30 Mayıs 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

0 p t iş gi pir se gi nd, Ahmet Tiz gPhan OTOJİRLER Havadan ağır olan uçuş cihazları: u dikkat olanı, hiç şüphe e bi otejirlerdir. e i bit kanatlar yerine, şakuli © bir add etrafımda, boşta dönen, müte- “— kollu bir pervane bulunan ve â- ötejirelerden bu noktada ayrılan Hirler, nm en emin turizm tay- a mem Öner sleler i mak İpi tarif İçin, tarihçetini Otojir! Ptojir, bir İspanyol buluşuduru. nin Zgıyanın eski Nazırlarmdan biri- pğlu olan Cierva, genç yaşında, a- modinamik hâdiselerile lâkadar ol- için bağlıyor. 1914 te bunları tetki- a, Fititiyor. 1917 de, henüz 25 yaşın- Yor, Te yes metalin bir İlk Tay seridir. Ciceva'nır bu ilk eseri çok yaşamıyor. anlat- İspanyol tayyaresi, panyol tayyaresi © Cirva'nin e- Bir Otojir birinde, sürat erde ve havada görünüşü Yeni gümüş ve Nikel para b (Başı 1 inci sahilede) Jikel yeni paralar elde bulunanlar. A değiştirilmesine de başlanacaktı Darphane müdürü Fuat Bey ibadele krsmen Maliye şubele, en de Darphanede yapılma; uğ ir, ,< Börülmektedir. Darphanede pa. hı, ân 22 makinedir. Vaziyet icabı sal kinelerden büyük bir kısmının leyg rılması icap edecektir. Makine- İacaka Pir Kısmı da yedek olarak ka- Darp. Yeni paraların basılacağı İmiz genin tarihçesi hakkında aldı- Dulda Talimatı kaydediyoruz: İstan- na let, p* tarafından para darbı- amuştır. Jb Mehmet tarafından ear İle darph sı Be - akat resmi darp- Ik müessese, 1 inci me namile Beyazıt- a tesis ettiği darp- ane Şimdiki binasma mese 1139 nakledil- halden itibaren para elk yal, nız İstanb taki in Simkeyi hanedişhir handa git ve 1258 ge WP ve imaji I i | acaip isimli ve acaip şekilli uçuş | çakılıyor. Pilot kurtuluyor, ve tayya- Te parçalanıyor. Cierva'nın bu eseri genç yaşında ü- ful ediyor. Ufal ediyor ama, yerini de boş bırakmıyor. Onun yerine o acaip ia caip şekilli cihaz doğuyor. Filhakika Yuan Cicvra, tayyare ka- zalarmın sebeplerini ararken, en bü- yük kazaların Osürat (| zayintların- dan ( pert - dö - vites ) ileri gel diğini anlıyor. Bu buluş, Cierva'ya ye- ni bir tip ilham ediyor... Öyle bir tip ki, onda sürat zayiatile yere çakılmak cak olarak meydana getiriyor. Bu oyuncak kanatsız bir tayyare taslağıdır. Kanat yerine; şakuli | bir mihver etrafında serbest dönebilen, beş kollu bir pervane vardır. Bu per İ vane, gövdenin üzerinde, iskeletini andırmaktadır. Her tayyarede olduğu gibi, oyunca» ğm ayrıca, sürücü bir pervanesi (de #dlosu Cierva, bu ikinci pervaneyi çevir- mek için, motör yerine burulmuş bir Iâstik kullanıyor. Oyuncağın iniş takımları, takımları hep âdi benziyor. Cierwa şöyle hesaplıyor: Burulmuş lâstiği serbe: öndeki pervans dönerek tayyareyi i- leriye sürükler. Bu ilerleme sayesinde husule gelen hava cereyanı, şakuli per- kollarma çarpar © ve onları e başlar, Kolların dönüşü tayyareye kaldırıcı bir kuvvet verir ve bu kuyvet ile tayyare hayalanır. Daha ilk tecrübede Cievra muvaf- fak oluyor ve hesaplarının doğrulu. Zunu anlıyor, Artık küçük oyuncağın kocaman bir uçuş cihazı olarak imaline bir e: gel kalmıyor ve bugünkü otojir mey- dana geliyor. 1928 de C.7 nin İngiltereden hav. lanarak Manş denizini geçtiğini gö. yoruz. Bu uçuş, 225 beygi bir mo- torla ve satte 115 kilometre | süratle Yapılıyor. — Manş denizi uçuşuna, yolcu üle, iştirâk eden bir pilot ihtisasatını söyle hülâsa ediyor: Adi tayyarelere alışmış olan bir u- kuyruk tayyarelerinkine döndi MILLIYET SALİ f Çe saiyd lometre saattir. 30-- MAYIS f 1933 İngiliz hava kuvvetlerinde bir filo uçuşu 7 gi 1 — Gündüz bombardımanlarından mürekkep olan bu filo müşterek uçuş talimleri yaparken tespit edilmiştir. Tayyareler uçuş vaziyetlerini değiştirirken, râsutlar ellerini kaldıra- rak bunu diger tayyarelere haber vermektedirler. 2 — Parisi Londraya bağlıyan hava yolu bu yeni tayyare ile 1 saat 20 dakikaya inmiştir. Bu seri postayı tesis eden şirket Air - Ünion'dur. Resimde görüldüğü veçhile, tayyare üç motorlu olup seyir sür'ati 220 ki. | 3 — Bu gördüğünüz kaçak bir yolcu değildir. Tayyareden ip sarkı. tarak, tayyare uçarken cambazlıklar yapan meşhur bir akrobattır. Murcaux firmasının Boulogne, Mu- reaux daki fabrikalarında yeni pro- totipler hazırlanmaktadır. Fransız ordusunda uzun keşif ve gece avcılığa tahsis edilmek Üzere imaline başlanan 50 tayyarenin birin: cisi ikmal edilmiştir. R 2 tipinde olan ve 650lişer beygir- lik Hispano motörlerile techiz cek olan bu tayyareler ikişer kişilik- ir. Tayyarelerin faaliyet sahaları 900 1000 kilometre nısıf kutrund. lacak ve süratleri 300 kilometre: lacaktır. ».. S.T. A&. de prototip tecrübeleri. — Bp 3 122 öpinde bir S.E. C.M. lanının favkalâde hamule ile — 700 kilo bomba yerine 1400 kilo bomba— tecrübeleri yapılmaktadır. Ayni tipin, 100 beygirlik bir Hispa- | ne ile mücehhez diğer bir: * nümume- sinde molor arızaları tecrübeleri tehir edilmiştir. »#* 121. — 75 beygirlik Mau- Mawbowsrin bir Pobjov motorile mücehhez görüldüğünden | | boussin 121 rin tecrübelerinde bulu- nan evsaf şudur: 1000 Metreye çık 3500 Metreye çıkı Azami sürat: 200 kilometre . İniş sürati: 70 kilometre — Faaliyet sahası (iki râkip ile): 700 metre nısıf kutur. ». Spat - Bleriot — 510, — 12Xbr pinde'bir Hispano motorile mücehhez Spard - Blöriot 510 un tecrübeleri pılmış ve şu evsafı tespit edilmiştir; (Uçuş nizamındaki sikleti 1615 ki- logram) 3000 Metreye çıkış: 3. 30 saniye 4000 Metreye çıkış: 4. 40 5000 Metreye çıkış: 6 dakika 6000 Metreye çıkış: 7 d. 50 saniye 8000 Metreye çıkış: 13. 10 saniye saniye 10000 Metreye çi 2365 Devirdeki süra re — saat, 1685 Devirdeki sürati: 212 kilomet- re — saat, : 315 kilemet- gucu otojire binince, evvelâ hoşa gi iyen bir tesir altımda kalır. Fakat biraz sonra bu tesiri geçer | ve onun yerine bir emniyet hissi kaim olur. Otojirde kalkışlar inişler bati bir asansörü hatırlatır. Otojirlerin, normal uçuşlarda ve ba- zi noktalarda, âdi tayyarelere | faik oldukları şüphesizdir. Bu faikiyeti şu suretle hülâsa edebiliriz: irisana Balkanlı Murahhaslar (Başı 1 inci sahifede) kan vicdanı vücut bulduğunu ve bu haf. ta zarfında toplanan Balkan Ticaret O- dası konseyi ile Balkan gümrük ittihadı projesini tetkik eden komitenin mesaisi- Bin Balkan memleketleri umumi efkâr- na mutabık olduğunu ve bu sayede yük Mefkürenin hakikat olabileceği şöylemiş ve bu maksatla Türkiye Cüm- wiriyeti tarafından gösterilen muzaha- veten şükranla bahsetmiştir. vat murahhasr M. Ancopulos'da ma Balkan Ticaret Odaşmın. alt hir gp emleketi . iktısndi hayatında şühim hizmetler ifasına memur edildiği- pi söylürerek buhranın Balkan memleket iye Balkan Bir- Tahir B..ye Odaya verdiği eha si teşekkür etmiştir. yetten do: Bular murahhası M. Pecfte Balkan Ticaret Odasının ebemmiyetinden bah, setmiş, memleketimizde gördükleri yi. safirperverliğe teşekkür etmiştir. Ziyafetten sonra murahhaslar Feshane fabrikasını ziyaret etmişlerdir. Bugünkü proğram Bugün öğleden evvel müzeler ziyaret ve öğleden sonra da bazı fabri- kalar gezileceketir. Bumünden sonra murahhaslar bir kaç Yün zarfında memleketlerine dönecekler eni, 5 sine verilmiştir. Eski devir. Pane Eminler marifeti > ape a niyet ll der ape in memurların elle hum Ferit Beyle Merkez Bankası mü kınlarından Nivasi Asın Beyin ida . Sahillerimizde Posta seferleri (Başı 1 inci sehifede) den itibaren on beş gün içinde iktsat Vekâletine bir beyanname vermek sure- tile şirkete iştirak talebini bildirmiş o- lanları ihtiva eylemek üzere üç ay zarfm da teşekkül edecek bir Türk Anonim Şirketinin de deniz yolları işletme mü- Sürlüğü ile birlikte muntazam posta se- ferleri içinde çalışmaya hakkı olduğu kanunun meriyeti tarihinden itiha- ren üç sene sonra asgari bir milyon li- ra tediye edilmiş sermaye ile teşekkül edecek olan Türk Anonim şirketlerinin de bu müesseseler ile birlikte çalışmaya hakları olacaktır. Tapu için harç alınmıyacak Tapu tabririne dair 474 numaralı ka- nunun sekizinci maddesinin tadili hak- kandaki kanun kabul edilmiştir. mahsus olmak üzere binde bir tahrir res- mi ahnacaktır, Bu resim vergi ile birlik- te ve müsavi taksitlerle almacaktır. Evvelce tahakkuk ettirilip henüz tahsil olanmıyan tehrir resimleri de bu nisbe- te tabidir. Tahrire esas olan beyanname ve diğer bütün vesikalar veraset senet- leri ve heyetin vereceği kararlara âit i- lâmlardan bir güna harç ve kaydiye ve damga resmi alınmayacaktır. Türkiye cümhuriyeti ile İtalya & sında aktedilmiş olan bitaraflık, zlar. ima ve adli te muahedenamesinin. temdidine dair protekolun tasdikine ait kanun lâyihası müzakere ve kabul edi- lerek yarın toplanmak üzere içtimaan ni- bayet verilmiştir. —n .amanında Yapılmıştır.. Ferit Asım Beyler darphanenin se oluşunda başlıca â- .. Darphanenin yeni müdürü Fuat Bey de darphanede faydalı birkaç icraatiyle temeyyüz et miştir. Damga pulu matbaasında te- izam Fuat Beyin eseri. 1 - Otojirlerin ufki O uçuşlurındaki asgari Ve azami süratleri | arasmdak' farkları âdi tayyarelerinkilerden ü defa daha büyüktür, 2. İniş süratleri, âdi tayyarelerinki- lerden 9 defa daha küçüktü 3 . Ayni siklet ve takat için, otojir- lerdeki azami sürat tayyarelerdekin- den dâha fazladır. Necip DÜRRÜ Fransada prototipler veresmi tecrübeler! KISA HA Amerikada yeni bir nakliye tayyaresi oekhood o müesseseleri iki Omo toru (Partt and Whitney o “Wasp- Junior» 420 OC. V. ) yeni bir nakliye tayyaresi meydana getirmiştir. Bağajlarile beraber 10 kişi alan bu tayyare monoplan tipinde olup iniş takımları toplanabilmektedir. Tamamen madeni yapılı olan alümin) bu tayyarede kanatlar lonjeronludur. Tayyare kanatlar içine yerleşti miş ve herbiri 454 Hitre henzin alabi- len ili depoyu hamildir. İki motörün saat başma (sarfiyatı 218 litredir. Tayyarenin evsafına gelincet Boş iken sikleti: 2450 kilogram. Nakil hamulesi: 1500 kiloğram. Azami sürati: 345 kilometre saat. Yol sürati: 288 kilometre sa İniş sürati: 104 kilometre saat. 1 Dakikadaki çıkış kabi metre Tavan: 6120 metre Faaliyet sahası: 895 kilo metre Ağır yağ motörleri Meroödes — Benz Fabrikalarım- da, ağır yağ ile çalışabilecek yeni bir tayyare motoru hazırlanmaktadır. V şeklinde 12 silindi, len bu motor | Pistonların seyi kuturları 210 milimetre olacak her silindirde iki kalbul iki huruç süpa- bı bulunacaktır. Süpap itecekleri bilyalı yatakli çinde hareket edecek ve motorun ilk çalışması tazyikli hava ile yapılacak- tır, Bu yeni motorun takati 700 — 900 beygir ve tespit edi Cür- tek © Tayyare kazası ti- Ludovis Arrachart Fransanın tanınmış tayyafecilerin- den ve eski mesafe rekortmenlerin- den Ludovic Arrachart, 23 Mayıs saba- hi Deuisch küpası için Chartres de antreneman yaparken sürat kaybe- 'derok sukut etmiştir. KABİNE İÇTİMA! Ödünç para verme işleri kanunu Meclise verildi (Başı 1 sahifede) 'dünç para işleri ile meşgul olan hakiki ve hükmi şahıslar bu ka- kümlerine göre İktısat ve- kâletinden izin almaları lâzım ge- lecektir. Amönim Limitet kooperatif şir- ket şeklindeki bankalar ise bu i- zin usulüne tabi olmiyacaklardır. Bu işlerle uğraşanlar bu kanunun imeriyetinden itibaren - üç ay için- de ve bundan sonra her sene ma- yis ayi içinde beyanname verme- e mecbur olacaklardır. Beyannameye borçlulardan a- lınacak faizlerin en yüksek haddı yazılacaktır. Senede yüzde on iki- den fazla faiz alacak olanların borçlulara tahmil ettikleri şartla- rı beyannamelerine ilâve etmeleri mecburi olacaktır. İzin usulüne tabii hakiki ve hük mi şahıslar yaptıkları ödünç para işlerini noterlikten tasdikli | bir deftere müfredatile yazacaklar ve bu defterler İktisat vekâleti tara- fından tetkik edilecektir. Her hesap senesi sonunda def- terlerin birer sureti İktısat veki letine gönderilecektir, Ödünç para verme işlerile uğ- raşanlar ödünç para alanlara dünç para miktarını, şartlarını gös teren imzali bir vesiks verecek- lerdir. Bu işlerde yüzde on ikiden fazla alman faizler aşağıda yazılı nisbetlerde para c na tabio- Yüzde onikiden onbeşe kadar- dan yüzde onbeşten onsekize kadardan kizden yirmi dörde kadardan yüz de doksan, yirmi dörtten otuza ka İ dardan yüzde doksan beş, yüzde otuzdan yukarı olanlardan yüzde yüz. Kabul eyledikleri vadesiz ve va deli mevduata yüzde beş ve altı. da lâyihada para cezaları vardır. Ödünç para verme işlerine ta- vassüt edenlerin ödünç para alan lardan herhangi bir nam ile tavas süt ücreti almaları yasak olacak- tar, Tefecilik Lâyihada tefecilik için bir fa- $ıl vardır. Bu fasildaki maddelere göre izihsiz faizle para o vermeyi itiyat eden şahıslara ve beyanna- melerinde yazılı faiz hadlerinden fazla faiz alanlara veya faiz had- lerini muvazaa ile gizleyenlere te feci denecektir. Tefecilik suçunu işliyenler bir aydan bir seneye kadar hapse ve beşyüz liradan onbin liraya kadar ağır para cezasına mahküm edi- leceklerdir. Ayrıca iki seneden beş seneye kadar amme hizmetlerin- den memnuniyetlerine karar ve- rilebilecektir. Bu cezalar tecil edilemiyecek- tir. Bu suretle mahküm olanların izin vesikaları iptal edilecektir. ikleti 950 kilogram olarak | zde yetmisbeş, on se- | dan fazla faiz verenler hakkında | | sek, üçüncü katerori hafif P2 BERLER Viyana Rallye'sinde Alman tayyareciler Viyana Rallye sine iştirik etmek ü- zere gelen tayyareciler, Bavyera o Ad- liye Nazırınn Avusturyadan hudut harici edilmesi üzerine, Rallye'ye iş- etmemeleri için Alman Hükü- metinden emir almışlardır. Berlinde yeni bir fabrika Berlin'de 500.000 mark sermayeli yeni bir tayyare fabrikası tesis edil- miştir. Bu fabrika, başlıca, turizm ve mektep tayyareleri inşa edecektir. Fabrikada yeni bir kaynak usulü tatbik edilecektir. Sabih ada yerine vardı Westphalö Gemisi, o cemubi atlası denizinde, demirliyeceği noktaya van muştur. Bu gemi Avrupa, Amerika ve Ce mubi Amerika arasındaki hava servis sinde istasyon iskelesi vazifesini göre cektir. Yeni bir hava devi Japonyanın Robe fabrikalarında inşa edilmekte olan, 12 tonluk | Kawa nassi hava devi yakında suya indirile- cektir. 22,50 metre 6,70 metre yüksekliğinde olan bu sefine her biri 800 beygir kudretinde üç Rolls - Roy- €s motoruna malik bulunmaktadır. Bu hava devinin saatte 200 kilormet- velik bir sürat temin edeceği zanme- dilmektedir. Halif tayyare ile yeni mesafe rekoru 24 Nisanda kumandan Pedento ile Nuvolli, 75 beygirlik bir tayyare ile 886,677 kilometrelik Milano — Bren- a yolunu bir hamlede katede- tulünde, tayyare, mesafe rekorunu kırmışlardır. Italyan hava klübü bu yeni rekorun resmen tescilini istemiştir. Eski rekor 636,050 kilometre Lecointe - Reginensi de idi İngilterede yeni avcılar C. Hawker Engineering Co. ) Mücsse selerinde (Fury) tipinden müştak ye- ni bir avcı meydana getirilmiştir. Ba tayyarenin, askeri techizet ile, sürati 400 kilometre saattir. ile İngiliz hava kuvvetlerinin muhafız bölüklerinde bulunan (Fury) lerin a- zami süratleri 333 kilometre - saattir. Eskilerde oldEğu gibi, yeni tipte de bir (Rolls - Roy) motorü | kulla nılmıştır. Şu farklaki, Omotorda bazı tekemmüller yapılmıştır. Tayyarenin hususiyetlerin gelince: Kanatlar kısaltılmış; tekerleklerin ü- zerleri örtülmüştür. ir ve hervakil nan tehlikesi 3 en çok istimal ol bir ilaçtır. ame bn VE einen çe ——— mahkümiyetin infazından sonra üç'senenin geçmesi şarttır. Muvakkat madde Lâyihaya merbut su muvakkat madde hususi ehemmiyeti haizdir gayri menkulle temin edilipte se- nelik faiz yüzde onbeşi tecavüz e- den borçlardan vadesi hulul etmiş bulunanlar bu kanunun neşri rihinden itibaren beş sene mi detle aşağıda yazılı şartlar daire- sinde tecile tabidir. a — Bu kanunun neşri tari deki bakiyei zimmet en çok yüzde dokuz faiz hesap edilir. b — Her sene nihayetinde işli- yecek faizlerin tamamı ve borcun yüzde yirmisi ödenmiş bulunacak tır, ödenmediği taktirde tecil hü- kümsüzdür. Teminat makamında teferrü edilen gayri menkuller ü- zerindeki mülkiyet hakkı teferrü tarihinden itibaren hüküm ifad. ere ipoteğe tahvil edil