20 Ağustos 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

Bu iş te onun işi! Dünkü gazetelerde üç satırlık bir havadis sütunlar arasında kay» bolup gitti. İş Bankası Bafra ve Samsun- dan üç yüz elli bin liralık tütün al meş ve bunu Almanyada; fabrika maİzemesile trampa ederek Sivas- ta kuracağı şeker fabrikası için makineler sipariş etmiştir. Bu bir iştir ki, * Türkiye iktisat âlemi bu güne kadar bu şekilde bir muameleye bigâne idi. İzmirde üzüm, ii yetiştiren Türk işçisi maheulünü “şehirdeki yabancı ellere verdi. Çünkü onun için Türkiye hudutlarmdan hariç- te doğrudan doğruya müşteri ara- mak Kafdağı arkasında define bulmak kadar müşkül bir muam- ma idi. 'ütün mıntakalarında ciğerle- tehlikeye koyarak mahsul ye- tiştiren Türk çiftçileri de ayni va- ziyette idi. Ecnebi kumpanyaların dessas memurları keskin bir ka- zanç hırsı ile fiatleri kırar, malı toplar ve sonra Türk i işçisine | tama mile yabancı olan Avrupa piyasa- lara döker, parsayı toplarlardı Bu muamele yetişmesi en zah- wetli mahsulden meyankökü gi tabiatin kendi kendine verdiği ni- metlere kadar ayni şekilde cere- yan ediyordu. Yabancı eller beynelmilel piya sa ile Türk işçisi ve Türk çiftçisi arasında esrarengiz bir paravan gibi duruyorlardı. Milli iktisat diye ifade ettiği- miz yeni hareket işte bu paravanı yıktıktan sonra başlamıştır. Türkiyeyi ayni zamanda bir sa nayi memleketi haline getirip hal- ka yeni yeni kazanç yolları aç- mak ve bu sayede Türkiye güm- rüklerinden mümkün olduğu ka- dar daha az ecnebi malı geçirmek, hiç olmazsa arada bir müvazene kurmak şeklinde hülâsa edilecek olan bu hareket İş Bankasının bey nelmilel piyasalarda geniş mikyas ta rol alması ile çok ümitli ve em- niyetli bir istikamet almıştır. Çiftçimizin eline parasını saya- rak mahsulünü almak ve bu mala beynelmilel piyasada müşteri bu- larak karşılığı ile memlekette sa- nayi hayatım harekete getirecek fabrika levazımı temin etmek bü- yük bi: muvaffakiyettir. Bu bizim için iftihar edilecek bir neticedir. Düne kadar ihracat işlerimiz Türkten gayri ellerde kal mıştı. Ecnebi sermayesi hasis bir yem gibi damağımıza yapışıp bizi avlıyordu. Beynelmilel ticaret âle- minin cahili olan iş adamlarımız Avrupadan mal getirmeği öğrene- bilmişler. Fakat Türk malına doğ- rudan doğruya müşteri bulmanın yollarını keşfedememişlerdi. İşte İş Bankası bu sefih anane- yi baltalamıştır. Türk iktısatçısı- nın Türk tcaretinin rüyet ve faali yet sahası çok şükür hudutları aşa bilmiştir. Ecnebi pazarı, Türk iş adamı ve Türk bankacısı ile doğruya temas etmekten memnun dur. Para ve ticaret işlerinin poli- tika davası ile beraber yürüdüğü, battâ artık bu iki davanın birleşti ği devirde Türk sermayesinin, Türk kafasının beynelmilel alış ve Tişte bir kuvvet olarak görülmesi inkılâbm bu sahadaki zaferidir. © İş Bankasının bu yoldaki faali- yetinde daima muvaffak olmasını temenni ederiz. Ekonemi Daimi sergi Sanayi Birliği bu iş için teşebbüste bulunacak İstanbulda daimi bir sergiye olan ih tiyaç, yerli mallar sergisi münasebeti- le bir daha hissedilmiştir. Vaktile u- zun boylu tetkik edilen ve kâğıt rinde kalan bu işin kuvveden fiile çı- karılması için Sanayi Birliği alâkadar. lar nezdinde teşebbüsatla bulunacak- tr. 9 Eylül panayırı 9 eylül İzmir panayırma İstanbul fabrika ve müesselerinden bir çoğu iştirake hazırlanmaktadırlar. İtalya ile ticaretimiz 933 senesinin birinci altı ayı zar- fında o memleketimizden O İtalyaya 4,644,068 lira kıymetinde ihracat ve İtalyadan memleketimize 4,272,634 Tiralık ithalât yapılmıştır. Yerli yazmalar Yazı ve dokuma kooperatifi tarafın dan Sarıyerde bir imalâthane açılmış ve piyasaya yerli yazmalar çıkarılmı- ya başlanmıştır. Sarraflar azalıyor Emlâk ve Eytam Bankası, cüz'i faiz ve cüzdanları mukabilinde mütekaitle re ikrazata başladıktan sonra sarraf- lârm adedi azalmıştır. Son bir ay zar- İmda 60: mütecaviz sarraf terkitica- ret etmiştir. Bir kısım sarraflar da paralarını toplıyamadıklarından fena vaziyete düşmüşlerdir. Bir haftalık ihracat Son hafta içinde İstanbul gümrük. lerinden, 664,838 i Galata ve üst ta- rafı İstanbuldan olmak üzere 958,285 lira kıymetinde ihracât yapılmıştır. Amerika mal almak istiyor Bazı Cenubi Amerika ticaret mü- messilleri, ceviz, çam, kayın, ve ma- un almak istediklerinden bahisle Ti- caret Odasma müracaat etmişlerdir. Cenubi Amerikaya ihracat Ticaret Odası C»nubi Amerikaya ne gibi gıda madde” - ihraç edebileceği- mizi tespit içini © kat yapmaktadır. Muafiyetler Sanayi Umum Müdürü Recai Bey bu günlerde Ankaradan gelecek ve fab- rikalarm muafiyetlerden istifadelerine mukabil ne kadar işçi istihdam ettik» leri, ne kadar vergi verdiklerini bil- mukayese her fabrikanın muafiyetten istifade edecekleri miktarları tespit e- decektir. Süngerlerimiz Akdeniz sahillerimizde süngercilik tetkikatı yapan balıkçılık mütehassısı Doktor Simpson eylülde | şehrimize dönecektir. Doktor Simpson'un merciine gön- derdiği malümata göre, Akdeniz sa- hillerimiz en mükemmel lerimizin deniz üstünde yok pahasına saydettikleri süngerlerin diger millet- lere mensup süngercilere | salmaları zararımıza olmaktadır. İtalya Macaristandan buğday alıyor ROMA, 19 A.A. — Terbiye nazırı, I- talyan çocuk teşkilâtını tetkik etmek ü- zere buraya gelmiş olan Bavyera Maa- rif nazını M.. aray şerefine bir öğle yemeği vermişt Ayın Üçündenberi Roma'da bulunan Macaristan ticaret nazırı M. Fabingi Marisa Büyü mlyala Sağl m yasta alacağı zanmediliyor, İ (İş Bankasından #lman cetveldir) Burhan CAHIT | 19 AĞUSTOS 1933 ayi a T. lef. > leri Akşam Fintları eieton ücretleri | slime, £ zeri ü, üreti 19 İatikraaı coli ye Tramvay vipi cretlerin tenzilipe Heyeti| 5 Bike 575 İİ Reha m Vekile karar verecek | Serim im adele rr Eğ, Bağdat Li “70 im a ve Elan Umum Müdürü ve e Mümsi 3170 Mİ e arala Fahri Yaş BSHAM tamamen şifa bulmuştur. Dün kendisin, | Je Büken Me Telefon 28 (Seçmiş olsun) diyen muhamririmize | ©“ Many... Bep Bozo 2075 Fahri B. salı veya çarşamba günü Anka- | 7 7-Mümie im ni iza İa'ya döneceğini söylemiş ve diğer su Temz Tasi day. 1825 lere cevaben #w beyanatia bahanmuş-.| gerdek His zi misel «— Yetanbül — zmir, Ankâra © Tmir | 9 vize 195 İm ma ümit ederim ki kârmuevvelde ÇEK FİATLARI umuma açılacaktır. Ankara İstanbul. | Pari: i 5,S33S dan Bahıkesi”e kadar tesisat inna edil. Yam e Vazima <0 merkez -de Balıkesir'le görüşe | Brüksel (11825 İ Berlin “las iğ 3 Milame e tn Kahire'de Beyeeleil pole İlme sne 5, asla “3 celle Tazmameyi ek kim | Sola © © aldi i mann ee iştirak edeceği belli değildir. Amiterdam © 116875 $ Moskova 1006. Istanbul Telefon ücretlerinin bir yemiş NUKUT (Sabş) geen verilmişti, Kati . kararı Gin Koru 'eyeti Vekile da sapi » i Yy w : Eeee a gi seyyahlar geldi. (süz mel izm m5 Ferdinand vapurile Küstenenden | 5 Dr m 20 |. Tevi s8 1 Çermereş ——— > .. 1 Alım 027 " 116 1 Mecidiyi 0. ı . am Kayıt başladı Bu sene ortamekteplere fazla tehacüm var Lise, orta ve muallim mekteplerine bu- günden itibaren yeni talebe kaydü ka- bulüne başlanmaktadır. kayıtlar eylül başına kadar devam edecektir. Bu sene ilk mekteplerden pek fazla talebe mezun olduğu için ortamekteplere çok müraca- st vardır, Maarif Vekâleti mektepsiz çocuk kal- maması için ber türlü tedbir almıştır. Ihtiyaç nispetinde sınıflara şubeler ilâ- ve edileceletir. Muayyen mekteplerde ta- lebe tekâsüfünün önüne geçmek için her semtte oturan talebe için hangi mektep- lere gidebileceği tesbit edilmiştir. Orta- mekteplere alınacak 150 leyli ve mecca- ni talebenin musabaka imtihanı eylül başında yapılacaktır. Galatasaray. lise- sine pek fazla tehacüm olduğu için, bu sene Vekâleti emri mucibince buraya nihari talebe kabul edilmiyecektir. Ders senesi içinde tatil Maarif Vekâleti, büyük yaz tatili ve hafta tatilinden başka senesi içinde taki yaparak gözleri yalan teki et. miştir. Yeni vaziyette eskisine mizpetle değişiklikler vardır. Tatil günleri şanlardır: Cümhuriyet baframı 3 gün, kış tatili 3 gün (kânumusani birden itibaren, ba- bar tatili 2 gün (mayıs ayı içinde), Hâ- kimiyeti Milliye bayramı tatili 1 gün, Ramazan Bayramı tatili 3 gün, mahalli Kurtuluş baysamı * tatili 3 gün, Kurban bayı Mezbaha resmi Sıklet üzerinden bir tali- matname hazırlanıyor Meahaha resiminin sıklet üzerinden a- lınması için getirtilen otomatik kantarın tecrübeleri bitmiştir. Kile üzerine vasati bir hesap yapılmıştır. Daimi encümen bu hesapları tetkik ederek bir talimatna- me vücüde getirecek kânunusaniden iti- baren tatbika başlanacaktır. Bayram hazırlığı Cümbhuriyet bayramı hazırlığı için te- şekkül eden komisyon Belediye reis mu- avini Hâmit Beyin riyasetinde içtima © derek mestisine devam etmiştir. Büyükdere fidanlığı Belediye Büyükderedeki fidanlıkta bazı yeni ıslahat yapmağı kararlaştırmış- tır, Fidanlıkta asri bir su tesisatı vücu- de getirilecektir. Fırınları teftiş Belediye fırınların vaziyetlerini tetkik ve teftişe başlamıştır. Sermaye miktarı, sahbi serait vesaire tetkik olunmaktadır. Bu teftiş raporlarının nelicesinde fırınla- rn tabdidi için karar verilecektir. ME IŞ Eşya ve yolcu Yeni tarifelerin yarın neşredilmesi muhtemel Deniz ve Hava Müsteşarı Sadullah B. 1 eylülden itöerem limanlarımız arasın da iatbik edilecek eşya tarifelerile sey- rüsefer programını, Vekiletin tasdikine iktiran ettirerek yarın Ankara'dan av- det edecektir. Sadullah B. in bir gün te- ahhürle avdet edeceği anlaşıldığından bugünkü “Tarife Komisyonu içtima: da yarına bırakılmıştır. Komisyon, yarm yolca tariflerini de - Mrsal” eeciilir Eşya tarifelerile seyrüsefer programı — da yarm matbuata tevdii muhtemel- Mahkemelerde 'maralı odada atılan sigaradan Evkafita Maaş verilemedi Buna sebep kâfi tahsilât yapılamamasıdır Istanbul Evkaf müdürlüğü ile ba mü- dürlüğe mülhak daireler memurlarına henüz ağustos maaşı verilememiştir. Bu bir iki gün sarfında da anlaşılmaktadır. Evkafın varidatı azaldı- i ve maaş tediyesine kâfi tahsilât ya- ılamadığı için maaş verilemediği anla- Mümikikle Evkaf tahsildarlarına tahsi- Iât işimde biraz daha gayret göstermele- ri için emir verilmişti. Maaş tediyelerinde bu teahhurun bir iki ay daha devam edeceği tahmin edil- mektedir. Poliste İş idarehaneleri Sirkecide Ata Bey mahkemeye verildi Polis, Sirkecide iş idarehanesi işle- ten'Ata Bey hakkında takibat yap- maktadır. Ata Beye isnat edilen suçlar metres tedarik etmek, resmi defterini arapça yazı ile tutmak, kocalı kadınları şöp - beli maksatlarla istihdam ötmek, be- lediye nizamlara muhalif hareket etmektir. Zabıta yalnız Ata Beyi değil, yanın da çalışan Mahir ismindeki bir genç ile bir hanmsı da derdest etmiş ve mah kemeye vermiştir. Dün bunlar mevcuden adliyeye eğ di edilmişler ve birinci sulh hâkim: Küyür Bayi hasarına çikirdimeşlardır. Hâkim her üç suçlunun da muhake- melerinin gayrimevkuf olarak yapıl- masına karar vermiştir. Ocak pariadı Çukurcuma caddesinde Tevfik Be- yin 33 numaralı hanesinin ikinci ka- tında oturan Osman Efendi o sofada gazocağını yakmakta iken gaz parla- mış ve atesin rilmeden sön , Sigaradan.. Galatada Necatibey caddesinde O- limpiya otelinin iki çıkmış ve söndürülmüştür. Ağır surette cerh MBeşiktaşta Odun iskelesinde odun amelesinden Şevket hümil olduğu bi- çakla amele Resül oğlu Husan Ağayı sol kol ve böğründen çayot ağır suret- te yaralamıştır. Yaralı Etfal hastaha- nesine yatırılmış, Şevket yakalanmış- tır. Zehirli peynir . Beyoğlunda Karanlıkçeşmede 19 numaralı hanede oturan terlikçi Hak- kı Efendinin ailesi Hasene Hanım kal- fası Niyazi ve çocukları dün - akşam Kasımpaşada Pazar yerinde ( eşkâli mazbut bir Bulgardan aldıkları peyni- zehirlenme alâimi göstermişler kalediye doktorunun gösterdiği hüzum üzerine hastahaneye yatırılmışlardır. —ş—ş— Firarilere ait Emlâk mi? Tapu müfettişleri tahki- kata başladılar Kadastro heyetlerinin Eminönü Ba- ıkpazarında kadastro yaparken fira- rilere ait 60 dükkân ve mağaza bak- kında vukubulan ihbar üzerine tapu ve kadastro müfettişleri tahkikata baş lamışlardır. Kamyonla hırsızlık.. Galatada yapılan Amerikanvari hırsız- lığın nasıl yapıldığı anlaşılacak Bir cuma günü Galatada bir inşaat | Eundan yeni rapor celbi için muhakeme- malzemesi i dükkânmı açıp önüne yanaş- tırdıkları bir kamyona 20 top dam mu- şambası ve bir kaç teneke muşamba kat- ranı yiikliyen hırsız Hüseyin ile Heran tm ve bu malların çalma olduğunu bile- bilmediği, il ul Sw celbi için Gini bek Novotni ve Leyman Efendiler tikleri t Sy kazinolarda bii eken kemelerine dün devam ii, yan Elendi rl” grey olduğundan ve her türlü tebey vikayesi icap el bir ay mutlak istirahata ihtiyacı olduğu ve dışarı si 2 eylüle bırakılmıştır. Ceket hırsızı Cami şadırnamından abdest alan İb- Serserilikten ve şüpheli vaziyette do- iz suçlu Rus tebaasından Polit- zabıta tarafından birinci birinci ceza mah- sallama tevdi edilmiştir. Yapılan muhakeme neticesinde iki aya kadâr iş bulamadığı takdirde doğduğu memlekete iadesine karar verilmiştir. gop oyun kâğıtları Erkin narin e hakemesine dün devam edilmiştir. Kari Nork hu kâğıtların mii gi duğunu ve oyun oynanamıyacağım 8ö > Vilâyetie İn 1 iral sergiler Yapılan talimatname Ankaraya gönderildi İstanbul Ziraat Müdürlüğü açılacak zirai sergiler hakkında bir talimatna- me yaparak Ziraat Vekâletine tastik için göndermişti. Vekâlet talimatnamede bazı tadilât yaparak göndermiştir. Bu talimatna- me bütün vilâyetlerde açılacak olan sergilere de şamil olacaktır. Eylülün son haftasında vilâyet bab- çesinde açılacak olan sergi faaliyeti i- dedir. Paviyonlarm yerliri < Bir iki güme kadar tespit edilecektir. Defterdarlık teşkilâtı Defterdarlık yeni teşkilât komisyo- nu dün de toplanmıştır. Teşkilâtm Beyoğluna wi ilraratı insa odikmiş- arambel kısmma ait tetkikat devam mektedir. Yeni alınacak memurlar için şimdi- ye kadar yüz müracaat vâki olmuştur. Fakat bunların çoğu alınmıyacaktır. Yeni ihdas edilen o memurluklar, mevcut memurlardan liyakatli olan- larla evvelce imtihana girerek kazan- maş lardan doldurulacaktır. Gene buradaki memurlardan (bir kısmı terfinn o taşra o malmüdürlük. lerine tayin edileceklerdir. Bundan başka yeni memurluklara alımacak birinci sınıf memurlar da bu- rada staj gördükten sonra müteskıp senelerde Anadoluya tayin edilecek- lerdir. Her sene ağustosta yapılmakta olan imtihanlar da bu sene yapılmıya- caktır. Köy imamları Köy kanununun 83 ve 84 üncü mad- deleri mucibince köy dernekleri tara- fından intihap ve müftünün buyurultu. su ile işe başhyam © köy imamlarının 24 üncü maddeye göre lâzım olan ev- saftan başka ahvali umumiyelerinin de tetkiki ve imamlık buyrultularıma idare âmirlerinin muvafakati olma- dan verilmemesinin usul ittibazı 4.2. 931 tarih ve 194/6 No. lı tahriratı u- mumiye ile tebliğ edildiği halde bu bususun bazı mahallerce nazarı dik- kate alınmıyarak tahriratı umumiye hilâfına muamele cereyan etmekte ol- duğu anlaşılmıştır. Badema köy imamlarının tayin ve intihaplarında Vali ve kay, rın bilhassa alâkadar olamaları ve ide: re amirleri tarafmdan tezkiye edilme- Hususi vapurcular Vapur kıymetlerinin yarın tebliği ER Hususi vapurcular şirketinin namesi, mi endam lar edil. ir İsmail pl in mi yla taraftan vapurların takdiri kıy- edilmektedir. — Takdiri. metine devam Ondan: sonra şirketin idare meclisi — te şekkül edecektir. Türk olduğu için mi « hastaneye alınmamış? Müstacel bir tedavi için ve ücreti ve rilerek kabulü istenen bir Ermeni hasta. Ainvkalii” Yunanlılar - Gazi Hz.ne bir tazim telyazısı çektiler , Amerikada bulunan Yunanlıların teş- yi i erkânindan Hasan B. in bugün adeti beklenmekte. dir. 4 Tuzla içmeleri!.. Gitmedinizse bilmezsiniz. . Biy garip yerdir: Barsaklarından has- ta olanlar vaktile bir maşrapa alır gider, günde 40, 50 bardak yuvar. larmış. . Sonra ne olurmuş? Ora» sını bilen yok... Geçen sene Vi- şiden döndüğüm zaman bana bir tanıdık, neden İçmelere gitmedi. ğimi sormuştu. . O zamandan be- ri merak ederdim. Cuma günü na- sip oldu. Gittim, gördüm, geldim. Ben çoktan beri tren yolculuğu yapmadığım için bizim trenlerde- ki envai türlü kolaylıkları bilmiyo! dum. Bu sefer gördüm. Efendim! Trenlerimizde yapılan en büyük kolaylık gecikmiş, saati durmuş, ta rifeyi yanlış bellemiş / yolculara treni kaç . Bizim şi- mendiferlerde bunun çaresi bulun muş. Bu çare basit şey ama şimdi. ye kadar Avrupa trenlerine tatbik O kadar rahat olu- yor ki sormayın !. , Böylece kimseyi geride bırakma dan kalkan bir trenle Pendiğe gel dik!.. Oraya kadar dolu olan trer Pendikte boşaldı... Acaba bunlar İstanbul Belediyesi hududu hari- cinde otuz kuruşa et almıya m: gel mişler diye... yolculara baktım. Bütün iranda İçmülite gidecek baş an başka kimse (kalmadı. Bekledik, bekledik, bekledik. . İf. tar topu bekler gibi, Fener piyam- gosu bekler gibi, Üsküdar Tramva yı bekler gibi bekledik. Ve tah- kik edip anladık ki; önümüzde bir marşandiz varmış. Onun için bir çeyrek teahhür olacakmış. . İdare baklı! Şimdi beş yolcu için mar şandiz trenini geri bırakıp boş tre- ni oraya gönderecek değiller ya!.. Nihayet hareket çanı çalındı. Öz dakika kadar gittikten sonra hiç tahmin etmediğim bir yerde durduk. . Ben inmiyecektim. Fa- kat ilerideki kâgir bir bina gözü- me ilişti. İçmelerin resminde gör- düğüm otele Allahım! Hicaz Demiryolunda seyahat et- miyenler, gelsin İçme istasyonunda insinler. .. 4 metre murabbaı bir salaş.. Üç tane de tahta sıra! Da- ha tren durmadan dışarıdan içeri- ye bir hücum! Aklıma Amerikan filmleri geldi. Hani (Farvest) or- manlarında treni durdurup içerisi. ne hücum ederler. Ona benzer bir şey! Güç belâ indik! Ve otelin is- tikametine doğrulduk.. Yol, bir keçiyolu! Her yüz metrede bir, çı- hz bir akasya fidanı güneşe mey- dan okuyor... Aklıma Cemal Na- ; dirin bir fidan altında otuz kişinin gölgelenmesini gösteren karikatü. rü geldi... Yürüdük, epeyce yürüdük ve İç- melere geldik... Nasıl tarif ede- yim.. Gözyaşı gibi akan beş ufak pınardan doldurup doldurup içi- yorlar. Ha, unutuyordum... kuruş duhuliye var ama. Bu teseb büsü bizim bir kaç doktorumuz üs füne aldı alalı yemek, içmek, yat. mak meselesi halledilmiş... Otel güzel; lokanta fena değil.. Suyun ishal verici tesirine göre yapılmış sıra sıra rahatlık yerleri Yar. Ben ikinci, üçüncü diye mevki aramıya yok!. bitap bir bal