SALI 8 KÂNUNUEVVEL 1931 6 na sene, No. 2093 NUSHASI 5 KURUŞTUR İngiltere ve Dominiyonlari Bir kaç sene evvel Lloyd Ge- ,e kendisinden dominiyon'un mı soran bir gazeteciye cevabı vermişti: — Bunu tarif etmemek, de- işti, hem £ deminiyonların, n de İngilterenin menfaati tızasıdır. Filbakika dominiyonun mâ- nnı tasrih etmek, İngiltere i- münasebetlerini de tesbit et- demek olduğuna göre, İn- ilizler şimdiye kadar bundan açınmışlar ve işi hâdisatın sey terketmiş bulunuyorlardı. ununla beraber, dominiyonlar | harbi umumiden beri başlı ayrılık cereyanı bulmakta idi. Dömini- harpten evvel, yalnız da- ili işlerinde muhtariyeti haiz o n müstemlekelerdi. Bunların giltereye yapabilecekleri as- i yardım meselesini tetkik için harbi umumi içinde imperatorluk konferansı top dığı zaman, yalnız dahili v- rlarında değil, harici mese- lerde de istişare edilmesini &- itibarile kabul etmişti. miniyonların bu hakkı iste- ii de tabii görmek İzm . Çünkü harbi umumiye ka- w kendilerinden büyük feda- İâirlik yapmak istenmemişti. sızm Londra hariciyesinin İes'uliyeti altında başlanan bir tarpte onlardan da kan ver; Ritenince, harici meselelerde dilerine söz hakkı verilmesi il bir netice İstiklâle doğru cereyan 1926 Ve 1930 senelerinde toplanan eranslarda kuvvet bulmuş “lmakla beraber, dominiyonla- hn İngiltere ile olan münase- Pbetleri hukuki bir esasa istinat #tmiyordu. Gerçi dominiyonlar Cemiyeti Akvama müstakil dev ler halinde iştirak etmişler Sonra Kanada Amerikaya, İhgiliz sefirindem ayrı bir mü- Messil göndermişti. Fakat hu- iki noktai nazardan İngili ferlamentosunun nüfuz ve salâ iyeti, eskisi gibi baki idi. Son bir kaç haftadan beri İn İğ silterede dominiyonların vazi- Yetini tesbit etmek için bir ce- Mİ veyan başlamıştır. Bu cereyan o kadar seri inkişaf etmiştir ki ingiliz parlamentosu bir kaç ün evvel bu hususta bir kanun İsyihası kabul etmiştir. Yalnız ingilterenin teşkilâtı esasiyesi Moktasından değil, bütün cihan letlerinin İngiltere ve domi- hiyonlari ile olan münasebatı Moktasından ehemmiyetli olan kanuna göre, Mentosunun dominiyonlar üze tine olan nüfuz ve salâhiyeti il- Şa edilmektedir, Westminster kanunu denilen bu kanun ile İn $iliz parlamentosunun salâhi- Yeti, dominiyon meclisi meb'u. ikal etmektedir. Ve İngiltere ile dominiyonlar ara- *ımdaki rabıta kralın şahsma münhasır kalıyor. Westminster kanunu, esasen filen mevcut olan bir vaziyete hukuki şekil vermekle beraber ebemmiyetlidir. Çünkü kanun iniyonların İngiliz impera torluğu içindeki . hukuki vazi- yetlerini tesbit etmiş olmakla kalmıyor, beynelmilel variyet- ini de takviye ediyor. Ve bey Welmilel vaziyetlerinin tebarüz #tmesi de İngiltere himaye sis- temini kabul ve tatbik etmeğe başl di. İngiltere ile dominiyonları & Tasındaki siyasi münasebet tes bit edilmiş olmakla beraber, ik sadi münasebat henüz tesbit ir. Ve daha az “hemmiyetli O olmayan (o bu mesele Ode © gelecek se menin ilk aylarında İngiliz Müstemlekât nazırınm bütün ominiyonları ziyaretinden ve bu defn Kanada'da Otava şeh- rinde toplanacak olan impera- torluk konferansmdan sonra halledilecektir. Ve Westmins- ter kanununun ehemmiyeti an- Cak bu konferanstan sonra !; Dİ eiiizorr tedricen | İş kanunu lâyihası tamamen hazırlanmış ve bitmiştir Iktısat vekili dün Mecliste lâyiha etrafında uzun izahat vermiştir: Heyeti: vekilede, kanun üzerinde, son tetkikler yapılmaktadır. İktisat VekiN Mustafa Şeref Bey ANKARA, 7 A.A. — Büyük Mil- let Meclisi bugün Reis Vekili Refet Beyin riyasetinde toplanmıştır. Cel- senin açılmasını müteakip (İktisat Vekili Mustafa Şeref Bey, söz ala- rak iş kanunu hakkında Mahmut E- sat Bey (İzmir) tarafından sorulan #wale cevap vermiş, demiştir ki: “Arkadaşlar; İzmir meb'usu Mab- mut Esat Bey, iş kanımunun Büyük Meclise ne vakit arzedileceğini ve kanunun , esasları meden ibaret ol duğunu soruyorlar. deyim ki, iş kanunu lâyihası tema- men hazırlanmış ve bitmiştir. Heye- & Vekilede son tetkiklerini görmek- tedir. Esaslarına gelince; hepimiz bili- yoruz ki, mevcst ürnümi ahkâm ha- ricinde iş kamınu derin ve esaslı bir inkelâbi ifade etmek demektir. kanunu ile milli tesanüdün ii ihtiyaçlarından doğan fertleri sadi menfaatleri itibarile müsavata doğru ilerlemek hareketlerini, kanu- ni mücyyidelerle himaye altına al- mak mevzuu bahistir. İş kanumu, iç- timai sulh ve müsalemetin yaşasını kuran bir kanundur. Himaye Bu kanunla kadın ve çocuklar gi- | bi zayıflar himaye edilir, ücretler te- | minat altna alınır, çalışırken kazaya | Tarak şartlarını koyarlar.Ve bü şart. | il olarak | ları karşılıklı pazarlığa tâbi tutarak | uğramış olan amele, sokaklarda olacak kanuni müeyyideler, tedbirler alınır. Onlar için hayatının sonuna kadar irat almak imkânları tem İş itibarile emniyet tesis edilir. Ame-| lenin işsiz kalmasına rhâni ahkâm konur, Emekçiler Bu suretle iş kanunu, emekçiler dediğimiz bir zümrenin hayati üze. rinde refaha doğru müessir olan kâmi kananiyeyi müeyyideler dı linde vaze. e” taraftan yine! bepimizin bildiğimiz veçhile ferdi | İzmir meb'usu Mahmut Esat Bey menfaatler iradenin mubtariyeti de dir, Ferdi menfaatler itibsrile in: | er karşı karşıya geldiklerinde ihti yaçlarından, vaziyetlerinden ilham a bir noktasında ittifak ederler Hususi hayatta, bugünkü iktisa di cemiyette hâkim olan prensip, bir iradenin muht 1 radenin muhtariyeti si hayatta devletin müdahaleden iç. tinap etmesini ve #erbdat rekabetin pürüssüz surette tatbiki olunmasını istilzam eder.” Üç nevi cidal Mustafa Şeref Bey, bu prensipin tatbik sahası bulduğu (devirlerden ve bunun neticesi olarak © sanayide (Devamı altıncı sahifede) —aaeaaesanaasenesaeasesaeesisesesseseseseeesasaeessseseekekeşeeşisikeskeeeerese b b Şükrü Kaya Bey Mardinde Kendisini teşyi edenlerin ellerini sıkıyor. Dahiliye vekili bugün Ankarada bulunacak Şükrü Kaya Beyin daveti kaçak- İK çılıkla mücadele için alınacak tedbirlerle alâkadardır | ANKARA, 7 (Telefonla) — Dahiliye Vekili Şükrü Kaya B. yarın akşam Ankarada buluna- caktır. Şükrü Kaya Beyin müs işlerin müzâkeresi sırasın da hükümet merkezinde bulun ması lüzumlu görülmüş ve av- detinin tesri hiliye vekilinin daveti bilhassa kaçakçılıkla mücadele için alı- nacak müstacel tedbirlerle alâ- | duğunu yazıyordu. Sükrü Kaya Bey baş muharritimiz Siirt meb'usu M. kadardır. Fırka Maliye tetkik komisyonu — tetkikatını ilerlet- miştir. Komisyonun çarşamba mut Beyle birlik- İ te Diyarbekir hükümet konağın | , e , bıkarken Suriye Krallığı Abbas Hilmi Pş. namzet mi gösteriliyor? Sabık Hidiv “Malüma- tım yok,, diyor ANKARA, 7 (Telefonla) — Dün Başvekil İsmet Paşayı ma | kanımda ziyaret eden sabık Mı ır hidivi Abbas Hilmi Paşa bu gün de vekâletlere giderek ve- kil Beylere kart bırakmıştır. İs. met Paşa dün akşam Abbas Hil | mi Paşaya Ankara Palasta ia- | dei ziyarette bulunmuştur. “ss Dün akşam çıkan Son Posta ga- zetesi, Kahiredem. aldığı malümata atfen Franuzların Suriyede ihdası Bi tasavvur etükleri krallık için iki namzet tesbit edildiği şayiası deve. ve bunlardan birinin sa- Abbas Hilmi.Paşa olduğu Bu diğerinin ise ismi mektum tutul. habirimizden telefonla malümat iste- dik. Bize şu cevabı verdi; ANKARA,7. (Telefonla) — | Arif Paşa vasrtasile Abbas Hil- mi Paşa Hazretlerile görüşe rek bu hususta malümatını sor duk, bana cevaben: “— Bu haberler hakkında hiç bir malümatım yoktur. de di. Gandi İsviçrede CENEVRE, 7 (A.A.) Gandi Cenevre civarmda Ville- neuve şehrine gelmiştir. Orada Fransız müelliflerinden M. Ro- main Rollaind'in. nezdinde bir ielekeesi EKİ diğimiz bir pronsipin hükmüne tâbi- | Ankara mu | Sarsılmaz | Bir âbide Gazi Hz.nin Eseri Bulgar Çiftçi Fırkası U. Kâtibinin beyanatı ISTANBUL, 7 (A.A.) — Bul: gar çiftçi Frlınsı Kâtibi Ümemisi ve Bulgar heyeti erkâm mümtazesinden M. Verguile Dimolf, Bulgaristana avdet için hareket ederken Anadolu Ağamsı muharririne şu beyanatta ba” lunmuşturı *Çiftçi Fırkası milli bir teşekkül- dür. Gayesi, yalnız memleket dahi- linde kendi halkınm refahını, saade- tini, temin değil, aynı zamanda bey- nelmilel sahada da Bulgari: siyetini islah ve tarsine çalışmaktır. “M. Muşanof, nutkunda (toprak ler) kelimesini kullandı. ? nkü Türklerle Bulgarlar ara- #mda asırlardan beri kopup gelen birçok rabıta ve münasebetler var. dır. İki millet biribirine karşı gayet ve saygı bislerile (Devamı 6 ıncı sahitede) Muamele Değişiyor Maiye heyeti teftişiye reisi tali- matnameyi getirdi Adil Bey Üç gün evvel - gümrüklerde muamele şeklini tanzim eden talimatname projesini hâmilen Ankaraya giden Maliye heyeti teftişiye reisi Adil Bey dün şeh rimize avdet etmiştir. Adil B. dün bu hususta kendisile görü şen bir muharririmize demiştir kiz — Gümrüklerde müuamelâtı (Davamı 6 ıncı sahifede) — ee —— Buhran Vergisi | Serbest meslek esha- | bınada teşmil edilecek İ ANKARA, 7 (Telefonla) — Buh- ran vergisi kanunu doktor, avukat, gibi serbes meslek * eshabma edilmemişti. Hükümet bu ver- &inin bu gibilere de feşmili için bir proje hazırlamaktadır. Bu projenin irat vergisi lâyihasmdan evvel mec- lise verileceği ilmektedir. | İş Bankası i Bono almiyor İş Bankasının gayri mübadil İ bon: almakta olduğu söy | lenmişti, Dün bir muharririmiz. | bankanın müdürü Muammer | Beyden bu haberin doğru olup İ olmadığını sormuştur. Muam- mer Bey demiştir ki: — Bankamızın gayrimüba- dil bonoları satın aldığı doğru değildir. Bunu tekzip edebilirsi Sahip ve Başmuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü - | Resimler: Bulgar Başvekili M. Mü- şanof cehâpları” Ayasölya damiini ziyaretten çıkıyorlar. - Başvekil) ce- İk nspları trenin hareketi anında kep- disini teşyi edenleri selâmlıyor; Muhterem * Başvekil Sirkeci istasyonuna giriyor. Dost Bulgaristanın muhterem Başvekili dün gitti M. Muşanof dün akşam Sofya'ya avdet etti.ve hararetle teşyi edildi Başvekil Cenapları dün Ayasofya'yı, müzeleri ve Topkapı sarayını gezdiler ve tetkikatta bulundular Bulgar Başvekili, dün sabah saat onda otomobille Taksime giderek Cumhuriyet âbidesine bir çelenk koymuştur. Abideye konan çelenk, hakikaten (çok (Devamı 6 ıncı sakiiede) Sürp Agop hakkında iki taraf dinlendi Ehli hibre, tarihi vesikaları tetkik ederek raporunu verecek — RAKI me İstanbulumuzda bir gün mi- safir kalan dost Bulgaristanın muhterem Başvekili M. Muşa- İnof cenapları, dün akşam saat 17,35 de hareket eden ekspres- le Sofyaya avdet etmişlerdir. Sürp Agop mezarlığı dava- sında hakem vaziyetinde tara- feyni dinlemek üzere teşkil edi len ehlihibre Ermeni cemaati- nin ve belediyenin iddialarını şifahi ve tabriri olarak dinle miştir. Ermenilerin iddiaları şu dur: Sürp Agop mezarlığının yeri Beyazıdı Veli vakfından değildir. Çünkü eski kayıtlarda burasının hudutları bir taraf Kâğıthane ve bir taraf ta Top- ii Halbuki Beyazıdı Veli zamanın da Tophane ve Kâğıthane is- minde mevkiler yoktu. Beledi. ye ise ehli hibreye iddiasını şöy İc serdetmektedir: Mezkür me zarlığın yerine ait tapu kayıtla rından maada hazinci evraktan bir çok kıymetli vesiklar çıka- rılmıştır. Bu vesikalar bu arazi- nin Beyazıd: Veli vakfından ol duğun isbat etmektedir. Hudu dunun Tophane ve Kâğıthane