, fasılalı olmakla be- raber, telsizlerin arkası kesilmedi: Strasbourg tayyareyi 22.47 de, Mü- nich 24.20 de gördükerini bildiriyor. lardı. Münich'e kadar her şey iyi geçmiş- ti. Fakat Münich'ten sonra vaziyet de Bişti: Pazarı pazartesine bağlıyan gece- nin 24.30 unda tayyareden alınan bir telsiz depolardan benzinin gayritabil bir surette azalmakta olduğunu bildi Büyük ME ZE Kral ve Balbo Ortebello'dan havalanarak şimal | den Nevyork'a giden ve Nev- Şer a riyordu, Acaba benzin borularında bir arıza ma vardı? Her halde mühim bir şey olacaktı hitayyareciler bu vaziyeti telsizle bil ile karşı» laşıyordu. Bu güzel teşebbüs son kas- mında iken suya mı düşecekti? Vaziyet zannedildiği gibi çıkmadı; bu güzel teşebbüs te suya düşmedi. Codes ile Rossi gayritabii (o benzin ratınm tebehbürattan ileri yeldi- anladılar ve motorun adedidevri- atten kazandılar.Bu Viyanadan, Budapeşteden geçti. Atina telsizi güneş doğarken tayyareyi gör- düğünü bildirdi. Saat 9.30 da da Rossi Türk sahillerine yaklaşmakta olduk- larını haber verdi. Öğle üzeri ikinci bir telsiz Nevyork - İstanbul rekorunun kırıldığını bildiri- yordu. Ul Sonra saatler süküt içinde | geçti: 18.5. 14... 15. Bu süküt “akşam 19 a kadar devam etti, yollan 19 da Rayak telsizinin mev- ,havanm her köşesini sararak şu heheri dağıtıyordu: aseph » le « Brix saat 18.10 da yere indi. ... Joseph - le - Brix saat İ8.10 da yere indi. ... ... Şamın 80 kilometre şimalinde kâin olan Rayak Nevyork'tan 9.484 kilo- metredir, Bir kanat uçuşunda 9484 kilomet- rel... İnsan iradesinin, insan azminin ne güzel bir gösterişi. Hava d Zaferlerinden... / Balbo filosunun * |(Orbetello-Nevyork x gi -Orbetello seferi İş tan Asür Adaları tarikile av- det ederek 20.000 kilometre kate- den Balbo filosu kahramanlarına 'da yapılan © tezahürat çok büyük olmuştur. | “ Sefere iştirâk edenlerin rütbele- ri birer derece terfi ettirilmiş ve © | Ceneral Balbo'ya Mareşallık asası | ve rütbesi tevcih edilmiştir. Palatin'de cereyan eden bu me- rasimde Duçe bütün hava zabitler muvacehesinde Ceneralı tebrik et- miş ve Ceneral bu vesile ile Hükü- met reisine hitap ederek şu sözleri söylemiştir: — İkinci Atlantik filosu heyeti- ni size tanıtmakla müftehirim. İfa etmiş olduğumuz hizmet, bizden büyük fedakârlıklar istiyeceğinizi ümit etmeğe vesile olmaktadır. Mareşalın sözlerinden pek mem- nun olan Duçe bilmukabele şunla- rı söylemiştir: — Dört ay evvel size bu teşebbüsü işaret ederken, muvaffakiyetinizin tabii olduğunu söylemiştim. Hare- ket günü de, benden müsaade alma ğa gelen Balbo'ya, avdetinden e- min bulunduğumu beyan etmiştim. Muvaffakiyetinizin bende uyandır. gevreleniyor. Onların hatırası ebediyen kalp- lerimizde yaşayacaktır. Sizin zafe- rinize gelince: Siz İtalya'yı, inkılâ- bı ve tayyareciliği kendinize min- £ Biz , Tayyarelerin Mussolini nettar bıraktınız. Sizin sayenizde yüz milyonlarca insan, 20.000 kilometrenin kat'ı müddetince İtalya kelimesini tek- rarladı. Amerikadaki vatandaşla- rımızın milli hisleri sizin sayeniz- de tazelendi. Sizin zaferinizi | geçmek şöyle dursun onun seviyesine çıkmak i- gin diğer tayyare âlimleri daha senelerce çalışı Andre Japy Pariste LE BOURGET, 21 (A.A.) — Fran- sız tayyarecisi Ad dap e 18,35 te miele geldi. 85 beyi vik küçük tazim tayyare Se iel, başa ola e Avrupayı devreden bu 5,000 kilometre yapmıştır. o Tayyareci bilhassa Moskova, Leningrat, Oslo ve Kopenhangı ziyaret etmiştir. Bu tayyare ilk defa olarak Sovyet Rusyada seyahat eden turizm tayyare- sidir. avdeti... (Başı 1 önel sahifede) riyle de davanın dinlenmesine im- kün veremez. Hâkem heyeti hediyeler üzerinde mutlak bir tasarruf salâhiyetini haiz bulunduğuna göre bir kimse- nin, şahsına ait olmayan hediyeler üzerinde istihkak iddiasına giriş- mesi de dinlenmesi caiz olmayan bir dava açmış olmak neticesine varır, Davacı Bey, metalden mamül ve erkek kategorisine muhassas bir kupa istemektedir; halbuki müvek- lilim “erkeklere tahsis edilmiş ku- Pa namı altında” bir kupa almadı- ğt gibi kendilerine verilen hediye Fort Kumpanyası tarafından ihda edilmiştir; yapıldığı maden gü- müş; kıymeti ise 80 liradır; şu hal de verilenden başka bir şeyden bahsedilmiş olduğuna göre dava- ları bu sebeple de dinlenemez. Gazetede, vakıaların aynası ol- maktan başka bir şey yapmamıştır. Milliyet gazetesi, doğru söylemiş olmak için 17 küsur saniye geri ka- lan Vehbi Sait Beyi birinci olarak ilân mı etmiş olmalıydı?. Otomobil âlemindeki şöhret ve baysiyetinin ihlâl edildiğinden bah seden Vehbi Sait Bey, ihlâl keyfi- Yetinin neden neş'et ettiğini gös- termediği gibi kanuni bir mesnet te bulup zikredememiştir. Esasen Vehbi Sait Bey, erkekler risine müst mevzuu bahsolsaydı bile yine kendi katego risinde müsabakayı kazanmış 8a- yılamazdı; çünkü yarış talimatna- mesine ve beynelmilel kaidelere göre her şeyden evvel bir sene ev- velki reköru kırmak lâzımdır; ge- Şen seneki rekorü el ilânlarınn tet kikinden de anlaşılacağı üzere dakika 48 saniye idi; Vehbi Bey, matlüp mesafeyi 5 dakika 57 sani- yede kat'etmiş, Samiye Bürhan Ca- hit HE. ise 5 dakika 40 saniye 7 sa- Kupa Niçin Mr lise ile yarışı kazanmıştır. Her ne kadar Vehbi Sait Bey, böyle bir şe- Avukat İrfan Emin Bey yin mevzuu bahsolamıyacağını be- yan etmekte ise de bu iddianm isa- Detilğin küçük bir kıyas ile mey mümkün müdür: Mansleğkin iddiasını kabul et- mek lâzım gelirse küçük bir mesa- feyi rakipsiz olarak bozuk bir oto- mobille iki veya beş saatte kat'e- den kimseyi de kazanmış saymak | icap eder ki bu mülâhazanın gara- | beti meydandadır; bunu da kayde. | deyim ki erkek kategorisi için Veh bi Sait Beyden başka talip yoktu; eğer eski rekor mevzuubahs olma- mak ciheti iltizam edilirse bir kişi- Tik bir sınıfta birinci çıkmak nevin den alelâde bir hale muvaffakiyet mânasının fuzuli olarak atfetmek- | ten başka ne netice hâsıl olur?..” Davacı İrfan Emin Beyin bu mü- dafaası üzerine istimhal etmiş, ken disi de bir tahriri müdafaaname vereceğini söylemiştir. Muhakeme bunun için 26 ağusto- sa birakilimişiie; | iseklelerde mesafelerini (Başı 1 inci sahifede) — Tarife komisyonu, vekâlet ka- butaj şubesinin hazırladığı yük tari- fe projelerini tetkik ve bazı tadilât i- le tarifeleri tesbit etmiştir. Komüsyo- nun hazırladığı bu tarifeler, vekâletin aynen tasdikına iktiran eylediğinden 1 eylülden itibaren tatbika başlanacak tar, Yük tarifeleri, civar memleketler- de yük tarifelerinde gözetilen esas- lar tetkik edilerek ve iktısadiyatımızm icaplarma göre tanzim edilmiştir. Ye- ni tarifelerin ihtiva ettiği navlunlar, muntazam posta seferleri yapacak devlet deniz yolları işletme idaresile yapurcular şirketinin bu münakalâtı idare edebilmelerini mümkün kılmak ve ayni zamanda ticari münakalâtm w. cuzluğunu temin etmek £ gayelerinin telifine çalışılarak konulmuştur. Nav- lanlar, eşyanın nakledileceği liman ve göre değiş- mekte ve tarifelerde iskeleler İmama li£ mntakalara ayrılmış dır, Yeni ücretler, ne şiddetli rekabet za manlarmdaki navlunlar kadar gayri tabii derecede ucuz, ne de tüccar eşya sının maliyet fiyatlarına müessir ola» enk kadar yüksek değildir. Bununla beraber yeni tarife, eski Seyrinefain normal tarifelerinden de, mülga Sey risefainin hususi vapurcularla anlaş- tıkları zaman tatbik olunan tarifeler- den de ucuzdur. Hususile-ihracat mad delerimizin, bu meyanda hububat, seb ze, meyve ve sair mahsulâtın nakliye ücretleri mümkün olduğu kadar eh- endir. Meselâ Giresundan Avrupaya sovke dilecek fındığın tonundan 600 kuruş almırken yeni tarifede bu ücret 400 kuruşa indirilmişti , Samsundan 6 tiraya naklolunan tü ün tonu 380 kuruşa tenzil edilmiş Sureti umumiyede, en uzak mıntaka ya sevkolunan en yüksek tarifeye tâ- bi eşyanın tonu için tarifedeki haddi | Âzami 900 kuruştur. Bu azami had de nazarı dikkat: | narak hesap edilirse eşyanın kil. ma isabet eden vasati nakliye ücreti | Eşya Tarifesi Ucuzlayor | | Deniz ve Hava müsuşarı Sadullah B. Bir kuruşa bile baliğ olmamaktadır. Kanunen, yük ve yolcu tarifeleri, her senenin martında teşekkül (edecek tarife komisyonu tarafından yapıla- » Bu defaki tarifeler, önümüz- deki martın sonuna kadar mer'i ola- cak, bu müddet zarfında elde edile- cek tecrübelerden gelecek tarifenin tesbitinde istifade olunacaktır. Ko- misyonumuz, bugünkü içtimamda yol cu tarifelerinin müzakeresine devam etmiştir. Bu tarifeler de müteakip iç timada ikmal edilmiş olacaktır. Yük tarifelerinden başka vekâletçe muntazam posta seferleri yapılacak hatlar bu hatlardan icrası mecbur 86- ferlerin adedi ve ber postanin uğraya cağı iskelelerde tesbit edilmiştir. Bu te ile Hâkimiyeti Milliyede intişar et- mek üzeredir.” Töfife komisyonu, müteakıp içtima- ında yolcu tarifelerini de ikmal ede- çek ve bu tarifeler, vekâlet kabutaj şu besi müdürü Ayetullah Bey tarafın- | dan tasdik için Ankaraya gönderile cektir, MEMLEKETTE ği İzmitte Cümhuriyet günü Gazinin heykeli dikilecek IZMIT (Milliyet) — Şehrimizde Cümhuriyet onuncu yıldönümü ü için vali- miz Eşref Beyin reisliği altında bir komite teşekkül etmiştir. Şehrimiz de Cumhuriyet Bayramı parlak te- zahuratla ve şimdiye kadar görül memiş büyük merasimle kutlulana- | caktır. Teşekkül eden heyet itina ile bir program hazırlamaktadır. Ayni gün Büyük Gazimizin hey- keltraş Nejat Bey tarafımdan mu- yaffakiyetle yapılan heykelinin kü satresmide yapılacak, heykelin bulunduğu yere Cumhuriyet Mey- danı ismi verilecektir. İzmitliler bu bü; günü sönsüz bir heyecanla bekliyorlar. 30 Ağustos Zafer ve Tayyare Bayramında güzel olması için ça- lışılmaktadır. —— Aydın talebe yurdu AYDIN (Milliyet) — Orta mek- tep Talebe Yurdunun bu sene 100 talebe kabul edecek bir şekle s0- kulması valimiz beyefendi tarafın- dan alâkadarlara bildirilmiş ve bu- mem için düz Vilâyet makamında Maarif ve yurt müdürleri toplana- rak esaslı kararlar verilmişti er kaza ve nahiyelerin- den de bir çok talebe okuduğundan “ yurt kadrosunun büyüdülmesi tale- be ve velilerini çok sevindirmiştir. Hilkat garibesi GERMENCİK (Milliyet) — mencik sınırına yakın Tireye bağ- b Çam köyünden dağlı Süleymanın oğlu Alinin karısı Ayşe gayri tabii şekilde adeta dor :a benzer bir çocuk doğurmuştur. Çocuk yaşa- mamış, ölmüştür. Şakilere yataklık edenler 119 u buldu DİYARŞBEKİR, — Kadirli civa- rında ele geçmesi- le mutlak surette bitmiş sayılabilir, fakat evvelce yapılmış olan vak'aların. tahkiki işi devam etmektedir ve anla- şılan ehemmiyeti ve çokluğu dolayısi- le bir müddet daha sürecektir. Filha- kika tutulan veya itlâf edilen haydut lara yataklık etmiş olmakla maznun geçen güne kadar ili mazmun vardı. Bugün sekiz kişi daha getirildi gi cihetle adetleri 119 zu buldu. Bunların ilk tahkikatı ikinci istin- tak hâkimi Hulüsi Beye tevdi edilmiş tir. Hulüsi Bey geç vakte kadar çalış- yak suretile neticeyi kısa bir zaman- geekeaiir; Dağlarda dolaşan bu papaz kim? AYDIN, — Söke dağlarında k film artistliği eder- ken İstanbula gelmiş, oradan Yuna- nistana gitmiş, Yunanistandan hudut harici edilerek Itaiyaya gönderilmiş- tir. Tahmin mevkide ölü'olerak bulunmuş. tictye göre, maktul harmanının yanın