5 Aralık 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

h ii HARICİ HABERLER.. Gene Filistin meselesi İSultaniHamit! Tahsin Paşanın Hatırat (Tercüme ve iktibas hakkf mahfuzdur.) © Suikast teşebbüsünü yapanların hüviyetleri Abdülhamit vaki olan ihbar üzerine şiddetli tarassut emirleri vermişti Filistin meselesi kendinden | Bulgarie” gazetesi Türkiye ha- bahsettirmekte devam ediyor. | riciye vekili Tevfik Rüştü B. in |muhtelif saatlerde 2 bomba pat- Göşi umumisi Hüseyin Hilmi Pa| İngiliz hükümetinin Filistin me | Sofyaya seyahati münasebetile |lamıştır, Bunlardan biri talebe Hilâliliehmerde içtima Nerede, kimlere, yardımlar yapıldı? Yahudi teşkilâtı herişi Yahudilere gördürerek yerli Arapları işsiz bırakmak isteyorlar.. Mukavele || Evresi mw | Bomba. — ,. (Türkiye-Bulga ,, E Yalnız Yahudi Hindistanda vazi- kalkisek.. (ristandostluğu et kakdik.. Sofyada çıkan nim resmi “La DELHİ, 3 A, A. — Bugün Ka: 104 ANKARA: 4 (A.A.) —Hi-ldiği gibi evleri temamen har lâli ahmer merkezi umumisi bu! olanlara yüz ellişer kısmen b gün saat Il de cemiyetin Yeni-İrap olanlara seksener ve 5 şebirdeki binasında mutat içti-| sahiplerile müstecirlerine VE X mam: aktederek cemiyetin 1Kâ| şer olmak üzere ayrıca 57 bi nunuevvel tarihindeki mali va) ralık yardım e Ge ziyetine itülâ hasıl ettikten) “mu iksaiye de dahil oltu, sonra İzmir seylabı dolayısile kenar iğ seylâp memeli cemiyet müfettişi , umumisi ile| 0g Gür eza baliğ olmaktadi” birlikte İzmire giden Reis ve| gihhat ve içtimai muavenet ve me niyetle tasvip ve kabul edil tir. Müteakıben eski sene hes tma ait bazı mahsup muamele” leri yapıldıktan sonra 4 — “Leon Kerkinyan,, mer- kumun ikametgâhında Nev —İşanm şifreli üç kıva telgrafna-| selesi hakkındaki noktai nazarı| yazdığı başmakalede ezcümle| tarafından sokakta bulunmuş |sihhat ve içtimai muavenet ve-| kili Dr. Refik Beyin raporu Yorktan gönderilmiş bir takım| mesi muhteviyatı zatı ilân edildiği zaman | diyor ve o esnada infilâk etmiştir, 2) kili Doktor Refik Beyin mahal-| kezi umumi hey'etince evrak ve bir takım mekâtip ile mevaddı infilâkıyeden bâhis re- saili ve anarşistliğe müteallik ve diyanet aleyhinde kitapları havi bir çanta ve bir elektrik lindeki tetkikat neticesine gö yapılan yardımlar hakkmda! raporunu tetkik eylemiştir. O rapor mucibince hilâli ahmer- cemiyeti İzmir seylâbma ilk im şahaneye Sui kastı istihdaf eden bir hare-|bu bütün Yahudilik âlemini u-| © “Pürkiye umumi harbin mu-| mektepli yaralanmıştır. İkinci keti caniyanenin karibül'ika ol-| yandırdı, heyecan henüz £eç- | allik bıraktığı mesailin halline|bomba Delhinin başlıca caddele an vi Türkler) memiştir: Bu heyecanı izale €€- | Bulgaristan'ın ilk muvaffak ol: rinden birinde meçhul bir şahiz e ğ lekkettir, taralından yolcular üzerine atıl dan tertip edilmiş Zobi duğu memlekettir, Bunların kar yol pili ve cereyanı elektrikinin te- vessülnü tetkike mahsus bir a- let, müteaddit fotoğraflar, Er- menice gazeteler bir rovelver ve bir kaç kutu fişenk bulun- muştur. göstermişti. Sultan Hamit Jön Türklerin Ermeniler ile teşriki mesai etmelerine ehemmiyet vermekte olduğundan tahkika- tın bu cihettentamikini ve dahil de Jön Türklere, hizmet ve de- . İl © | 'stlrklr mukarenetlerine mâni o-) mıştır. Kimse yaralanmamıştır. lan her engel bir kere bertaraf z edildikten sonra iki memleketin Macaristanın siyaseti münasebatı bir dostluk muahe-| - Dapts 3 A.A. — Macar or. aesile sıki surette-temhir edil-| ça giçiliği tiği bir tebliğde iş oldu ki bu möishede Bulga Mont Beğ > dat olarak bidayette gönderdiği 20 bin lirada kım çamaşır, ve levazımı iksaiye tevzi eyle- n maada biner ta- battaniye, yatak timadan bu içtimaa kadar eti idarece ittihaz veicra mukarrerat hakkında ii rilmiştir, y izahat“ Fuhşu teşvik . Tasarruf haftasi ” — “Baltazar Doktoryan,,—lâlet edecekleri zannolunan| 4) (ristan'ın sulhü aktinden * sonra İnin son günler- Jarkumun Atinadaki “Ermeni omitesinin reisi olduğu zanne- dilmekte olup ikametgâhında si vah barutu havi iki sandık “Bis #, usulündeki fitillerden ı mikdar ve Cehevreden gön- #wiş “Troşak,, nam ihtilâl sane gazete ve müteaddit Er senice gazeteler, fotoğraflar, mektuplar ve Ermeni komitele- rin teşkilâtından bâhis bir vara ka ele geçirilmiştir. — “Salamon Yorgopulo İl yas Doryan,, — Merkumun ika- metgâhmda yüz kiloluk üç nu- maralı yağlı dinamiti havi bir çanta mevaddı infilâkiyeyi pat- latmağa mahsus aletler, elek- trik kapsülleri, fişek ve bomba imaline mahsus müteaddit alât ve edevatı muhtevi bir sandık ve müteaddit Ermenice kitap- lar. 7 — “Yadik Madoyan,, mer- kum Yorgopulodan mevaddı in ilâkiyeyi havi iki çanta ahzet- miş ve muahharen bu çantaları ona iade eylemiştir. Bu çanta- Jar Pirede ika- metgâhmda ele geçirilen çanta lardır. 8 — “Davit Avadisyan,, veya “Davidis,, — Ermeni papasla- ölan merkum Gölosa mü en azimet ettiği sırada olunmuştur. Ermeni kili- zemin katında “C,, usu- arrik mihverli zatül ikli dört adet iştial e- müteaddit elektrik a- adet çıngıraklı saati plarmı, sandık, elektrik kapsüllerini ha- vi on kadar kutu mevaddr infi arı külli cere: lektrikiyi nakil tellerle “Bis ford, fitilleri. hakkök olan omerku- ikametgâhmda 3 numara- dici diname aleti ile bomba ka- da bulunmakta idi, bir çanta -ile beş a-| st rovelver ve işarete mahsus üç adet ufak bayrak ve bir kaç yüz rove'ver fişeğini havi bir; patlatmağa mahsus a- kimselerin şiddetle tarassut ve takip ve derdest olunmalarinı irade etmişti, Bu sırada mühim mevkiler iş- gal eden ve aşağıda isimleri ya- nı askeriyeden birtakım masum zevata bomba hâdisesinde işti- rak isnat ve iftira olunması işin ehemmiyetini arttırmıştı. Komisyon bir taraftan cina- yetin asıl izleri üzerinde en in- ce tetkikatta bulunmakta ve di- ger taraftan dahi şuna buna is- nadatta bulunanların isticvap ve istiknahile uğraşmakta idi, Meselâ; Meş'um mütareke ve işgal musibeti esnasında Harbi- Şefik Paşa ve merhum Amiral- lerden Hüsnü Paşa tarafların- dan verilen jurnallarda bomba işinde askeriden bazı zevatın dahil oldukları ihbar olunmuş ve bu paşalar komisyon huzuru" na getirilerek kemali itina ile istiçvap olunarak verdikleri ha- berler hiç bir asıl ve esasa müs- tenit olmadığı ve müfteriyat ka bilinden olduğu anlaşılmıştı. Maamafih Sultan Hamidin dahili şüphesi devam etmekte ve bu cinayette Jön Türklerin ve Veliaht Reşat Efendinin ve hattâ mabeyinde kendi. karini ve mütemedi olanlardan bazıla- rının dahilleri olduğu zetiabın- Atina maslâhatgüzarlığının tahriratında bahsolunan ve- saikten birincisi 1 numaralı mektup Filibe 27 Temmuz 90$ Sevgili Sarat: ketten dolayı beyanı derim. Mektubun teahi in “Voske.Hank,, ta temadi e- den ikametinizdir. Görüyorsu- nuz ki Voske Hank seyahatiniz! ağlı dinamit ile memlâ ikiliyi oldu. Çünkü eşyayı emin bir ile ir çok mekâtip ele geçirilmiştir. 10 —“Jan Osrisyan” — Mer yere tevdie ve arkadaşlar ile gö rüşmeğe muvaffak o oldunuz. Ben ve arkadaşlar işlere dair kumun ikametgâhmda 3 numa.) malümat bekliyoruz. NE yapa çalı yağlı dinamit iel memlü iki | câğınızı ve ne ile iştigal &tmek- Cenevredeki tahdidi teslihat konferansının ayın ya altısında yahut ta onüçünde hitam bula- , telgraf haberleri bildir. ki Cumartesi günü son am akdedilmesi muhteme! di Konferansın bidayetindenbe: dığımıza itçelerdeki askeri daimi kom; si müzakerelerini bu sütunlarda! takip ettik. Telgraflardan anla öre, konlerans hafta yeye olduğu gibi bahriyeye de! tatbiki meselelerile meşgul ol- muştur, ig Teslihatın aynen tahdidi me- İzılan paşalar tarafından zâbita-| /” ye Nezaretine kadar getirilmiş! /olan yüz elliliklerden Süleyman! ' |: Me | Lord Passfleld mek, Yahudi dünyasının şimd: ki İngiliz hükümetine karşı et tiği hücumları, susturmak için Londrada hayli çalışılmıştır. İ — Dün gelen ve aşağiya derce dilen bir telgraf İngiliz müsten. lekât nazırı Lord Passfieldin ba zı beyanatmı bildirmektedir.Bu beyanat Yahudileri yeniden si- nirlendirecek gibi değil, bilâkis onları okşoyacak tarzda görünü yor. Filistin de bir Yahudi yurdu tesis etmek, oraya muhacir ge- tirip yerleştirmek için kaç sene- denberi oğraşan teşkilâtın ma- lik olduğu vesait az değildir. Filistin de dünyanm muhtelif yerlerinden, bilhassa but unsu- İrun rahat etmediği bazı memle- İketlerden getirilen Yahudilerin yerleştirilmesi için bu . teşki muntazam ve devamlı bir suret- te çalışmaktadır. Bu teşkilâtm el attığı her yerle her işi yalnız | Yahudilere gördürmesi yüğün İden Filistinde yerli Araplar ara İsında işsizler çoğalmıştır. Bu i- / ki unsur arasında husumeti art. tıran mühim sebeplerden biri li. İşte şimdi Filistin de- ekse- riyetin Araplarda olduğu unu- tulmasm - her iki tarafı tatmin i Jbie bir şey yoktur.” ilk imzaladığıdır. Balkan itilâfı in olduğu kadar umumi: sulh için de hyırlı olan iki — tarafın münasebatını bugün karârtan Bulgar gazetesi bundan son- ra mutaleasma devamla iki memleketin münasebatı bu su- retle teessis ettikten sonra va- kıt vakıt bu müunasebatı “daha ziyade sıklaştırmak için devlet adamlarının şahsi surette biri- birlerile temas etmeleri lâzım geldiği ve işte bu itibarla Tev- fik Rüştü B. in Sofyayı ziyare- tinin mühim olduğunu kaydede rek diyor ki: “Sofya matbuat mümessilleri önünde vaki beyanatmda da de- diği gibi Türkiye hariciye vekili Sofyaya gelmekle mukarrer bir hedef takip etmiş değildir. Dost bir memleketin zimamları ile temas etmek için ilk zuhur eden fırsattan istifade etmiştir. Türkiye bir blok siyaseti ta- kip etmiyor. O sadece bugünkü beynelmilel münasebatta hâkim olan yeni ruh ile dostluklarını takviye etmektedir.” “La Bulgarie” Türkiye ve Bulgaristanm her devletle iyi- münasebat idame etmek istedik lerini ilâve etmektedir. İspanya başvekiline kursun| MADRİD, 3 A.A. — Bir ga- zeteci cencral Beranger'e revol- ver çekmiştir. Başvekile birşey /olmamıstır, İledilmiş olmaktan havli uzak- İtir. LONDRA, 3 A'A. — Lord Passfield, Pilistindeki Yahudi teşkilâtr tarafından satın alınan arazi de kiracıların Yahudiler. | den maada hizmetçi ve işçi kul Janmalarını rüen'eden mukave- edecek bir idare şekli aranırken bu iki unsuru ayıran husumet se beplerini de göz önüne . getir- mek iktiza ediyor. Lordlar ka- marasında müstemlekât nazırı- na sorulan sual buna temas et- mektedir. Nazırın verdiği cevap dit ayrı bir sigortadır. Çünkü bir kısım devletler, yetli masarifat ile muayyen hacimde ki gemilerin harp kabiliyetini ; selesinin ameli olmadığına ka-| tezyit ederek nisbeti bozabilir- Henüz bu dakikaya “kadar) rar verildiğini geçen hafta izah)ler, gilterenin teklifi üzerine kabul etmişti Filhakika Londra bah ri tahdidi teslihat konferansın- da deniz silâhlarmın aynen tah- bu tarihlerden hangisinde mü-İetmiştim. Binaenaleyh silâhla-| Bahri tahdiditeslihat meselesi zakeratın biteceğine dair kat'ilrın yerine bütçedeki sarfiyatmi malümat olmamakla beraber,|tahdidi kabul edilmişti. Konfe-| rans bunun ne şekilde malüm o- -İlacağının tesbitile uğraşmıştır. Ayni zamanda bu bütçe tahdi- -İdinin bahriyeye de teşmilini İn müzakere edilirken, Rus murah sı tarafından harp gemileri- nin azami hacmi 10,000 tona ol- ması hakkında ileri sürülen tek lif reddedilmiştir. Malümdur ki Waşington konferansında a- zami tonaj 35,000 olarak tesbit edilmiştir. 10,000 olarak kabul edilmesi bahri teslihat rekabe- tini hararetlendireceği söylen- didi kabul edilmişti, Fakat İn. | miştir. izlere göre, bütçelerde İeler hakkirida Lortlar kamara- smda ileri sürülen ( tenkitlere Verdiği cevapta, Yahudi teşki- lâtınm kanunen men'i lâzım ge len hiç bir harekette bulunma- dıklarını ve hükümetin bu mese lelere müteallik kanunu Yahu- Akvam teşkilâtından ayrr ola- rak teşekküledecek ve konferan sın tesbit edeceği devletler bu komisyona aza tayin edecekler. dir. Komisyon Cemiyeti Ak- Yamdan ayrı olmakla beraber, | tabif bu teşkilâtla sıkı temasta ulunacak ve Cenevrede yerle. rın hülâsası budur. Konferan- sın bidayetindenberi izah eti gil konferans ihzari mahi Yani bu hey'etin hazır İadığı rapor, gelecek sene içti- ma edecek olan asıl tahdidi *e5 jfihat konferansında müzakere de yaptığı seya hatler münase- betile mevcut muahedelerin tadili o lehinde Şi güya bir blok iğ teşkil edildiği- ne veya edile ceğine dair bey nelmilel matbu. om Betklen atta çıkan haberlere karşı erkâ- ri umumiyenin tedbirli davran- ması İüzumunu, Macaristanın böyle bir blok teşkili tasavvu- runda bulunmadığı ve böyle bir blok vücude getirmekte hiçbir menfaati olmadığı beyan edil- mektedir. BUDAPEŞTE 4 A.A. — Â- yan meclisi hariciye encümenin de Kont Bethlen muahedelerin yeniden tetkik ve tadili tarafta- rı bir blokun tecessüs edeceğine dair olan şayraları tekzip etmiş tir. MOSKOVA, 3 A vada gazetesi M. Poincarö'nin Moskova mahkemesi dola Exelsior'da çıkan bir makal ni mevzuu bahsederek diyor ki “Poincarâ bu maliğle ile maz nunlarm hakkındaki ittihamla- rmı lâ&feye vurmak isteyor, Müdahale ile alâkası olmadığı- nı isbat için Poincar& 1920 Kâ nünuevvelinde Wrangel'in ta- nınması aleyhinde, neşrettiği makaleyi gösteriyor. Halbuki, mezkür tarihte Wrangel'i tani- mak imkânı zaten kalmamıştı, Çünkü, daha Teşrinisani bida” yetlerinde Wrangel © orduları mahvedilmişti. Meselenin iç yü- züne gelince, Poincar& Wrange- le &sas itibarile muzaheret edil- mesine itiraz etmemekte ancak, bunun resmen tanmmadan ya- pılmasma itiraz eylemekte idi. Fransız Ajanlarından hiçbirinin müdahale içinde methaldar ol- madığını kat'iyyen (beyan et mekle Poincarâ büyük bir ihti yatsızlık gösteriyor. Çünkü da- ha geçenlerde hükümet reisi bü tün cihan muvacehesinde kabi- bir silâh yarışı başlamıştır. Fransa ile İtalya arasındaki bahri rekabetten maada şimdi İspanya da büyük donanma sa- hibi bir devlet olmağa karar vermiştir. İspanyanın kabul ve lân ettiği program, Avrupada dördüncü bahriye devleti olmak tır. Yani İngiltere, Fransa ve İtalyadan sonra İspanya gel- mek istiyor, Almanyanın Er- satz — Preussens zırhlısımdan maada ayni tipten gemi inşaa tına teşebbüs ettiğini evvelce i- zah etmiştim. Küçük Portekiz! bile donanmasına 12 mityon İn- giliz lirası sarfıma karar vermiş asıl ba ahiiehi; malzemesi si Genç kızları iğfal eden 12 kadar kadın bir müddettenberi Anka- raya gelerek birev tutmuşlar ve İstanbuldan mütemadiyen kadın taşımağa başlamışlardır. Bunlar 12- 14 yaşlarındaki genç kızları kandırarak Ankaraya ze tirdikleri vilâyetçe haber alın- mış ve bu evler dün gece aranıl muştur. ler alarak bu husustaki müraka- be teftiş şiddetlendirilecektir. bu yoldaki kadınları celbederek otellerini randevuya tahsis et- karı Silezyada çıkan hâdiselere Fransa ve Sovyet Rusay|ait meselelerin Akvam cemiyeti jmecli: içti, Almanya tarafından verilen no- Ankarada genç kız ticareti yapanlar tutuldular ANKARA 4 (Telefonla) — Vilâyet bundan sonra tedbir- Bazı otellerin de İstanbuldan tikleri haber alındığından bunla rında takibine başlanmıştır, Silezyada Almanlar CENEVRE, 3 A.A. — Yu- isinin Kânunusani tanm metni Akvam cemiyeti yaşlarında tahmin edilen ve sır- tında kolları ve yakasi le» lü bir manto bulunan güzel) #* Tevfik Rüştü Bey Cenevre- den avdet ederken, Roma ve Sofyaya uğradı. Gerek İtalyan, ve gerek Bulgar payıtahtlarm- da Hariciye Vekilimize karşı gösterilen hüsnü kabul, Türkle- Ti mütehassis etmiştir. Teşrifi nezâketinin hudutlarını çok a- şıp ta samimi bir dostluk ifade eden bu tezahür, ayni zamanda » Askeri mekteplere de teşmil edildi ANKARA 4 (Telefonla) de lince umumi içtimalar cak ve bu husustaki kanun Pi eleri h Moda açıklarında yirmi iki |taca yapılan büt rağmen henüz lememiştir. İntihar-etmiş sı ya Türk Cümhuriyetinin beynelmi yapmaktadır. Başka vilâyet lar, Cemal Paşalar m€i mömleket dolaşıyor, yok Tasarruf ve yerli malları sında bilumum mekteplerdE duğu gibi, memleketin en yük terbiye müesseseleri. İbiri olan ordudaki tedrisat tasarruf ve yerli malları zuu üzerinde olacaktır. Erki” harbiye riyaseti bu hususta © duya bir tamim göndermişti” Buradaki vitrin na 18 müessese işi Vöğiüdü tadili ANKARA 4 (Telefonla) v irak ermek edilecek bulunan komisyon azalri ırlanacaktı ihtimali pek galip Osmanlı devletinin çanta ele geçirilmiştir. . *« te olduğunü sabırsızlıkla öğren| yahudi teşkilâtinm kendi el at- dilerin şimdiki faaliyet ve hare- |ne azasının dürüstlüğüne teke. |bir kazım cesedi | bulundu- a a ai) çek isteriz Bu telerki eşe tığı faaliyet sahalarında her işi| ketlerini gayri Kanuni bir şekik-| tül etiği halde hiimidder son unu yazmiğtk. Cesedin tibkelrmestıkkums' belki â membalardan varit olan haber-| erdürlü tedbirleri almalıyız | onbasıran Yahudilere gördür|de gösterecek mahiyette (tadil) ra bunlardan bazıların yolsuz |adli tarafından yapılan mrayo. ğ ler ile İstanbul zabıtasının istu mek programıni tasvip mahiye | etmek niyetinde olmadığını söy İtuklarmı itiraf etmek mecbu de J (Bitmedi ). | tindedir. hal- İlemiştir. vetinde kalmisti N iğ -aretli müzakereler g dan bu kadar kiymet Ey Ğ didi teslihat mukavelesinin tat-| feransta olacaktır. Fakat bir ta| Bu vaziyette devletlerin Cenev- ir. İttihat ve #li bikatma nezaret etmek için teş)raftan tahdidi teslihat müzake-redeki sözl memleketle-| devletin yalnızlık siyasetini , i kiline karar verilen bir komis-| resi devam ederken, diğer taraf |rindeki faali arasında) hayet vermek için çal ' J yondur, Komisyon Cemiyeti| tan da devletler arasında büyük |tam tezat varılır. kapı bırakmamıştı. Talât | n Z ğuna rağbet edecek devlet yorlardı. Hattâ Babıâli bari satla yolladığı a kapıdan di tinin kuvvetini göster) şebbüste bulunmuştu. 'mektedir.Türkiye Cümhuriyeti, | 2? her devletin dostluğunu mak için çalıştığı, bir devletti hat Tarihimizin hiç bir devrinde bugünkü vaziyet ai tir. Yugoslâvya'nin da ahiren dostluğumuz bu kadar aranmış zadı görmemek kabil i-!ve bu dostluğa devletler tarafın Hor halde basta Gazi cıklı ve gâh gi Yakın tarihimizin bu layıp ta dünkü - N Sİ SEP SİSME Şi koğulduğunu görül plomasi tarihinde emsali i sadüf edilmemiş bir yol t8 miş bütün sefirlere bir göndererek devlete dost larını tavsiye gibi garip sxs Bs sez-dl EE EE e e