17 Kasım 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

£ ve Tarihi tefrika: 17 93 felâketleri İgnatief “HARİCİ HABERLER Milletler Cemiyeti 93 den evvel İstanbulda Konseyin içtima- | Rus entrikaları ; Diyerek izahat kalmış, © lik asıl fırsatı elde edemeyece © ğine kandığı için vakit kazan- erdi. Mısır valiliğini Hidivliğe çevirtti ve bu makamın baba- dan kendi oğlune geçeceğine dair bir ferman aldı. Bufer man, Mustafa Fazıl ve Halim Paşaların umutlarmı yok edi- yordu. İgnatief'in bu sırada en sıkı işleri, Giritte o Bulgaristanda, Hersekte bulunan Rus konso- loslarile"şifreleşmekti. Hele Gi rit kı uw Dendriot, Eteriya'ların yetiştirmesi idi. İgnatief bu adamın eliyle Girit hıristiyanlarını bir çira gi bi tutuşturabileceğine kanmış- tu 2 Sarayda bir konuşma Abdülâziz, — Vezirimizi içeriye alınız! Diye ferman etti. Mabeynciler, mütercim Rüş tü Paşayı (*) odaya soktular. Gel, bakalım. . Nevar,ne hiç sevmezdi. Sanki ( fenalığı onlar yapmışlar gibi bütün ga- dabile üstlerine yürür, ağzına gelehi söylerdi. — Anlat, bakalım: Nasıl ol muş? © telgrafta, rum ahalinin köyler. j de ve dağlarda toplandıkları, k hakipayi hümayununuza tak © dim edilmek üzere bir mahzer — verdikleri, biribirlerile haberle- şerek bir umumi mcelis kur- mak niyetinde oldukları bildi- rilmektedir. — Girit valisi kimdir? — Ekselans İmail Paşa kuk ları, şevketlim! — Ha! Şu Mısır valisinin — verdiği akçeyi alayım mı, al- ; mıyayım mı diye soran herif mi? : (9) Bu zamanda ikisi de sadarete Si iki Rüşrü Paşa vardır: Biri rvani zade Rüştü Paşa, öteki de Rüştü Paşadır ki Büyük Rüştü — Şimdi vali paşadan gelen | — Evet, ta kendisi, şevket- lim, — Ne tedbirler almış, yaz- maz mı? — Hemen her tarafa asker her türlü toplanış- ları yasak ettiğini, toplanma- ğa kalkışan olursa üç defa ih- tardan sonra üzerine ateş açıl ması emrini verdiğini bildirir. — Rumlar ne isterlermiş? — Mahzer suretini gönder- miş. Şunlardan şiküyet eder- ler: Vergilerin çokluğu, güm- rük resminin çokluğu, ver zünden olduğunu, ik diye . eski | nacak halleri kalmadığını ya- | zarlar. — Sen ne dersin? Gerçek va li bunlara hoş muamele etmez mi ola? Sadrazam, korka korka bek lediği fırtmanın O kopmadığını sevinçle görüyordu. Hemen ce vap verdi : — Günahıma ( girmem a damcağızm... Dahiliye nazırı paşa kendisinden hayli hoşnut uk getirir. — Amma. bunlarda bosu- na validen şikâyet etmezler ya! — Orası da öyle. hünkürm! şeki, Gözlerini mütercim Rüş- tü Paşanm gözlerine diki, Sadrazam, titriyen ellerini kavuşturarak başımı önüne eğ” — Hayır, şevketlim. telgra- fı alır almaz hakipaye koştum. Abdülâzizin içi sıkılmıştı. Ellerini vurdu, Giren ağaya: — Var, bana başkâtibi ça- ğır! Dedi. Rüştü Paşa yeniden terle- er “mibri hüzayun” İ unu mu alacaktı? Bunca 2 l sonra erdiği oluverecek Hem de niçin? Akdenizin dalgaları arasında kalmış, u- zak, dağlık bir adada bir takım kefere ayaklanmış diye, kosko- ca devletin veziri mi değişmek | icap ederdi. Soğuk terler dökerek padi- şahın iradesini niz sadra- tü Pi bir kers ii ve aldı. Şevketli kendi. inden tedbir soruyordu. De | Önüne baka baka, tek tek söy ! Abdülüziz, ellerile başını ka | Abdülüziz, gene başmı ka- | ında neler görüşülecek? CENEVRE, 16 A.A. — Bu ayın 21 inde açılacak olan mil letler cemiyeti konseyinin içti- ma devresinin & ruznamesinde belli başlı mevzu olarak Lytton komisyonunun raporu bulun- maktadır. Diğer taraftan İtalyan mü- messilinin riyaseti altında bulu nan konsey, Bolivya - Paragu- ay ihtilâfile de meşgul olacak ve Dantzig'e cemiyetin yeni bir yüksek komiserini tayin ede cektir. Bubran /Hafifliyor mu? Alman İken nazi rının beyanatı BERLİN, 16 A.A. Volff A- sından: Perakende ticaretle iştigal eden tacirler muvacehe- sinde bir nutuk söyleyen (o Al- man iktısat nazı M, Warm blodı ezciimle şu sözleri söyle- miştir: Uzun bir buhrandan sonra muhitte gerginliğin zail olmuş olduğuna dair olan ilk alametle rin belirdiğini söyliyebiliriz. devam ini ve önümüzdeki ilkbaharda gerek İ Almanya'da ve . gerek diğer memleketlerde gözle görülebi- lecek bir salâh müşahede edile- ceğini söylemiştir. Bumaileyh, sözlerine devam la demiştir Cihan pi maddeler fiyatlarının yüksel, İ ği ve istokların artmamakta ol- duğu ve istihlek ile istihsalin muvazene peyda etmekte bu- Yonca” muhakkaktır. Japonyada Tayfun 40 balıkçı gemisi mabvoldu TOK!O, 16 A.A. — Müret- tebatı 250 kişiye baliğ olan 40 balıkçı gemisinin evvelki gün Büyük Okyanos £ sahillerinde zuhur etmiş olar tayfun esna - sında mahvolmuş olmasından korkulmaktadır. Sahil boyunda © bulunan bir İ takım ufak gemilerin de ayni a- kibete uğramış olmasından kor İ kulmaktadır. Japonya, Mançuri'de faaliyete geçiyor 'TOK1O, 16 A.A, — Japon askeri rüesası, Mânçuri asileri; ne karşı harekete geçmeğe ka- Tar vermiş görünmektedir. | Asilerin reisi Suping Ven ta- Amerikanın Alacağı Borçların ilgası lehinde cereyan başladı NEVYORK, 16 A.A. — Fransa ile İngilterenin horelar hakkında vuku bulan müracaatları dolayı: sile bir çok musun gazeteler ve bu meyanda N. Times ile Baltimore Sun bu müracaatın le hinde veya ihtirazlı makaleler tedirler. Nevyork Ti mes, şöyle diyor: “Borçlar, hali hazırda Fransa ile İngilterenin te 'diye . kabiliyetinin fevkindedir. Fiyatların düşmüş, ticaret da ve bu ahval ve şerait al bizim yapacağımız şey, ya irat nameleri yeniden tetkik etmek, veyahut borçluları borçlarını ö- deyemeyeceklerine — hüküm ver- Zira böyle hareket etme- takdirde fazla olarak ci- i buhranın şiddetinden mü tesssir olmamız lâzım gelecektir. Ticaretin yüzde . 1 nisbetinde sa- lâh bulması, borçların ilgası yö- zünden kaybettiğimiz herşeyi el- de etmemize mismade babşolacak tır. Hattâ borçların ilgasına düş- man olan bütün gazeteler, bugün ayni mütaleayı serdetmektedirler. Belçikanın notası BRÜKSEL 16 A.A. — Was- hington hükümetine tevdi edil. olan nota, gayet kısa ve Fran la İngilizler tarafından ve- lan notalardan bahistir, nm vermiş olduğu notada, netice olarak, Hoover moratoryo- munun temdidi talep edilmekte- dir. Belçikanın notası, Belcikanm 1931 senesi Temmuzunda M. Ho- over'in moratoryoma ait teklifini tereddüt etmeksizin kabul etmiş olduğunu hatırlatma! lar. Alman iz Hükümeti Ve Prusya Madalya verilirken gülünç bir hadise oldu BERLİN 16 A.A. — Havas ajan sı muhabirinden: Prusy, ada Ak man fevkalâde komiseri ile M. Braun'un idaresindeki meşruti hü kümet arasmda zuhur eden ihti- lâf şair Gerhart Kamptnan'ın 70 inci senei devriyesinin tes'idi vesi lesile feci bir şekil almıştır. Her i- ki hükümet şaire Prusya devleti- min büyük altın madalyasını ves men vermeğe karar İcabı hal dolayısile Braun bükü- setinin boş zamanı fazla oldu- ğundan rakibin: tle galebe çalarak altın madalyayi şaire ver miş, fevkalâde komiserlik ise bü- | rolarmda dikkatle saklanmış olan devlet mühürü basılmış diploma; masına karşı Hamptman'a resmi diplomayı vereceğini acı ifadeli | bir tamimle bildirmiştir. Braun küf etmiş ve haksız yere vazifenin. den mahrum edilen bir hükümetin imperatorluk bülümeti himaye. sindeki bi seceğini bildirmiştir. bu mücadeleyi gülünç telâkki etmek te ve bu gibi hüdiselerin Almanya yin şerefini hariçte düşü kaydeylemektedir. Von Papen ve fırkalar - | tı hareketle kat'i alâkadar değildir. Plân Neşredilince Fransız plânını İngiltere tasvip edecek mi? CENEVRE, 16. A.A. — Havas 8 jansı mul Terki teslihat i salâhiyet sahibi İm- inilen karar vermiş olduğ yem “Sie lak Simou'un bu kararı, Fransız plânmın o neşrinden sonra Berlin mehafilince ittihaz olunan hat Esasen bu hattı hareket, İngiliz ha riciye nazırı üzerinde büyük bir sui tesir yapmıştır. Berlince, Fransız plâna karşı zarfedilen haksız ve mevsimsiz tenkitler hakkında sureti umumiyede iğbirar gösterilmektedir. Ne Sir John Simon, ne de İngilte- re hükümeti Fransız tekliflerinin be yeti umumiyesine müsait olan nok tai nazarlarm: tadil etmiyeceklerdir. | İngilir matbuatı tarafından be plâ- na karşı gösterilen samimi kabul tarzı, hariciye o mazerıni hattı harketini değiştirmemeğe sevket- mektedir . MW. Mac Donalâ'a bir sual LONDRA, 16. A.A. — Muhafa- zeleâr mebuslardan birisi, dün öğle- den sonra M. Mac Donald'a Fransız plânunın intişarı münasebetile İngil- tere hükümetinin parlâmentonum | tasvip etmediği askeri — veya bahri harekâta İngilterenin iştirak etmesi- ni istilzam edecek herhangi bir tek- | if, tasvip etmiyoceğine dair teminat verebilip e vermiyeceğini sormuştur. | ğını söylemekle iktifa etmiştir. Berlinde neler düşünülüyor? BERLİN, 16. A.A. — Volff ajan sından: Doğru malümat sahibi mah fellere göre Fransız projesinin şekil ve mehiyeti geçende M. Herriot ta- rafından söylenilen nutkun hasıl et- tiği iyi tesirleri hayli zaifiatacak gi- bi görünüyor. Gazefelere göre BERLİN, 16. A.A. — Alman mat buatı, Fransız plânı halkında mhate Uf gazetelerin mutat temayüllerine vlüik edam sıktılar. meyra, Nasyonalist matbuat, bu plânı tenkit etmekte ve onu mütemadiyen m o a a matuf bir Bir İsviçre gazetesi ne diyor? CENEVRE, 16. A A. — Cenevre- de intişar etmekte olan Le Journal des Nations, yazıyor: | Fransız teklifleri kabul edildiği takdirde sulh işi mühim surette tar- sin edilmiş olacaktır. r) Filvaki, daimi ve sıkr bir kontrol bile kimyevi bir harp hazırlıklarını meydana çıkaramaz. Diğer taraftan proje, mütekabil i silâh stokları. İ manında beynelmilel bir kontrol al. | da tahşit edilemiyoceğini, yalanız , | saikle birlikte tevkif olunmuş ve âyan, millet ve ulema meclisli Ziraat encümeninden istifa ANKARA, 16 (Milliyet) — Aydın mebusu Fuat Şahin B | Ziraat Encümeninden istifa etmiştir. Yarınki içtimada yerime | Sinop mebusu Hulüsi B. in intihabı muhtemeldir. Akhisâr tütün piyasası AKHİSAR, 16 (Milliyet) — İnhisar tütün piyasası şehri mizde 125 kuruştan açılmıştır. ? Orman fen memurlarına veris. lecek tazminat miktarı ANKARA, 16 (Milliyet) — Hizmet gördükleri halde 931 senesinde tazminat istihkaklarını, kadrosu bulunmadığından, # lamayan amenöjman ve teşcir işlerinde mustahdem orman fef memurlarına verilecek tazminat hakkında Bütçe encümeni bir lâyiha hazırlayarak heyeti umumiyeye sevk etmiştir. Tazmins! miktari 932 bütçesinde tayin edilenin aynidir. Tarla farelerine dair bir tefsir ANKARA, 16 (Milliyet) — Çanakkale mebusu Şükrü B Mİ arazi vergisi kanununun besinci maddesinin tefsiri hakkınd İ takriri bütçe encümeninde müzakere edildi. Esas mesele tarla fi relerinin mahsulât üzerinde vukun getirdiği tahribatın kanuni tadat edilen arızaların tevlit ettiği zayiattan madut olup olm ğınan tayinine mutedairdir. i Encümen Maliye encümeninin mütaleasına istirak etmiştif: Maliye encümeninin mütaleasına göre kanundaki muzir b şerat Cikrası tarla farelerine de şamildir. Izmir belediyesi vilâyetlerden | gelen unlardan resim almıyacak İZMİR, 16 (Milliyet) — Şehir Meclisinin İstanbuldan «v8 | diğer Vilâyetlerden gelecek unlardan alınmasını kabul ettiği 0 kada 20 para oktruva resminin ekmek fiatını pahalılaştıracağın- | y “| dan bu resmin Dahiliye Vekâletince kabul edilmiyeceği Ankara” dan gelen haberlerden anlaşılmaktadır. j Bir babanın şeni hareketi İZMİR, 16 (Milliyet) — Hasan Lütifaki E€ isminde biri 14 yaşındaki kendi kızı Hatçe H. « sarhoş ederek kirletmek sure” tiyle hamile bıraktığı şikâyet edildiğinden yakalanarak Adliyey€ verilmiştir. Ineboluya kar yağdı İNEBOLU, 16 A.A, — Üç günden beri şiddetli soğuklaf ve fırtınalar hüküm sürmektedir. Dün gece kar yağmıştır. Derleme defteri basılıyor ANKARA, 16 A. A. — T, D. T. Cemiyetinden: T. D. 7: Cemiyeti merkez heyeti bugün saat 14 de umumi kâtip Ruşe” Eşref Beyin Ri i altında toplanmıştır. l Derleme defterinin şekli ve baş tarafına yazılacak talimat kısmı, fiş haneleri tetkik ve ikmal olunmuştur. Derleme defte hemen başgıya verilecektir. Cemiyetin altı çalışma kolunda * vazife alacak ve yardımlar rica olunacak zatların isimleri üzerindeki tetkikler de bitmiştir Bu isimleri yakında gazetelerle neşrolunacaktır. Merkez heyeti neşrine başlayacağı bültenin birinci savrsınf konulacak maddeleri hazırlamıştır. Merkez heyeti yarın saat 15 de toplanacaktır. Afganistanda isyan bastırıldı ANKARA, 16 A.A. — Afgan Büyük elçiliğinden bildiril” miştir: Gulâm Nebi Hanın Cedran mıntakasındaki © Deri kavmini tahrik ve igva için gönderdiği üç kişi bu husustaki ve" huzurunda muhakemeleri icra edilerek cürümlerini ikrar eyle lerdir. Neticede bu üç kişi ile Gulüm Nebi Han, müşarütiley meclisler tarafından idama mahküm edilmişlerdir. Dünkü Alahazreti Gazinin emriyle Mengel, Caci, Cedran ve Ahmet lerden müteşekkil askeri kıt'alar dört taraftan üsilere hücum © derek yurtlarını stil ve Deri Khil kavmini kâmilen esir ve si larından tecrit etmişlerdir. b Tay Mütercim Kuytu Böya Ve lemeğe başladı : < Devamı var) Alelâde zamanlarda şimali o merika müttehit devletlerinde rei” | Gömhuriyet fırkası taraftari ii “alâkadar eder; onlardan başka kim seleri ve hele ecnebi | devletlerle — onların tebaalarını ya hiç (veya az meşgul ederdi. Bu selerki ap öyle olmadı. Yalnız Ameri ka halkı değil, bütün dünya, bu intihap mücadelesini (o büyük bir © merakla takip etti ve Mr, -Roose- velt'in ini ibabından da memnun oldu. Bu sğlliikiyetin acaba sebebi me dir? Bunun sebebi, Mr. Hoover'in şimdiye kadar takip ettiği iktısat pi ne Amerika ne de A“ | diğer memleketler hayır görmedi- ği için, bir kere de Mr. Roosevelt'i iş başmda görmek, onu da tecrübe etmek arzusudur, Malöm olduğu üzere Mr. Hoo- ver hem “kuru” hem de koyu bir gümrük siyaseti taraftarıdır. Mr. Si kini. ekli “Yaş” rejim tekrar tesis edilirse Ameri- kaya mühim miktarda bira ve şa- rap sevkiyatı başlar; bunca sene - den beri bu içkilere hasret çeken insanlar da keselerinin ağzını a- çarlâr. İnkısamı servetin bu şekli süphesiz pek mühim ve şayanı ar- i zudur, çünkü dünya buhranmın i- İ Taitsikar' a takviye kuvvetleri l Ee BERLİN 16 A.A. — eyi de mokratlar şimdiki Alman Başveki ti teşkili müzakeratına girişmek is temiyor. kini Hektel Deri Bi İiym içkade ağam; sldağ ve fesat hamdolsun bastırılmıştır. z zalesi bu gibi badisatın goğülağ'i sı ve umumi! mütevak- kıftır. Diğer taraftan gümrük ma- niaları da hafiflerse bir haylı mal Amerika piyasalarma girer, ve'bu suretle borçlu devletler, Amerika- ya olan borçlarını tediye etmeğe imkân bulurlar. Çünkü artık bu- en eler apn ği açık bırakmadıkça, e şetmedikça, bunlar iz bir para ve- remiyeceklerdir. Cümhuriyet Merkez Bankası - nm 10-11-932 tarihli bilânçosu bir evvelki haftanınkine nazaran aşa- ğıdaki farkları göstermektedir: Tedayüldeki banknotlar Banka kanununun 6 cı maddesi mucibin- ce tekrar vuku bulan 55,000 İira- lik bir amortisman (neticesinde paranın 8,688,590 lirası karşılığı yüzde yüz altın olmak üzere ban- ka tarafından çıkarılmıştır. Pasif kısmında vadesiz tevdiat yekünu 1,189.241 lira farkla 10319471 liraya; döviz mevdua- tu da 8304 ira farkla 660.800 lira- ya çıkmıştır, Aktif kısımında kasa ve muha- birler nezdindeki mevcut 1,028, 886 lira farkla 28,323,747 liraya inmiştir. Bunun 19.487.487 lirası 13886 kilo halis (altındır. Altm mevcudu geçen haftadan beri 111 kilo artmıştır. Altına tahvili kabil dövizler er lira çoğalarak 697.723 li- . İskonto edilen se- iri da 1. 724.813 Vira bir fazla- lıkla 5.716.827 liraya çıkmıştır, Le Esham ve tahvilât ( 164028000 liraya inmiştir. Bu İl kambiyo borsa gene al Br haf | yükelmişlrdir. itilâafname- Mae be emici lee m Be hain ünl alınamaması, ümit yl veya tr değe İn neş'esizliği mucip olmaktadır. Bu- na binaen Ünifiye tezelzüle mey - yal bir vaziyet irae etmektedir. Geçen hafta bu kâğıt 58 ta kalmıştı. Dün akşam 58 1/2 li Şimendiferleri de Uni- fiyeyi takiben mütereddit bir hal fiati 5,30 liradir. sy dahilinin işsiz fiati 96 Haka, sarfenda İş Bankaları kay da şayan bir tereffü göstermişler- dir. Geçen hafta, hisseler 9,75 li- rada sabit iken, hali hazırda 10,05 ni alıcı Kari e müessis Anadolu grupunda, bilhassa n messil senetlerde haylı mübayasi yapıldığı halde. mühim bir deği Tik yoktur. Dün akşamki t fiatleri şunlardır. Aksiyon 23,55 lira Obligasyon 3650 ” Mümessil 20”. "Tramvay 50.50; z 23.35; Telefon 15.15; Larihat De 167,50 lir# boroları hafta zarfında 40 kı kadar yükseldikten sonra dün # şam 38 kuruşta kaldılar, ramen or â