16 Nisan 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Tarihi tefrika: 147 93felâketleri ve İgnatief İgnatief, Avrupada Türk toprağı | bırakmamak Diyerek, işi geçiştirmek istedi. Fa- kat İngiliz Sefiri. başvekilde ümit bi- cakmak istemedi: — Babıâlinin şu kararını şimdi dev- İetime yazarım. Fakat donanma ku- Lr kat'i emir verilmiş oldu - #unu Londra bildirmişti. Şu hale göre hükümetimin bu karardan rucuu mümkün olamaz zannederim. Diye cevap verdi. rı ve Çarın emarile tada, eğer İngiliz manma gelirlerse kendisinin de ona karşı ihtiyati bir tedbir alacağını bil- dirdi, leri tanka kat etmedikleri © takdirde ordumuz kuvvei cebriye istimalile İstanbulu iş- gale mecbur olacaktır. ALEKSANDR il. , Bu telgraf, İstanbulda pek büyük bir telâş uyandırdı. Rus ordusunun sulban, yahut cebren İstanbula girişi, ke: Telâşm derecesi o kadar büyüktü ki her ağızdan başka bir ses çıkıyor- du. Bir aralık Dahiliye Nazırı da ©- © bütün Rumeliyi kaybetmektense Me- sırı Fransaya, Suriye ile Kıbrısı İngil- tereye vererek onlarla ik etmek, padişahı alıp Geliboluya götürmek ve İngiliz filosunun himayesi altında son nefese kadar dövüşmek fikirlerini ile- riye sürüyordu. İhtiyar Namık Paşa, — padişahla hükümetin A geç mesini, Bursada müdafaa tedbirleri a- © ammasını münasip görüyordu. Cevdet © Paşa ise Mısır ve Suriye Hicazın anah- oraları elden bileceklerine hükmediyor, kendi top- çu kuvvetini bu işe yetmez buluyor. “du. Gelibolu yarımadası üzerine yü- rüyen Ceneral Gerko'nun © raporları hevesindeydi baret göstermiş olan Ahmet Muhtar Paşanm Çatalca istihikâmları üzerin- de daha fazla kökleşmiş hükmetmekte haksız değildi. Grandük Nikola, Marmara sahillerinde ordunun iaşesi müşkül olacağını, bütün Rumeliden dökülüp gelen yürekleri yanık muha- cirlerin İstanbulda toplanmış olduğu- nu, bunların Rus ordusuna karşı bir kuvvet teşkil edeceğini, fazla olarak mağlâp ourlarsm İstanbul Hıristiyan. larını kılıçtan geçireceklerini, belki de saraya hücum edilerek | padişahım öldürüleceğini de ileri sürüyor, ayak sürüyerek İstanbula hücumdan geri durmağa çalışıyordu. Bütün orduda bir bıkiemlık vardı. Ceneral İgnaticf ten başka kimse tekrar dövüşmek is- temiyordu. İngiliz filosu Bolayıra uğrıyarak 8- dalar önüne gelmiş, padişahın telgraf- ları, ricaları üzerine tekrar kalkarak Mudanya ve Gemlik sahillerine çekil- miş, oradan bir daha Adalar önüne yol almıştı. İngilizlerin bu karışık ha- reketleri, bidayette İngiliz filosunun gelişinden ürken Türk devlet adamla- run İngiliz Sefiri tarafından çevrilen entrikalar saplanarak © gittikçe bu işi hoşgörmeğe alışmaları nihayet “Çarın Grandükün de sabırlarını tüketti. İngiliz filosunun bu oyunlarma ordunun İstanbul kapılarına yü- rümesi emrini verdi. Grandük te ordu nun Çatalca önünde di karargâhmın da Ayastafanosa nak- lini kararlaştırdı. Çar karşı getirilmesi yeti idi. İşnatief buna karşı bi vurmaktan geri duramazdı. Saffet Pa- şa Edirnedeydi.. Hariciye umurunu yeni Adliye Nazırı Asım Paşa vekâle- ten idare ediyordu. Fakat dümen asıl Başvekil Ahmet Vefik Paşanm elin- deydi. Onu başvekilin iki yüzlü bir siyaset yapmağa çalıştığını bildiriyor. du. İgnatief, bunun üzerine, hareketi- z içi ne daha fazla resmiyet (o vermek ikinci murahhas olan Nelidof'u dı nma alarak Saffet Paşayı ziyaret et- wM. ( Devamı var ) a) de Nelidof, daha evvel İg- natiePin Sefirliği zamanında sefaret müsteşarı idi. Muharebede v harargâh siyasi müşaviri olmuştu. Bi- tâhare İstanbul Sefiri olmaş, uzun müddet Rusyayı İstanbulda temsil et- miştir. ———— Gelen karşılıklar 21 inci Liste Fark: Başkalık, Farz-Farzetmek: De- yelim ki. Fasile: Soy. Fehamor Anlayış- İlke. Feza: Boşluk. Fazla Çok. Felâket Kötülük. Feragat: Vargeçme. Fert: Tek kişi. Fesat: Bozukluk. Fesih-Fesh: Bozma, Fesahat: Açıklık. Boşiktaş 19 cu mektep emuallimleri: ... 27 inci Liste * Kişi, Şahit: Gören. Şahsiyet: Gürül. Şeke Leke. Şair: Ölçülü söz söyliyen, Şiir: Ölçülü söz. Şataret: Se- vinç. Şevk: İstek. Şart: Bağ. — Şayia: Sözyayımı. Şer: Kötülük. Şeref : Ün. Şeriat: Doğru yol. 3 Beyoğlu mıntakası ilktedrisat müfettişi ğindert. Emanet: Gügenerek , şehir emaneti. o Emare: İz, nişan, : Dilek, ummak, o Emin: Güveni Ten, doğru, İnanılan, şehir veya Darül. fünün emini. Emniyet; | Kurkusuzluk, 34 üncü ilk mektep musllimleri ... Efsane: Masal, boş lâkırdı. Ehemmi- yet: Değerlilik, benimsemek, Ehil: Ba- sarma, becerme. Elbet; Hay hay, doğ- ru, şüpbesiz. Elim: Adel. Emenet 1. manıp bırakma, Emare: İz, belirmek. Emel; İstek, dilek, umma: Emin: İna nılan, korkusuz doğrucu. Emniyet: Gü- kusuzhuk. surette yerleştiğini görteri. | venme, korl Beyoğlu 15 inci mektep, eml MİLLİYET PAZAR HARİ 16 C NİSAN 1953 İ ABERL . . Bir hadise Hitlerciler Fransız top-| rağında nümayiş yaptı; METZ, 15. A, A, — Üniformalı | bir Hitlerci grupu bu sabah Nazi | bayrağı olan bir otomobil ile El berfeld'den buraya gelmiş ve is- tasyonun önünde durmuştur. Halk bunları yuhalarla karşılamıştır. | Polis memurları müdahale ederek Hitlercileri karakola götürmüş ve | kendilerin Almanyaya ( dönmeğe davet etmiştir. Mahalli hükümet | hâdiseden haberdar edilmiştir. Protesto | Almanya İngiliz hükü-| metini protesto etti | BERLİN, 15. A. A. — Volff A. jansından : Alman kabinesi, Almanyanın Londra Sefirini Almanyanın da- hili işleri hakkında Avam Kama. rasında yapılmış olan bazı beya- karşı protestoda bulunmağa Japonlar Rus demiryo'- larına göz koydular | MOSKOVA, 15. A. A. — Taş Ajansı bildiriyor : İzvestiya gazetesi Çita muhabi- | rinden aldığı bir telgrafı neşret- mektedir. Bu telgrafa göre Japon makamatı Sovyet Rusyaya ait o- lan Çin Şark demiryolarına vazi- yet için hazırlıklara başlamışlar. dır, Bunun için bir takım ihtilâf mevzuları araştırılmaktadır. Mez- kür hat üzerinde bulunan İokomo- tif ve vagonlarm Sovyet Rusyaya götürülerek orada (alıkonulduğu hikâyesi bu cümledendir. Sovyet Rusydaa alıkonulan lokomitif va- gonlar esasen mezkür halta ait ol- mayip o hat üzerinde transit ola. rak işleyen makiye ve vagonlar. dır. Eski Alman veliahtı İtalyada ROMA, 15. A, A. — Gazetele- rin verdikleri haberlere göre eski Alman Veliahti o! ille Napo- liye gelmiş ve hiç dütmüdan Sor- rente'e gitmiştir. Mussolini'nin bir makalesi ROMA, 15. A.A. — Gazeteler, M, Mussolini'nin küçük itilâf hak- kında yazdığı makale için ecnebi gazetelerinde yürütülen mütalea- ları olduğu gibi sütünlerına geçir- mektedir. | Bu makale Alman efkârı umu- | miyesinde çok müsait bir tesir yap mıştır. Alman efkâr; umumiyesi Milletler Cemiyetinin 1919 tarihi | muahedelerin muhafızı olmak Se- voyesine inmemesi, fakat Millet- ler arasında hakiki bir sulhun mü dafan vasıtası olmatı lâzım gel- diği fikrindedir. Temps gazetesi —de bu yazıya fevkalâde bir ehemmiyet vermek- te, bu makalenin İtalyan hükümet reisinin hareket tarzını tanzim © den fikirleri kuvvetli bir surette | aydınlattığını yazmaktadır. Selânikte infilâk opç; i mühimmat de - posunda şiddetli bir infilik vaki olmuştur. Mühimmat deposu kâ - | dır. milen harap ve depo içinde bulu- | nan umumi harpte itilâf kuvvetle- | ri tarafından terkedilmiş olan eski mühimmat tamamen berhava ol- İki kişi parça parça olduğu gibi diğer iki kişi de ağırca yaralan- maş, halk infilâkın O şiddetinden fevkalâde korkmuştur. İnfilâkın bir ewikast olduğu | tahmin edil - Bulgar maliyesi SOFYA, 15. A. A, — Bulgar bü- kümetinin talebi üzerine harpten evvelki istikrazlar tahvilleri hâmil leri ile yapılmakta olan müzakere- ler dolayisile memleketin mali va ziyeti hakkında tetkikat yapmak için Bulgaristan'a gelmiş olan Mil letler Cemiyeti murahhasları, işle- rini bitirmişler ve dün akşam Bul garistan'dan ayrılmışlardır. Murahhaslar, raporlarını ay ni | hayetinde Milletler Cemiyeti ma- li komitesine tevdi edeceklerdir. Murahhaslar, tahkikat esnasın. | da mali kalkınmağa âit teknik me * selenin halli gayri kabil olmadı. | öne görmüşlerdir. İ mesi muhtemeldir. İ gizli malümat topladığını bu işle- , Karar salıya verilecek Moskovadaki muhakemeyi bütün dünya radyo ile dinliyor MOSKVA, 15. A. A. — İstiç- vapların ve okunacak O iddiana- menin yarın bitmesi muhtemel- dir. Fakat bazı maznunların mu- hakemesi ve hâkimler arasmdaki müzakereler devam edecektir. Hükmün ancak salı günü veril- Şahitler ne diyor? MOSKOVA, 15. A. A, — Tas A- jJansı bildiriyor: Yüksek mahkeme dün de suikast ve casusluk maz- nunlarının muhakemesine devam etmiştir. İvanov elektrik merkezinin mü dürü Lobanof, suikast teşkilâtma dahil bulunduğunu makinalarda bir çok tahribat yaptığını ve harp esnasında merkezi işleten su ben- dini yıkmak için Nordvald ile bir- likte bir plân hazırlamış oldukla- rını itiraf etmiştir. M, Lobanof bu işler için Nordvald'dan 5000 rub le almış ve bunun 2400 rublesini arkadaşlarma (dağıtmıştır. Maz- Bunlardan Lebedef de Lobanofu ile beraber çalışmış olduğunu ve harp dairesinin istihbaratı hakkındaki omalümatı (O Balkim Metro Vickers mühendislerinden elliota verdiğini söylemiştir. Maz- | Bun İngiliz Nordvald Sovyet Rus- yaya yaptığı hizmetleri ileri sür- rek namusu dairesinde çalışmış olduğunu iddia etmiştir. Fakat Al lık Nordvaldin bü sözleri hilâ- fına olarak makinalardaki bozuk- lukları kendisine haber £ verdiği halde mümaileyhin bunları düzelt mediğini ve bu yüzden infilâklar ve mühim hasarat vukua geldiğini söylemiştir. İvanov merkezinin ustabaşısı maznun Sievert, Thornthon ile mü nasebette bulunduğunu ve onun talimat ile tahribat yaptığını ve rinde para aldığını beyan etmiş- tir. Thornthon bu ifadeyi reddet- miş ve Sieverte pars verdiğini ve köndisine firmanın" bazr işlerini gördüğünü söylemiştir. Moskova | elektrik merkezinin işletme mü. | dürü Sotkuruşkein, 1927 den 1932 | © kadar bir çok tahribat yapmış ol duğunu. bunu Thornthon 'dan al- dığını itiraf etmiştir. Üç nokta Vashington mülâkatı- nın gayesi nedir? NEVYORK, 15. A.A. — M. Valter Lippmann, Nevyork Herald Tribun gazetesinde Vashington mükâlemelerinin başlıca 3 gayesi olduğunu yazmaktadır: 1 — İşsizliği ortadan kaldır. mak, zira dünya tekrar işe başla- malıdır, yoksa harbe doğru gidik miş olur. 2 — M. Roosevelt'in yeni idare- sinin iktisadi nasyonalizme niha- yet vermiş olduğunu ispat etmek. 3 — Londra konferansınm akame te uğramasının, fiyatlarm düşme- sinin ve nakit sahasında iri lıklar vukuunun önüne geçmek... Çünkü müsibetin kökleri bunları. M.Li bilhassa bir Fran siz - tapir > Aserilmi itilâfı vü. cude getirileceğini ümit emeke ve M. Herrio'nun Fransız mümessili olarak inihap edilmiş olmasından we memnuniye izhar eylemek. tedir. Eski bir Avusturya nazırı ne diyor? VİYANA, 15. A. A. — Eski A. yasturya nazırlarından M. Mataja, Reichspost gazetesinde yazıyor! beli ez & .. yasi bir hadisedir e gazete ilâve ediyor: Almanyanın diplomasi &lemin- deki vaziyetinde inhitat vardır, ve ilk defa olarak | İtalyan siyaseti, muahedelerin yeniden tetkiki pa- rolasmı açıkça telaffüz ediyor,b da şiddetli bir aksülâmel tevlit et miştir ki neticelerini hesap etmek müşkildir. Vashingtonda Amerika, İngil4 tere ve Fransa arasinda sıkı bir temas hâsıl olması ve Almanya ile İtalyanın ikinci plâna düşmeleri mümkündür. Esasen Almanyada Yahudilere AŞ Ya, SMMM Thornthon bu ifadeleri reddet- miştir. Mahkeme heyeti bundan sonra şahitlerden hiç bir fırkaya men- sup olmayan Rus mütahassısı Dolbgofu dinlemiştir. Mümmileyh ithalât ve ihracat Trustu kontrol dairesi müdürdür. Mümaileyhin ifadesine göre Thorn thon kendisini odasına çağırarak Metro Vickersin gönderdiği maki nalardaki bozukluk ve sakatlıkla. rı meydana çıkarmamasını ve bu nun için üç bin ruble tekif ettiği. ni, bu teklifi kabul ederek parayı aldığını ve doğruca alâkadar ma- kamata müracaat ederek keyfiye- ti bildirdiğini ve bu parayı da tes- İlim ettiğini söylemiştir. Zuvoc merkezinde turbin kıs- mı şefi olan maznun Kotlinreoski Mac Donald'tan 1000 ruble aldığı nı ve birçok tahribat yaptığını iti- raf etmiştir. Mac Donald bu itiraf- ları teyit eylemiştir. Muhakemeyi bütün dünya dinliyor MOSKOVA, 15. A. A. — Rew ter ajansmdan : Moskovada yapılmakta (olan mubakemede bu sabahki celsede Morkhouse, susturulmasına imkân hâsıl olamadan birdenbire ayağa kalkmış, kendisinin 18 saat sorgu ya çekilmiş olduğunu söyliyerek i- tirazda bulunmuş ve sonra haykı. rarak demiştir ki : “ Bu davaya hile karıştırılmış- Monkhouse, bu sözleri söyledik- ten sonra ifadesine devamla şun- ları söylemiştir : “ Dün ittiham şahid Sukuruç- kin'in sözlerini dinledikten sonra bu muhakemenin O korkutulmuş Rus mühendislerinn fadelerine da yandığını temin etmek istemiş- tim.” Hâkim, daha sonra bu yolda be- yanatta bulunabileceğini Monk- house'a söylemiştir. Monkhouse yerine oturmadan evvel mikrofon önüne giderek demiştir ki: “ Ben kendim kullanılan usul- leri biliyorum. Çünki 18 saat sor- suya çekilmiş bulunuyorum. * Monkhouse, protestoda bulu- | nurken İngiliz di kullanmıştır. Mac Donald yolda! —.— M. Massolini Amerikaya gidemiyeceğini bildirdi LONDRA, 15. A. A. — M. Mac Donald kızı ve heyeti az sı saat 11,30 da Amerikaya müte- veccihen ( Berengaria o vapuruna binmişlerdir. VASHİNGTON, 15. A.A. — İtalyan elçisi dün hariciye nazırı M. Hull'ü ziyaret etmiş, Vashing. ton konferansına | iştirak için M. Roosevelt tarafından yapılan da. vete İtalyan hüküme reisinin ver. diği cevabı M. Hull'e © tevdi et miştir, M. Hull, Roma'da yapılmakta olan ehemmiyetli görüşmelerden dolayı M. Mussolini'nin Amerika- ya gelememesinden dolayi Ameri kan hükümetinin esef duyduğunu elçiye bildirmekle ( beraber M. Young'un İtalya'yı | temsile me- mur edilmesinden miğrnun oldu- ğunu da söylemiştir. Mısır tahvilleri KAHİRE, 15. A, A. — Yüzde 3 faiz ve ikramiyeli (oMısr Kredi Fonsiye tahvillerinin bugünki çe- 100.000, 1911 senesi tahvillerin. den 75.4" © numero 50000 frank kazanmışlardır. Alınanyada İ mayıs BERLİN, 15. A.A, — Milliiş bayramı olmuş olan 1 Mayıs, hu- me bir Kiya arzedecektir. ler taral ler yapılacaktır. Templhof tayyare sahasında bü yük bir nümayiş yapılacaktır. karşı yapılan boykota, Londra'da | ve Vashingtonda ( ve hatta Nev- | York'ta böyle bir grup vücüde ge- tirilmesi lehinde efkârı unumiye- yi hazırlamıştır. z AKIKA 68 kaçakçı On beş gün içinde ce- nupta yakalananlar ANKARA, 15 (A.A.) — Nisan ayının birinci ve ikinci haftası i çinde gümrük muhafaza kıt'aları tarafından cenup hududumuzda müsademeli müsademesiz 47 ha- çukçılık vakası olmuş ve birisi ya- ralı olmak üzere 68 kaçakçı yaka- lanmıştır. Bu vakalardan 3749 def ter sigara kâğıdı 576 adet cinsle- ri muhtelif hayvan, 1400 küsur ki- lo şeker, 282 kilo gaz, 35 kilo ipek- li, 112 kilo pamuklu kumaş, 75 kilo esrar, iki mavzer tüfengi, 3 tabanca, 10000 kiloya yakın cins- eri ayrı gümrük eşyası elde edil- miştir, Mecliste kabul edilen kanunlar ANKARA, 15 (A.4.) — B.M. Meclisi bugün Reis vekili Hasan Beyin riyasetinde toplanmıştır. 27 Nisanda hükümete intikal edecek olan Adana - Fevzipaşa hattının iş letme masrafları ve açıkta bulu- nan memur ve müstahdemlere ve- rilecek tazminat karşılığı olarak devlet demir yolları işletme umum müdürlüğünün 1932 senesi bütçesi ne 65 bin lira fevkalâde tahsisat hakkındaki kanun mâ zakere ve kabul olunmuştur. Ka- nuni iş müsteniden ha zinenin kefalet ile akdolunan istik razlardan vadelerinin hulâlünde ödenmesi lâzım gelirken ödenme mesi sebebiyle hazinece yapılan tediye karşılığı olarak 1932 senesi düyunu amumiye bütçesine 800 hü sur bin lira fevkalâde tahsisat ko- nulması ve evkaf umum müdürlü- Zü bütçesinde 6800 Hadut ve sahil ler sıhhat aram müdürlüğü bütçe sinde 500 liralık ve İstanbul Darül fünunu bütçesinde 15 bin liralık münakale yapılması hakkındaki kanun lâyihaları müzakere ve ka- Bul edilmiştir. Diğer bir kanun lâ- yihasıyla da Tütün inhisarı idare- sinin 932 senesi inin memur lar ücreti maddesinden kırk bin U ranın tenzil edilerek ecnebi muta- hassıslar ücreti ve harcirahları fas lena nakli kabul olunmuştur. Mec- lis pazartesi günü toplanacaktır. | Ankarada Ekmek narhı ANKARA, 15 ( Telefonla ) — Ankara belediyesi ekmek fiyatla rında eski bir usulü yarından iti baren terketmektedir. Şehrimizde ekmek narkı 8 kuruş on er. Halbuki bir müddetten beri fır lar rekabet maksadile 6 kuruşa ka dar ekmek satmaktadırlar. Bu va“ ziyet karşısında narkın devamın& lüzam eirmeres beledi iye encüme ni azami * math Mz vermiş: Müşir Tenbit edilecek fiyattan aşağıya ekmeği mal eden fırınlar ucuz ekmek 8a- larak satışlarını çoğaltabilecekler dir, Belediye bu kararını verirken rekabet yüzünden hiç bir fırının gerek kalite, gerekse tartı itibarile bir hile yapmamasını temin için devamlı kontrol tetbirleri almıştır. Çankırıda soğuklar ÇANKIRI, 15 (A.A.) — Kar bugün durmuştur. Yükseklerde iki karıştan fazla kar vardır. d Çorumda muhakemeler ÇORUM, 15 (A.A.) — Köyler- de cami, çeşme yaptıracağım diye de ken Karaeli köy muhtarına? «— türkçe okunacak, bu na- sıl iş? — diyen Yozgatlı Halilin bugün muhakemesi yapıldı. Maz- nun köylere cerre çıktığını söyle- miş ve ezan meselesine dair bir şey söylemediğini iddia etmiştir. Mu- hakeme başka güne bırakılmıştır. İstanbul için rapor temas etmiş ve İstanbul hakkında tetkikat yapmıştır. Vücude getire- ceği raporu Berlinden İstanbul be İediyesine gönderecektir. fi İspanyol cümhuriye- tinin yıl dönümü MADRİT, 15: A. A, — Cü; riyetin ilânının ikinci yıldöni kutlulanımştır. Bir çok şehirler donatılmıştır. Sol arda ler olmamış ve tezahürat sükünef” le yapılmıştır. d