19 Mart 1930 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

a.. AĞ O . AKŞAM | Bizde apartıman hayatı başladığındanberi eski, ahşap vüzera konakları da birer apartıman oldu!.. Halbuki belediyenin In- şaat kanunları apartı- manların. behemehal kâgir olmasını emrederl.. £cre 12 — No : 4108 Tahrir telefonut İstanbul — 1686 ÇARŞAMBA — 19 Mart 1930 İdare telefonu : İstanbul — 14 Fiatı 5 kuruş kadar fena gqsteriyorlar? Ankara, 18 — Hamill vekilleri şimdiye kadar iki ü defa maliye vekilimizle temas ettiler. Dünkü ziyaretlerinde bir haftadır. yaptıkları - tet- kikatın neticesi olan yazılı bir nevi muhtırayı verdiler. Buna rağmen Paristen buraya kadar gelen hamiller vekilleri, hüki mete harici borçlarımızın h: hakkında henüz müsbet bir teklifte -bulunmuş değillerdir. Yalnız — maliyemizin umumi yaziyeti hakkında kendi görüş- lerine nazaran mütalâalar beyan ettikleri anlaşılıyor. Bu mütalâaların mahiyetini sarih surette bilmiyoruz. Bu | nevi fikirlerin kıymeti de bit haftayı tecavüz etmiyen sathi tetkikat hududunu geçemez. Dünmaliye vekilimize verdikleri yazılı kâğıtlarda maliyemizin bizzat tahmin ettiğimiz, hattâ belki de ondan biraz fazla derecede fena olduğunu beyan ettikleri tarzında intişar eden havadis resmen tekzip edildi. Her halde bu tarzdaki bir nazarı dikkatimizi cel- bedecek kadar garip görünür. Türkiye bükümeti kuponla- n tediyesi hakkında kendi- | sinden tekzip istenildiği zaman harici borçların taksitler balde paramızın kıymeti üze- rinde tehlikeli tesirler yapa- cağını açıkça söyledi. Son za- manlarda borsada tatbik edi- tedbirler para buhra- nüne geçmek içindir. in ahval — memlekette mali bir bubran olduğunu gösteriyor. Bunu bizzat söyli- yoruz- ve çarelerini aramakla meşgülüz. Bu mali ve iktisadi buhrana kat'i, çareler bulmak K içindir ki bir taraftan yeni yeni mali ve iktisadi kararlar ittihaz eden hükümet, diger taraftan paramızı ebediyen tehlikeye düşürecek bir amil olan harici borçlar meselesinde yeni bir şekil bulmak için hamiller — vekillerile — teması kabul etti Fakat bütün dünya memle- ketlerinde az çok şiddetle his- 10 binquleselesi | yahut sedilen bir bubranı daha va- him göstermeye çalışmak ken- dilerinden — borçlarımız. hak- kında “çare telkinini bekledi- imiz insanlar tarafından bu birlerin fevkinde lar takip edildiği şüphes uyandırabilir. Buhranı, olduğundan ( vahim ve mali vaziyetimizi V) çok karanlık göstermeye ça- lışanların ta Lozan konferan- sından beri ve bilhassa son borsa hadiselerinde bizi mali bir inhidam ile tehdit ve arzularına ram etmek - isti, ecnebi kuvvetlerin kendi malarından korkarız! Alelâde mali bir buhran her müstakil memlekette tat- bik edilen çareleri — istilzam edebilir.Hakikatta esasları çok sağlam olan maliyemizi yal- nız borç taksitlerinin muhlik | sarsıntısından kurtarmak hu- dadünu — geçerek kontrol ve müdahale — gibi — fikirlere sapmak, Türkiye cumhuriyeti- nin ve türk milletinin en fazla nefret ettiği tarzlara müncer olur. Mali vaziyetimizi - olduğun- dan fazla fena gösterenlerin işte bu gayelerle malül olma- larından endişe edi kiye hükümeti m: ıslah edecek makul line - uzaktan etmiyen her kabule hazırdır. Fakat açık ifade edilmiş, mühtelif - şekiller ve eler altına gizlenmiş ka- pitülâsyonları asla... Maliyemiz, kambiyo buhra- | oana ve ve müsmi etmesine korkur rağmen — söylenilen halin ârazından biç östermedi. Bu buhranlı (| iyete çare bulacak kudret, bu milletin kendinde mevcut- tur. İşlerimize çok yakından müdahale —etmek — arzusunu yenemiyenler — nafile — telâş etmesinler. Necmeddin Sadık Hükümet sual takririne pazartesi günü cevap verecek Ankara 17 — Herman Spirer a, verasut vergisini indir- mek için bir mebusa 100 bin lira verdiği — hakkında — Yarın garetesinde intişar eden fıkra üzerine Yozgat mebusu Hamdi bey — tarafından — verilen takririne hükümet pazartesi günü cevap vereci Hamdi beyin takriri şudur: * Yarın - gazetesinin 15 Mart tarihli ve 85, numaralı nushasında | sual W | Emil Spirer isminde bir adamın * İ vermesi lâzim — gelen / yediyüz bin Jlira miras vergisini yüz li bin liraya tenzil ettirmek in bir mebusa müracaat etmiş ise de reddedilmiş, sonra diğer ir mebusa - yüz bin lira Hakkı / verilmek suretile yaptırdıklarını ötede beride ledikleri her iki mebusun da malüm olduğu yazılmıştı. vekillerinin — haysiyeti olan su neşir iftira olduğu —muhak- kak olmak icap eder isede efkârı umumiyede bir sui zan hasıl etmiş olacağı melhuz oldu- gundan Emil Spirer — isminde birisinden — yediyüz — bin — lira miras vergisi istendikten sonra yüz elli bin liraya tenzil edilip (Devamı ikinci sahifede) )| mübadillerin emlâki hakkınde İtilâf oldu Türk - Yunan itilâfı bu hafta imza edilecek Ankara 18 (Telefon) — yaptığım tahkikata göre Türk-Yunan itilâfı yakında imta edilecektir. Bitaraf dzanın — istedikleri - hakemliğin mecburi olması meselesi, itilâf- 'nameye bir madde konulmak suretile halledilmiştir. Bu maddeye göre bitaraflar, | kararlarını verdikten sonra itilâf- 'name meriyete girecektir. Yarın toplanacak heyeti vekilede itilâfname — müzakere — edilecek, imza için hariciye vekiline salâ- hiyet verilecektir Hariciye vekilimiz Avru- pada bir seyahat yapacak Ankara 17 — Hari miz mayıs nihayetinde Atinadan başlıyarak merkezi Avrupada bir seyahat yapacak, bir. müddet Viyanada tedavi için kalacaktır. Ankara 18 (Telefon) — Tevfik Rüştü B. iyileşmiştir. Köşkünde ziyaretleri kabul ediyor. Türk - Yunan - itilâfının imza- sından sonra tedavi edilmek üzere İstanbula gidecektir. İktisat programı Programın iktisat vekâle- tinde tetkiki bitmedi Ankara 18 ( Telefon) — İktisat| vekilinin riyasetindeki ” komisyon isadi proğramın kıraatine devam Proğramın — müzakeresi i için yarınki / heyeti müzakeresi — şüpheli görülüyor. | M. Valko (| Macar H. nazırı pazar günü buraya vasıl olacak ( — Ankara 17 — Macar hariciye nazırı M. Valko 23 mart pazar sababı İstanbula gelecek merasimle karşılanacaktır. Valimiz M. Val- koyu hududumuzda - istikbi cektir. M. Valko o gün | trenile buraya gelecektir. balo ve ziyafetler verilecektir. Ankaranın imarı 18 (Telefon) — h müdüriyeti burada - tehlikeli dönemeç — olan — şehremanetine giden —köşeyi yıkmağa karar | Vermiş ve bir istimlâk heyeti Ankı |Hararet her tarafta artıyor Yeşilköy rasat merkesinden ve- rilen malâmata göre bugün hava kismen açık, kismen bulutlu ola- | caktır. Rüzgâr cenup istikame- len hafif olarak esecektir. sucaklık düne nazaran artacaktır. | Dün enfazla hararet 11 dereceydi. Sabahleyin hararet 14 derece olmuştur. Rutubet miktarı düne nazaran azalmış, 100 dereceden 85 dereceye düşmüştür. Hava memleketimizin — ekseri yerlerinde — bulutlu — geçecektir. | Orta Anadoluya yağmur yağa- caktır. Dün Zonguldakta mevzü kasırga olmuştur. İktisadi buhranın neticesi.. Boş dükkânlar ve boş yazıhaneler çoğalıyor Borsanın bulunduğu dördüncü vakıf handa bile boş yazıhaneler var Beyoğlu caddesinde boş bir dükkân piyasa — yerlerinde dükkânlar Galata'da hanıü. ka- » < ilânı Halbuki bundan Bahçekapı, boş oda Şehrimizin , k yazıhaneler, çoğalmıştır. - Bilhassa ekseri pısında göze çarpıyor. bir kaç sene evel Karaköy hanlarında bulmak pek güçtü. Hele kambiyo borsası Bahçeka- pıya nakledildikten sonra o cıvar- daki hanlarda kiralık yazıhane bul- mak kebil değildir. Geçen sene bile dördür yök gibi , ikinci katlarda bir çok boş odalar vardır . Ömer Abit handa ayni ziyettedir. Halbuki bu han değir- men şirketlerinin, buğday tacirle- (Di Ertoğrul Muhsin bey, Halit Fahri beyı dayak atmış - gazeteler - KİRALIK — — Şu Ertoğrul Muhsin bey çok kuvvetli sanatkâr değil mi?. — Ben ne bileyim; Halit Fahri beye sorl..