17 Temmuz 1931 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 1

7 Temmuz 1931 “ÜK — 20203 ÜSHASI HER: YERDE 5 Kr. CUMA No. 350 — GEEDDİ Halkın - Halkın Son Posta özüdür: Halk bununla görür. ulağıdır. Halk bununla işitir. Halkın dilidirı Halk bununla söyler. Alman Bankalarına Hücum Dün De Devam Etti ! Dyçe Oriyent Bank Bank İki Günde - 100 Bin İngılız Lirası Verdi... Alman Buhranından Ticaretimiz İçin Korku Kalmadı. ı Birkaç gün var ki, Alman- | yada bütün dünya piyasasını | Barsacak kuvvette bir buhran baş gösterdi. Düm de tafsilâtile yazdığımız gibi bu buhranın sebebi şudur: Almanya, harp | taahhütleri münasebetile kısa | vadeli birçok borçlar ödedi ve ! ödiyor. İhtiyat Para Yok Bu tediyat son zamanda © dereceyi bulmuştur ki, Rayş- bank denilen Alman Devlet | Bankasının bütün ihtiyat pa- * rası erimişti. Bu vaziyet karşısında Al- manyanın yapacak ilk işi, pa- ralı devletlerden yardım iste- mek oldu? Gerek Reisicümhur Hindenburg, gerek Başvekil Brüning ve gerek Devlet Ban- kası Müdürü Lutherin ağzile Almanya bütün dünyaya istim- dat haberleri yolladı. Ame- rika, derhal harekete - geçti, bütün Alman borçlarının bir | beklenildiği gibi Fransa mukavet sene müddetle tehirini teklif | göster di. Çünkü Almanyada va- | Teceklerini ümit ediyordu. ziyet bozulursa Fransanın fazla etti, Polis nezareti altında müşteriler bBankaya intizamla girip çıkıyorlar. Fransanın Talebi mütcessir olmiyacağına kanidi. | İngiltere bunu kabul etti. Fakat Bundan daha xiyade Amerl- ve İngilterenin zarar gö (Devamı 6 mcı fada | Gazeteler Prim Alamıyacaklar M. Meclisi Prim Aley- Sunıer, hindeki Takriri Alkış- larla Kabul Etti | Ankara, 16 (Hususi) — Mil- | ' let Meclisinin dünkü İçtimam- dâ - Maliye Vekâleti bütçesi görüşülürken —sıra gazetelere prim verilmesi için konulan tahsisata — gelince — müzakere heraretlendi ve Bursa müstakil meb'usu Ruüştü B. söz alarak şunları - söyledi: | — Gazeteleri her münevver sever. Matbuatın kıymetini tak- dir ederim. Fakat gazeteler kendilerinden beklenen hizmeti yapmıyor. Yalnız roman neşre- diyorlar. Ben bu tahsisatın bütçeden çıkarılması fikrinde- Süleyman Sırrı B. (Yoıgat)—-! Prim verilmesi için gazetelerin | basış adetleri sorulduğu zaman bazıları bunu sakladılar. (Yarın) gazetesi (500) tane bastığı cevabını verdi. Halbuki (18) bin tane bastığı öğrenildi, Bu tahsisat bütçeden çıkarıl- malıdır. Bundan sonra Ma- liye Vekili söz alarak ga- Zetelere 929, 930, 931 se- belerinde pirim — verilmesinin husust bir. kanunla - evvelce (Devamı 3 üncü sayfamızda ) Seyrisefain Cevap Veriyor “Gelip Ambarları Gör- Süpürge Dolu!,, Söz Temsili Ayni Hakikat Değıldır U Seyrisefenin vapurlarını oyni süpürge süpürüyormuş Evvelki gün, Millet Mecli- sinde cereyan eden bütçe mü- | zakeresi esnasında söz alanlar- dan İzmit Meb'usu Sım B. Seyrisefaini tenkit etti, vapur- ları süpürecek süpürgesi bile bulunmadığını söyledi. Bu mü- | nasebetle dün Seyrisefain ida- resine sorduk. Umuml! müdür bulunmadı; için bize muavin Tahir aşağıdaki şekilde cevap verdi. —-*"Sırrı Beyin sözlerini ben de gazetelerde okudum, F biç birşey anlamadım. Sırrı nasıl oluyor da böyle şeyler söylüyor? — Seyrisefainde — sü- pürge yokmuş ta bir vapura süpürge lâmm olduğu zaman vapurun süpürgesi alını- yormuş! Hiç böyle şey olur mu? İsterseniz levazım amba- rma balın süpürge var mı, yok mu? (Devamı 3 ünecü sayfada ) “Eski Osmanlı Borçlarını Ver- miyelim! ,, Dün Mecliste Bu Fikir Üzerinde Şiddeti Mü- nakaşalar Yapıldı Başvekil i,u"dc]ı izahat verdi, — neticede — Düyunu Umumiye fasli kabul edildi Ankara, 16, (Hususi) —Millet Meclisinin dünkü celsesi çok hararetli ve alâkali idi, İlk olarak Devlet Şürası bütçesi görüşüldü. S. Sırrı Bey ( Yoz- gat): Söz aldı ve bu dairenin ataletinden, dosyelerin birike- ' yek müthiş bir yekün tuttuğun- dan, azanın devamsızlığından şikâyet etli. Sözleri “ bravo, çok dağru,, seslerile karşılandi. Şüra reisi Reşat B. kürsüye gelerek bu ithamların doğru olmadığını ve deavi daire- sinde 14 bin evraktan 5 bini intaç edildiğini — söyldi. 'Fakat Meclisi tatmin edemedi. Ü *| Neticede Devlet Şürası bütçe- Eski borçların verilmemesi *hıılduıııiı birkaç defa söz alan S. Sırrı B. (Yozgat) si 192386 lira olarak kabul edildi. Müteakıben — istatistik mü- dürlüğü — bütçesi, Başvekilin kısa izahatından sonra 42296 Hra olarak kabül edildi. (Dovamı 3 üncü sayfada) Mecliste Gazete Müzakereleri (Dünkü nüshadan Devam ) Bir muharrire bugünkü Türk münevverinin vazifesi ne ol- duüğuü, mes'uliyeti ne olduğu ye mefküresi ne olduğu, ev- yelce sorulmalı ondan sonra bunlara imtiyaz ve neşir hak- ları verilmeli idi. Fakat filiyat ve tatbikat belki bunu müm- kün kılmıyabilir. Efendiler; son söz olarak şunu arzetmeliyim ki: Bilhassa hökümetin —nazarı dikkatine vazetmeliyim ki, mutlak hak ve mutlak hürriyet diye ameli hiçbir mefhum yoktur, mevcut ( Devamı 7 inci sayfada ) DUN VEKİLLER İMTİHAN EDİLDİ l Bugünün" Meselelerinden Ecnebi Sermayedarları Kimler Dolandırıyorlar Galata Kahvehanelerinde Serseri Ayak Simsar- ları Ve Esrarengiz İdarehaneler Bir ecnebi sermayedar Tür- kiyeye nasıl gelir? Ve burada kimlerle karşılaşır? Galatada ismi var cismi yok lbiztıkım levanten kumüsyon- cular vardır. Bunların bir. kıs- mı muhteşem maruken koltuk- lu idarehanelerde otururlar. Bir kısmı seyyardır, vakitlerini Ga- lata kahvelerinde geçirirler. İsimleri büyük — müessese- ler şununa bunün — elinde bulünan- maden - imtiyazlarını yok pahasına satın alır, Avru- pada tanıdıkları evler - vasıta- sile ilân ederler. Kendilerini büyük sermayeli ve birçok madenlerin — sahipleri — olarak gösterirler. Bu suretle ecnebi sermayedarlari kandırır ve Tür- '| kiyeye getirirler. Meselâ bun- lardan biri “Türkiyede demir sanayiini İnbisar altına aldık,, diye Fransada kuvvetli vek- lâmlar yapmış; birçok ecnebi şirketlerini dolandırmışlardır. Yine bu müesseselerdenbiri hükümetin ( Morgul ) bakır madenini kendi malları gibi göstererek ve hükümetle yap- tıkları muhaberatı da vesika gibi kullanarak ( Scietee de Dive) şirketini kandırmışlar ve bu şirketten bir milyon altı yüz bin frank dolandırmışlar- dır. Şirket nihayet işin farkına varmış, kendisini dolandıran- ların aleyhine Fransada dava Maden imtiyarı tu- raklarının kurulduğu gyerlerden biri de Ga- lata kahveleridir. Bir çok simsarlar, bura- larda birçok safdil imtiğaz — sahiplerini avlar, hem onları al- datır, hem sermaye- darları dolandırırlar. açmıştır. Bu dava hâlâ bitme- miştir. Bu dolandırıcı kumüsyoncu- ların — yaptıkları — oyunlardan biri de şudur: Maden imtiyaz- larına sahip olanlar, ekseriyetle bu işten anlamıyan cahil za- vallılardır. g Bu müesseseler bu adamları elde eder, yok pahasına bunlarır elinden imtiyazını alırlar. Son- ra bu imtiyazı göstererek scne- bi şirketlere müracaat eder ve onlardan sermaye temin eder- ler. Bu sermaye ile madende ufak mikyasta faaliyet başlar. Çıkarılan madeni karşılık gös- tererek bankalardan para çe- kerler. Bu suretle bir taraftan sermaye —koyan — müesseseyi, diğer taraftan bankaları, bir taraftan da imtiyaz sahiplerini aldatırlar. (Devamı 3 üncü sayfada) % Beşi Beşer Kuruşa.. l “Akşam,, ın hergün karilerine yutturmıya çalıştığı dolmalar...