31 Mart 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

AMMA a MM AM Ekonomi Bol sünger çıkaracağız Hükümet sermayesile bir şirket . . . teşkil edilmesi Süngercilişimizin inkişafı için İktısat Vekâletince yeni tedbirler | alınmaktadır. Süngercilik istihsal ve tasfiye | şirketi namile bir şirket yapılması | kararlaştırılmış ve bir kanun pro- jesi de hazırlanmıştır. Bu şirkete mevcut sünger müs- tahsilller iştirak edeceklerdir. Hü- met te şirkete sermaye koyacak- tr. Iktısat Vekâleti bu hususta Ti- caret odasının da mütalâasını sor- muştur. Bunun için Pazartesi günü - dada bir içtima yapılacaktır. imada Deniz Ticaret Mülkü di Bey ve Balıkçılık müşaviri Şevket Bey de bulunacaktır. İtalyada tütün zeriyatı iyacı sürün yetiştirecek bir hale gelmiş- il hal tütün yetiştiren memle- ketlerde Çe bir gün tütün ih racatına başlaması endişesini u- yandırmaktadır. İtalyan mehafi- ünde bugün için yalnız memleke- tin ihtiyacı temini gözetildiği ö- ne sürülmektedir. Ticaret yapmak isteyenler Bazı memleketlerde ticaret mü- esseseleri hattâ en ufak dükkânla ra kadar yeniden faaliyete geçe- (Iş Bankasından alınan cetveldir) 30 MART 1933 Akşam Fintları i aşar Tahvilât atlara da — amaı Sallar 476 5 Elektrik Mevabhide 5825 $ Tramer kler. 5S Ş Tümel Saydi mehi © 7— $ Rahim Bağda 3178 İ Anadolu 1 Ku TE askeriye © <775 $ pons İamir Belediye m İstikrazı İİ messili ESHAM İş, Ba, Nama J0N0 ŞB wn Hamiline ME— M— - Müenele İE— j 100 Anadolu Hlese 4 İttihat dey. 2848 Senedi 2478 Şark dey. 20 Tramvay sz— i e 20 aj m. sena 288 gen — ÇEK FİATLARI Paris 1203 $ Prj 150678 Londru 725 | Viyana 433,75 Nüyerk “3 Madrit 5,60,28 Milmme BİDE Ğİ Berlin 10820 B iel © 33078 $ Vamşemm 43375 Ana s2 Ş Ponte 34859 Cenevre ZAATS İ Bükre | Büşla30 Selin 008150 | Belgrat 318 amsterdam İZ $ Moskova 10,06 NUKUT (Satış) Kurun $ BEYE --S “ ve cadeleye girişmişti, murlar azledildi. Yahudi lara karşı boykot ilân edildi. Ya- hudi çocuklarınm hıristiyan mek- teplerine pa memnuiyet al- tna alındı. Yahudi a | mahkemeye girmelerine muma- naat ediliyor. Yahudiler büyük şehirlerde envat işkenceye maruz Kalmaktadır. Dün Marksistlere karşı tevcih edilmiş olan fırka teş- kilâtı bugün Yahudilere karşı döndü. Bu Yabudi aleybtarlığının bir takım sebepleri vardır. Harbin sonunda imparatorluk Almanya. sı yıkıldıktan sonra devletin ida- resi sosyalistlere geçince; Alman- yada bir Yahudi hâkimiyeti tees- süs etmişti. Sosyalist fırkasının er- kânı arasnda o Yahudiler büyük bir kalabalık teşkil ediyordu. Da- ha doğrusu ilk liderler kâmilen Yahudi idi. Esasen iktısaden çok kuvvetli bir unsur olduklarından on beş sene içinde Almanyanın ticaretine hâkim oldular, Serbest mesleklerin bir coğu da Yahudi- lerin eline geçti. Hastane dek- torlarının yüzde doksanı Yahudi- dir. Büyük mağazalar kâmilen Yahudilerin isle Bunlar RE sarmaş kararlaştırıldı bilmek için ticaret ve sanayi oda- larından müsaade almağa mecbur | durlar. Bizde de ayni şeklin tatbiki için bir cereyan vardır. Bu taktirde Oda piyasaya yeni | çıkacak olan müesseselerin mali ve ticari kudretlerini kontrol ede- bileceği için daha salim bir yol tu- tulmuş olacaktır. Rıbtım şirketi meğer zam isteyormuş Rıhtım şirketile halı tacirleri arasındaki ihtilâfın halli için Tica ret odası tavassutta bulunmuş, fa- kat muvaffak olamamıştı. Dün bu mesele Odn idare heyetinde görü- şülmüştür. Bu hususta Rıhtı mşirketinin verdiği cevap sarih bir sui niyet telâkki edilmektedir. Rıhtım şirketi yüzde beş tenzi- lât yapmağı bile bir lütuf olarak göstermektedir. Dün Ticaret odası idare heyeti bu mesele üzezinde uzun uzadıya meşğul nina vaziyetin İktısat Vekâletine bildirilmesine karar vermiştir. Diğer taraftan aldığımız malü- mata göre, Rıhtım şirketi de mü- temadiyen ziyan ettiğinden bahis- le Hükümete müracaat etmiş ve anirepo ücretlerine acilen zam ya pılarak şirketin bu fena vaziyet- ten kurtarılmasını istemiştir. Şir- ketin bu hareketi iktısadi mehafil de hayret uyandırmıştır. Almanyanın Türkiyeye ihracatı BERLİN, 30 (A.A.) — Alman ya 1932 senesinde de Türkiyeye en çok mal veren memleket ol- muştur. Almanyanın Türkiyeye yaptığı ibracat yekünu dört mil yon marka düşmüş ise de Türkiye- nin umum ithalâtma nisbetle Al manyanm hissesi yüzde 21 den 22 ye çıkmıştır. Bayrama hazırlık Bir kaç gündenberi bayram mü- nâsebetile çarşılarda hararetli bir alış veriş görülmektedir. Kalaba- daha ziyade Kapalıçarşı ve Mahmutpaşada göze çarpmakta- dır. Anlaşılan her nevi eşyayı sâ- tan dükkânların buralarda bulun- ması halkı buraya çekmektedir. En ziyade hazır elbise ve tuha- fiye eşyası satıldığı göze çarpmak tadır. Diğer taraftan kurbanlık satış- ları da başlanmıştır. Fakat henüz satışlar hararetli değildir. Cemiyetierde Doktorların toplantısı Elibba muhadenet ve teavün cemiyeti bugün Halkevinde aylık içtimeini yapa- caktır. Kıbrıslılar cemiyeti Kıbrıslılar cemiyeti bu sabah Halke. vinde toplanarak kongrelerine devam e deceklerdir. Antakyalılar cemiyeti Şebrimizdeki Antakyalılar araların da bir cemiyet kurumuşlardır.. Bu ce miyet ilk içtimani bugün Halkevinde yapacaktır. eski Alman aristokrasinin yerine ye bir Yahudi aristokrasisi kaim olmuştu. Milli sosyalist fırkasının teşek- | kül maksatlarından biri de bu Ya- | hudi hâkimiyetine karşı mücadele etmekti. Hattâ Yahudileri Alman tabiiyetinden çıkarmak bile fırka- nın proğramı arasında idi. Bina- enaleyh Hitler ve fırkası iktida- ra geçince Yahudiler aleyhinde tezahürat başlamıştır. Milliyetper- verlere göre Yahudi saltanatı yı- kılmalıdır ki milli Almanya yük- selsin. Fakat Yabudiler aleyhindeki bu mücadele dünya Yahuüdilerini hareke getirmiştir. İngilterede, A. merikada, Lehistanda ve dünya- mın her memleketinde Hitler ve fırkası ve tabii dolayısile Alman yim. aleyhine bir propagan- aşlamıştır. Dünyanm her ye- ada Yahudi vardır. Ve bunlar ekseriya, ticari, sınai, mali ve hat- tâ siyasi hayatta büyük nüfuz sa- hibidirler. Bir çok medeni memle- 'ketlerde gazeteler Yahudilerin e- lindedir. Ve cihan Yabudiliği dün- yanın en büyük teşkilâtlarından biridir. Hiç bir millet il ki dünyanın her tarafına yayılı bu- Maarifte Deniz lisesinde Yeni idiler bugün si, mektep gemisine yarm merasimle teslim edileceklerdir. Bu münasebetle dü niz Harp mektebi ve 833 senesi mezunları şerefine mektep- te bir müsamere vermiştir. Müsamereye İstiklâl © marşı ile baş- lanmıştır. Gemici gün geçirilmiştir. Ticaret mektebinde ıslahat ANKARA, 28.— İktisat vekâleti ti- caret mektebinin slabı hakkında tet- kikata başlamıştır. Bu hususta ticaret mektebi müdüriyetinden bir rapor İsten- miştir. İktisat vekâleti, ticaret mektebine ye- ni bir şekil verecektir. Yüksek ticaret mektebi müdüriyeti, etmiş, mek üzere bir proje hazırlamıştır. Atinaya seyahat Yüksek mektepler talebesinden 25 ki- şilik bir kafile dün sabah Yunanista- na haraket etmiştir. Talebe Yunanistan e. 10 gün kalacak ve tetkikat yapacak. iv zi mektebi mezunları Istanbul terzi mektebi mezunları Maarif Vekâletine müracaat ederek kendilerine bir terzihane açılmasını istiyeceklerdir. Mektepten şimdiye kadar 30 kadar genç mezun olduğu halde bunlar hariçte bir iş bulama- mişlardır. Kimya rapi on seki- Darülfünun fan fakültesi kimya zümresi Talebe Cemiyeti, kimya şu- beşinin 18 inci tesis yılı mi Müsamereye o gece saat 22 de başla” nacak nutuklar söylendikten sonra dansedilecektir. Müsaı möder- risler, eski mezunlar da davet edil. miştir. Belediyede Yangına karşı Belediye mekteplerde- ki tertibatı tetkik etti Mekteplerden bir oçoğunda yangın tehlikesine karşı İdifi miktarda tertibat bulunmadığını nazarı dikkate alan bele- diye resmi , hususi mekpteleri birer allik eee AN solma Akl GULEN Sö else vak telinin ekip karalar kü mişti. Tetkikat neticesinde mektepleri üç kıs Mekteplerden sonra hastaneler de ge- zilerek noksanları tesbit edilecelitir. Umumi mecliste nisan devresi İstanbul umumi medisi o yarm e devresi içtimalarına başlıyacaktır sanüdü bu kadar sıkı surette mu- hafaza edebilsin. Çinde bir Ya- hudinin burnu kanasa, derhal Ce- nubi Amerikada işitilir. Sinsi sin- si bu muazzam teşkilât harekete geçer. İşte kâh, Çarlar'la, kâh im- paratorlar ve krallarla mücadele eden bu teşkilât bugün Hitler fır- kasına karşı harp ilân etmiş bulu- nuyor, Bu mücadelenin şimdiden mü- essir olduğu e kü Yahudiler aleyhine alınan tedbirler devam etmekle beraber, milli sosyalist fırkası İiderleri, fırka mensuplarma itidal tavsiye etmeğe ve bu hareketin geçici ol- duğunu söylemeğe başlamışlar. dır. Deniliyor ki her inkılâbın şid- det şeklinde tezahür eden safha- ları vardır. Fakat zamanla nor- mal vaziyet avdet eder. Bununla aber normal vaziyet avdet et- sedahi, Hitler fırkası iktidarda fanatının avdet etmiyeceği anla- uliyor. .. Rusyada dört İngiliz mühen- disinin tevkifi yüzünden İngiltere ile Rusya arasında çıkan ihtilâf devam ediyor. İki memleketin ga- | o Filhakika Sovyet adliye sistemi kaldıkça Almanyada Yahudi sal- | Vilâyette Sayım vergisi Nisan içinde hayvanla- donanmaya geçiyorlar|rın kaydına başlanacak Sayım vergisinin tahakkuku i- çin Nisan ayı içinde faaliyete ge- çilecektir. İhtiyar heyetleri mahalle ve köylerde dolaşarak defter açacak- lar ve hayvan sahipleri bu deftere hayvanların adedini kaydeltire- ceklerdir. Defterde gösterilecek hayvan miktarı vergiye esas olacağı için deftere yanlış kayıt düşürülmesi- ne sebep olanlar ceza görecektir. Tahrir: heyetleri İstanbul ve Beyoğlu emlâk tah riri komisyonları işlerini bitirmiş- lerdlir. Bir müddetten beri itiraz- ların tetkikile meşğul olunmakta- dır. İtirazların tetkiki bittikten son ra yeni vergi tarhı faaliyetine ge- çilecektir. Vecihi tayyaresi Yeni iki tayyare daha yapılıyor Bir zamandanberi faaliyette bu Yunan Vecihi Sivil Tayyare mekte binin sivil tayyareciliğimize yaptı- ğı hizmetlerden muhtelif vesileler re, Milli Müdafaa Vekâleti ile Bü- yük Erkân Harbiyemiz, bu kıy- metli müesseseye malzeme ve tay- yare vermek suretile büyük yar- dımlarda bulunmağı vadettiği gi- bi mektebe iki mütehasıs muallim de tayin etmiştir. Meneeloji tedrisatıma Rasadatı ha vaiye mütehassıslarımızdan Salâ- hattin ve Uçuş fenni tedrisatına da mütehassıs havacılarımızdan Lim Beyler memur edilmişler- ir. Vecihi Sivli Tayyare Mektebi- nin talebe mevcudu şimdiden (30) w ğeçmiştir. Ayrıca kaydedilmek üzere mü- racaat edenler de vardır. Vecihi fabrikasmda, Z siste minde iki tayyare daha imal edi- lecektir, Tayyare Mektebi müessis ve talebesine muvaffakiyetler o dile- riz, edilmek: üzere belediyede Vali Beyin ri- tarafından dilenciliğe sevkedilerek hima Muni takibat yapılacaktır. Seyyar ekmekciler Eyübe kadar Haliç da Aksaray, Fatih, mahallelerinde arka: kürmektedir. * İngiliz gazeteleri, mübendislerin tevkifini beynelmi- lel ahlâk kaidelerile telif kabul etmeyen bir hareket olmak üze- re tavsif etmektedirler. Diğer ta- raftan Ruslar, İngiliz hükümeti. Bin süöhendişler lehindeki teşeb- büsünü, dahili işlerine müdahale telâkki ediyorlar. Diyorlar ki İn. gilizler de Rusyada buluan her ecnebi tebaası gibi Sovyet kanun- larına — tabidirler. Mühendisler hakkında adi? tahkikat yapılıyor. Bunlar mahkemeye tevdi edile- cekler. Muhakeme neticesinde be- raet ederlerse, kurtulurlar. Beraet etmezlerse, cezalarına katlanma- hdırlar. tagiliz güzeteleridin neşriyatı şu nokta üzerinde toplanıyor: Sov- yet adliyesine itimat edilemez. Esasen bu adliye bitaraf değildir. Maznunlara müdafaa hakkı bile verilmiyor. Vekilleri tarafından değil, hükümet tarafımdan tayin edilecek avukatlar tarafından mü- dafaa edileceklerdir. Cürümler hakkında tatbik edilecek ceza idam cezası olduğuna re me- deni memleketlerde kabul edilme. İ daki ticaret münasebeti büsbütün Mahkemelerde Gişe ihtilâsı Dün yedi kişi adli- yeye verildi Şark şimendiferleri gişesinde suiistimal yapmaktan suçlu olan Suat, Kadri, Kohen, Refet, Alçi Beylere diğer iki memur dün mev cutlu olarak adliyeye tevdi edil mişlerdir. Suçlular ikametgâha raptan ser bes bırakılmışlardır. Evrak istin- tak dairesine tevdi edilmiştir. şında Dimitri isminde bir çocuğu öldürmekten suçlu Mehmedin du- rTuşmasına dün Ağırcezada devam edilmiştir. Duruşmada üç şahit dinlenmiş, bunlar Dimitri ile Mehmedi altal- ta üstüste kavga ederlerken gör- düklerini, Dimitriyi kimin vurdu- ğunu görmediklerini söylemişler- dir. Bundan sonra iddia makamını işgal eden Kâşif Bey suçlunun ce- zalandırılmasını istemiş, duruşma şahsi iddia ve müdafaa için 27 Ni- sana bırakılmıştır. Çifte köşkler yangını Çamlıcadan Çiftecevizlerdeki çifte köşklerini 22 bin lira tutan sigorta bedeline tamah ederek yak maktan suçlu Fırıncı Yakup Efen- diyle hemşiresi Behice Hanımın ve hemşirezadesi Nazım Efendi- nin duruşmalarına dün Ağırceza- mahkemesinde devam edilmiştir. Müddei umumi Kâşif Bey suç sabit olduğundan suçlulardan Na- zım Efendinin cezalandırılmasını, Yakup Efendiyle Behice hanımın suçu sabit olmadığından beraetle- rini İstemiş, duruşma Sigorta şir- 'ketinin iddiasını dermeyan etmesi için 15 Nisana bırakılmıştır. İskân suiistimali İskân dairesinde sulistimal yap tıkları iddiasıyla aleyhlerine dava açılan memurların duruşmalarına dün devam edilmiş, Mülkiye Baş- müfettişi Hacı Hüsnü Beyin şahit olarak celbi için muhakeme baş ka güne bırakılmıştır. Bozulan bir dava Ortaköyde bir gazinoda Çakır Hasanı vurup öldüren ve evvelce | hapse mahküm olan Sadık hakkın daki karar Temyiz mahkemesi ta- rafından bozulmuştur. Dün bu davaya Ağırceza mah- kemesinde yeniden başlanmış, ev- velce ifadeleri birbirini tutmıyan iki şahit yüzleştirilmiş, mübayenet kaldırılmış, duruşma iddia maks- mının evrakı mütalân etmesi ve müdafaa şahitleri getirilmesi için 11 Mayısa bırakılmıştır. Poliste Fala bakarken Pangaltıda Madam © Agavni seyyar zeytinciden zeytin alırken Hayriye ve Hahice isminde iki çingene kadını fala bakmak bahanesile para çantasını çal. maşlarsa da yalnlanımışlardır. Hırsızlık iddiası Beyoğlu'nda oturan Madam Eleni pe- lise müraçasi oduruk evine misafir gel- miş olan berber Panayot tarafından 1060 lirasının çalındığını söylemiş, tahkikata başlanmıştır. büyük bir ayrılık vardır. Fakat ni- hayet İngiliz tebeası Sovyet mem- leketinde yaşadıkça bu kanuna tâ- bi olmak lâzımdır. Her ecnebi bu- nu bilerek Rusyaya gittiğine gö- re, bu sistemi kabul etmiş demek- tir. Vaziyet böyle olmakla bera- ber, hâdise İngiltere ile Rusya a- rasındaki sr çer aş müza kerelerinin e çar olmuş tur. Ve belki de iki devlet arasın- kesilebilir. . Japonya nihayet Milletler Ce- #iyetinden resmen çekilmiştir. Je- pon Hariciye nazırı Japonyanın is- . ULUORTA Sokak!... Büyük harp fırtınası, dört dur var arasındaki alış verişi sokağa döktüğü gündenberi, bütün köşe, başları birer açık pazar oldu. Ar. tık ber şey sokakta satılıyor: Sır- ta giyilecek, üzerinde yatılacak, açlığı ve susuzluğu giderecek her şey: Sokakta kurulmuş öyle çarşı» larımız varki bir başından öteki, başıma kadar çırıl çıplak bir ada- mı tepeden tırnağa giydirebilirsi-. niz. Kapalıçarşı, bugün bir yol uğ” rağından başka şey değil! İşporta, vitrine adam akıllı meydan oku- yor. Tirikotajcı, çeşit çeşit fanilâ. larını, renk renk hırkalarını, Mah. Balıkçı, tablaya line mahalle mahalle) gezdirmediği gün, balıklarını çi nize atıyor. Düldkânında uyuklayan wekil kostümü sekiz liraya ottan hazır dl elbise dikmedikçe © kepenklerini indirmekten başka çare bulamıyor. Müflis kitapçı, tozlu ral ğ örümcek bağlayan kitapları ok- Ka e sorgirileri estmazen eknsiii parasını çıkaramıyor. N Görmüyör mesumız? lokanlacıl bile, gelmeyen müşterisinin ayağı” na gidiyor. Bütün aşçı sırığa takılmış sefer taslarile ider) ta seferber hâle geldi. Nihayet, harp fırtınası, fuhşu da kafes ar. m bir Sr su gibi ye | Vaktile rağ öz bir açık Mp il siyaseti vardı. Şimdide alış veriş | üleminde bir açık — hava siyaseti peyda oldu.. Sökaği Bügizayam ul; acin yor! M.SALAHADDİN ğ inhisarlarda Müdürler arasında yapılmıştır. Vazifesinden istifs et miş olan müdür muavinlerinden A- «ım B. in yerine diğer muavin Münir Husrev, Münir Husrev B. den açılan di- ğer muavinliğe teftiş şubesi mü Hüsnü, Teftiş şubesi müdürlü; Memurin müdürü Abdülkadir Beyler tayin edilmişlerdir. İnhisarlar bütçesi Ankara'ya gitmiş olan İnbisarlar Umum müdürü (OHüsnü B. dünkü trenle şehrimize gelmiştir. Hüsnü B. İnhisarlar bütçesi hakkında bütçe encümenine izahat vermek ü Ankara'ya gitmişti. Bütçe, Vekâletin veçhile kabul edil Yal. nız bütçede daimi hüküm ifade eden bazı maddeler kanun şekline konula” rak encümenden çıkmıştır. Bu meyan da Müskirat varidatmdan. <, 10 nun mehssebel hmeusiyeya ve Si Bia Taya yare Cemiyetine verileceğine dair o lan maddeler hakkında bir kanur yapılmıştır. Tütün stoku Tütün inhisar daresi tütün tüccar. i i i mey cinsi işlenenler ve işlenmiyen ekim ke mevcut stoku kontrol edecektir. şe Seyyah geldi Dün Orfort vapuru ile sehri- mize 450 seyyah gelmiştir. vaziyettedir. Esasen Japonlar daima bu Milletler Cemi yetini Avrupalıların. Cenevreden uzak telâkki etmişler. dir. Japonya Milletler Cemiyetin. den uzak kalarak Uzak Şarkta serbest hareket etmek istiyor. Şim- bahsediliyor. Yani nasıl ki Amerika hükümeti Amerika kıt'ası için yüz on sene evvel bir kaide ilân etmiştir. Ve Avrupa devletlerinin bu kıtaya müdahalelerini tecviz ğ ponya da Uzak Şarka letleri karıştırmak isi ponyanın bu yen derecede ağır bir cezadır. | için de olur, Fi ponya için ak v Eakat tifanamesini Milletler Cemiyeti umumi kâtipliğine gö Misaka göre, bir devlet cemiyet ten çekilmezden iki sene evvel ha- ber vermesi lâzımdır. Bu kaydı ko yanların isabet ettiği anlaşılıyor. Çünkü evvelce birkaç devlet te gü nün siyaset cilvesi neticesi cemi- yetten çekilmek için haber verdiği halde iki sene geçmeden evvel, bu müddet zarfında siyasi hava- başka bir şeye ayari ki Amerikanın da iddiası kuvvet ten başka bir şeye gr Japonya i Monroe kaid. mek, Amerika icin Amerika kıt'a sırala böyle bir kaide tesis ve ida. me etmekten daha müşkül ol: z nu takdir etmekle beraber, her i- kisinin de esası ayni olduğunu ka- bul etmek lâzımdır. Ve Japonya- nın sakinleşmesi üzerine istifana- | nm bunu idame edebilip edemiye- melerini geri almışlardır. Belki Ja | ceği beynelmilel münasebetlerin yakın veya uzak istikbalde al