19 Mart 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

RAUF AHMET | Yercüme ve Ikübas hakkımahlazdur 23 - Titifak akdi teşebbüsü ( Bulgaristanla yapılan muahedenin bir kiymeti, hatta manası var mı?- Bu ittifak Ü muahedesi bir sene ı bete varmıştır?. sonra nasıl bir akı- ! - Talât ve Halil Beylerin Bükceşte yaptıkları (Güben) ve (Breslâv) n bo- Kğazlara girmesi hâdisesi suri sıbir satın alımak muamelesile ka Ar npatıldıktan sonra harp kabinesi Santin 9 ağustos tarihli zabıtname €$.sisinde ana hatları çizilen siyase- Yârıtin takibine başlanıyor. H..* ! Ağustosun on dördüncü gü- Garihli Enver Paşa ile Talât ve Ha M Sil Beyler derhal harbe girme- Sak Jtiz için mütemadiyen hüküme ' sıkıştırmakta olan Almanya Y gefirini görerek Bulgarların da Sabık Kıral Ferdinanu arbe iştirakinden ve Romanya da emniyet hâsıl olmaz- idan evve! barhe girmek müm- ikün olamryacağısır söylüyorlar; ve tabit bu iki şartın husule gel mesine müştereken çalışılması da görüşülüyor. O akşam toplanan harp kabi iğinesi tarafından mezkür gayele- rin temini için alınacak tedbir- lere'dair şöyle bir zabıtname kaleme alınıp imzalanıyor: “y Bulgarların hemen se- ferberliğini icra ettirmek ve bu İ ya İle ya doğrudan doğruya ve | nun ikmalini müteakiben hare- İketlerini temin etmek; “Bu takdirde Halil Bey Bükre- #şe gidip Yunan murahhasına mülâki olacak ve iki devlet ara gında adaların malüm olan şera it dahilinde bize terki şartile tedafüi bir ittifak muahedesi akdine çalışacaktır. “Adaların ne şekilde bize ter kedilece; . (Bu kısım zabıtnamede boş bırakılmıştır; fakat dördüncü maddenin son fıkrası ile bu nok »san tamamlanmıştır. | “2 — Birinci gik temin edi- Jlemediği halde (Türkiye—Ro. ş TMmanya — Bulgaristan) arasın- & | da tedafül bir ittifak akdine ça- * *Tışılacaktır. Şerait malüm olan &( sekil dairesinde buraya raptedi ğ lecektir. “3 — Adalarm ve Selânik hinterlandının Yunanistana, Be y ! sarabyanın Romanyaya, Manas tır ve sairenin Bulgaristana ve * | Garbi Trakyanın bir kısmının £ “Türkiyeye — verilmesi — şartile dört devlet arasmdl- itilâfı mü- * selles alevhine Lemen hareket :iüıcgk tarzda bir ittfak ak- Aş. “4 — Bu üç şık husulpezir olmadığı takdirde Yunan mu- rahhasile adalar meselesi -için işülecek ve bu adaların şe- aiti malüme dairesinde bize zerki suretile Yunanistanla t6- < Adaların idarei dahiliyeleri Sisam statükosununayni olacak Ü ye gümrük, Posta ve " düyunu | 1mumiye varidatı yerine senevi Hopir vergi kabul olunacaktır, | İ1914) Ahmet him, Talât, Enver, Mehmet Sa it. Ertesi gün Talât ve Halil Beyler Sofyadan geçerek Bük- reşe gitmek üzere yola çıkıyor lar. Sofyada kaldıkları üç gün zarfında ziyafetler çekiliyor, Kıral Ferdinant tarafından ka- İbul olunuyorlar, Başvekil (Ra- jdoslâvi) ve Hariciye Nazırı (Genadiyef) le müzakereler ya piliyor; ve tabil, Almanya ve Avustüurya sefirlerinin de yar- drmile 19 ağüstosta bir (ittifak ve dostluk muahedesi imzalanı yor. Buraya aynen koymağa lü zum görmediğimiz mezkür mu- | ahedenin: Birinci maddesi: Mütekabil sulh ve dostluk vadile iki tara- fin birbirinin hudutlarına ria- İyet edeceklerine; İyani bizim |Bulgarlardan çekinmiyerek Al- larm peşinde umumt harbe atılabileceğimize ) İkinci maddesi: İki taraftan |biri Balkan devletlerinden biri veya bir kaçı tarafından tecavü ze uğrarsa diğer tarafın, mütte fikinin talebi üzerine, tecavüz edene veya edenlere karşı der- hal harp ilân edeceğine ve bü- 'tün kuvvetlerile dövüşeceğine; Üçüncü maddesi: Biribirinin muvafakatini almadan bir ve ya bir kaç Balkan devletine kar şı tecavüzi bir hatbe girmemec- ğe ve şayet iki taraftan biri böy le hareket etmeğe mecbur kalır sa diğer tarafın istemzse harbe girmiyebileceğine ve fakat dos tanc bitaraf kalacağıma; Dördüncü maddesi: Ordula- rım müşterek hareketleri - için askeri bir mukavele yapılması. ha; Beşinci maddesi: Bulgarista nn Osmanlı devleti ile birlikte İtecavüzi br harbe girmek husu |sundaki taahhüdünün Roman- |yahut Ormanlı devleti de dahil |Jolduğu halde bu üç devlet ara- |sında bitaraflık esası dairesinde |takarrür eden bir itilâf ile Ro- manyadan teminat alınması şar tma bağlı olduğuna; Altıncı maddesi: Bulgarista- run seferberliğini münasip gö- receği bir zamanda yapacağına | | ve gerek bu hususa dair kararı- nu, gerek harp hareketlerine ne vakit başlıyacağını Osmanlı Hükümetine bildireceğin; Yedinci maddesi: Muahede müddetinin Avrupada cereyan | tmekte olan harbin kat'i tes- viyesi ve muhasım orduların da fıtılmasile mahdut olduğuna dairdir. Bu muahede imzalanır imza lanmaz Talât Beyle Halil Bey Bükreşe gidiyorlar. 21 ağustos ta Talât Bey (Sinaya) ya gide- rek kıral " (Karol) tarafımdan kabul olunuyor. İsviçrede Gümrük mütarekesi CENEVRE, 17. A. A.— Bi- rinci kemisiyon ticaret muahe- delerinin istikrarı mükavelena- mesi projesinin maddelerini ka- bul etmiştir. Müzakerat < sında Lehistan mürahhası hü- fikrini istimzaç et- meden hiç bir şey imzalayamı- yacağını beyan etmiş! Mü- maileyh, hiçbir Leh hi nin mükavelenameyi diğer muh telif devletler tarafından imza Fedilmeden evel imza etmesinin |mmuhtemel olmadığını ilâve ey- lemiştir. 1 ağustos. 1330 (14 ağustos | Cemal, Cavit, İbra- MILLI Fransada Ecnebi tahvilât Borsada tahvilât işleri kolaylaştırılacaktır. PARİS, I. A. A, — Mali piyasa mümessillerinden mü- İrekkep bir heyet maliye nazı- ecnebi ve lekât tahvilâtının bor- kabulü için icrası muktazi muameleleri basitleştinmek içir 1916 kanununun ilgasi değilse de hiç olmazsa ta: hususu- huri lüzum ve ehemmiyetinden bahsetmişlerdir. H ahvilâtıni borsa- ne ait muamelâtın herhalde basitleştirilmesi lü- |zuzmında israr etmiştir. Maliye |nazırı tellâliyenin tenziline te- vessül edeceğini söylemiştir. Borsa mümessilleri buna ce- vap olarak bu tedbirin halk için faidesi olacağını ve fakat hâli hazırda güçlükle derpiş edilebi- leceğini ve çünkü muamele kıt- lığından dolayı ekseri müesse- selenin umumi masraflarını an- cak kapatabilmekte olduklarını söylemişlerdir. Tamirat itilâtı | PARİS, 17. A, A. — M. Bri and âyan hariciye encümenine |bir mektup göndererek hükü- |metin Lahey itilâflarının tasdi- |kine ait bir projeyi önümüzde- ki hafta zarfında parlâmentoya tevdi etmek miyetinde bulundu- #unu bildirmiştir. | — Mahküm kadın çıkacak PARİS, 17. A. A, — Le Jour- nal gazetesi Madam Hanau' nün yakında müvakkaten ser- İbest bırakılacağını yazmakta- dır. Şiddetli bir fırtına SAİNT-NAZAİRE, 18, A A, Birkaç günden beri hüküm sür- mekte olan fırtma şiddetini ar- tırmış ve sahillerde birçok tah- nibat yapmıştır. Maddi hasar ve zanar çoktur. Edipler cemiyetinde PARİS, 18. A, A. — Edipler cemiyeti reisliğine meşhur ro- man muharrirlerinden ve mü- nakkitlerden Gaston Rageot'yu intihap edilmiştir. Lehistanda | Varşovadan — yazılıyor: — Varşova Tıp fakiültesinde ga- rip bir hâdise olmuştur. Fakül tenin teşrihanesi talebe tarafın dan kapatılmıştır. Lehistandaki Hahambaşı Yahudi ölülerinin fakülteye götürülüp teşrihane- de kesilip biçilmesine muvafa- kat etmediğinden şimdiye ka. dar hiç bir Yahudi ölüsü fa- külteye getirilmemektedir. Bu yüzden çıkan mesele - eskidir. Hatta Lehlerle Yahudiler ara- sında buyüzden ciddi bir takım kavgalar da çıkmıştır. Mektebe devam eden Lehli talebe bunu bir izzeti nefis meselesi yapa- rak nihayet eğer Yahudiler de teşrihaneye kesilip biçilmek i- çin ölü göndermezlerse teşriha İneye girmemeğe karar vermiş- İylenerek teşrihaneye Yahudi |izin verecektir. İYET — ÇARŞAMBA — 19 MAÂL a ! M. Maniu Romanyada iki mesele — 1erar— Besarabyada tahri- kâta karşı çareler.. Matbuat Prenses İleana'nın nişanlısından nasıl ayrıldığı ile meşgüle Bükreşten yazılıyor: — Be- sarabyada komünist tahrikâtı yapıldığından bahseden - Ro- manya matbuatı devamlı su- rette neğri ta bulunuyor. Be sarabyada bir takım memnun olmayan tabaka varsa da kq, münist propagatdasının ileri- lediği hakkındı iddiaların doğru olup olmadığı ayrı bir meseledir. Hükümet bu müşkilâtı hal- letmek için bir çare aramakta- dır. Siyast fırkaların haricinde bir adam olan ceneral Presan' in bu bapta tetkikat icrası için tayin edileceği söylenyor. Kralıçanın küçük kızı Romanya matbuatının son zamanlarda meşgul olduğu bir dedikodu da kralıçanın küçük kızı prenses İleananın nişanla- nıp sonradan — ayrıldığı kont Hohberg aleyhindeki neşriyat olmuştur. Nihayet nişan bozul du da gazetelerin de dedikodu- su kesildi. Başvekil M., Maniu bu nışan meselesinin tamami- le şahsi birişey olduğunu, yal- nız hükümdar ailesine taallük edebileceği cihetle bunun etra- fında dediködu yapılması doğ- ru olmadığını söylemiştir. Yahudiler ölülerini kesip biçtirmiyorlar!. rşovada tıbbiye talebesi de | teşrihanenin kapılarını kapattı! ' * Ver;ova Darülfünunu “ı:nlir. Yahudi talebe hıristiyan ölülerinin üzerinde tatbikat yap tıkları halde hiç bir hn 'talebesinin bir Yahudi ü parçalamamış olması Lehli ta- debeyi çok sinirlendirmiştir. Fakat hahambaşı buna daima itiraz ederek Yahudi ölülerini kesmek caiz olmadığını söyle. miş hatta bunda ısrar edilirsebu halin ekalliyetlerin hukukunu lihlâl mahiyetinde olacağını bi- le ileri sürmüştür. Ayın 12 inci günü Tıp fa- kültesinin bü: hıristiyan ta- lebesi bir. içtima aktederek İmektebe devam eden Yahudile- rin bütün & 'ni teşkil etti; Yahudi ölüsi fakat mektebe getirilmediği $ö- RT 1930 HARİÇTEN ALDIĞIMIZ HABERLER, Tngilterede | Buhran geçiyor Konferans mutlaka neticelenecek LONDRA, 17. nekadar Fran- sız ve İngi iheyetleri k. |miyetlerini mu İhafaza etmekt İler ise de gi |buhranm önün İgeçilmiş olduğ A.A. — Her hemehal bir r tice elde etmel üzre mesaisine M. Mac Donald tekrar başlıyacaktır. M. Mac Donald bugün öğle Fransız sefarethanesinde miştir. M. Briand Pariste PARİS, 17. A.A. — M. Bri. and çarşamba günü kabine içti- mamda hazır bulunacaktır. Mumaileyh kısa bir müddet Pa riste kaldıktan sonra Londraya dönecektir. İtalya nezdinde teşebbüs — | LONDRA, 18. A.A.— M. Mac Donald, İtalyan başmu- rahhası M. Grandi'yi bir itilâ- fa imaleye çalışmıştır. Ayni za- manda bahri kontferansın mü- vaffakiyetsizliğe uğramasının önünü almak için Romadaki İngiliz sefirini M. Mussolini nezdinde hususi bir teşebbüste bulunmağa mermur etmiştir. Hükümete hücum LONDRA, i8. A.A. — M.| Churchili, Avam kamarasında amele hükümce seti hakmda bazı tenkidatta bu- lunmuştur. Ispanyad_ı_ı_ Diktatörün cenazesi PARİS, İ7. A. A. — Cenoral Primode Riverahın vef. olduğu odada bir dini ay edildikton sonra müumai <esedi istasiyona götürülmüş- tür. Bu esnada fransız hüküme- tinin mümeesilleri hazır bulun- | duğu halde askeri merasim icra edilmiştir. Ceneralin naşını hâmil olan tren saat 20,40 da hareket et- miştir. Cenazcye İspanya sefiri refakat etmektedir. Bir beyanname MADRİT, 17. A, A. — Pri- mo de Rivera hükümetinin sa- bık nazırları bir beyanname neş rederek mümaileyhin - velatile İspanyanın uğramış olduğu bü- yük ziyaa şimdi hâkikaten | tocssüf etmek — lâzımgeldiğini ilân etmişlerdir. Nazırlar, m toveffanm cenazesine Madritte kadar refakat etmek üzre hu- duda gitmişlerdir. Nehir taşıyor SARAKOS, 18. A, A. — Ebre nehrinin suları geçen —40 saat zarfında cüz'i surette alçalmış- tır. Nehrin ve tabilerinin me- craları etrafında bulunan erazi- ye mebzul surette yağmur yağ- makta olduğundan ihtiyati ted- birler almağa devam olunmak- | tadır, -lmerika sefirinin seyahati PARİS, 18. A. A. — Amerika sefini, 23 Martta Fransa dahi- Hnde bilhassa Lyon, Grenoble, Marsilya, Nice, şehirlerile şi- mali şarki, merkez ve cenubu garbi havalisinde bir tetkik se- yahatine çıkacaktır. A A talebenin girmemesini temine ;ı.a.-.: verilmiştir. Nihayet bu vaziyet karşısında teşrih müder 'Tisi tatbikat yaptırmiyacağını söylemiş, müderris alkışlarla dinlendikten sonra teşrihane de Yahudi talebeye kapatılmış- tır, Yahudilerin söylediğine gö- re eğer bu hususta bir kanun yapılırsa hahambaşı da mecbu. ciyet karşısında Yahudi ölüleri- nin teşrihaneye — yollanmasına nin bahri siya- || a ASSS0 Maberler —H Dayinler kat'i bi teklifte bulunmadıl Bir mütahassıs celbi mev: bahis değildir ANKARA, 18 (Telefonla) — Düyunu umumiye müt lerinin hükl etrafında —tor ime uğramış mete teklif edecekleri şayi mütehassıs m aslarda bulundum. Osmanlı impoeratorlu: Düyunu umumiye meclisi buradaki m vasıtasile yaptırmakta olduğu tahi görüyorsa kendi hesabına böyle bir mütehi tir. Başka hiç bir suretle mütehassıs celbi mevzuu bahis « yacaktır. Mümessiller hükümete kat'i hiç bir teklifi dır. Bugün dördüncü bir temas vukubulma bulunmarn mühtemeld Memleketimizde iki nevi meskü tın tedavülüne mâni olmak İç ANKARA, 18 (Telefonla) — Maliye V meskükâtın tedavülüne mâni olmak ve hat t kıymetler ile memleketimize memesi maksadile bunların hakiki kıymetini ta' at Bankasma, Süriy decektir, mecidiyelerin satın alınmasını |Dahiliye vekili yarın Mecliste nu'uk irat edecektir ANKARA, 18 (Telefonla) — Belediye be günü Mecliste müzakeresine Dahiliye Vekili Fransa - Italya ihtilafı asının Pe başlanması münase tarafından bir nutuk irat edilecektir. LONDRA, 18 (A. A.) — Pransa ve İtalya arasında ih bertaraf etmek nden evvel için sarfolunan gayretlerden henüz bir n sıl olmamıştır. Konferans iflâs edecel: olursa bun: İ vukubulmiyacağı zannedi M y Büyük Fasist meclisi toplan ROMA, 18 (A, A, ) — Büyük Faşist meclisi bugür maştır. Meclis bilhassa dahili teplerin faşistleştirilmesini ve beynelmilel vaziyetler, | kolaylaştıracak tedbirler ile dika ve esnaf cemiyetlerinin vaziyetleri hakkında tetkik bulunacaktır. | Fiüme serbest mıntaka ROMA, 18 (A.A.) — Fiume'nin serbest mıntaka haline ifrağı hakkındaki karar- name Kral tarafından imza e- dilmiştir. — —— — Denizli iktısat Bankası DENİZLİ, 18 (A.A.) — Denizli İktısat Bankası yüzde yirmi temettü —tevziine karar vermiştir. Atinada müzakere ATİNA, 15 (Apo.) — Yu- nan Hariciye Nazırı M. Miha- - |lokopulos Mısırdan avdet etti. Meclisi nuzzar fevkalâde bir içtima aktederek Ankara mü zakeratımı ve Yunan harici nazırmın Mısırdaki faaliyetini müzakere edeceklerdir. İki Yunan tahtelbahirı çarpıştı ATİNA, 18 (Apo.) — Fran sada inşa edilen Nirefs ve Pro- tefs nammdaki Yunan tahtel- bahirları Brest limanının met- halinde manevra yaparken çar- pışmışlar ve harici kısımları hafifçe hasara uğramışlardır. Amerikada En kuvvetli banka NEVYORK, 17. A. A, — Chase National Company E- guültable Trust ile İnterstat Trust Company'nin tevhidi hakkındaki müzakeratın bilkuv ve ikmal edilmiş olduğu ve bu suretle 2 milyar 800 milyon do- lar ile Amerikanın en kuvvetli bankasının vücüde — geleceği borsa mahafilinde söylenmek- tedir. Cenupta bir facia BOGOTA, (Colomhie), 18 A. A, — Madalena nehrindeki Laddoredo dokunda bulunmak- ta olan petrol yüklü Bucara- manga vapurunda çıkan bir yangın esnasında birçok yolcu ile geminin tayfaları telef ol- muşlardır. Yatıgın her kesin uykuda bulunduğu bir sirada aahilr atmiasie Hamamda doğur Dün Hocapaşa hamam bir doğum hadisesi olmuş Yedi aylık gebe olan bir mm ağrısı tutmüş ve o civâ oturan ebe Şahin Hantm rek vaz'ihamil ettirilmiştir! be Şahin Hanıri bu iş mull imde ücret istememiştir. Balkanlarda Komitacılar iç Yugoslavya teşet büsatta bulnndul BELGRAT, 17. A. A.— gar komitacılarının - yaptı son sui kastları protesto cenmbi Sırbistanda miti: aktolunmuştur. * * * Belgrattan yazılıyor : göoslav hükümeti Sofyada! fire talimat göndererek mıt Ht Sırp -Bulgar komisyı da anlaşıldığına göre Mak ya komitasmın Sirp topr; da yapılan son suikastlar yısile mesuliyeti meydand tığından Sofya hükümetin hususta takibatta bulunm| bildirmiştir. Bulgar.hükürl min gerek Yugoslavya hük tinin bu teşebbüsü ve gere yük devletlerin vaziyetlei barile bu tahkikatı intaç donya komitası aleyhindi detli takibatta bulunacağı lenmektedir. Bulgaristan Vaziyet Sotyadan yazılıyor: toprağında patlıyan bomi dan sonra Yugoslavya ta: dan burada yapılan teşel Sofya gazeteleri tarafında! testolarla karşılanmıştır. telit Sırp - Bulgar komisyı daki Bulgar heyeti atan komitacıların Bulgar rağından gelip gene oraysı tıkları hakkımdaki Sırp n nazarına bir delil teşkil sadese bir tekitten ibaret ğunu, yoksa bu hususta 4| Bulgar hükümetinin yapi tahkikattan soaraSla