16 Aralık 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 6

Fecişey! ehçet B. vuruldu, odacı öldü, til intihar etti! itün inhisar müdiri umumisi | na B.,dün sabah maka- giderken, Selânik bankası| gi yanındaki sokakta, caniya- bir tecavüze uğramış, kendi- Vüç yerinden yaralanmakla be , yanında bulunan odacı yin Efendi maktul düş- bu caniyane tecavüzü ya- n Hayri Efendide akebi vak'a İl intihar etmiştir. Bu hususta; tığımız tahkikat bervece ati r a et Bey dün sabah saat çeyrek kala Kadıköyünden tanbula inmiş ve yanında Zi- (ât fen şwbesi hademesinden seyin Efendi olduğu halde i lerine gitmek için Galata | Mertebanı sokağından ya- geçerken umum sigor (hanının biraz aşağınmda si- Ör alan sabık Ceyhan reji müdi WHayri Bey müdit umumi Beh Beye beş adım bir mesafe- hiç bir söz söyelmeden beş 1 sıkmıştır. Kurşunlar- İn biri Behcet Beyin sol kolu i isabet ederek kolundaki saa- iyor, ikinci kurşun sağ mesi altından sıyırmak sure İle karşıdaki duvara çarpıyor, kurşunda sağ bacağına ederek içinde kalıyor. kurşunları yiyen Behcet “Vuruldum, diyerek u- sigorta hanma girerken v bulunan odacı Hüseyin ndi katilin üzerine atılarak elinden almağa ça- or ve sağ memesi altımdan surette yaralanıyor, ve kur içinde kalıyor. Hüseyin E- “adi de bu yarya rağmen sigor girmiş ve orada yere üştür. Bunların öldükleri- p olan Hayri Beyde be- kurşunu intihar maksadile iğ şakağına sıkarak yere yıkı- a silâh seslerini işiden polis ıad mahalli vak'ata kos- ve mecruhları Sen Jorj i kaldırmışlardır . de vak'adan yarım sa- |: sonra evvelâ katil Hayri, sa- on üç buçukta da odacı Hüse Biendi vefat etmişlerdir. Katil ve müntehir Hayri E- adinin tabancasında mevcut | İnumilerden Şefik ve tabibi ad- Enver Beyler vaziyet etmiş- :rdir, Odacı Hüseyin ve Hay- Byin defnine ruhsat veril Müdiri umumi Behcet Beyin hhatı iyidir ve hayatı tehlike- 'e değildir. Behcet Beyi opera- 5r M, Kemal B. tedavi etmek- Edir, Behcet Beyin kolundaki ara bugün dikilecek çarşamba inü de bacağındaki kurşunu çı mak için ameliyat icra edile ' Yapılan tahkikata göre, katil 'e müntehir Hayri Beyi Behcet kat'iyen tanımadığı gibi, 'endisine de işe alınmak için beci ve eksper ile tütün ıyastında meydana çıkarı- suistimalden dolayı açığa ıkarılmış, Adanada icra edilen uhakemeleri neticesinde, ken atfedilen bir; da beraet etmiş, diğer kı- Fethi Bey dün Mecliste su (Başı birinci sahifede) tifede ediyorduk... Yazık oldu. Salonda : — Vah vah... sesleri, handeler ve: Darısı Haydar B. in başı- hem geziyor hem de biraz dün- yalığını düzeltiyor, gibi bir şey hatırına geledilir. Vakiâ böyle bir zanni sual soran arkadaşı muzdan beklemem. Ancak, sual lerdeki ifade ve tertip tarzı bu bahtsız tefehhüme (o müsaittir. Şu halde gene sual çerçivesi da- hilinde kalmağa ve mümkün mertebe kısa söylemeğe riayet etmekle beraber efkârı umumi- edildiğinden bahsedilmektedir. | YeDiZİN tağlitine meydan ver- Mele secim kele o İmemek için e harcırahları hakkındaki kanun |pal.dahilinde bulunan anlayış. mucibince bir meb'usun mebus- | varı a derDiş Slerek arzetmei. luktan istifa eylediği ay nihaye-| Yin Ki: bu süaller mevzuundaki, $ine kadar tahsisata istihkak; | pakikatte Büyük Meclisinin ve vardır. Sür a paşa de Kânm- Jefkârı umumiyemizin huzurun- a ae he kadar olan | da apaçık tezahür etmiş olsun. istihkakını almıştır. Geriye ka- lan aylara ait çek defterini Germemiş olsalardı, bermucibi kanun istirdat edilecekti. Besim Atalay B. soruyor. Bu sırada Besim Atalay sör istedi. Reis: — Ne hakkında? diye sordu. Besim Atalay B.: — Reis beyefendi; bu istifaya dair birkaç söz söyliyeceğim. Reis cevaben: — İstifa mutlaktır. Teşkilâtı €sasiye kanununun 28 inci mad desi mucibince istifa vukuunda meb'usluk sakıt olur. Besim Atalay B. israrla: — Makamı riyasetten birşey soracağım.. Soramaz mıyım? Reis — Sorunuz efendim... Besim Atalay B, kürsüye ge- lerek: — Arkadaşlar! Makamı riya- setten soruyorum. Şüphesiz ri- yaset makamı vazifesini yapmış tır. Fakat, bizim de | bilmemiz lâzımdır ki, bazı arkadaşlar hay dariye giymiş derviş gibi mec- lisin içtimalarında uzlet ediyor lar. Acaba bunun sebebi nedir? Senede dört defa görmediğimiz arkadaşlar var... Bunlar memle- Reis Nureddin Ali B. dedi — Süreyya paşanın istifasn- da tahsisat çek defterinin iade İterk ve tahdidi teslihat hareketi büyük harbin felâketlerinden İsonra bu afetin tekerrürüne mâ İni olabilmek için derpiş edilen İhususatın ilk safında gelen ve medeniyet tarikinin ancak bu- İgünkü safhasında ilk defa ola- İrak resmi sahada konuşulan bü- İyük bir fikir ve tedbirdir. Cemi- yeti Akvam mukavelesinin 8 in- ci maddesini teskil eden bu teah hüdün yerine gelmesi için mü ittaddit ve muhtelif o sebep ve İsaiklerle iptida bir ihzari konfe- ransın toplanması muvafık gö- İrülmüş ve Cemiyeti Akvam ha- İricindeki 2 büyük devletle Ce- ! Âzasm- miyeti Akvam meclisi idan terekküp etmek üzere davet | İve teşkil imiştir. Demokrat İve cümhuriyetçi Gazi Türkiye- İsinin milletler arasında bir sulh ve intizam âmili olarak artan ehemmiyeti tabiatile bu ihzar? İkonferans davetimizi intac et- İmiş ve ilk defa olarak mezkür konferansın üçüncü içtimama İtarafımızdan iştirak edilmiştir. İ Bu arzettiğim ictimaa gene biz- İzat gittim ve orada Türkiye nok İtai nazarını teşrih ettim. İşte bu İiçtimada idi ki, günün şeraiti i- aline cevap aldı! | Evvelâ samimi arzetmeliyim ki | kile ifa edebilmek için ve mem- İleketimizin emniyet ve inkişafı, hukuk ve şeraitini temansle te- min eylemek için . memleketin bütün kuvvet ve zekâlarından sırasile ve âzami istifade husu- sunda aslâ ihmal etmemelidir. Bu noktai nazarı bugün bu vesi- le ile değil birinci, Büyük Mil- let Meclisinde sırası düştükçe yine bu kürsüden müdafaa et- miştim, Tecrübeler bu husüsta- ki isabeti daha kuvvetle teyit et ti. Hariciye, faaliyeti sahasınm mahdut arkadaşların inhisası sâ hasınadiişmekten korunmasının yegâne yolu da budur. Suya gir meden iyi yüzmek öğrenmek kimsenin kârı değildir, Bu gibi işlerde her memleket kendi. u- Sul ve ihtiyacina'göre hareket eder. Maamafih, ihzari konfe ransta, diğer memleketlere ait delegasyonlar heyetlerinin liste si işte elimdedir. Onların . pek çoğunun Cemiyeti Akvam me: kezinde ayrı ayrı hususi ve dai mi heyetleri bulunmasile bera- ber bu konferansa gönderdikle- ri heyetleri terkip edenlerin a- detleri 5 ilâ 12 arasında tahalüf etmektedir. Biz memleketimizin halini düşünerek hem masraf ve ayni zamanda âzami tasarrufun ve hem de maksadın temini hu- Suslarını telif için bu gibi sey; İ j | (Başı birinci sahifede) diye şiddetle alkışlıyorlardı. sında yirmi dakika kadar isti- rahat etmişler ve bir kahve iç- mişlerdir. İBeyden Darülfünun teşkilât, İtalebe adedi hakkında izahat al- İmuşlardır. Eem Akif B. bütün talebenin ikibin küsür olduğu- nu, en çok talebe hukukta bulun duğunu ve adedi sekizyüz otuz yedi olduğunu söylemiştir. Bu esnada Darülfünun emini Mu- ammer Raşit ve diğer müderris- Işr içeri girmişlerdir. Reisicüm bur Hz. hepsinin ayrı ayrı elle- rini sıkmışlar, hatırlarını sor- jammer Raşit Beyden ders prog, iramını istemişlerdir. Gazi Hz. dershanelerde Müşarünileyh Hz. ders cetve- lini tetkik buyurduktan sonra ukuk fakültesi birinci smıfın- aki fakülte reisi ve ceza müder 'Tahir Beyin hukuku ceza dersine girmek arzusunu izhar etmişlerdir. Gazi Hz. sınıfa gi- rerken talebe tarafından şiddet le alkışlanmıştır. Tahir B. Müşarünileyh Hz iye teşriflerini rica et- iyük reisimiz dersi kürsü nün yannda ve ayakta dinleme hatlerde birkaç işi birden gi mek itiyadını her vakit hüsnü | tatbik ettik, Bilmem bu hususta | misale lüzum var mı? Bu defa | dahi komşu devletin hükümet merkezlerini ziyaretimiz Türk milletine ve onun Bü Re ne ve İsmet Pasa hilkümetine Jkarşı beslenilen mütekabil say. gı ve muhabbetlerin büyük teza ' hürlerine vesile bahşolmuştur. Bununla şunu kaydetmek iste- rim ki, bu defa ehemmiyeti mah | susa ile uzun süren ihzari konfe ransta bizim için hayatı ehem- | miyeti haiz olan mevzuların mü ği tercih etmişlerdir. Dersin mevzuu bir kanununun makab- Fine şumulü olup olmadığı idi Gazi Hz. yirmi dakika kadar verilen takriri dinlemişler ve çıkarken Tahir Beyin elini sıka rak tebrik ve teşekkür etmisler- dir. Gazi Hz. müteakıben şiddetli alkışlar arasında hukuk fakülte sinin üçüncü smıfma girmişler- dir. Burada çeyrek saat kadar kalrak müderris Mustafa Resit Beyin hukuk muhakemeleri usu Tü dersini dinlemişlerdir. Takri- rin mevzuunu şahit ve senet me seleleri teşkil etmekte idi. Mü- — Hoş geldin, Büyük Gazi ... Büyük müncimiz emanet oda arünileyh Hz. Etem Akif muşlardır. Ve müteakıben Mu- | I para .İhtün bütçesini mevzuu bahset- —— ao. — İdersi takip etmişlerdir. Sınıftan çıkarken müderris Beyin elini sıkarak beyanı te- şekkür etmişlerdir. Müteakıben ikinci sınıfa gir- İmişler ve Fi rin iktisat dersini dinlemişlerdir. Gazi Hz. çeyrek saat kadar kalmışlar ve umum nakliyat vasıtalarında tarife mevzulu takriritalebe ara sında bir sıraya oturarak dinle-| mişlerdir. Büyük reisimiz gençliğin sa- mimi tezahüratı arasında ders- haneden çıkarak fakülte reisi ve kâtibi umumi odalarının ve mü- teakıben aşağı inerek hukukfa- kültesinin seminerlerini gezmiş lerdir, “; Emanet odasında Gazi Hz. tekrar yukarı çika- rak emanet odasında bir müd- İdet daha istirahat buyurarak İmüderrislerle görüşmüşler, Da rülfünunun ihtiyaçlarını sormuş lardır, Gazi Hz. Muammer R: şit Beye memnuniyetlerini har etmişler; “- Hocalar çok yüksek ve talebeyi çok şevkli buldum.,, iz Müşarünileyh Hz. Darülfü- mişler ve bu hususta Muammer Raşit Beyden izahat almışlar- dır. Muamer Raşit B. : “ — Darülfünun enstitüleri- in ve lâboratuvarlarının teşki ve terakkisi, talebenin daha iyi yetiştirilmesi, ve mütehassıs ho calarını celbi için iki milyon li İraya ihtiyaç vardır.,, demistir. Gazi Hz. — Hattâ dört milyon lira lâ- zımdır. Buyurarak bu hususa ehemmi yet atfetmişler ve alâka göster- mişlerdir. Gazi Hz. müteakıben odadan çıkarak üçüncü sınıfa , deniz ti- carcti dersine girmek arzusunu izhar buyurmuşlardır. Ve Al Gazi Hz. Gnçliğin irfan merkezi, Darülfünunda. Nazmi, Zeki Velidi Beylere An İkara, Ege, Eti, Ağalar, Akalar, | Arkeos, Amiral, Kaptan kelime İlerinin menşelerini sormuşlar. dır Gazi Hz. nin intibaları , Gazi Hz, mütcakıben müder- risler tarafından neşredilen eser ler hakkında malmat istemiş- dir.Muammer Raşit B, reisicüm hur Hz. ne Darülfünun imzala- rını hatıra olmak üzere kaydet- melerini rica etmiş ve müşarü defterine şu veciz satırları yaz- nileyh Hz. Darülfünunun hatıra mak lütüfkârflığında bulunarak bu ilim müessesesine karşı bes- ledikleri teveccühleri ibraz et- mişlerdir: “ İstanbul Darülfünununda yüksek profesörler ve kıymetli gençlerle yakından tanıştığım- dan çok memnun oldum. İlim timsali olan bu yüksek müesse- semizin büyük hizmetlerile ift har edeceğimize şüphe yoktur... Gazi M. Kemal Talebe Gazi Hz. nin ellerini öpmek istiyorlar , Gazi Hz. müteakıben müder- ris beylere veda ve beyanı te- şekkür edrek emanet odasından çıkmışlardır. Toplanan talebe tarafından şiddetli alkışlar ve “yaşa, sedaları arasında aşağı inmişlerdir. Merdivenlerde bütün gençlik Büytük müncimizin ellerine ka- pahrak öpmek iştiyalımı hisset- mişler, Gazi Hz. memnuniyetle ellerini uzatarak, genclere ilti- fat buyurmuşlardır. Kapınm önünd lebe ve halk Gazi kışlamış ihtiyar bir yaşları arasında: — Bu büyük adamın bir ke- re ellerini öpeyim. demiştir. İh ar nine ağlayarak Gazimizin elini öpmüş düalar etmiştir Gazi hararetli tezahürat arası da saat ikiye on kala Darülfü nundan ayrılmışlardır. ülfünun müzesinde planan ta- i şiddetle al- kadm göz ketin reyini nasıl temsil ediyor- Jar? Nasıl memleketin tahsisa- tımı alıyorlar?.. Bu adamlar sr- kılmalıdır. Riyaset makamın- dan bunu soruyorum. Reis — Efendim bu arkadaş lar mezuniyet almışlardır. Alma yanlar varsa mâkamı (o riyaset bunu takip etmektedir. Besim Atalay B. cevaben: — Meselâ Haydar B. in me- zuniyeti buradan geçmiş midir? Hiç biri haberdar di m, Tevfik Rüştü B. in Fethi Beye cevabı Müteakiben, Ali Fethi B. in Hariciye Vekiline sorduğu su- çinde istihsali ameli ve kabil o- lan emniyet muahedesinin bi- zim tatbikine başladığımız ve taraftar olduğumuz bitaraflık sistemi olduğunu izah etmişti Tatbikatta en cok teveccüh gö- ren sistem simdi budur. İcabın- İda bir kimseye karşı cephe al ı maksızın muntakavi emniyet misakı daha ileri bir safha olmak üzere bitaraflık ve hâkem muahedeleri sistemi ki, bizim siyasetimizin ana hatları nı teşkil etmektedir. Onun esas İlarmı iptida bu konferansta ifa- İde etmiştik. Siyasi velvele dol: yısile olsun düşünce bu ciheti mütekabil te zakeresine iştiraki müteakip he yetimiz ikiye ayrılmış, bir kısmı arzettiğim ziyaretlerde bana re- fakat etmiş ve diğer yarısı da konferans müzakerelerine de vam eylemiştir. OHaldeki ihza- | ri konferansı içtimamın kısmı! ahirinde hey'etimiz 4 ve niha- yet 3 arkadaştan ibaret kalmış- şarimileyh Hz. bir siraya otur- İmuslar, ve talebenin o arasında apeme eee nin saadet ve ikbalinde arayan ve bu lanlardanız. İşte bu kadar... Fethi B. ne dedi? Hariciye vekilinden sonra, Fethi B. söz alarak dedi ki: — Muhterem arkadaşlar! Bu | içinde yaşadığımız tasarruf haf tasında birçok nutuklar, halkı tasarrufa ve para biriktirmeğe sevketmek için © söylenmiş ve her tarafta bu tezahürat devam etmekte bulunmuştur. Ben bu tezahürata iştirak (etmek için nutuk söylemeğe, muhterem ha- Masarifin neye baliğ olduğuna ge- ince heyetin bakiyesi ve bilhassa he sapla iştiga eden arkadaşımız daha henüz Ankaraya avdet etmemiş oldu- ğu için kat'i bir şey diyemiyecek. sem de, aldığımız yevmiyeleri öyle- mekle sarih bir fikir vermiş olaci kailim. İptida kendimin yevmiye sini arzcdeyim. Yevmiye 10 İngiliz Wi Kemal Beyin kaptar ve kaptan ların hukuki vaziyeti mevzulu takririni çeyrek saat kadar din- lemişlerdir. Sınıftan çıkarken İmüderris beyin elini sıkarak be- yanı teşekkür etmişlerdir. Darülfünunun sıcak muhiti Büyük reisimiz şiddetli ve candan alkışlar arasında tekrar emanet odasma girerken: “— Bu sıcak muhitten İnsan kolay kolay ayrılamıyor. biraz! daha oturalım. Buyurmuşlardır. Muammer Raşit B. bilmukabe Jle: | —Biz burada ölmek istiyo- hifzedilen kalem Darülfünun, çok kıymetli bi” hatıra olmak üzere Gazi Hz. nir kahve içtiği fincanla, hatırala- rını kaydettikleri kalemi müze- ye koymuştur. Krepdöşin fabrikasında Büyük reisimiz Darülfünun- dan sonra otomobille Beyoğlu tarikile Taksime çıkmışlar ve burada Sebat krepdöşin fabrika- sını gezmişler, müessese hak- kında verilen izahat: dinlemiş- lerdir. Satış mağazasmda bir müddet istirahat buyurarak ku maşlarr tetkik ve memnuniyet ibraz etmişlerdi, *al takriri okundu. Hariciye ve- kili kürsüye gelerek (© cevabmı verdi: “Sualleri dinlediniz, yine müsaadelerile bu sualleri şöyle basit bir tahlile tâbi tutalım. Daha doğrusu herkesin bu su- allerden ne anlıyacağını anla- mağa ve tahmine çalışarak ce- vaplarını ona göre vermiş ola- yım. Suallerin tertibine bakıla- rak hüküm yü ünce derhal göze çarpıyor maksut olan şey memleketimizin harici si- yasetine teallük eden esaslı bir mevzu hariciye vekilline sual sormak değil, başka bir hedef var, Şimdi, bir de ben sual çer. çivesi dahilinde kalmak kaygu- su ile sadece evet efendim, bu konferansa şu arkadaşlarımla gittim. Şu kadar yevmiyeler al dık ve orada başka hariciye na- zırı da vardı, demekle iktifa et- sem mesele Büyük Meclisce da- ba sualin tarz ve tertibinden an laşılmış olduğu cihetle kâfi gel se bile burada konuşmalarımızı memnuniyetle kaydetmeksizin geçemedim. Sual çerçivesinden İçikmamak için o ehemmiyeti İmahsusası hakkımda bu kadarla idikkat nazarmı isticlap ettiğim bu konferansın bu defaki içti- ima: sonuncusu olacaktı. Nasıl İki öyle oldu. İşte bu ihzari kon- /feransta hazırlanan proje yakm İbir atide içtimar beklenen bü- yük terki teslihat (o konferansı müzakerelerine ilk zemini teş- kil edecektir. Bu itibarla mez- İkâr projede bizi yakından alâ- kadar eder omühim hişlerde sasının istilzam ettiği hususatı temin etmek ve icabeden ihtira- izi kayitları dermeyan etmek ve İbu çok mühim ve murlal mese- ilede Türkiye noktai nazarını te- bariz ettirmek, beynelmilel sa- Madaki vaziyetimizin €sasların- dandır. İşte, bu vazife ve endi- Şe ile ve kuvvetli bir heyetle ora ya gidildi. Arkadaşlarım Riy: seticümhur umum kâtibi Tev- mlarından muhakemleri de- lam eylemekte bulunmuştur. / Katil, cinayetten evvel, inhi- idaresine gelerek, müdiri u- ninin gelip gelmediğini sor- ve menfi cevap alması üze avdet cderken yolda Beh- eBye rast gelerek söz söyle neden tabancasını çekerek bu inayeti irtikâp eylemiştir. 5 | Hayri Beyin idareden 300 lira İkcialet akçesinden, 200 lira ta- sırruf sandığından ve 85 Jira 27 senesi mübayaat ikramiye- yakından ve şüphesiz ehemmi -| fik Bey ve Paris büyük © elçisi yetle ve-alâka ile takip eden | Münir Bey ve Cevat Paşa ve B. halk kitlelerince nasıl anlaşıla- |M. M. âzasından Necmettin ve cak. Bunu düşünmekliğimiz lâ-| Asım Beyler idi, Kalemi mah- zımdır ve tabiidir. Bu sualleri| sus müdürü ile hariciyede bu ve söylediğim gibi böyle basit | konferansın mevzuu ile ve Ce- bir cevabı okuyan orta malâmat | miyeti Akvam işlerile iştigal e- memleketimizin vaziyeti mahsu | me Tasıdır. Bu heyetimir içinde alman en! büyük miktardır ve bu miktar bu içti saa giderken hesap edilmiş olmayıp. ta Büyük Millet Meclisi * hükümetin. den beri uzun tecrübelerden sonra te karrür eden vatati bir miktar olup te amöl halini almış ve bu suretle müte. mail vevle tevfikan takdir edilmiştir. | Diger deleyesyon azalarına sekizer ve müşavir Beye 6 ve kalemi mahsus mü dürüne yevmiye 5 İngiliz lirası veril. miştir. Bu gibi konferanslara gitmiş olan arkadaşlar ve müteaddit defalar bizzat nefsinde tecrübe etmiş olan A- li Fethi Beyefendi bu müteamil usule pek yakından vakıftırlar. Bilhassa 7 in &i senesine girmek üzere bulunan hari ciye vekâletinin enuzun seyahati bu defa ki olmuştur ki,buda biraysürmüş Demek, bana yevmiyelerimin muu olarak 3 bin Türk lirası veril miştir, Şimdi, ikinci suallerine cevap, vereceğim. Evet, İbzari konferansta başka hariciye nazırları vardı. Ancak beni gönderirken hükümetin evvel ç- mirde mevzuun bizim için ehemmiye ti İle ve memleketimizin menfaatinin icabile mukayyet olmuştur. Filhakika biz merasim ve eşkâlden evvel esas ve ahval ile mütevaggil oluyoruz. Na- sıl ki, sıresı düşünce rütbesinin elçi payesinde olup olmadığı dahi mechu Yümüz kalmış olan bir delege ik can- W bir meseleyi müzakereye o büyük mecliximizin reisi refakatinde bir ve- kil bulunduğu halde memur edilmir- İt. Bu tarzın isabetsiz olduğunu kim- *c iddia edemez, Ancak olsa olsa bu hususta şahsın intihabmdaki | isabet İmevruu bahsolabilir .. Binaensleyh, sulli ve emniyet siyasetimizin mühim bir cihetine temas eden tahdidi tesli- hat işini biz ile gündenberi çok sami| miyetle telâkki ettik ve çok ehörmi yetli gördük. Ve her defasında biz İriciye vekiline şimdi okunan su- val varakasmı takdim etmeyi tercih ettim. Beş senedenberi teslihatı tahdit ettirmek için (Cenevre) de ihzari bir konfe- rans toplanır. Bu konferansa pek muhterem ve muktedir bir orta elçi riyaset eder. Bu sene gönderdiğimiz heyetin şaşaası- nı yükseltmek için hiç bir şey esirgenmediğini görüyorum. Anlaşılıyor ki, Tevfik Rüştü B, avdetlerinde memlekette bir ta- rruf haftasına tesadüf edece- ini aklına getirmemiş, Ve... bu hususta tasarrufa riayet sözleri söyleneceğini hatırına getirme- miştir. Bu sözlerle ne dereceye kadar samimi olduğumuzu bu gibi hey'eti murahhasaların teş kil ve tertibi pek güzel isbat e- deceği için, yaşadığımız tasar- ruf haftasmda hükümetin sözle rile ef'ali arasında pek alâka ol- madığını halka öğretmiş olaca- ğiz. Onun için bu mevzu ' üze- rinde fazla tevakkuf etmek iste- miyorum.” Hariciye vekilinin mukabelesi Bundan sonra Tevfik Rüştü B. tekrar kürsüye gelerek dedi ki “Merak buyurmayınız. efendim. Çok kısa söyliyeceğim. Söylemek iste diğim:şudur ki, tasarruf fikirlerine k ehemmiyetle iştirak ederim. Ve ruz. demiştir. Gazi Hz. şu kıy- metli cevabı vermişlerdir: “—.Burada ölmek değil, bura da yaşamak isteyiniz. Şimdiki mefkürede asker bile ölmek için değil, ölmeden harbi kazanma-| ğa uğraşır. Maarif siyasetimiz Reisicümhur Hz. mütealal müderrislerle maarif siyaseti miz etrafında görüsmüşler v Muammer Raşit Beye su suali sormuşlardır: — Türkiyede umumi maarif programı ne olmalıdır? Gençli- i mekteplerde nasıl yetiştirme i? Muammer Raşit B. cevabında demiştir ki: —Maarif programı cümhuri- yet, demokrasi, milliyet esasla- rına göre yürütülmek lâzımdır. Maarifte iki nokta vardır: Biri talim, digeri terbiyedir. Gazi Hz. — Terbiyede ne ya- pılmak lâzımdır? Darülfünun- da, liselerde, ilk mekteplerde 'nasıl bir hattı hareket takip edil melidir? Muammer Raşit B. — Yalnız mekteplerde değil, ana kucağın dan başlıyarak ali tahsile kadar) cümhuriyet esaslarını telkin et- mek lâzımdır. Biz bunu: tatbi- İke çalışıyoruz. Bilhassa hukuku iamme, esasiye, hususiyei düvel Gazi Hz. müteakıben saat üçe çeyrek kala saraya avdet buyur muşlardır. Gayrimübadil — hanımlarm istidası Dün gayri mübadillerden bir kadın grupu Gaz Hz. ne bir istida takdim etmişler ve bat istirhamatta — bulunmuşlardır. Reisicümhur Hz. perşembe ya- hu cumaya Trakyaya hareket buyurarak tetkik seyahatlerine devam etmeleri kuvvetle ümit edilmektedir. Lig maçları (Baş tarafı | inci sahifede) tasrih etmiş ve bu kararını min- taka heyeti merkeziyesine hava le etmiştir. i Heyeti merkeziye, geçen haf ta, stadyom sahipleri namına lik maçlarının Taksim sahasın- da eski şerait mucibince yapıl- maşmr kabul eden Seref Beyi dinlemiştir. Şeref Bey diğer ş€ riklerinin kendisini vekil olarak göndermiş olduklar: halde bilâ- hare tebdili fikir ederek muk3- vele yapılmadıkça maçların oy” nanmasma muvafakat etmedik lerini ve stadyom kaplarını ka“ padıklarını ve hattâ bu vaziyet karşısında kendisinin diğer $€“ rikleri aleyhine izalei suyu dava hı bir vatandaş tasavvur edelim. Eğer, siyasi hâdiseleri takip €- dememiş ise zannedebilir ki, ö- | i Cemiyeti Akvam mer kezinde toplanması mutat olan |basit bir konferans var. Oraya fiden alacağı olduğu söylen-| hariciye vekili gitmiş, bir gok den dairenin müdürü umumisi Bey de bize refakat etti. Der- hal, şurasını da arzedeyim ki bu işte ihtisas sahibi olmuş olan ar kadaşlarımdan olduğu gibi Bü- yük Meclisin muhterem âzası- ın vücut ve huzurlarından pek zannediyorum ki, tasarruf parayı ye rinde kullanmak ve israf etmemek” tir. Bir devletin emniyeti dahiliyesini! asayiş ve sulhünü en ucuz vesaitle ve en emin surette temin etmek o mem leketin tasarrufuna yol açmanm en kolay şeklidir. Bendeniz, bu yim | zat bulundum, Türkiyenin bu mevzu| daki noktasi nazarlarımı ve Türkiye emniyet ve menafiinin icabatını mu- vaffakiyetle müdafaa ettiğimize kail bulunuyoruz. Sözlerime nihayet verirken, Ali Fet hi Bey tarafından sorulduğuna asla jmanetleri diye ikiye ayrılır. Di sı açmak niyetinde bulunduğ! nu söylemiş ve iizen boylu mi zakere ve münakaşalardan sol” ra mıntaka merkez heyeti, füt- bol heyetinin Taksim stadyom idaresile mukavele akdedilince- ye kadar maçların Kadıköyün- derslerinde bunları gençliğe tel kin ediyoruz. Bizde maarif, da- rülfünun emaneti ve maarif c- ger mekteplerde bu vazifenin ne suretle ifa edildiği ektedir. İstifsarı hatır o 5 i Hazretleri Bozok meb'u ve Seryaver Rusuhi i SenJorj hastanesine rek Behcet Beyin sıh- ini sarmak lütfünde bulun- arkadaşını da birlikte götürmüş | çok istifade edilmiş. olduğunu ve birçok masrafı da etmiş hem | memnuniyetle ve bilhassa kay- başka devletlerin hariciye nazı. |dederim. Vesile olunca bilhas- ri olsa bile suale bakarak bizat|sa şurasını da işaret etmeliyim iştirak etmesi de o kadar lâznf- | ki, bu gibi büyük islerde mille- mı imiş? Şüphesi de baki kalır. İtimizin kabiliyeti mahsusasını Dahası var, hariciye vekili bu|ve Türkiyenin ehemmiyeti hu- ihtimal vermemekle beraber, İkinci swalin yazılışından hatıra gelmesi mel huz kalan yanlış bir tefchhüme karşı bir kelime ile işaret etmeden geçemi- yeceğim. Uzaktan ve yakından tanı yan arkadaşlarımız ve bittabi Ali Pet hi Beyin yakından malümudur ki.biz yevmiye almak gibi hasis emellerle şahsı servet endişesile hayatımızda biran endi Mi t i Meclis, Cumartesi günü toplanacak|dan takip etmediğim için, bilmi ir. Celse cumartesi anmak üzere tatil edil in localarmda hariciye erkânr görülmekte idi. Riyaseticümhur locasının ie püeçi sağındaki locadan Reisi Kâzım paşa müza- akin yorum. Cevabının yalnız Darül fünun muhitine hasre mecbu- rum, Tarihi mübahase Gazi Hz. bahsi tarihi mübaha saya intikal ettirmişler ve m derrislerden Yastı? Zi; sade Meh de vapılması hakkındaki karari nr gece gec vakit tasdik etmis” tir. KAHİRE, 15 A.A. — Kıral Fuat, Misir dahilinde 15 gi