17 Temmuz 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
17 ör Osmanlı | Borçları m İaris mukavelesine ibi başı üstünde ihlike karşısmda inkişaf ede- Büyük Millet Meclisinde İtçenin müzakeresi esnasında İyunu umumiye meselesi tek İr mevzuu bahsoldu. Bazı | b'uslar, bütçeye düyunu u- niye için konulan dört mil- in 460 bin liralık tahsisatın iyyını istediler. Oİsmet Paşa afından bu teklife karşı ve 5 cevap unu umumiye eselesi: ihtilâfın mahi tini anlatmaktadır. Başvekilin beyanatından an- Ankara müza- su umumiye | ilâfı az kaldı ber taraf edili- irdu. 1928 Paris itilâfile dü- mu un iye taksiti olarak ede 1,800,000 İngiliz lirası rmeğe mecbur kalmıştık. Bu- bir kaç taksi verdik. at umumi cihan buhranı ve buhranın bizim mali vaziye- iz Üzerine icra ettiği tesir- dolayısile Paris mukavele- hin ahkâmı dairesinde tediye- imkân olmadığı anlaşıldı. ris mukavelesinin tatbik € İsmemesi yüzünden çıkan ihti üzerine Ankarada iki defa yoruz i iteki nutkundan anlaşıldığına | öre, alacaklılarımızla bizi ayı- n ihtilâf çok mübim değil- , Evvelâ esas itibarile tedi- “kabiliyetimizin yarım mil iliz lirasını tecavüz et- diği teslim edilmektedir. at bize diyorlar ki; * Bilyon siz veriniz, yarım mil da size karzan biz verelim. çlarımızın bir milyonu te- e edilmiş olur.,, ye karşı biz, ancak sekiz İz bin İngiliz lirası verebile- gimizi ve bunun da yarısını tahmil ederek diğer mını alacaklıların teklifi gi karzan alacağımız para ile diye edebileceğimizi; bildir- O halde alacaklılarımızla a inhisar etmektedir ki, esa- bunun da yarısı bize karzan İar tarafından verilecek de- tir. Ancak daha mühim bir ihti- mukavelesinin uladderatıdır. Biz yeni itilâ- eski itilâf yerine kaim olma. | Alacaklılarımız ilâfı ancak iki sene Evam edecek muvakkat bir bir olmak üzere kabul edi- ar. İki sene sonra tekrar isteyorlar. Bu izahattan çıkan netice şu- ir ki, ihtilâf deha ziyade âtiye | bir. meseledir Alacaklıları- kleri anlaşılıyor. Te- mi ederiz ki bu ümitleri ta- ikuk eder. bilmesinin bir şartı da bu Üyunu umumiye meselesinin di teklifleri gibi, pamuk İiğine bağlı kalmamasıdır. ürk milleti borcunun mikd. u bilmelidir. ra, bütçenin düyunu umu- lırsa, bu dahi haddi zetında mıza mâni bir en. r devletin Damoklis'in kılıcı asılı duran z, sulbunden beri ala- hâl ruhiyesi Günün realite. Lozan klılarımızın miştir, istikbale ait ihtimal, | budur. Alacak, arşı hükümetlerin i yeni geniş esas, projesile tebarüz et- Bi bir zamanda, düyunu umu- işinde alacrklılarımızın & ısrar etmeleri mânasızdır. Ahmet ŞÜKRÜ 43 planıldı. İsmet Paşanın Mec. ; “yarım | avdet et- | Fakat tahakkuk | # Eğer iki sene | ? CUMA TEMMUZ 1931 1950 ci sene, Ne. Büt Hükümet samimi ve meşru ten | kitlerden haz ve sevinç duyar rin EİN İN Lİ Haşmalkarıriri: Siirt oha DEM HEMME, İsmet Paşanın tebriki-Dil encümenine hücumlar- Munakaşalar - kabul edilen bütceler ANKARA, 16 (Telefonla) — Bugün saat 2 de Kâzım Ps. nin riya setinde toplanan Mecliste ilk evvel Sıhhiye bütçesinin müzakeresine baş lanıldı ve zührevi hastalıklar hakkın du Vekilden izahat istenildi. Sıhhiye Vekili doktor Refik Bey beyanatın- dn; gibi bizde de İ vardır. Fakat çok değildir. Bu hasta Hldarm nisbeten fazla bulunduğu Sı vas, Bursa, Samsun ve sair havalide İ mücadeleler yapılmaktadır. Bunların İ haricinde, Balıkesir ve Kastamoni hususü teşkilâta i Sıtma mücadelesi Rüştü Bey (Bursa) Sıtma müca- İ delesi hakkında malümat istedi. | Vekil Refik Bey — Henüz sıtma mücadelesi yapılmıyan . yerlerimiz, yapılandan çoktur diyerek mücade- İenin gayesi ve tarzı halkında öza- hat verdi: *— 11 Sıtma mıntakasında bir milyon 340 bi muayene ve 308 Bin 72 kişi tedavi edildi. Ve 23 bin kişi üzerinde de korunma tedavisi yapıldı.,, Dedi. Adliye Bundam sonra fasıllar müzakere ve aynen kabul edilerek adliye bütçe sine geçildi. Sırrı Bey (İzmit) — Söz alarak bülâsatan dedi ki: “— Bugünkü kanunlar kül balin- de alınmış maddeler üzerinde tevak kuf edilmemiştir. Adliyemizde bü- yük teceddüdat oldu. İtiraf ederim ki beklemeğe vaktimiz yoktu. Eski ler yılalırken kopacak gürültülerin Adliye encüme ii reisi Mus: tafa Fevzi, Dahiliye encü- meni reisi Cemil Beyler ANKARA, 16 (Telefon) — Hükümet yeni matbuat kanun lâyihasını bu gün sine tevdi etmiştir. hiliye ve adliye encümenlerine havale olurmuş ve bu encümen lerin lâyihayı muhtelit bir en- ümen halinde tetkik etmeleri İ takarrür etmitşir, Muhtelit encümen cumarte- si sabahı toplanarak tetkikatı- na başyacak ve önümüzdeki haf ta içinde heyeti müzakeresini temin içi | katımı en kısa bir mal edecektir. L. matbı tevdi edilmiş ve en- cümen azalarına tevziini temin için cumartesi sabahına kadar tab'ının ikmali emrolunmuştur. Esbabı mucioe Jâyihası Lâyihaya merbut esbabı mu umumiyede | İ an de teftişi | '— Dünyanın her yerinde olduğu | zührevi hastalıklar | Talat ve Sırrı Beyler kopmaması lâzımdı. İlk zamanlarda biraz aksadı. İcra ve iflâs kanunu, tüccarlar a- rasında itimadı bütün kaldırdı. Tebliğ, tebliğ icrada mübaşirlerin elinde kalmiştar. Noterler muamelâ- tınn adliye müfettişleri tarafından teftişleri yapılamamaktadır. Bunla. zur. istiklâlini büyük tak İ dirle yadederim, Cümhuriyet mahke meleri rey verirken sırf kendi. vic- danlarına tâbi olmakta ve kimseyi dinlememektedir. Süvari mübaşirler çok defa ihdas olunmuş ve kaldırılmış bir usuldür. Artık bu sefer kaldırılmasın. Adliye vekilinin izahatı a Vekili Sırrı Beye şu ce abı verdi: Kanunlarımızın ihtiyaca uy- | durulması için yapılacak taahikat i le Vekilet meşgul olmaktadır. Niterler meselesinde | bazılarının çek, diğerlerinin az para alınmaz ca libi dikattir. Halk malümat verirse onları da teftiş ettiririz. (Devamı 6 ıncı sahifede) Kanunun yarın muhtelit encü- b tetkikine başlanılacaktır hasında matbuatın oy | rol, kudret ve kuvvet © tur, Li buatın vazifesi memle- iyaçlarını anlayarak bu hususta umumi efkâri temsil ve tenvir etmektir. Memleke- tin kontrol vazifesi “memleke- tin ihtiyaçlarına muvafık olma yan icraatı tashih ve hüsnü is- timal edilmeyen iktidarları memleketin selâmet ve menfa- atlerile telif,, medeni memleket ler arasında rabıta tesis ederek efkâr ve irfanın inkişafına hiz, met eden en kuvvetli vasıtalar- dan birinin matbuat olduğuna şüphe yoktur, Nafiz ve feyizli bir vazife görür. Teminat Bazan da bu ulvi vazifesin- den ayrılarak memleketin yaşa | yışlarında nizamsızlık © ha tehlike teşkil edecek bir âmil Yeni matbuat kanu - nunun başlıca esasları saslı bir tahlile tabi tutulmuş- | ! ihada ezcümle denili- | olduğu da görülmüştür. Matbu | anun yani milletin menfi atlerinin müeyyideleri daire- sinde serbesttir, diye teşki esasiyemizin de işaret (etti veçhile matbuat o kendisinden beklenen yüksek vazifeleri hak kile ifa edebilmek için bazı te- bi Dİ Mecliste münakaşalar devam ediyor. Dil encümenine verilen tahsisat kabul edilmedi. Yeni matbuat kanunu dün meclise verilmiştir. Mecliste şayanı dikkat bir hadise Bir meb'usa Nezaket Dersi! Rüştü Beye de ne oluyor?. Bursadan bir kaç rey ile müs takil meb'us intikan edilen te- humcu Mehme Rüştü Bey Me| liste bütçe mü söz alaral matbuata * hü cum etmiş, Bi çok sözler ara sında da matbu atın memleket hiç hizmet “et. mediğini söyle miş. Rüştü Be yin bu hücumu, en hafif tabir. #öşrü B, (Bursa) le münasebetsizliktir. Gazete ciler arasında faaliyetleri, mem leketin menfaatine hâdım olma yan unsurlar bulunabilir. Nasıl ki inişin vücutlarından pek ade edilmeyen Rüştü Bey gibi meb'uslar da vardır. Fa- | kat temiz Türk matbuatı mem- leket için muzır olan bu gazete memleketin umum matbualına bu kadar çirkin bir türzda taar- ruz-etmek, nasıl. i#tihap edil. miş olursa olsun, vari millet ve- kiline yakışmaz. nezaket dersi için solsun, Rüştü Bey | matbuata #nedyün Peer i Rüştü Beyin sözlerinden anla dığımıza göre, tohumcu zade yalnız ipek tohumcusu değil, ayni zamanda nifak tohumcusu da imiş. Bir h GRENOBLE, 15 AA, -— Caner ten hareketle Parls'e gitmelite “ölen bir yolcu tayyaresi YŞU$ 7 ) sü ünden bir dağı — Sarpmaşı İ Dae alkalen de öl tür. Diğer iki yolcu kadın da ağır surette yaralanmıştır. / : Ermeniler Suryede o müslümanlara yapılmış olan mezalime dair A. H. Beyin vesika- lara misin yeni bir Ermeniler Serlevhasile o yakında “Milliyet, sütanlarında Ya bu sıcağa Ne demeli? Dün Koca ih P; adbir kadın bayıldı Dün şehirde pek fazla sıcak. lık hissedilmiş, bir çok Yerlerde ahali sıcaktan çalışamamışlar- âğıthanede de serinlemek için dereye giren bir köylü o çamura saplanmış, bo- ğulmak © üzere iken yetişenler tarafından kur- tarılmıştır. Maamafih Kandilli rasathanesi dün şehirde evvel- ki günden daha fazla serinlik olduğunu, evvelki gün şehirde 7 ZE” ELA | sıcağın 31 derece, dün ise 29 (Devam: 6 ıncı sahifede) | derece olduğunu bildirmiştir. cilerle mücadele etegiştir. Bir | Anaç bine gelenler 4 üncü sahife Felek. Hikâye Dün Deviçe bank ve Doviçe origent bank mevdnat sahiplerinin tehacümü karşısında mecbur kaldılar ve İktisat vekâletine tediyatlarını | i En son | safha! Almanyanm içinde, dışında ve Pariste olup. bitenler alışam şehrimizde Almanya bea ve sabık Alman görmediklerini söylemişlerdir. e a gelen ba- zı ajans telgraflarında, Alrlanyanın dahili vaziyetinin fena olduğu hak- kında verilen malümatın fena tafsi- rinden çıktığı zannolunmaktadır. Mahaza benüz buhranı izale eden bir neticenin alındığına dair de hiç bir haber yoktur. Amerika, İngiliz ve Fransız hari. ren üç Hariciye nazırı diye mazırları bir taraftan Paris'te toplanmış ve Almanyayı müşkülüt. (De: 6 ıncı sahitede) Meclisin tarihi Celsesi Muhterem arkadaşlar, bu mösyö Balis yazı yazamazmış, Kadri de hiç yazı yazamazmış, eli kalem tutar bir adam değilmiş, Mubabirlik yapar- mış. Fakat bu mühim © makaleleri kim yazdı? İçimizde oturan bu ha inler kimdir, acaba kim yazi yazdı? Yoksa hariçte mi yazdı. Asıl sorula cak cihet burasıdır. Arkadaşlar, bu bain gazetesini ka pamış fakat bunu bırakmamak Hi- zundır. Bu da Abdülkadir Kemali gibi ber halde bir şey kollamış ola- cak. Acaba Abdülkadir Kem le- (Devamı $ inci sahitedeğ, alanıyorlar... tediyatlarına fasılalar vermi tecil için müracaatte bulundula; 1 önünde bi, Resmimiz her iki bankanın kapalı olan kanıları ken halkı göstermektedir.) i Buhranın önüne henüz geçileme- di; Almanyanın bir çok şehirle- rinde kanlı komünist nümayişleri.. Amerika, İngiliz, Fransız hariciye nazırları Pariste toplandılar, vaziyete çare arıyorlar. Istanbuldaki Alman bankaları tediyatın tatilini istediler. Bankaların. bu teklifi İktisat Vekâletine bildirildi Dün tediyat intizamını kaybetti, Borsada Mark üzerine muamele yapıl- madı. Buhran ticaretimi- ze tesir etmiye başladı.. in şi moratoryum miştir. Avusturya ve Çekoslovakya da da bankaların mevduatı iadeleri- ne karşı tecili düyun kararı verilme si beklenilmektedir. Banka müdürlerinin müracaati Dün akşam Doyçe Bank ve Doy ge Oryent Bank müdürleri Ticaret mazi Beyi ziyaretle son üç gün sukutu üzerine bira Merlin mevduatlarını ol mak için halkın vaki olan tebacümü nü ve müşkül vaziyette olduklarını bildirmişlerdir. Banka direktörleri (Devamı 6 ıncı sahifede) Banka direktrölerile dün bir müzakere yapan ve aldığı tek'ifleri Vekâlete bildiren Ticarat müdürü Muhsin B. BİRDE ARA Kü ŞAD Matbuat serbestliği Matbuat bedmestliği Hak için, güzellik ve doğru- luk sevgisi için kalem ve fikir muharebesine koşmak (idea list) ruhların medeni bir (ci- hadı mukaddesi) dir. Halbuki Yazan: Fazıl Ahmet son zamanlarda şeref ve hây- siyetin muhterem mefhumunu sayan insanlar, muharririm, ga zeteciyim demekten adeta sı- (Devamı ikinci sahifede) Bugünden itibaren oiobüsler sıkı bir zabt v: rabt altına İYazsı beledive haberleri sütunumuzda)
