29 Aralık 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
PAZAR 29 ıluuı_î_ı'ı__iveı. 1929 4 üncü sene, No 1394 NUSHASI 8 KURUSTUR Alım satım ahlâkı İktrsadi münasebetlerde, sırf iktısadi mahiyette olan kanun- lar kadar ahlâki düşüncelerin de ehemmiyeti vardır. Girişti- ğimiz iktısadi cidalde bunları da behemehal nazarı dikkate almak mccburiyetindeyiz. Ti- taretin esası bir çoklarının zan- | nı hilâfına olarak doğruluk ve Bözde durmaktır. Ne mahiyet- te olursa olsun karşılıklı müna- Bebetlerin tanzimi ancak bu sur etle mümkün olabilir. Hileye, iğfale istinat eden kazançların neticesi yoktur. Çünkü onlar da bir gün daha kuvvetli diğer bir hile ve iğfalin kurbanı olabilir- ler. Yerli malı kullanmak zaru- reti alıcrlara tahmil edilecek bir külfet şeklinde telâkki edil- Mmemelidir. Bu sahada satıcıla- tın da mühim vazifeleri oldu. ğünu kabul etmek İâzımdır. Âlış veriş muamelelerinde müş terinin itiyadı kadar satanın da maharet ve kabiliyetinin te- Biri vardır. Asri iktısadiyatta ,Mal arzedenlerin rolü daha mü- him bir mevki işgal etmekte- dir. Yerli amil ve müstahsille- rimizin bu ciheti hiç bir veçhi- le ihmal etmemeleri icap eder. Her hangi bir mala ihtiyacı Olan vatandaş bunu nefaset ve- ya fiatında fedakârlığı göze ala Tak dahilden temine çalışmağı Vatani bir vazife telâkki edecek tür, Çünkü vatan iktısadiyatının inkişafı bu vazifenin ifa edilme- sine bağlıdır. Ancak bu vazife de o malı satanların da mühim bir iştirak hissesi vardır. Yerli mali istihsal edenlerin ve - ba- tanların ekonomik mahiyetteki endişelerden maada ahlâki ve milli mülâhazalarla da bu alış verişi kolaylaştırmaları lâzım- dır. Karşılıklı, ihtiyaç, karşılık- İr yardım, karşılıklı emniyet ve | itimat milli iktısadın ilk isti- Nat noktalarından biridir. Yerli malı kullanmak itiya- Gının kökleşmesi ve mukaddes | bir vazife haline girmesi için | yerli müstahsıl ve amillerimi- | zin derhal gerek iktısadi ve ge- rek ahlâki cephelerde faal bir vaziyete geçmeleri iktiza eder. Bu asır kuvvetlerin ittihat ve iştiraki asrıdır. Her şubei faa- liyete ait müstahsil ve amiller, kooperatifler teşkili — suretile Mallarının istihsal ve sürümü- nü kolaylaştırmağa çalışmalı- dırlar, Memleketimizin muhte- lif noktalarında umumca bilin- miyen inziva halinde kalmış hayli san'atlar ve bunların mah Bulü mallar vardır. Bunları bü- yük istihlâk merkezlerinde top layacak ve müşterilere arzede- cek teşkilât lâzımdır. | — Yerli müstahsil ve amilleri- Miz inkişafını ancak çok iştih- Bal ederek çok satmakta arama lıdırlar. - Satıcmın en — büyük Menfaati alıcımın memnuniye- tindedir. Müşterinin her hangi 4 bir dar ihtiyacından gayri ah- lâk? bir surette istifadeye çalı- Şan saticı nihayet - ticaret ale- Minden çekilmeğe müâhküm Olur. Bizde umumiyet itibarile kazanç ve kâr mefhumları da Marazi bir şekil almıştır. Üç Künlük ticaretle servet yapmak istiyenler çoktur. Hakiki ser- Vet gu veya bu suretle para top lamakta değil firmanın istikra- “hiyet ve itimattadır. Yerli malı |Sürümünün muvaffakiyeti için Medeni alış veriş — üsüllerinin f karşılıklı olarak memleketmiz- İde kuvvetle yerleşmesi ilk dü- *| Hinülecek tedbirlerden biridir. ZEKİ MESUT lrak sefiri itimatname- sini verdi ANKARA, 28. A. A. — Ye- sefisi Rouf Bav Cadırdı bugün Çankayada köşkünde Reisicümhur hazretleri tarafın- muütat merasimle kabul bu- lmuş ve itimatnamesini dakdim etmiştir. Tında ve halka telkin ettiği em-' Bütçedekiîâhâsat halkın sıhhati ile irfanına tahsis edilmiştir. g, Dün fıtkada içilma eden avukaliur Her vatandaş gibi Dünkü içtimada mühim kararlar verilmiştir Avukatlar da her vatandaş gibi mah keme huzuruna çıkacaklardır Dün öğleden sonra Baroda bir heyet umumiye içtimai yapıl- dı. Fakat bu içtimaa takaddüm etmelke üzre Cumhuriyet Halk fır kasında fırkaya mensup avukatlar tarafımdan imzari bir toplan- ma yapılmıştır. Bu içtimada avukatları alaka| tür. Öğleden sonra Baro - salo- nunda vakı olan heyeti umumiye içtimamda 1930 senesi bütçesi mevzu bahsedilmiş ve münaka şalardan sonra tastik edilmiş- tir. Bütçeden sonra ruzname- nin en mühim maddesi olan “ha keme müracaat,, meselesinin münakaşasına geçildi. Mesele şudur: Baro şimdiye açtığı bir davada kendisine ve- kil tayin ederet: mahkeme huzu hakkiyir a dafaa ettire- miyordu. Bu vazıyet ise teşk tr esasiye kanununun “her va- tandaşın serbestçe Cumhuriyet adliyesine müracaat edebilecek leri,, şeklindeki hükmile taarruz ve vatandaşların hukukunu tah dit ediyordu. Dünkü Baro heyeti umumiye içtimamda bu esasın leh ve aley hinde hararetli münakaşalar ol- iye |muş ve neticede mahkemeye mü kadar bi ücreti vekâlet |racaat edilebilmesi şeklinde eski meselesinde zuhur eden ve avu|karar tashih edilmiştir. katları mahkemelerde muhasım| — Konuşulması takarrur etmiş vaziyetine sokacak davalarda| diğer esaslar vaktin âdemi mir| mahkemeye gidilmeyip hakeme | saadesi dolayısile müzakere edil müracaatı mecburi kilmıştı. d i vatandaş bir avukat aleyhinde |nihayet verilmiştir. Bi Türk-îsmvnelgıâgğtluğu Dün İsveç gemisinde samimi bir çay ziyafeti verilmiştir Limanımızda buıunmıkmı olan dost.İsveçin İkinci Oskar zirhirsr suvari ve zabitanı şe) refine Cuma akşamı İsveç sefa retinde bir ziyafet verilmiştir. Bu ziyafette Vali vekili Muhid- olmuş, bahriye zabitlerimizle misafir İşveçliler samimi saat- ler geçirmişlerdir. İkinci Oskarın suvarisi dün akşam zırhlıda Türk matbuat mümnessillerine bir çay ziyafeti din bey, kolordu kumandanı,| vermiştir. Bu ziyafet, misafirle- bahriye kumandanı ve zabitanı|rimizin nezaket ve mihmanper- davetli olarak hazır bulunmak-| verliği içinde çok samimi bir 'ta iiler. Ziyafet çok samimi|telâki şeklinde geçmiştir. İ- BAPAEMGU RAMAŞAARAADARAMALARLARLARLAR a AR LA ARARARARIRARANAN Maçmaıakmrriyi : Gülrt ea oluaaau RELATERTYN Yeni sene bülçesin ın dörtte biri memleketin inkişafı ve / Tafsilât haberlerimizde)j Gazi v TÜYEŞEE v ane İ Furing klüp Zügün Perapalas a içtima cdecek Cemiyet ecnebi seyyallar dçin satış mağazası açıyor Türk seyyahin cemiyeti(Tü- ring klüp) idare heyeti bugün | Perapalas'ta toplamacaktir. Bu içtimada; son üç aylik faaliyet. hakkındaki kâtibi u- mumi raporu, cemiyetin reisi Reşit Saffet Beyin Rusya ve Fenlandiya seyahatine ait ma- Iâümat, Haziranda — İstanbulda toplanacak olan beynelmilel seyyahin cemiyetleri kongresi Türing klüp relsi Reşit Saffet bey hazırlrkları, öotomobil ile seya- hat eden ecnebilere - teshilât göstermek için Maliye vekâle- tile bulunan müvakkat süreti tesviye mevzubahsolacaktir. Bunlardan başka, yeni te- şekkül eden Milli iktısat ve tasarruf cemiyetile teşriki me- sai esasları da görüşülecektir. Cemiyet, ecnebileri alâkadar eden Türk mamülâtını toplu |bir halde bulundurmak süreti- 7|le muayyen fiatlerle ve kolay- |itda tedarikini temin etmek i- jein şimdi Beyoğlu postanesi- nin bulunduğu binayı satış ma îğ::_v yapmağı müvafık görmek tedir. Resit Saffet Bey bu hususta demiştir ki: — Beyoğlunda açılacak yer li mallara mahsus satış yeri, memlekete — ecnebi parasmın girmesini, milli mamülât için büyük bir propaganda yapılma n temin edecektir. Bu suretle mermleket dahi- Tinde ihracat yaparak milli ik- tısat faaliyetine yardım edil- miş olacaktır." Cemiyete gelen malümata göre, yıl başı yortularından sonra seyahin akını başlayacak bu sene 30 vapur seyyah gele- cektir. #O1D1 DDD D DDD kinci Oskarım suvarisi disi- le görüşen bir muharririmize şu beyanatta bulunmuştur: “— Türk ve İsveç milletleri arasında eski ve tarihf dostluk rabıtalarını takviye ve teyit fır- satını bulduğumuz için çok memnunuz. Türkiyede dost bir memlekette — bulunduğumuzu anlatan ve bize derin bir inşi- rah veren bir samimiyetle kar- ki bu ziyaretin batıralarını aslâ unutmayacağız. İsveçli bahriyeliler; refakat- lerindeki mihmandarların delâ- mahallerini yezmişlerdir. şılanıyoruz. Şuna emin olunuz | letile dün şehrin şayanı t:mışal Heyeti vekile Dünkü içtimiaa Gaği Hz. rizaset elmişlerdir harbiye tirakile 'ankayadaki ma etmiş ve içtima saât 6 da başiryan 1 e kadar devam etmiştir. Yeni tedbir Maliye müsteşarı dün gitti Ali Riza bey tek avdet edecektir İngiliz lirasının fırlamasına karşı tedabir almak üzre şehri- mizde bulunan Maliye müste- şart Ali Riza Bey Ankaraya git miştir. Ali Riza Bey almacak yeni tedbirler hakkında vekâletteni talimat — alacak ve vaziyet ha' | ikında izahat v #ecektir. Dün bu sey: hat — hakkmai işehrimizde —kz lan ve alman te birlere nazarc eden Âli iktisa meclisi kâtibi u muümisi — Nurul lah Esat B. bi muharririmize şunları söylem Ür: — Ali Riza B. Ali Riza B. ar B. in bu husustaki mutalâaları alındıktan sonra Ali Riza Bey avdet edecektir. Borsa müşahede edildiği gi- bi temamen nonmhal cereyanını takip ediyor. Vaziyetin yakm- da çok daha sağlam bir istikrar manzarası arzetmesini kuvvet- le beklıyıbiliriı.“ Mektepliler - Mmüsabakası 33üncü hattanın eticeleri Mektepliler — müsabakası 33 üncü hafta - birinciliklerini kazanan talebe beyler şunlar- dir 1— Darüşşataka Lisesinden 109 Hüsamettin Bey; 2 — Gelatasaray Lisesinden 685 Feridun Bey; 3 — Galatasaray Lisesinden 960 Rağip Bey: 4 — Darüşşafaka Lisesinden 968 A. Türsun Bey; $ — Galatasaray'dan 140 Mahmut Şerif Bey; Yükarda isimleri yazılı Bey- ler bugünden itibaren idaremi- ze müracaatla ikramiyelerini alabilirler. 34üncü hafta başladı 34 üncü hafta başlamıştır. Önümüzdeki Perşembe günü akşamımna kadar gazetemizde çikacak haberlerden en mühi- mini seçip Cumartesi akşamına kadar gazetemize gönderiniz. ni esasa b ÖB inci Hikâye $ sahifedi i— Yunan kaptanı tevkli edil. di mi? 2—Eczacılar meselesi 6 incı 1— Ekonomi, 3- in esasi sabifede * haberi âarı Son e i_taımkılâp “Meclis, ancı;lf milletin em- rine mutavaat etmekhk mecburiyetindedir,, riyasetine geçenler mutlaka ay- iyet edeceklerdi. Diğer bir esas ta adalet esa- sıdır. Şüra, muamelâtı nası ifa ederken âdilâne — ifa edecektir. Çünkü adaletten mücerret olan Şüra, Allahın emrettiği bir Şüra olamaz. O — Şüranm bibakki tevzü adalete muktedir - olabil- mesi için de mütehassıs olması lâzımdır. İşte bizim — Meclisimiz ve o- amun mülemedi - olan zatlardan mürekkepHükümet heyeti şerin tamamile emretmiş olduğu bir şekil ve mahiyettedir. Buna na- zaran başka bir makamı Hilâ - fet mevzubahso'abilir mi? Efendiler, milletimiz, kurdu- ğu yeni devletin mukadderatma muamelâtıma, istiklâline, ismi Halife olsun, Padişah olsun, ne Tolursa olsun hiç kimseyi müda- hele ettiremez. Allah ta böyle |*0 bir şey emir buyurmamıştır. Bu tibarla millet, tam Allahın öm- ettiği gibi kurduğu devleti ve mun istiklâlini muhafaza edi- or ve ilelebet — muhafaza ede- ektir. (Sürekli alkışlar. . ). Efendiler, Halife ve Hilâfet sevzubahsolduğu zaman bu şalnız Türkiye ve Türkiye hal- 'a için düşünülemez. Belki bü- “ün âlemi İslâma şamil ve müş- erek bir makam olarak mevzu- yahsolabilir. Meşrutliyetin ilânında Serveti Füinanun l etmiye- ceği bir safsatadır. Meclis, Ha- lifenin değildir ve olamaz! (AL kışlar. .. ). Meclis yalnız mille- tindir. milletin vekille- rinden mürekkeptir; — milletin verdiği salâhiyet ve vazifeyi ifa eden zevattan mül ir. Bi- naenaleyh yalnız ve yahnız mil- letindir. MecEs, ancak milletin emrine Mutavaat etmek mecbu- riyetindedir. Yoksa ismi ve makamı ne oursa olsun Meclis kimseden emralmaz; itaat ka- bul etmez (Alkışlar....). O kitabı yazan Hoca efendi nin , vezaifi Hilâfeti tetkik ve i- fade için karıştırdığı lâtaplar, Yezit . O Yezit ki, Halife ünvanile dünyanın en zalim ve müstebit bir hükümdarı idi. Bi: maenaleyh o kitaplarda vezaifi Hilâfet olarak yazılmış olan şey ler, Yezidin ınüstebit saltanatı- nın vezaifidir! (Alkışlar. ..) Başladığım - silsileye devam iyorum: Efendiler, tarih bize pek açık |gösteriyor ki — İslâm âleminde Devlet riyasetinde bulunan ze- vata Halife denilmiş. . . “Onun için Devlet riyasetine ve hükü- büyük bir maharetle neşrettiği ilk renkli resim ( Ahmet İhsan Beyin matbaat hatırala- Fına aht ikinci makalesi $inci sahifede)
