19 Mart 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Mİ teşkilân ve iktisadi. terbiyesi kurunuvustai İsahasında bir istiklâl harbi su-| lfetinde tecelli etti ve bu yolda Mİsiyasi, içtimai ve adli vadilere | x Ni bi : he rastgelirse devirerek, rak, ezip parçalıyarak aktı git- İt. Bu büyük hâdiselerin de bir İ Meyi seven teceddiit perver a- İ| Fasımdaki ihtilâfların, kavgala- Tin esasını burada aramakdır. İ| Yatro şanoları üzerinde bir sün- 19 NUSHA İnkılâbın kanunları Tük inikilâbı evvelâ enilli şuur Çok zahmetler çekilip çok kan- ar akıtıldı. Sonra, ayni kudret Söküldü ve bir sel gi de, bir emir bir İşaret veya bir kanunla olup bis Riverdiğine zahip olmamalıdır. 'ürk inkilâbnım. bu safhaları da bir çok ıstirap, elem, kaygu Ve dedirginlik mukabilinde ka- Panmıştır, Şimdi, bu iniilâ İktisadi safhası başlıyor. Bilelim İ, bunun icap ettirdiği hamle- öbürlerinden daha az zorlu| olmuyacaktır . İnkilâbın kanunlarında me: et, müsamaha ve mülâye Met gibi şeyler mevcut değildir Bu, kendi vücudümüz üstün- de, kendi elimizle yaptığımız F âmeliyattır. Dişimizi / sıkacağız, gözü xden bir damla yaş akmıya- Sak ve neşterin ucu ta can evi- e dayanırken bu âmı Meticesinde elde. edeceğim Sıhhat ve selâmetin neşvesile Önceden teselli bulacağız « Herhangi bir inkilâp esnasın. da vuku bulan sıkıntılardan Şi- Kâyet edenler bu sırrı hiç anla- Mamış olanlardır. Büyük Fran- Viz inkilâbındanberi rahata üşkün muhafazakârla didin- (10 Temmuz inkilâbı) gibi, bir İradei Şahane ile tasdik ve ti- düğünü gibi tesit edilen in- iâplar sahte, yarım ve cılk in- ilâplardır . Bunlardan. kork k lâzım gelir, çünkü, yeaksi- Yonları çok şiddetli olur ve mil- etin hayatını tehlikeye sokar. Gazi neslinin inkilâpçıları ya Ymm tedbirlerden, tereddütlü ha Teketlerden daima bunun İçin Sekinmişlerdir. Türk Cümhuri- Yetinde pamuk ipliğine bağlan- Miş hiç bir mesele kalmamalı- dır. Yarınki nesil her davayı, Makzedilmez bir surette halle- dilmiş bulmalıdır. İdealist bir Nesil ccdadmın kendisine ika €ttiği cinayetleri » kendisinden Sonra geleceklere miras bıraka- Maz, kali kil Bunak ve amelimanda; Os anlı İmparatorluğunun bize mraktığı mali ve iktisadi davâ denilebilir ki, Gazi neslinin o- muzlarına aldığı yüklerin en 2- ğzrlarmdan biridir . O impara- torluğun bir takım zalimane $€- Taite boyun eğerek alıp israf et- tiği milyonları ödemek feda- kârliğı şöyle dursun, iktisadi i bir halde bıraki- lan bir memleketi yirminci asır am m ÇA hşamMba MART 1930 8 imci lee e 1474 sı 5 KURUŞTUR a Devlet Bankasının ismi tesbit edildi. Cümhuriyet Merkez Bankası... Lâyiha mütahassıs- lara tevzi edilmiştir Bu akşam Maliye Milliyet | Minşçmarinsarriri: Siir: Selin VLANEMEE Hâmillerle müzakere | Maliye vekilinin beyanatı Müzaherat samimt bir hava içinde cereyan ediyor | Bir haftadan beri Ankarada bulünan Fransız ve İngiliz daynler vekilleri dün de bertaf- İsil yazdığımız gibi Maliye Ve- kili Saraçoğlu Şükrü B, ile ikin- ci bir temasta bulundular. Sa- raçoğlu Şükrü B, bu temastan sonra Politika refikımizin mü- harririne atideki beyanatta bu- Tünmüştur: vekâletinde şi — i rçlarımızın — su te- içtima edilecek... cü heç | esi Demeli GRİ A Maliye Vekili Şükr. «İŞE elzkkereleniiiize (5 0D z diyoruz. Bu wüzakereler, ân- ANKARA, 18. (Telefonla) — Devlet Bankası lâyihası bugün | laşmak arzusundan mülhem sa- Maliye mütahassıslarına, Banka müdürlerine tevzi edildi. mimi bir hava içinde cereyan Yarın akşam Maliye Vekilinin nezdinde mütehassıslar içtima etmektedir. ederek lâyiha üzerinde müdavelei efkâr eyliyeceklerdir. âyihaya göre Bankanın ismi (Cümhuriyet Merkez Bankası) di Yerli milyonluk hisse senedi dört kısma ayrılmıştır: BC. D. kısımları. Bu kısımlardan birincisi Hükümet ve mües- seselerine, dördüncü kısımı temettü itibari ile ve bulunmuıyacaktır. dia Bankanın umumi müdürün: ikinci kısmı milli mücssesata, üçüncü kısmı eşhasa, da ecnebi mücssesat içindir. Bu aksiyonların Bankanın tasfiyesi hâlinde hiç bir farkı in ismi (Guvernör) olacaktır. Muhtarların muamelâtı teftiş ed ilecektir.. Hâmiller nümeşsiğlerinin Va- ziyetimizi tâsavvurumuzdan f€- na buldukları, yalniz borçlar mızı değil, diğer taahhütleri- Fazla para alan muhtarların vazifesine ni hayet verildi. Heyeti ihtiyariyelerin sureti teftişine dair Fazlı Beyi Mahallelerde heyeti ihtirai- ye işlerinin iyi bir sürette cere- yan etmesi için hazırlanarak a- lâkadarlara tebliğ olunan tali- matnamenin tatbikine başlan- mıştır. Vilâyet, bu talimatname ile muhtarların verdikleri ilmü haberlerin muntazaman kayde- dilmesini istihdaf etmektedir. Talimatnamenin on ikinci maddesi nüfus o ve zabita me- murları, kendi mtakalarmda bu ay nihayetinde muhtarların işleriniteftiş ve tetkik edecek- lerdir. Bu teftişat ayda bir de- fa yapılacaktır. Nüfus memur- ları tevelliidat ve vefiyatın ce- reyan eden vukuata tevafuk &- İ dip etmediğini, polis memurla- rı da kendilerini alâkadar eden hususatı tetkik edeceklerdir. Vilâyetin emxi mahiyetinde 0- medeniyetinin icap ettirdiği şe- (| rağte göre islâh ve tanzim et- mek İstiklâl harbinden şimdiye kadar yapılmış bütün o büyük, in, sarp ve mehabetli işlerin ine bedel bir ag irmek demektir. Zira yeni ürkiye ancak bir iktisadi kal- kınıştan sonradıf ki, bütün me- deni milletler arasındaki yaşa” mak halkını kazanmış olacak- tr. Yakup Kadri —em— Lehistan sefaretinde ANKARA, 18. (Telefonla) — İehistan sefaretinde bu g©c€ Miştir, Hindistanda isyan LONDRA, iğ (A.A mi Mail'in Bombay mühabi- riyor: Vay PâzT müfrit hatipler köY- teşvik irken o ahaliyi isyana Mi...” dine ve süvare tertip edil;| VE y < feni €tmektedirler. Hükümet |“: lan bu talimatnameye riayet ve ittiba etmiyen muhtarların İ- simleri vilâyete bildirilerek te- eziye olunacaklardır. e Vilâyet heyeti ihtiyariyelerin veraset işlerini maliye memurları ma- rifetile teftiş ettireceği gibi di- ğer lüzum görülei memurlar da bu kontrol da istihdam edi- Tecektir. Bu suretle her ihtimal nazarı dikkate alınarak suiisti- male meydân verilmemesi mü- vafık görülmüştür. Halktan fazla para alan bazı muhtarlar hakkımda vaki şikâ- yetler üzerine tahkikat yapıl ış ve bu tarzda halier igfal e- deniz İh, Yazifelerine nihayet örikieilz, Vali muavini ne diyor? Mi ij - Heyeti ihtiyariyelerin nasıl ii ileceği hakkında ge- lerde Vali vekilinin beyana- tanı yazmıştık. Bu beyanat, e trafında yapılan bazı neşriyat üzerine meşâleyi bir muharriri- miz Vali Vekili Fazlı Beye sorruştür. Fazlı Bey şu beya- ve in yeni beyanatı — «Meselede tenaklüz yok- tur, Evvelki beyanatla şimdiki vazıyet arasında tehalüf olma- dığı vazihan anlaşılır. Muhtarların bütün muamelâ- İtr gelişi güzel ve yazıldığı gibi Vali Vekih Fazlı Bey istendiği zaman tetkik ve teftiş salâhiyeti kimseye verilmemiş. tir. Fakat muayyen bir talima- tname tatbiki için zabıta ve nüfüs memurlarma teftiş salâ- hiyeti verilmiştir. Vilâyet salâ- hiyetlerini doğrudan doğruya veya emri altmdaki memurlar İvasitasile ifada serbestir. Bunu İşeref meselesi | addetmek icap etmez. Çünkü memurlar da muhtarlardan şerefsiz değildir. | Muhtarlar da onlar gibi devle- İtin memurlarıdır. Bunu hoş görmiyenler © olsa olsa mürakabenin netayicinden memnun olmıyarılardır. Vilâye. te ait müamelâttan benim hba- berim olmadan bir kâğıdın üze- rine bir nokta bile düşemez. Tefahür aklımdan geçmez. Fakat hâkikatı ifade için be yan ederim ki, Vilâyetin geniş- İiğine ve işlerin çokluğuna rağ- men hiç bir şey gözümden ka- İçamaz. Çünkü vazifeme yalnız İmecburiyet ve mükellefiyet ra- İbatası ile değil, ayni zamanda İ bağlı bulunmak eke ta" 3 Fransız dayinler vekili M, Dö loziyer mizi de ifâ oedemiyeceğimiz kanaate vardıkları, ciddi malt islahata mühtaç Olduğumuzu ileri sürerek bir takım tavsiye- lerde bulundukları hakkında “Akşam” gazetesinin yaptığı neşriyat bizzat hâmiller mü. messillerinin de ajans vasıtasi- İle tekzip ettikleri gibi tama- men asılsızdır. Bu kadar uydur- manın bir araya toplanıp nasıl ortaya atılabildiğine hayret e- derim, Müzakere ettiğimiz mesele, borçlarımız meselesidir ve yal- nız bundan ibarettir. Müzakere- nin tarzı iin ne şunu söyliyel iniz: “Tarafe. yn yekdiğerinin hilsnüniyeti- İne kanidir ve meseleyi intaç e- deceklerini ümit etmektedir.” ———— Mektepliler müsabakası 45 inci hafta başladı 45 inci hafta başlamıştır. Gazetemizde çıkan haber- lerden en mühimmini seçip cumartesi akşamına kadar müsabaka memurluğuna gön- deriniz. — Hâmillerin müznessillerile | Z inci sahife 1 Büyür Harbe or” 2— Harle! ve son | Süncü sahif » Osmanlı B. < Edebiyat ha nz 3 Felek, 4 Hikâye. | 5- Koman 5 inci sahilede: Hatam Tasarruf gene kaldı. M. komisyonda tasar| rufa başlanamadı. | | Komisyonun müstakbel | | şekli ne olacak 1 Muhtelit mübadele komisiyo | inunda 930 bütçesine nazaran icap ederi tasarrufatm bir kısmı yapılmıştı. Mart ayı zarfında , tatbik edilmesi mukarrer tasar- rufat tehir edilmiştir. İtilâfna- menin imzasmdan sonra komi- isyonun alacağı şekil malüm ol- madığı için bugünkü © vaziyet | İmuvakkat addeditmektedir. . | | j İ Haydar Bey Şehrin hududu | küçülmeli mi ? Süreyya Paşa Operatör Emin B. | j , | ? Haydar ve Emin Beyler teklifi şehrin imarına mugayir buluyor; Sabık Şehreminleri bunun idari, içtimai, sıhhi, beldi mahzurlarını tadat ediyorlar. Kömisyon relsi M. Rivas Komisyonun müstakbel şek. Hi bitaraflarm Ankarada bulun. )masından istifade edilerek he- men tesbit edilecektir, Spirer işi Defterdarlık vergi mıktarını İs tespit ediyor Herman Spirerin o veraset vetgisi hakkındaki tahkikata devam olunmaktadır. Aldığı mız malümata göre Maliye Ve- şkâleti bundan iki ay evel def- jterdarlığa vergi hakkında bir talimatname göndermiştir. Bu talimatname üzerine Her- man Spiremin şirketteki hisse. İsinin tesbiti için bir tetkik ve İbir detahakkuk memuruna emir İverilerek tetkikata başlanmış- tır. Şirketin bilânçoları tetkik e- 'dilmektedir. Bu esnada başka bir memur tâyin edilmiştir. Remi makamattan aldığımız İmalümata göre verginin matra- hr tesbit edilmek üzredir. Yoz- gat meb'usu Hamdi Bey, bü me İsele hakkında Büyük Millet Meclisine sual takriri vermiş- tir. Maliye Vekili tarafından bu hususta mecliste izahat verile- cek ve mesele tavazzuh edecek- tir, NELER soruyoruz? Teklif yok.. İG pie ez anketi bir kaç güni kadar başlıyor. MU- Dayinlerin Anhara- || nevver Türk hanım- daki temasları 1—Sizee izdivaç ne tarz- Tafstlât son haberlerimizde|İ| da olmalıdır? ——— 2—iİdeal bir ale erkeği için ne düşünürsünüz ? Böyle bir erkek nasıl olmalıdır? 3—İdeal bir atle kadını nasıl olmalıdır ? 4—Genç hızlar, koca olarak en ziyade hangi meslek erbabını tercih ederler ? Bir iki güne kadar! İstanbul meb'usü © Süreyya)dalar kısmının, merkezden ayr Paşanın, şehrimizin hudutları- ' olarak idare edilmesi, burala. nm küçültülmesi için Meclise rin ihmalini mucip olur. bir takrir verdiği maldmdur. | ki böyle bir ihmal, fena netice Bu hususta ne düşündükle. | £? tevlt eder. Adalar, Boğa; rini anlamak üzre eski Şehre. #i$i ayrı bir teşkilâtla idare edi. minlerinden Haydar ve opera- tör Emin B. lerle temas ettik. | Haydar Beye göre | Haydar B., şehir hudutları. meselesi hakkındaki mütalea. İarmı izah ederek demiştir kiz! “ — Kanaat ve mütalealarım yirmi senelik bir (tecrübeye mistenittir, Şehrin hudutlarmı, küçültmek bahsinde diğer mem leketlerin belediye — teşkilâtını nazarı itibâra almak yanlış bir harekettir. İlletler bir olmalı. dır ki hükümler de bir “olabil. sin. Belediye teşkilâtı her şeh-| rin göstereceği esbap ve ava- mile göre olur. Düz bir sahada bulunan şehrin vaziyetile, ada- lardan tepelerden Oo müteşekkil şehrin vaziyeti hiç bir zaman, bir olamaz. Bilfarz O İstanbul” şehrinin idaresi, şehrin menafii iktisadiyesi ve hayatiyesi namı. na toplu bir halde olmalidir. Şehrin Yeniköy, Boğaziçi, A. | — Güzel hizmelçin var İrayı geçmez. Bununla, — Hayir, valrız zilim var.. lemez. Çünkü her (ikisinin de varidatı ancak memurlarmın maaşlarına tekabül etmektedir Rıhtımların tamiri, o yollar in. şası, ve tenvirat, fazla paraya / ve binnetice merkezin yardımı. na mütevakkıftır. Meselâ Ada. ların varidatı senede 30 bin li. kend kendisini idare değil sokakları. nı bile süpürtemez. Merkezder fedakârlık etmek, İstanbulun nef'inedir. A ekseri 'mıntakalarında, bu gibi say. fiye yerleri, - şehrin hududu ha ricinde bırakılmaz. Büdapeşte- de, şehirden 120 kilometre me safedeki o sayfiyeler, tramvaj ! hattı ile merkeze raptedilmişti Memleketimizde en güzel mi sal İzmirdedir. Karşıyaka, mü: takil bir dairei belediyedir. Bü onun ademi inkşafına âmil ol muştur. Merkeze merbut kal mış olsaydı, aralarında tesanii olacaktı, Yekdiğerlerine mayı (Mobadı üçüncü sahifede) Üç nalla bir ata kalmış.. — Birader eve gitmek, soyunmak, yatağa yatmak ne saadet... Yatarım, zile basarım, güzel hizmetiçi gelire m?