19 Mart 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

129 hi tefriki 93felâketlerivelgnatief Harp başlayınca evvelki hesaplar boş çıkmıştı —5— 93 Harbine &ısa Bir Bakış Redif Paşa silâh altında 690.000 aş- kerimiz. olduğunu i, Rukye Abdülhamit, halkın bu sevgisini art- trmak, galeyana tam bir cereyan ver- mek için © mevkibi burlarile muharebeye istiyordu. Harp üzerine möşrettiği beyannamede kendisinin de muharebeye iştirak edeceğini ima ettir- mişti. Fakat biraz sonra bu işten gene kendi müşavirleri onu caydırdılar. Redif Paşa, biraz da akıntıya kapıla- Tak muharebeyi istemişti. Fakat kâ- ğit üzerindeki askerin iş başındaki va- #iyeti seraskeri de korkutuyordu. Topal #erasker, Hüseyin Avni Paşanın hesap- are dayanmıştı, Yalnız o hesapların lığı zamandan , Karada; çap beri Sorıp, iğ işkodrada, Yun bududunda, Giritte, * Sarp ve Karadağ yama Suriyede, İran hududum- de hesaba Muharebe ken aklı Ç rn Mısırdan gelen yardımlar da dahil © Bundan başka sevkiyat işi de en karı şik biç yapılıyordu. ed he. şekilde Yanlış bir yola gü ben sana bunu tekrar o ediyorum ve herkesin önünde! Evet yok. Hattâ u- #oğa gitme. Her gün (gazetelerde rini gördüğün, edebi ukaldlık- larına hayran olduğun bir nice mu- ir ari arasında — dahi! Sonra de bütün solucan nevinden <wk ve yapışkan hilkatlere vergi ar sezlıklar: bıyıkaltı gülmeleri, kinaye- Wi cümle kırıntıları ve zerafet düşkü- nü telmih kılçıkları!.. Azizim, açık a- dam, temiz ve kuvvetli adam, hele hele yeni görüş ibi adam, ve atılış sahibi her şeyde olduğu gibi dilde de cx hem pek az. duğu gibi dilcilere de tüccar zihniye- Bini vermiş! Bu işe ne dersin? Dar ve lardı: Romanyanın istikllini ve bitaraflığını ilân ederek Rumeli tarafın- da . karadan muharebe imkânını örtm- dan kaldırmak fırsatı elden kaçırılmış t. Romanyanm Paris munhedesine bak mıysrak Rusya ile uzlaştığı çoktan be- ri bilindiği halde, muharebeye vesile ol- masın diye ne Seret üzerindeki köprü- nün yıkılması, ne de ordunün Kalafata geçirilerek dümanı Romanyanın topra- ğmda karşılaması yollama | girişilebil. mişti Muharebeyi ateşlemek isteyen seras- kerin şimdi ayakları suya ermişti. Ne çare ki artık iş işten geçmiş, ok yayın- dan çıkmıştı. Damat Mahmut Paşa, İn- giliz Seit Paşa, Başkâtip Sait Paşa da bunu anlıyorlardı. Her biri ötekilerini devirerek tek başıma devlet dümenini ele geçirmek havasında dolaşan vükelâ- ya geniş bir tezvir meydanı açılmıştı. Abdülhamit, bunların her birini bir yol- da kullanarak, kendi bildiğine gidiyor. du. İşin iyi gidemiyeceğini gören Da- mat t Paşa, padişahın muharebe. ya gitmesine meydan vermemek için hi- İelere kadar tenezzül efti. Abdülhami- de: — Sultan Murat taraftarları tek dur- . Halik arasmda fesat uyan- durmak için çalışıp “duruyorlar. Güya hastalığı geçtiğini yayarak herkesin içi- ni bulandırıyorlar, Sultan Muradın val. desi de paralar, hediyeler vererek oğlu- tahta geçirtmek istiyor. Mu- harebe sırasında en küçük bir hadisenin. zihinlere verecği heyecan sırasında bun- larm bir harekete kalkmaları tehlikesi yardır. Bu şartlar altında efendimizin İstanbuldan ayrılmaları caiz olamaz. Demeğe başladı. Abdülözizi tahtm- dan indiren ve Sultan Murat zamanında iş başmda bulunan eski sadrazam Mü- tercim Rüştü Paşa ile eski şeyhislâm Hayrullah > de bu. teşebbüse İder m sürdü. (Devamı var) sahibinin ağzında itilip kakılan | suç» suz bir kelime görüyorum; tekâmül kelimesi. Bilirsin ki memleketimizde yazı yazanların en kalabalık çokluğu felsefi terbiyeye pek az kıymet ver- miştir. Onun için bu tekâmül kelime» si herkesin yazısında keyife | bağlı bir mana almış! Ve çok defa bir ta. kım sakat va uyuşuk düşüncenin hiz. metinde kâh uşak, kâh yalancı şahidi diye kullanılıyor. İnsafına “sığınırım azizim; başında kallâvi ve | sırtında semmur gezdiren çedik o pabuçlu bir nesil sedir ve kerevet üstünde Veysi veya Nergisi okuyabilirdi; fakat Vey- si'nin, Nergisi'nin veyahut bundan bir gömlek aşağısının ifade kılığı ile ba- günün fikirlerini, duyguların nasl giderebiliriz? Edebiyat ve zekâ har- navalı mı var? Çok rica ederim; Şey- hülislâm Efendi binişi ile Nakibuleş- çalışacak ciddi bir adama irneği diye gösterilebilir mi? sıkıntılı hesaplardan iğrenir engin düşünüşe bir türlü kredi açamıyoruz! — Kırgınlığın bu kadar mı? — Hayır, dahası var? Hayli kalem — Tamamile senin gibi azizim! Fazıl AHMET MİLLİYET PAZAR 19 HARİCİ Nefes yok! Komünistlerle yahudile re Almanyadar gelecek 18 (A.A.) — Wolff ajansı bildiriyor: İyi ve doğru malümat alan me- bafilde söylendiğine göre Dahi- liye nazırı M. Frick'in; “Alman parlâmentolarında artık hiç bir ko münist bulunamaz” yolunda verdi ği talimatın tatbiki Almanyadaki muhtelif hükümetlerin kendi teşeb büslerine bırakılacaktır. Muhtelif hükümetlerin parlâ- mentolarından imi e çıkarılı ve İaştırılmaıştır. Prusyada komünistlerin Millet meclisinden, eyalet meclislerin- den, her türlü meclislerle klüpler- den ve belediye meclislerinden u- zaklaştırılıp çıkarılması hakkmda bir emirname neşredilmesi beklen mektedir. BERLİN, 18 (A.A.) — Havas muhabirinden: Sosyal Demokrat ve yahut ko- münist fırkalarından birine men- sup olan ve Berlin hastahaneleri doktorlarının yüzde 80 - 90 nmı temsil eden Yahudi doktorlara be- | lediye ile olan mukayelenameleri- | nin müddeti biter bitmez Yol veri | leçektir, “BERLİN, 18 (A.A.) — Havas muhabirinden: | Belediye meclisi azasından 2 | komünist, belediye dairesinden çı karken tevkif edilmişlerdir. Bele- diye dairesine girecek olan bütün | komünist mebuslar tevkif edile- | ceklerdir. KARLSRUCHE, 18 (A.A. — Freiburg da Baden diyeti sosyalist mebuslarından (o Nussbaunun a- raştırma yapmak için evine giren polis memurunu öldürmesi üzeri- ne Baden Diyet meclisinin bütün sosyalist ve komünist mebuslarile Badende oturan bütün reichstag sosyalist ve komünist mebusları ve intihap listelerine isimleri ya- zılmış olan bütün komünistler şim| dilik O tevkif edilmişlerdir. Ba- den de bütün sosyalist yazıları ve mecmuaları yasak edilmiştir. Alman Hariciye Nazırının şiddetli sözleri BERLİN, 18 A.A. — Alman Ha- riciye nazırı M. Von Neurath silâh bırakma konferansına dair şu be yanatta bulunmuştur? “Silâh bırakımı konferansın- daki müzakerelerin inkişafı tarzi | ciddi endişeler uyandırmaktadır. Bugünkü siyasetin hedefi umumi silâh bırakımına mâni olmaktır. Halbuki Alman Milletinin bu $i- | Vâh bırakımını beklemek hakkıdır. Almanya menfi kararlarla artık ik tifa edemez. Eğer Fransa kendi ziyetini emniyette görmiyorsa lâhsız Almanya daha az emniyet altındadır. Alman milli hareketini başlıca bu emniyetsizlık doğurmuş tur. Alman milleti aşağı vaziyette de kalmak istemiyor. muahedelerin kendine verdiği ta- dil hakkından bittabi vazgeçmiş değildir. Avrupanm bugünkü şek linde sulhu bir teşkilâta bağlamak imkânsızdır. Muahedelerin tadili- ni sulh vasıtalariyle tehakkuk et- tirmek: ve bütün milletlerle namüs kürane itilâflar yapmaktır, Hariciye Nazırı değişiyor BERLİN 18 A.A. — Havas mu habirinden: M. Von Neurath'in Washington sefirliğine tayin edile ceğine dair bir şayia dır. Berliner Boersen kuruer'a na- zaran mumaileyhin yerine M. Von Papen Hariciye Nazırı ol —». Yugoslavyada tahripçiler takım gruplar göndermiştir. Hududa tecavüz ve haydut akımları gibi birçok vakalar olmuş ve bu akınlar MART 1933 HABERLER Fransızlar Mac Donald plânını beğenmediler Ingiliz başvekili Romaya vardı PARİS, 18 (A.A.) — Havas ajansı bidiriyor: Gazetelerin İngi liz plânına karşı olan vaziyetleri belli olmağa başlamıştır. Dün ihti yatlı gözüken gazeteler bugün a- çıkça plân aleyhinde vaziyet al mışlardır. Gazeteler İngiliz plânı- nın Fransız emniyetini muhafaza stmek kayğusunu tamamiyle gö- zetmediğini ve Rransadan isteni- len fedakârlıklarla emniyet ve do- layısile sulh yolunda tesirli bir ha- mem görmediklerini yazmaktadır Journal gazetesi bilhassa, Mac Donald projesine itiraz etmekte dir. Mezkür gazete bu plânda bü. | tün memleketlerin ve bilhassa | Fransanın kuvvetlerini azaltmak ve bu vaziyetten İngiltereye men- | faatler temin etmek düşüncesini görmektedir. Mezkür gazeteye gö re: İngiltere müstemleke zabıta- sı bahanesiyle hava bombardıman | ları inbisarı gibi bazı imtiyazları kendisine alıkoymak istemektir. Journal İngiliz plânmdaki rakam ları indi bulmakta ve rekabetleri kızıştırmağı istihdaf eylediğini ya zarak bu rakamlarda merkez ve şark Avrupasmda Fransanın müt tefiklerini silâhsız bırakmak eme. lini görmektedir. Amerikaya göre NEVYORK, 18 (A.A.) — M. vis İngiliz plânıın Paris misa- ma istinat eden birinci kısmına telmih ederek demiştir “Cemahiri Müttehide diğer bir devletin arazi tamamlılığını tekef füle katiyen taraftar değildir. A- merikanm M. Stimson tarafından evvelce bildirilen bu münhasıran den ayrılması da muhtemel değil- «balkan İ öğle yemeğini yiyeceklerdir. konseyi açıldı M. Makdonald ve Sör Con Simon İtalyada CENEVRE, 18 (A.A.) — M. Makdonalt ile Sör Simon bu sabah saat 10 da Cenevreye geldiler. Ha va işleri nazırı Ceneral Balbo, ken dilerine istasyonda hükümet namı na hoş amedi beyan etti. İngiliz Nazırları evvelâ deniz istasyonuna ve sonra tayyare lima nma gittiler. Üç tayyareden mürekkep bir hava filosu, saat 11,35 te hareket etti. Bunlardan birine Ceneral Balbo kumanda etmektedir. ROMA, 18 (A.A.) — Bizzat M. Mussolini bugün Östie tayyere limanında M. Mac Donald ile Sir John Simon'u kabul edecektir. İn giliz nazırları doğruca İngiliz se- farethanesine gidecekler, orada He. men biraz sonra görüşmelere baş lanılacaktır. M. Mussolini, Cumartesi akşa- mı bir ziyafet verecektir. Pazar günü M. Mac Donald, Roömayı ziyaret edecektir. Öğleden sonra tekrar görüşme- İere başlanılacaktır. Akşam İngil- | tere sefarethanesinde bir ziyafet | verilecektir. Macar Hariciye nazırı Romada Roma, 18 (A.A.) — Macar Ha riciye nazırı M. de Kanya, dün kral tarafmdan hususl surette ka- bul edilmiştir. M. de Kanya, kralın yanmdan ayrıldıktan sonra M. Mussoliniyi ziyaret etmiş, kendisile samimi su rette görüşmüştür. M. de Kanya, daha sonra Faşist inkıâbı sergisini gezmiştir. Bu nazik zamanlarda Balkanlarda ki sulh ve tesanüt bozulmıyacak BUKREŞ, 18 (A.A) — Bak İ kan Birliği meclisi dün Romanya Mebuslar Meclisi reisi M. Pop'un reisliği altında toplanmıştır. Her memleket ları kendi ra- porlarını okumuşlardır. Meclis M. Papanastasiu'nın teklifi üzerine Balkan Birliği fikrinin her gün bi- raz daha ilerli hakkında mil. Ii grupların müttefik kanaatini bir kere daha beyan eden bir karar sureti kabul etmiştir. Bu kararda deniiyor ki: “Balkan milletlerinin selâmeti bilhassa Avrupahm bugün geçir. mekte olduğu vahim hâdiseler için de, siyaset ve iktmat ve tesanüdün de bulunduğu kanaatinden ilham alan Belkan konferansı grupları anlaşma ülküsü yolundaki gayret lere devama azmetmişlerdir. Bu Plastiras'ın evinde | yapılan araştırma ATINA, 18. A. A. — Gazeteler, ce İ meral Plastirasın ikametgâhımda yapılan araştırmalar neticesinde o mümaileyhin Venizelos mahafili ile daimi muhabere. de bulunmakta olduğunu £ gösteren bir ğunu yazmaktadırlar. Pilastiras idareden © birçok kimselere mevkiler ve memuriyetler t0- darik etmetke idi, Yunan intihabını kat'i neticesi ATINA, 18. A. A. — Dahiliye neza- reti 5 mart intihabınm kat'i neticesini bildirmektedir: Halkçı grupu 127, liberal grupu 11; zirmntçiler 1 ve şirki hükü yi olan müstakil alar 8 azalık kazanmışlardır. vel bilemem 112 meekabala hep EE met bloku 135 mebus çıkarıyor demek. tir . Hükümet mabefili mecliste daha üzül bir ekseriyet kazanacağı ümidim dedir. emu emniyet mili müdafa halinde tensik Zepelin seferleri BEERLİN, 18. A. A. — Zeppelin Ba- lonlariyle Friedrichshafen , Rio de Ja neiro seferleri mayistan itibaren başlıya saktır, Bu seferler ge göcek ve Rio de Jantiroya gidişte Bar- Celemaya sağramasaldır. r maksadın temin edilmesi için hü- kümetlerin, siyaset adamlarının, matbuatın ve münevver bütün vic lâzımdır, Meclis, bu maksatla, Balkan konferansı kararlarının ve taleple rinin tatbikini bütün mehafilden ve bilhassa hükümetlerden rica e- de Sulu sağamlaştırmık ve mil zin birl İışmasını kinimlrme ke vardır. Sözler, ne kadar cesaret o olursa olsunlar, sulhu ve mu larını istiyen Balkan milletlerinin emellerini ve bugünkü ihtiyaçları nı yerine geti, kâfi ir, Meclis be rmeğe kâfi değildir. sonra bir Balkan ticaret odası ku- 1 için proje yapılması hak- i teklifi müzakere etmiştir. Avusturya meclisinde VİYANA, 18. A. A, — Federal mee- Bisi, dün büyük bir gale- yan içinde . Bu galeyanm sebebi, son zamanlardaki siyasi hadise- Meclis, nazır bilhassa başvekile kendilerini beklemek; için geri barakılan eelseye iştirak etmeleri İüzumunu bildir miştir, Celse, tekrar açıldığı o zaman 3 nazır hükümet sıralarmda oturmuşlar isede biraz sonra hatiplerin küfürlerine maruz kalmak içi: olduklarını A ; dolayi hükümete ademi İtimadi tazam- mun ve hükümeti takbih eyliyen birçok takrirler kabul etmiştir. Chaco'da muharebeler ASSONCTTON, 18 A.A. — Resmi bir tebliğe nazaran Paraguay kuvvet- leri bir Bolivya mevziini tahrip etmiş ve düşmana ağır zayiat verdirmiştir. Toledo mıntakas'nda Polivyalılardan 51 metrelyoz ile 50 tüfek alınmıştır. ZA Rl Iş Bankası Temettu bayramdan evel dağıtılacak ANKARA, 18 (Telefonla) — İş Bankasının bu sere hissedarla" rına yüzde 8 dağıtacağını bildir miştim. Meclisi İdare raporunda tevziatın 1 nisanda teklif edilmektedir. Bu suretle hissedarlar bayram dan evvel temettularını almış ola- caklardı er, Telefon ücretleri ANKARA, 18 (Telefonla) — İstanbul telefon ücreti için Dahili ye Vekfletinin Başvekâlete tak- dim ettiği mütalâaname Başvekâ letçe Maliye Vekâletine gönderil- mi d Maliye Vekâleti eski noktai na- zarda israr etmektedir. Bir mahpusun cezası ANKARA, 18 (Telefonla) — Ağır hapse mahküm İzmir hapis- hanesinde mahpus Hüseyin oğlu Mehmedin hastalığı münasebetiy- le geri kalan öezasının affi İcra Vekilleri Heyetince kararlaşmış- tır, Başvekilin ziyafeti ANKARA, 18 (Telefonla) — Başvekil İsmet Paşa bu akşam (dün) köşkünde bir ziyafet ve zi- yafeti takip eden bir suvere ver- miştir. İngiliz ruzırları Romr'da ROMA, 18 (AA.) — M. Mak donalt le Sör Con-Simon'u getiren ve Ceneral Balbo tarafından ida re edilen deniz tayyaresi Cenova dan saat 13,40 ta Ostia'ya gelmiş, M. Mussolini tarafından karşılan» muştır, M. Makdonalt ile Sör Con Si- mon saat 14,25 te Romaya gelmiş ler, İngiliz Elçiliğine gitmişlerdir. Yunanistanda vaziyet ATİNA, 18 (A.A) — Atina e- jansı iriyor: Başvekil M. Çaldaris matbua- ta beyanatında hükümetin âyan meclisini kald. ırmak, emurların ) azil ve nakil edilmesini ilga've nazırların mes'uliyetlerine dair 0- lan kanunu iptal etmek istedği ve hattâ bu hususta harar-verdiği ha berlerin katiyen tekzip etmiştir. ATINA, 18, (A.A.) — Atina” ajansı bildiriyor; Maliye Mazırı M. Loverdos matbuata beyanatında Ihtiyat Zabitleri Kısa hizmette bulunan ların maaş farkları ANKARA, 18 (Telefonla) — Kısa hizmete tâbi ihtiyat zabitle- rinin kıtalardaki hizmeteri, hizme meti filiye olmadığından Maaş ka nununun 24 üncü maddesi hüküm lerine tevfikan mülâzım olarak ifa ettikleri işbu hizmetlerde memur olanların memuriyeti asliyelerin- deki maaşları farkı mensup bulun dukları müessese tarafından veril mesi Maliye Vekâletince tamim 6 dilmiştir, amam ma nl Rusyaya giden heyetimiz MOSKOVA, 18. A: A. — Morkova- ya gelen Türk senayi heyeti, ağır sena- Yi komiseriğinin selâhiyettar makamla vr ile birlikte, Türkiyede kurulması dü. öpülen fabrikalar için tetkikine bap . Komisyon azası Mini ama muavini Kaganoviç bil fabriakumı . Bir banka müdürü öldürüldü VASHİNGTON, 18, A, A. — Fırst Nasyonal Bank müdürü bir tabanca kur şunu ile ölmüş olarak bulunmuştur. Para biriktirenlerden ceza NEVYORK, 18. A. A — Bugünden sonra alenen cezalandırılmaları mukarer bulunan para biriktiricilerin bankalara iade etmiş oldukları para miktarı 350 i- lâ 400 milyon altım tahmin edilmektedir.