17 Ocak 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

*r IN “Tarihi fıkralar TeJ HARİCİ HABERLER Kâmil Paşa - Yusuf Rıza Paşa ve “Mübarek hayvan,, Yazan: Abdurrahman Adil Petriçli Yusuf Rıza Pş.—Üçüncü Napoleon — Sultan Mecit — On bir velâdeti hümayun — Antuvan Manas Ef, — Kıbrıslı Kâmil Paşa— Geviş getirir, eti mübahtır, mübarek hayvan- dır — Petriçli Yusuf Rıza Paşanın Nişantaşındaki kurma (ahşap köşkünde her perşembe akşamı toplantı olur, Muhacirin komis yonu reisi sanisi Behçet Bey, o komisyonun başktibi Ali Bey ve Ali Beyin pesendidesi olup öteden beriden toplayarak ge- tirdiği bir kaç genç delikanlı o mexlisin azayı tabiiyesinden bu lunurdu, Bunlardan maada ba- zı ricali devlet dahi bu bezmi sa faya icabet eder ve devri ekdah edilirdi. Fakat meclisin nedimi hassı ve en enteresan şahsiyeti Antuvan Manas Ef. idi. Antu- van Manas Efendi Engürüde doğmaz, İstanbulda tahsili ma arif ederek hariciyeye intisap eylemiş ve üçüncü (Napoleon huzuruna, Paris sefareti seniye si üçüncü kâtibi sıfatile on s6 kiz yaşında iken on bir defa ve- lâdeti hümayun tebriki için çık mişta Sultan Mecidin pek çok ka- dın efendileri bulunduğundan ve kadınları pek çok sevdiğin- den her iki ü ir, bir şeh zade veya sultanı yaya ge- İir, o zamanm usulü düveli mu cibince, Paris sefareti seniyesi bey'eti müctemiasile | üçü Napoleon huzuruna çıkar, (teb xi velâdeti hümayun) edilir. li. , Manas Efendi devri Hami- dide şehremaneti meclisi âzalı- ğında ve yedinci dairei beledi- ye olan Yeniköy dairei beledi. yesile Anadoluhisarı belediye dairesi müdüriyetinde ( bulun- muş ve Berlin muahedesinden sorra teşekkül (o eden vilâyatı şarkiye ıslahat hey'etinde âza olarak Anadoluyu dahi gezmiş fir. Nüdemadan © hoşgü ve hoş sohbet bir zattı. Ermeni ol duğu halde ermenice bilmez ve fakat türkçeyi bir Türk kadar güzel söylerdi. Fransızcası pek mükemmel olup kitabete dahi muktedir idi, Çüssesi ve şekli sinai tamamile Victor Hüge ya müğabihti. Üstüne başına hiç itina etmediğinden halk ara sında (pis Manas) diye maruf al Manas Efendi Ömer Faiz efendiden dinlediği fıkraları gü zel güzel, tatlı tatlı nakleder ve kendisi de pek zarif sözler söy- lerdi. Cinaslar, kinayeleri pek hoştu, Oğlu Edvar Manas ba- basının o nüktegülukta o olan hasiyetimi kaleminde cemetmiş van Manas Efendiye ile iltifat et. mezdi, Beratlu avukat Cebrail © Yesef Rıza paşa perşembele © riwin Bir akşamında yine Kâmil paşa şekiştirilmeğe başlandı. -arı meclis hep bi sö; idiler; fakat Mane Efendi sü İsâ! etti; hiç ağzını açmadı. Bu süküt hane sahibi Yusuf Rıza P3. om nazarı dikkatini celbetti ve “Manas Efendi! Her akşam herkesten ziyade Kâmil Paşa- yı çekiştirirken © neden bu ak- şam süküt © ediyor ve hiç bir. sey söylemiyorsunuz?,, dedi ma ç nas Efendi cevaben: —— Efendim acıyorum. Merha |- met buyurunuz da artık çe. biştirmesinler. e tefrikamıza yarın devam! “edeseğiz.. Sait Paşa Yusuf Rıza paşa “Neden acı yorsunuz? Ne var? Ne oldu? Kâmil paşa bir kazaya mı uğ- radı? diye sordu ve muhavere şu suretle devam eyledi: — Hayır efendim kaza ma- za yok.. Kâmil paşa hazretleri mübarek hayvandır; bu kadar çekiştirilmek caiz değildir. — Mübarek hayvandır, ne demek? — Efendim eti mübahtır; ye nir , — Neden ? — Çünkü geviş getirir. Malümdur ki eti (o yenmesi mübah olan hayvanat geviş ge tiren yani yediğini tekrar ai Da getirip çiğneyen hayvan: tır. Koyun ve saire gibi, Kâmil paşa bünyesi asabi olduğundan veya diğer bir arızadan naşi da ima bilâihtiyar alt çenesini oy natır, geviş getiriyor | gibi bir mübahtır; ge- viş getirir) sözleri huzzarı kah | çık kabalarla güldürdü ve bu nük- tegüluk ve bu fıkra her bezmi yarânda tekrar edilir oldu. Yazdığım roman değil; ay- nen vâkidir. Devri Hamidi ba- zı ricalinin meclislerinde ne gi bi sohbetlerle vakit şi bu fıkradan malüm olu: Devri Hamidide Sai paşa gibi, Kâmil paşa gibi, o Münif paşa gibi gayet ciddi vüzera da hi vardı, Sait paşa münzevi ya şar ve fakat hususi sohbeti se- verdi, Hususi sohbetinde sira düştükçe bir meselei siyasiyeyi mavzuu bahseder, o meselenin birinci sadaretindeki safhasını ayrı, ikinci sadaretindeki safha smı ayrı * naklederdi. Kuvvci matıkası, savt ve sadası samia nÜvaz Mecliste bü- yük bir tevazula oturur, elleri- ni ellerine kavuşturmadan du- raraz, muhatabma karşı gayet hürmetkâr bulunurdu. Şu ka- dar var ki seriülinfisl idi. V: infialâtı ruhiyesi derhal lehçe- sine akseder, yüzü sararır ve battâ siyahlaşırdı. Bu da ekse- İzmir kaçakçılık hâkimi ve, 16 lara) İde Emlâk ve Eytam ban- kasıheyeti umuümiyesi ANKARA, 16 — Emlâk ve ey- tam bankası heyeti umumiyesi 18 şu batta içtimaa davet olunmuştur. Meclisi idare heyeti ikramiyeli ve ikramiyesiz iki buçuk milyon lira- bk tahvilât çıkarmak © salâhiyetini heyeti umumiyeye teklif edecektir. Teklif kabul edilirse ilk olarak bir buçuk milyon liralık tahvilât çıkarıla caktır. Bundan başka hazırlanmakta olan bilânço müsait netice © verirse banka faiz miktarmı yüzde on ikiden on buçuğa indirecektir. —e.— Bir Sırp tayyaresi geldi gayet | len vah MM ir Sabri iğ Mançuride yeni Hâdiseler Japon tayyareleri bir şehre bombalar attılar CENEVRE, 16..A. A. — Çin te- rafından Cemiyeti | akvama verilen Bir notada 10 kânunusani sabahı iki Japon tayyaresinin Pinteheou üze- rinde dolaşarak bornbalar atmış ol- duğu bildirilmektedir. Maddi basarat mühimdir. İki telef ve birçok yaralı vardır. Çin notası, Kirinin işğa Binden sonra oradaki hükümetin mu vakkat surette Pinteheouya yer. İ leşmiş olduğunu ilâve ediyor. Bam. İ bardımana sebebiyet | verecek ufak | bir tahrikte | bile bulunulmamıştır. Japonların evvelce bu gibi hâdise ler hakkımda ileri sürdükleri hafif i- adise | hakkında kabili akip etmeke oldukla- rı gayenin bütün msşru Çin kuvvet. | lerini Mançuriden atmak olduğu ba- birdir. Bu ise, Japonyanın imzala mış olduğu o beynelmilel mukavele ve muahedeler ahkâmma açıktan 2- çığa muhalltir. Ayni zamanda cemi- yeti akvam tarafından ittihaz edil. miş ve Japonya tarafından kabul o- | tunmuş olan o mukerreratı östihfaf | Japonganın teminatı LONDRA, 16. A. A. — 8 könu- nusani tarihinde Sir John Simon ile Japon sefiri arasındaki mükâlemeye zeylolmak üzere M. Mastudeira, dün teli mezaretine giderek hülüme- Çinin tehdidi 'TOKİO, 16. A, A. — Çinin siya | tarmıştır. si münasebotlerini katedeceğine dair olan tahdidi burada ciddi telâkki 6 dilmeyor. Çünkü , Çinin böyle bir- den bire hareket edemiyeceği ve Çin tehdidini ika etse bile | Japonyanm ber ne olursa olsun Çindeki konsolos larını geri çekmiyeceği tahmin edi- iyor. Bir set Yıkıldı 30,000 kişi meskensiz kaldı SVANLAKE (Missisipi) 16.A.A. Tallinhatchie irmağının y gö lünde mevcut su bendinin yıkılması üzerine Tippo havzasında vukua ge- feyezanlardan dolayi bir- çok kişinin ölmüş olmasından endi- 46 ediliyor. Tallabatchie O İrmağından 10 ka- dem irtifaında müthiş bir sel çıkınış ve Tippo havzasındaki 1000 kadar Viyanadaki iFransan Bütün Avrupada | meseleyi günün mesele: Bi İ da neşrettiği ikinci makale ilk yazı e Yapacak? günün me- selesi tamirattır LONDRA, 16. A.A — Tamürata müteallik ber husus hakkında efkâ- | ri umumiyenin göstermekte olduğu galeyan, devam cümektedir. İngiliz refikleri ile müzakeratta | bulunmak üzere evvelki akşam bu- | raya gelmiş olan İtalyan mutahassır- ların Londrada bulunmaları, bu yapmıştır. gazeteler, İngiliz halkını gün den güne daha ziyade alâkadar ve müteheyziç etmekle olan bu mesele- Ye uzun makaleler - hasretmektedir, Almanya, iktism İ suretle halel getirmeden, sermayele | rinin faaliyetini hiçbir suretle boz- madan ve bunların nakillerini hiçbir | müşlüle uğratmadan | taahhüdatını | fakat itimada avdet | ması icap le bâllini tenbil edebilecek ve | bir takim memleketler için cezri bir | sünger darbesi olmaktan hâli kalma. i Bu plân, ayni zamanda Amerikaya olan borçlara ait tediyatın nisbi bir surette tenzili meselesinin hâlline de esas olacaktır. Popolo d'ltalia'nın ikinci makalesi LONDRA, 16. A. A. — Popole #ltalia'nm tamirat meselesi hakkın nım hâsıl ettiği tesiri pek ziyade art- Avrupada çıkan mühim gazetele- rin hepsi Popolo #İtalia'nm “ emri vaki karşısında” başlığı ile Tier eden bu ikinci yazısından alınma neşretmiştir. Alman gazeteleri İtalyan teklifle- cinin Lassanne Konferansında tami- rat meselesini halletmek için müsait bir tarzda karşılanacağını ümit et- mektedir . İngitizlerin mutaleaları LONDRA, 16. */'A. — Fransa nin önümüzdeki, Mausanne konfe ransında ittihaz edeceği hattı haro- keti tetkik edön Times gazetesi, ye- ni Laval kabinesinin teşekkülü etra- fında bir takım mütalealer o yörüt-| mektedir. Times gazetesi, bu kabine | nin en geniş fikirli Fransızlardan ©- lan ve vatandaşlarının müşterek nok tai nazarlarını onlardan her birinin yağli; yeğân arzu (ettikleri şekilde temsil etmekte bulunan M, Laval'in arzusu nisbetinde eflir: umumiyeyi temsil etmemekte olduğunu yazmak tadır, “Times gazetesi, M. Tardicu'nün Fransız tezini maharetle müdafaa et Türk sergisi Yedi asırlık Şark san'at sergisi küşat edildi VİYANA, 15 — Yedi asırlık Şark san'at sergisi Avusturya reisi- cumhuru M. Miklas tarafından açıl- irat ettiği mutuk takdirle bahsetmiş, bunun tarihte Ma grey SE Ge olağa ma söylemiştir. Reisicümhur nutkuna hitam ve. rirken sergiyi tertip edenlere, Türk Reisicümhuru Mustafa Kemal Hz. . | me, Türkiye hükümetine ve Tele. leri nin Viyana sefirine Ayusturya hükü metinin ve san'at mühiplerinin te. sekkürlerini beyan eylemiştir. Hitler aleyhinde bir dava BERLİN, 16. A, A, — Sabık nasyonalist rüesasmdan M. Stennes tarafından Hitler aley hine ikame edilmiş olen zemmi- kadih davası, bugün saat 11 de Moabit mahkemesinde başla- miştir Hitler ve müdafileri, mahke- me salonuna ancak kuvvetli bir polis kordonu arasından geç mek suretile girebilmiştir. Ingiltere'de zelzele LONDRA, 16, A. A, — Bu sabah Manchester havalisinde | Fransa ne yapacak? PARIS, 16. A. A, — Petit Pari- meselesinin kanin bertaraf Dükü va İşler Ne Alâkadar Fransız mahafili, bü ba te iştirak etmemekte Londra ile itilâfın lüzumlu olmadığı mutaleasındadır. Amerika ve borçlar KN 1I6.A.A.—A yan meclisi ordu encümeni reisi M. Reed, Avrupanın tamirat ve borçlar meselelerini birbirine bağlamağa gay ret etmekta olduğuna dair olan e berlerin müsait bir surette karşılan- muyacağını söylemiştir. M. Herriot'nun bir maka, PARİS, 16. A. A. — M. Herriot ! Kayser i Gidecek mi? Ancak Alman milleti | | 79 ihtısas mahkemesinden ü davet ederse gidecek. AMSTERDAM, 16. A. A. — Reu ter mjansmın Doora mubabirinin iyi | malümat almakta olan bir menbadan istihbarına göre Daily Mail gazete- sinin sabık Kayser'in Almanyaya &v- det etmek niyetinde olduğuna dair | olan haberi asıl ve esastan âridir. Sabık Kayser, daha geçenlerde , memleketine avdeti hakkındaki mem nuiyet refedilse bile Almanyaya ale- lâde bir şahıs gibi dönmeğe katiy- yen mütemayil olmadığını söylemiş- Kayser, oraya ancak millet ta- rafından bir davet ve müracaat vu. kunında avdet edecektir. Geçenlerde Kayser gripten hasta iken etrafındakilerin kendisini teda» için Almanyaya avdete iknaa ça- işmiş olduklarına dair bir şayia de- * | veran etmektedir. Fakat Kayser, bu Makedonyada ! Açlık Dört milyon kiloluk hububat istiyorlar Kozanadan 14 tarihi ile yazılıyor: Bir kaç güne kadar Makedonyada | açlık yüzünden vahim hâdiselerin zu- hur © etmesinden korkulmaktadır. Garbi Makedonyada açlık fırtına ha- zırlamaktadır. Bunun yanmda Ti- salya hâdiselerinin hiç mesabesinde kalacağını alâkadarlara bildirilmekte dir, Kozana, Kayalâr, o Sesfice ve Ciekene küzalermde Laik tasa; me nasile açtır. Kozana mutasarrıfı şu beyanatta bulunmuştur: “Yiyecek erzakımız yoktur. Bü- tün ağdiye noksandır. Hükümet bu- raya erzak göndermelidir. Aksi tak- dirde Kozana etrafında feci bâdise- er olacaktır. Bütün şikâyetçiler aç- tırlar. Bütün açlık bir © hakikattir. Hükümete müracaat edenler vaziye t eee göstermişlerdir. Garbi Makedonya o mahsulünün üçte ikisi mahvolmuştur, Halkın in- şesi için dört milyon kilo hububat moksandır. Eğer bükümet emrime i- ki milyon kilo mısır darısı vermezse vaziyet çok vahumet kespedecek ve nahoş neticelerden içtinap gayri ka- bil olacaktır. Ziraat Bankasında para yoktur. Açlık yüzünden ebali çift hayva- nalını satmaktadırlar, Larisadan bildiriliyor: Kardiça. . | verilmesini istemişlerdir. Almanyada komünist- lerin silâh deposu HAGZN, 16. A.A, — falya). — Bi nistlere ait olduğu zannedil. mektedir. a vralar ” başlığı iindn meşretti. Bi bir makalede diyor ki: Mümrmecai 1 askeri olacaktır ANKARA, 16 (Telefonla) — Adliye vekâleti intihap e» meni bugün içtima etti. Encümen riyasetini Temyiz mah mesi ticaret reisi Halil Bey ifa etmektedir. Temyiz âza dan Niyazi, Nail, Taha Beyler encümende âzadırlar, Encümen ihtisas mahkemelerinin hâkim, müddeiumui ve müstantiklerini kendilerine tevdi edilen namzet listesi yanından seçecektir. Diğer taraftan ihtisas mahkemelerinin muntakaları da günlerde heyeti vekilede tesbit edilecektir. 19 ihtisas mahke sinden üçü askeri olacaktır. Askeri mahlçemelerin mıntsji ları Şark ve Cenup vilâyetlerimize tesadüf edecektir. İstan da tisas mahkemesi çalışacaktır. Muallim mektepleri binası ANKARA, 16 (Telefonla) — Sivasta bir © kız mualli mektebi ve Kastamonuda da bir erkek muallim mektebi bi $ı inşası takarrür etmiştir , Başvekâlet müsteşarı ve muhü sebei umumiye umum müdürü ANKARA, 16 (Telefonla) — Başvekâlet müsteşarı ve Maliye vekâleti muhasebei smumiye umum müdürü EĞİ Beyler İstanbula hareket ettiler, Fidanların ithaline dair kararname ANKARA, 16 (Telefonla) — Fidanlarm da Ziraat Vel letinin müsaadesile kontenjana tâbi olmadan memlekete i hakkında bir kerarname tanzim edilmiştir. Kaçakçılık kanunu gümrükle tamim edildi. ANKARA, 16 (Telefonla) — Gümrük ve İnhi, kaçakçılığın men ve takibine dair olan kanunu gümrül lerine tamim etmiş ve kanunun derhal (© tatbikine N hakkındaki zaruri O hükümlerini de telgrafla mezkür idarel bildirmiştir. Gümrük idarelerince tanzim edilen ve henüz kat'ileşmet bulunan müsadere mazbataları ve kaçakçılığa müteallik kikat evrakı derhal müzekkere ile müddeiumumiliklere te olunacaktır. Çekirge kongresine murahha ANKARA, 16 (Telefonla) — Devlet Şürası özasından $ reyya Bey Şamdaki Çekirge kangresinde hükümetimizi & sil edecektir. Süreyya Bey bilâhara Filistinde haşerat mü lesini mahallinde tetkika da memur edilmiştir. »| Şark Demiryolları şirketi mu kavelesi tasdik edildi ANKARA, 16 (Telefonla) — Şark Demiryolları itilaf” mesinin 12 inci maddesine £ tevfikan Şark Demiryolları işlet” kumpanyası Anonim Şirketi ile Burhanettin, Seyfettin, tafa, Bakle, ve Malzake Beyler tarafmdan 1 milyon 600 lirası nukut olmak üzere 8 milyon Türk lirası sermayeli ve ri mahdut müddetle teşkil olunan Şark Demiryolları Türk nim Şirketi esas mukavelesi icra vekilleri heyetince edilmiştir. Hariciye vekili Tevfik Rüştü Beyin Tahran seyakati MOSKOVA, 16 (A.A.) — Tahrana gitmekte (olan Ti kiye Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Bey Batumdan Bakı geçmiş ve Kafkasyadaki Hariciye komiserliği mümessili, mistan hariciye komiserliği memura, ve Türk ve İran ları tarafından selâmlanmıştır. Tevfik Rüştü Bey Bakudan Fomine vapuru ile Pehi hareket etmiştir, * Rusya - Iran münasebatı MOSKOVA, 16 (A.A.) — Hariciye (nazırı M. Li İran saray nazırı Timurtaş şerefine dün gece bir ziyafet miştir, M. Litvinof söylediği nutukta © Timurtaş'ın So İran münasebatındaki rolünden bahsetmiş ve demiştir ki: “Teşrinievvel inkılâbı İran, Sovyet münasebatında bir devrin başlangıcı olmuştur. Bu münasebat kat'i mu: ve iki memleketin hâkimiyetine mütekabilen riayet esası linde inkişaf etmeğe başlamıştır. Timurtaş cevabında gördüğü hüsnü kabulden dolayı W kür etmiş ve demiştir ki: İran teşrinievvel inkılâbı ve Sovyet © rejiminin n hakkındaki noktai nazarmı birçok defalar izhar etmiştir.,, MOSKOVA, 16 (A.A.) — İcra komiserleri o heyeti yörük bayana | M. Molotof, İran saray sazın Timurtaş şerefine bagün bir