20 Ağustos 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Tarihi tefrika: 89 Yazan” $.N. Her hakim ÇDiülliyot) indir. Sultan Hamidin kini Saltan Hamidin cülâsundaki ta çıktıktan sonra yüzü çevirivermiş ti. — Mevlüt »dilmiş amma, nasıl? , veliahtlığında ettiği vait ve taahhütlerin, verdiği sözlerin birinde durmadıktan başka | hatırla- mak taraflarma bile yanaşmıyordu. Sultan Hamidin biraderi şehzade Nurettin Efendinin dediği — Bizim Birader çok hilekârdır. Korkarım ki sonra eyvah çekmiyeler! Gerek Mitat Paşa, gerek Şeyh Os- man Salâhattin dede Efendi merhum da fana aldanmışlardı. Sultan Hamit, de Şeyh Efendi ile komaştuklarını mamile unutmuştu. Artık el | öpmeğe tibara lüzum © görmüyor. işah olmuştu, kimseden bir korkacağı, çekineceği kalmamıştı. Osman Dede Efendi, cülüs tebriki ve alelüsül Mesneviişerif tedrini baş- langıcı zımnında saraya gidişinde hüs- nü kabul görmemişti. Sultan Hamit, o gün Şeyh Efendiyi iki saat bekletmiş- ti. Hele ikinci dersi takipte istiğna göstermesi üzerine Şeyh Efendi bihak- kın muğber olarak bir daha saray zi- fendi gibi çok mu ye karşı bu, hakaretti.Şeyh Efendi,çok haklı idi. araları çok açılmıştı. Hünkür, eski ve yeni maceraları anarak, hatırlatarak, Şeyhi müşarünileyhi daimi ve sıkıcı bir göz hapsine almıştı O tarihten itibaren vefatma kadar Osman Dede Efendi, dergühşerifte inzüva hayatı yaşamış ve âyin icra ©- dememişti. Sultan Hamit, Şeyh Efendiye bu de- rece kin gütmekte haksızdı. Osman Dede Efendi, Abdülhamidin cülüsuna himmet elmişti. Hattâ Babısaraskeri- de bütün erkân ve rical toplamıp bi- at beklendiği sırada geçen küçük bâ- diseyi bilhasan kaydetmek lâzımdır. Şeyhülislâm Efendinin getireceği Fetvayışerif teehhür etmiş, Abdülha- mit sıkılmağa başlamış, cemaatte de hazin bir intizar süküneti mahsus ol. muştu. Osman Dede Efendi, hemen ile ri atılarak: Fetva beklemeğe ne hacet? Biat için icmaiümmet var! İcmaiümmet, fetvadan kavi değil midi Demesile hazzırun tarafından ilti- fakla biate koyulunmuş ve o sıralarda Şeyhülislâm Efendi de yeşil atlaslı fet- va torbasile gelivermişti. Bu garip hâdiseler & başına gelen Şeyh Efendi: — Şehzade Nurettin Efendi, kar- 'deşi hakkındaki zehabında haklı imiş. Fakat biz, hüsmüzan ile memur ve melüf olduğumuzdan aldandık! Demiştir. Şeyh Efendinin vefatından sonra oğ Sultan Hamitle bu suretle | NN 2 biat hâdisesi! — Abdülhamit, tah- okunmasına müsaade hu Celâlettin Efendi pederinin maka- mma geçmiş ve icrayı âyine başlamış- tx. Celâlettin Efendi, pederlerinin ruhu için ilk Mevlüdüşerif okutmağa teşeb büs ettiği zaman Zabtiye Nazırı Na- zem Paşa ruhsat vermemiş, filen müda hale ve mümanaat göstermişti. Saray- e Ahmet Celâlettin ve ihtiyati tedhirler nin okunmasına müsaade göstermişti Fakat Şeyh Celâlettin Efendi, Padi- şahm şifahi müsaadesinin Zaptiye Ne- zaretince nazarıitibare alınmamâsı mülâhazasile tahriri müsaade veril. mesini istemiş ve Ahmet © Celâlettin Paşa, Zaptiye Nazırının makamına gi- derek tabriri ruhsat © tezkeresi alıp tehdide rağmen gene gayet mutantan ve heyecanlı bir menkıbeişerif okun- muştur. lerinden Mübareküssabah paşa ve ta- rikat şeyhlerinden Osman Dede Efen- dile macerası bu gibi garibelerle dolu- Meşayihten kendi ida Efendi vesaire ansebatı umumiyet itibari siyasi alâkalı vy- â derviş, çelebi Mayor: ol ö- püyor, yüze gülüyordu. Bütün bunlar iş bitinciye, muvaffakıyeti elde edin- ceye kadardı. Kendi kardeşinin: — Bizim birader çok hilekârdır! Demesinden Sultanhamidin ta ço- cukluğundanberi kardeşlerine, akraba larına varmcaya kadar hususi hayatın. da da her şeyde ve herkese karşı hep le hilekâr davrandığı anlaşılıyor. du, Kardeş veya akrabalarından ber- hangi birinin Abdülhamidin çocuk- huk hayatma dair hatıralarını ifşa et miş olsaydı, Türkiye cihan siyasetin- de kaylı mühim rol oynamış tarihi bir şahsiyetin hakiki karakteri zuhla meydana çıkar, karani çocukluk hayatmı, esas olan maddi manevi kuvvet telâk- kileri anlamak, bilmek, herhalde çok dikkate şayan bir şey olacaktı. (Bitmedi ) itizar Dün çıkan tefrika, yanlışlıkla etmiştir. Evvelki günkü tefrika ” Dir ği ie Fikret'in ölümü Fliorina. Nazım Bey tarafından her senn Parla Miele le Teri - retin vefatına yıldönümü münasebeti- le dün de Eyip. iki kabrinde bir ihtifal yapılmıştır. Bu ihtifalde Filo nalı Nazım Bey, korimesi şaire Meliha Hanımla Darüş- safakalı talebe, Eyüp Gençler mahfili, Eyüp ortamektep talebe, muallim ve müdürleri, Eyüp Nahiye Müdürü Tev- fik Fikreti seven zevat ile mekteplere mensup talebeden müte- şekkil büyük bir kalabalık vardı. Tevfik Fikretin mezarma Darüşşa- 'akalılarla Eyüp Gençler Mahfilinin rsüştereken yaptırdıkları bir çelenk konulmuştur. İhtifale Filorinalı Nazım Bey bir hi- | tabe ile başlamış, Fikretin Rübabışi kestesindeki “Balıkçılar, ünvanlı ter- kipsiz şiirinden 12 masramı okumuş- tar. Fikretin büyüklü; Hi olmak üzere ölüm şiyanda yapılı en büyük de- seriye riayet edilmiyerek intişar mabaadini derceder ve okuyu. nün 18 inci yılı lüğün bugünkü kurtuluş ve yükselişin- | de unutulmaz hizmetleri geçen kahra- manlarımızdan Başvekil İsmet Paşa- nn 328 senesinde Mühendishanciber- riden birincilikle erkâniharp yüzbaşı: #1 çıkıp tn Edirne topçu fırkasma tas yin edildiği zaman, oradaki zabit ar- kadaşlarına okumuş olduğu © Tevfik Fikretin bir şiirini okumuştur. Bundan sonra Tevfik Fikreti seven- | lerden Ali İffet Bey, İstanbul İisezin- den Hayri Bey, muallim Sadık Beyler birer nutuk söylemiş, Filerinalr Nazım Beyin kerimesi Meliha Hanım da bü. yül bunu müteakip sai Beyin bir hitabesile ihtifale nihayet verilmiştir. Karşıyaka için sn İZMİR, 19 (Milliyet) — Karşı- yakaya su getirmeyi deruhte eden şirketin mümessilleri geldiler. Ya- rın işe başlıyacaklardır. İ M. Dollfuss İtalyada bulunan Ri İşte Abdülhamit Hanın Aşiret Şeyh | | reketinde bulunulmuştur. gizli münasebette bulundukların- | l MİLLİYET PAZAR IHARICI HABERLER Yeni bir teşebbüs Yapılacak mı? Avusturya Başvekili Romada M. Dollfus, M. Mussolini ile hangi meseleleri görüşecek VİYANA, 19. A. A. — Başvekil bugün saat nadan tay- M. Doli. n miniye gitmek üzere 13 u çeyrek geçe Vi yare ile hareket etmiştir. fus bu seyahata M. Mouss daveti üzerine çıkmıştır. M. Mouwssolininin yazlık ikamet gâhında iki başvekil arasında ya- pılacak konuşmaların her iki mem leketi alâkadar eden bütün işler bil hassa Alman Avusturya ihtilafı et rafında cereyan edeceği doğru ma Bümat alan mahfellerde söylen mektedi, İngilterenin Mısır siyaseti Yeni komiser Mısırda değişiklikler mi yapacak? LONDRA, 19 (A. A.) — İngiltere nin Çin Sefiri Sir Miles Lampson, Mı- sr ve Sudan'a yüksek komiser tayin edimiştir. LONDRA, 19 (A. A.) — Sir Miles Lampson'un Mısır ve Sudan Yüksek | Komiserliğine tayini haklırnda Post, Sir Miles Çin'deki vazifesini çok iyi bir kilde yaptığını ve memlekete çok mü- him hizmetler ettiğini yazıyor. Bu nunla beraber, Morning Post, bu lomata daha başka bir mükâfat ver mesi icap ettiğini, zira bu gazete İn- gilterenin Mısardaki siyasetinin yakın. işeceğimi gösteren ve Üromer, er veya Milner'i hatırlatan bir isim tarafından temsil edilmesi fikrin- dedir. Gelecek sene LONDRA, 19 (A. A.) — İngiltere: | nin Mısır ve Sudan Yüksek Komiser. liğine tayin edilen sabık Çin Orta EL sisi Sör Miles Lampton yeni vazifesi- ne ancak gelecek senenin ilk gi — rinde başlıyacaktır. O vakte kadar GÇindeki elçilik vazifesile meşgul ok makta devam edecektir. —e— | Çekoslovakyada 16 Alman tevkif edildi PRAGA, 19. A. A. — Saksozya hududuna yakın bir O yerde olan Asch de Hitler taraftarlarınm pro pagandasma karşı zabıta tarafın- dan ehemmiyetli bir mücadele ha- Çekoslovsi:yadaki ırkçı. Alman fırkası azasından on altı. kişi tev- kit edilmiştir. Almanyadaki Hitlerci teşk dan şüphe edilen yirmi kadar kim senin evlerinde araştırmalar yapıl | sorgler. Romanyayı protesto | | BÜKREŞ, 19. A.A, — Fransız | ve İngiliz hükümetleri Bükreşteki mümessilleri vasıtasile hükümete gönderdikleri bir notada havale | muamelelerinin Romanya hüküme | tince tatili yolunda alınan tedbiri | protesto etmişlerdir. Mısır Başvekili Pariste PARİS, 19. A. A. — Mısır Bas | vekili Sıtkı paşa Lucerne'den Pa- ris'e gelmiştir. M. Hitler otomobille ne- kadar yol katetmiş? BERLİN, 19. A. A. <— Son 14 | sene içinde Hitler, otomobil ile Al man yolları üzerinde 1,090,000 kilo insireye yakm bir mesafe katet- | miştir. Bu rakam 33 defa dünya çevresi demektir. Avusturyanın Ankara sefiri İ VİYANA, 1S. A.A, — Avustur yanın yeni Ankara sefiri M. Buch berger vazifesi basına birinci teş- | rin içinde gidecektir. Telsiz telefonla terakkiler BERLİN, 19. A. A, Telsiz telgraf ve telefon sergisinde Gocb bels , Bangkokdaki telsiz merke- zinin Alman montörü ile telsiz va sıtasile konuşmuş ve kendisi Siam | daki Almanlara selâmlarını bildir | meğe memur etmişti İriandada mavi gömlekli- lere karşı DUBLİN, 19. A. A. — Serbest Irlanda hükümeti Adliye nazırı neşrettiği bir tebliğde, mavi gör- lekliler yarın geçit resmi yaptıkla kdirde bu teşkilâlın kanun ha İ ilân edileceğini bildirmiştir. 70 AĞUSTOS | Meselesi ikikat yapılacağını söyledi i Amundsen veGuilbaud'nun | zetesi İtalya ile Rusya arasmda va 1933 Avusturya meselesi de $ letleri meşgul ediyor PARİS, 19. A. A. — Havas bil diriyor : Petit Parisien gazetesi Al manya ile Avusturya arasındaki gerginlikten mütevellit vaziyeti u- mumi surette tetkik ederek diyor ki : | Almanyada nazi unsurlarının mütemadiyen yapmakta oldukları tahrikât karşısında Viyana hükü- metine müzaheret oetmek için Londra, Paris ve Roma hükümet- leri arasında noktai nazar teatisine devam edilmektedir. Muhtemel bir müdahale ve tavassutun şekli hak kında henüz bir karar verilmiş de- ğildir. Mamafih acilen iktisadi ve milli bir yardım yapılması hususu edilmekte olduğunu iz. Hali hazırda merkezi Avrupa- nın ihyasma dair mübalâğalı plân- ları tatbika kalkışmak muvafık ol- maz, çünkü böyle bir şey çok vakıt kaybettirir. Ve bir takım endişeler uyandırı İrak'ta Asuriler 'Londra sefiri Cafer Pş. tah- Londra» LONDRA Cafer Paşa Elâskeri, l m nda yakında m bildirmiştir. nin bu mesele | ile meşgul olacağını ümit etmektedir. Sefir, bu meselede iki mühim nokta- nım gözününe getirilmesi lâzmgeldi- ğini söylemiştir: I — Asuri Patriğinin vaziyeti, 2 — Asurilerin silâhlarını aldıktan sanra tekrar geri veren Fransızların hareketi. şişi Dörtler misakı ve Kont Bethlen MÜNİH, 19. A. A. — Volkischer Beohahter gazetesi dörtler misakı hakkında Kont Bethlen'in bir yazı sını neşretmiştir. Kont Bethlen bu makalesinde diyor ki : “ Büyük harpten sonra İtalya merkezi Avrupadaki nüfuz mınta- kasın genişletmiştir. İngilterede. dörtler misakını imzalamakla, İtal yan siyasetiyle ayni fikirde oldu- gunu göstermiştir. tayyareleri mi? STOCKHOLM, 19. A. A. — Da. gens Nagheter gazetesi, Transoe- deki muhabirinin Bjoernoen (Ku- tup denizi) civarmda ağlarmın i- çinde büyük bir ihtimalle Fransız Latham'ın olduğu zannedilen tay- | yarenin enkazını bulan balıkçılar la görüştüğünü bildiriyor. Bü tayyârenin 1928 © senesinde meşhur kâşif Amundsen ile Guil- baud'yi kutupta jeneral Nabile'ye | yardım için götürürken denize düştüğü batırlardadır. Balıkçılar tayyarenin enkazını | gemilerine almağa muvaffak ola- | amaçlanır. yada tayyare bayramı| MOSKOVA, 19. A. A. — Tasa | jansı bildiriyor : Dün bütün Sov- | yet Rusyada tayyare bayramı kut İulanmıştır. Bu münasebetle bütün gazeteler evvelce Rusya (tayyare sanayii katiyen mevcut olmadığı halde bugün bu sanayiin mühim su rette inkişaf etmiş olduğunu kay detmektedirler. talyan-Rus ademi tecavüz misakı PARİS, 19. A, A. — Temps ga kında yapılacak emniyet ve ademi tecavüz misakını söz gelişi ettiği sırada bu misakın Avrupa sulhu ve müvazenesi için yeni bir temi- nat mahiyetinde olduğunu yazmış tır. jAlman milli sosyalistlerin kongresi NUMBEJ RG, LAÇA.— Volff Ajansından 30 Ağustos” tan 3 Eylüle kadar yapılacak olan milli sosyalist fırka kongresi hazırlıklarma nezaret et mek üzre Başvekil Hitler buraya geldi ve büyük bir kalabalığın al kışları ile karşılandı. EM. Adolf Hitler akşam üzeri avdet etti. Altı aylık kontenjan listesi Heyet Vekilede görüşüldü. Neşrediliyor ANKARA, 19 (Telefonla) — Bugün öğleden sonra toplanan H yetivekilede yeni altı aylık kontenjan listesi tetkik edilmiştir. Listen yarın neşredilmesi muhtemeldir. İsmet Paşa salı günü geliyor ANKARA, 19 (Telefonla) — Başvekil İsmet Paşa pazartesi gü buradan hareketle Yalovaya gidecek ve bir ay kadar orada istirahat decektir. M. Herriot Ankaradan Lyon bele. diyesile telefonla konuştu ANKARA, 19, A, A. — Haric iye Vekili Doktor Tevfik Rüşt Beyefendi bu akşam Ankara Palas ta M. Herriot'un şerefine bir ziyafı vermistir. Ziyafette Başvekil Paşa Hazre tleriyle Adliye Vekili Saraçoğlu Şü rü C. H. F. Umumi Kâtibi Recep Beylerle bir çok mebuslar ve haric ye vekâleti erkânı hazır bulunmuş! ardır. Ziyafet fevkalâde samimi bi hava içinde geçmişi M. Herriot reii telefon mükülemesi yapmıştır. bulunduğu Lyon EE ile bu akşam uzun bir TAI. Cemiyeti 3 defa toplandı ISTANBUL,19.A.A.—T.D.T. Cemiyeti umumi kâtipliğinden T.D. T. cemiyeti umumü merk ez heyeti bugün 3 celse yapmıştır. Birinci celseye maarif vekâleti vekili Refik Bey reizlik etmiştir. kinci ve üçüncü celse, umumü kâtip Rüşen Eşref Beyin reisliği altındı açılmıştır. Bu celselerde karşılıklar klayu zu için ankete gelen rinde tetkiklere devam edilmiştir. cevaplar üze Aydın ve havalisinin incirleri IZMIR, 19 (Milliyet) tosta ge eyülde getirilecektir. Her sene Aydın ve havalisinden 26 ağın rilen ilk incir bu sene havaların serinliği yüzünden ancak beş İzmirde acıklı bir tren kazası İZMİR, 19 (Milliyet) — Bugün acıklı bir tren kazası olmuş ve Af- yonlu Şükrü Efendi isminde bir adam Halkapınar istasyonunda iki va gon arasında kalarak ölmüştür. Büyük bir Mançuri Mogol impara- torluğu kurulmak isteniyor MOSKOVA, 19 A.A. — bildiriyor: Pravda gazetesi, Çin'in Si syan eyaletindeki Şarki Türkistan hâdi- satımı tefsir ederelf büyük kömür, petrol ve altın membalarma malik olan mezkür eyaletin çoktanberi bazı haris imperya- iistlerin nazarı dikkatimi celbetmekte ol- duğunu iş'ar etmektedir. Bunların plânı bilhassa büyük Tibet imparatorluğu tesisi hedefini gütmekte- g A imparatorluk | Tibetten mada m, Siçenm ve Çim aaninisin Kemerin beş eger Hattâ bu plânı güdenler binnetice Man- gari, öç ve dep Magalaimn Tibet Siçu- an, Cahar, e Koza Sin- zyün eyak adaları dahil siz cak büyük bir Mi Mogol impara- torluğu kurmak isteyorlar. Sinzyan da mahalli bine çıkan son isyan jenerallerinden Matsuin bulunmakla i- di. Asiler Sinzyan'ın en büyük şehirle riden Çarkent ve Kaşgir şehirlerini ele geçirdik! i eyaletin merkezi olam a) şehrini dahi son za- a kükümeti alo) Dunkan <den yeni mahalli Çin bilkümeti bas idari siformları eee kü tatbike vaz ve milletlerin taleplerini: harek, itilifa muvaffak oldu. Soryet aleyhtarlıkı giyaseti içim, bir 5 mevzi telâkki edilen Orta Asyanın ele eçirilmesi için düşünülen vasi plânları tahakkuk ettirmek üzere hazırlıklar ya- pılmaktadır. Tatbikatta ihtilâf çıktı Liman talimatnamesinin tatbikı için bir komisyon teşkili muhtemel Yeni Istanbul Limanı Nizamnamesinin. tatbiki hazırlıkları deyam etmektedir. Kıhtımlarla şamandıradaki vapurlar ara- sında gidip gelen sandalların gümrük i- ! daresince salon gümrüklerine bağlanmak istenmesi etrafında gümrük ve belediye, İ vapur yolcularınm ancak gümrük salon- ları haricinde uğurlanıp karşılanabilecek- leri etrafında da Gümrük - Deniz Tica- veli arasında noktai nazar fi de vam etmektedir. Deniz Ticaret Müdür- lüğü, vaparların polis ve gümrük | kon- trolunun Çanakkale ve Karadeniz boğaz- larından itibaren vapurlar limana gelinci ye kadar yapılmış olmasını mizammame- nin âmir bulunduğumu ileri sürmekte dir, Buna mukabil | gümrük idaresinin noktai nazarı, vapurların gümrük kont. rolu ile yolcu eşyasının muayene ayrı şeyler olduğu, kontrolun yol pılabileceği, fakat eşya muayen: cak salonlarda icra edilebileceği merke zindedir. Maamafih, gümrük (idaresi, vapur yolcularının rıbtımjarda selâmet. lenmesi ve karşılanmasının menediknesi için henüz emir vermemiştir. Aldığımız malümata göre, ber türlü surtefehhümlere mahal kalmamak üzere Gümrük Başmüdürü Seyfi B. bu husuz- ta Vilâyetle temas ettikten sonra görülürse, yümrük, belediye ve liman i dareleri mümessillerinden mürekkep bır komisyon teşkil edilecek ve bu kom yon, yeni liman mizamnameşimin Kati katımı kararlaştıracaktır. Muayene memurları kursu açıldı Karsa devam eden memurlar Gümrük muayene memurlarına, yeni tarife mucibince pamuklu mensucattal elyaf adedini tadat usulünü öğretmek ü- sere dün sant 15 te hir kurs açılmıştır. Gümrük Ba, ü Seyfi B. ve gümrük ler müdürlerile Bakıriy Bez fabrikası müdürü Fazıl B. kursun küşadında ha Zr bulunmuşlardır. Fazıl B. tedrisat deruhte eden mühendis Muzaffer B, i muayene memurlarına tanıtmıştır. Kurs. ta haftada 3 gün münavebe ile muaysna memurları ders görecsklerdir.