30 Aralık 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Bir memleketin en büyük ser- tayesi ve kudret menbar hiç lüphesiz nüfüsudur. i eselesinde en birinci amil iş- # ve işçinin kemiyet ve key- İyetidir, Hepimizin ağzında olaşan bir söz vardır. Şimdi alklarımızın imari için daha ızla nüfusa muhtacız. Bu bir kikattır. Fakat diğer bir ha- ikat vardır. ki bilmem bunu ıl mütâlâa ediyoruz? O da evcut nufustan hakkile isti- e edilip edilmediği mesele- Bidir. Memleket nufusunun iktısa- ) di vaziyet ve faaliyetine ait do- ) Bru istatistiklerimiz var mıdır? | Bilmiyorum. Fakat herhalde İistihsal kudretini haiz olan nü- Yustan ne kadarının — iş sahibi olduğu ve ne kadarının işsiz do- ; daştığı katiyetle malüım olmasa | gerektir. İş ve işsizlik mesele-| $inin bir memleketin umumi ha yatında haiz olduğu ehemmi- yetin derecesi malümdür. İşsiz- | lik Avrupa memleketlerinin enlı derin yaralarından biridir. Çün- | kü bu yalınız iktısadi bir felâ- | İbüyük bir musibettir,. İngilte- te'de, Almanya'da devletin en tiddt meşgalelerinden birini de bu mesele teçkil — etmektedir. Bizim memleketimizde de hiç Şüphesiz bir işsizlik derdi var- dır. Bü belki Avrupa memle- ketlerindekine benşemez. Fa- | kat netice itibarile ayni tesir- leri doğurabilecek mahiyette- Hir. İş milletin iktisadi faaliye- Hinin bir çerçivesidir. İktısadi ihtiyaçlar bu çerçiveye hakikt bir surette intibak edebilirse iş- ler düzgün gider. Edemezse ergeç aksar. İş görmek kabili. yetini haiz olan her işçinin mil- İt kudretin bir cüzünü teşkil e- dlen'bir enerjisi vardır. Bu e- herji söemere verebilmek için | herhalde bir faaliyet zemini brı- Tabilmelidir. İşte bu zemin biz- tle asrf ekonomi icaplarma uy- | tuyacak sürette gelişi güzel ve | her türlü arızaya maruz bir sa- ha teşkil etmektedir. Bizde her hangi bir iş görebilecek kudret- te olan fertlerin enerjilerinde çek israf vukubulmaktadır. İş bölümü esası memleketimizde içtimaf ve iktısadi teşkilâtın noksanlığından dolayı tesadüfi bir şekil almıştır. İş nevi- nin azlığı bazı — işlerde lüzum- Vergilerde muvazeneyi |lerdeki seyrini nazarı dikkate PAIAJTFSİ 30 KÂNUNUEVEL 1929 4 üneli sene, No 1305 NUSHASI 5 KURUŞTUR Hükümet vergilerde tatb EEOLAŞ A D ŞALARANŞR TTT AEAALTAAN NĞNN Höm çrsavalamactı A”i : Milürrt Kan ölscamaz H ikatı tes AFERE AT BUĞUN 2 İnci sahifede : 4 1— Franfa - Halya Tekabeti VN Fel alevlendi 2- Son haberter ci sakifede : — alahiyettar dokterlar en: dişe ediyorlar! 2- Nariyoser- Tanın sönen yıldızı i— &n V— Edi — Kü * Ekonoml ada bir emayet Şehir haberleri ucı sabifede : cbiyat sahilesi hil edecek ve mü- " kellefleri memnun kılacak rötuşlar yapmıstır. rehber ittihaz ettik Bizde vergiler medent mem- leketlerdeki nisbete teadül ge z ediğor Hattâ ondanda dun bulunuyor Müsakkafat vergisinin cibayet tarzi ; kiyenin her tarafın- Başvekil dsmet Pş. bz. da bir olacak ANKARA, 2 (Telefonla) — Bütçe encümeninde tetkik e- dilmekte olan 930 bütçesi varidat — raporunda hükümet tadil- edilmekte olan bazı vergilere temas ederek ezcümle demektedir ki | Devlet varidat ameliyesinin efradım servetlerile mütenasiben | »vzii hakkındaki mücsses vergi kaidelerine riayet edilerek | vergilerimizde tatbikatı tesbil edilecek - ve mükelleflerin mem-| nuniyetlerini mucip olacak yalnız” rötüşler yapılmış ve yapıl- makta bulunmuştur. Türkiyede bilâvasıta vergiler ekseriyetle irada ve bazı emvaldede irada matuf kıymet esasma — istinat etmektedir. Cümhuriyet hükümel iyi bir vergi sisteminin bilâ- vasıta vergilerle bilvasıta vergiler arasında tam bir.ahenk da- iresinde tereffü esasını ehemmiyetle nazarı dikkate aldığından ne bilâvasıtalara yükletmek - suretile milli servetin ezilmesine venede bilvasıtaları ağırlatmak şeklinde halkın birinci derecede ihtiyacı olan Mevadımn fazla yüklü olmasmma dağru yürümemiş ve bu iki kasım vergi arasında matlüp — müvazeneyi dikkat il takip etmek yolunu - rehber ittihaz etmiştir. Bu noktadan Türe | kiyede bilvasıtaların sıkleti teklifiyesi, nisbeti teklifiyenin milli servete nazaran yüzde hesabile tutarı hakkında istatistiğe müs- tenit kat't malümat olmamakla beraber — denilebilir ki diğer medeni memleketlerdeki nisbete teadül etmekte ve hatta noksan bulunmakadır. Ayni rapordaki sarahate na- fessirat ve eşkâlini de bilhassa zaran yeni sene bütçesini ha- göz önüne alarak — tahminat- zırlarken verginin eski sene- ta bulunmuştur. 43 fasıl üzeri- ne tertip edilen varidat bütçe- ginde her fasıl ve maddeye dair almakla beraker 1930 senesi i- | Mabadı beşinci sanırcâe | çin melhuz iktisadi, mali mü- suz bir izdihama sebebiyet ver- miştir. Bunun neticesi olarak bir yerde bir işçi tarafından sü- rülebilecek bir işe müteaddit işçilerin iştiraki ve yahut istih- salden ziyade istihlâke tâalluk eden işlere teşebbüs gibi gay- ri iktisadi vaziyetler husüle gelmektedir. Bakkal, berber a- yaksatıcı esnafının çoğalması gibi. .. İstihsal edilen bir mal müstehlike — gelinceye a pek çok ellerden ıeçmzkıadır Bu ellerden bir ikisi belki ikti- Baden zaruri bir rol oynayorlar Fakat diğerleri iktısaden düşü- hülünce tufeyli olmaktan başka bir mahiyeti haiz değildirler. / Yirmi portakalı sabahtan akşa- | ma kadar dolaştırarak yirmi " kuruş kâzanan işçinin milli ik- tısada hiç bir faydası yoktur. İş bulmak işleri tensik et- mek işi semeresine göre mükâ- fatlandırmak israf edilen ener- | jileri mülk inkişaf lehine kul- lanmak cemiyetin ilk vazifele- rinden biridir. ZEKİ MESUT mektepliler müsabakası 34 üncü hafta Mektepliler müsabakasının 34 üncü haftası başlamıştır. Önümüzdeki perşembe günü Varna vapurunun tayfa- sından hiç birhaber yok Dün de tahkikata devam edildi, Yunan süvarisi tevkif edildi Yunan kaptanı ifadesinde bütün mes- uliveti Bulgarlara atfedivor Silivri açıklarında Yunan bandıralı Hrisi vapuru ile Bul- gar bandıralı Vama vapuru a- rasındaki musademe tahkikatı- na devam olunmaktadır. Hadi- ge evrakina 6 inci müstantik Süreyya B. vaziyet — etmiştir. Süreyya B. dün gemi süvarisi M. Ksantos'u istiçvap etmiş ve | bu istiçvap geç vakte kadar de | vam etmiştir. İstiçvap hugüııl de devam edecektir, Vapur tel- siz memuru haber — aldığımıza | göre kaza hakkında verdiği ifa- | desinde “ikinci kaptan eğer me | vkiinde bulunsaydi bu kaza ol- İmıyacaktı” demiştir. Diğer taraftan Yunan kap- taraf Yuhnan vapuru kaptanı Ksantes tant verdiği ifadede Ezcümle / AA e derek demiştir ki: bize geldiler. Müteakiben kaza 1931 senesinde Tür-| ğ “Müsademe mesuliyeti Bul- | pıştıktan sonra birbirine yana- | dakikasından gark anma kadar garlara aittir... İki vapur çar- devam eden 45 dakikalık bir | müddet zarfında da Bulgarlar Din işleri Reisi RifatEf. nin beyanatı Tasarruf mütadele- sile din işleri riya- seli de uğraşacahk Diyanet işleri Reisi Rifat VEf. ramazan hazırlıkları hak- kmda Politika refikimize şu beyanatta bulunmuştur: “.. Yeni scne ramazânına çok bir zaman kalmadı. Bü sene ra- mazanı yeni bir mücadeleye a- tılmış olduğumuz Halde karşı- layoruz. Bu mücadele biliyor- sunuz ki Milli iktisat ve tasar- Milli iktısat ti - ile tenma- sa girdik. Cemiyet nizamna'ne- sinderi bize bir miktar gönder- di. Bunu kâfi görmedik bu ni- zamnamelerden miüteaddit Mü- ftülüklere ve imkân olursa bü- tün vaizlerimize de onların bu husustaki yak iste etten yeniden GO ame “stadik. zarcanda da dini, milli bir şiar bulunduğu herkese /vazılı — bir surette anlatılması için yeni ve uzun bir tamim hazırladık. Bü tün mensubini Timiye tarafın- dan turuku muhtelife ve vesai- ileyti mümkine ilJe 2'Bcra yerlere yarıncaya kadat mütemadi inşa dat ve dini tendiratta buhunma- &1 bu tamimle alâkadarlaya te- bliğ edildi. Ayrıca * İstanbulda bu sene ramazarida: yapılacak mahyaların ekserisinde — Millt iktisat ve tasarrüf c'niyetinin gayeleri ve yeni mücadelemizin ana hatları gösterilecektir. Müftülerin bulundulları yer- lerde Milli iktıgat ve tasarruf -emiyetinin subelerini teşkil & decek zevatla derhal teşriki me rimiz ve tebliğlerimizle de bu zanı şerifin bir an evel gelmesi ni beklemekteyiz. bilet gişesinde kayboldu bugün şehrimize gelecektir. de Ali Riza Be- neticelener bir vaka hakkın da tahkikata ba şlamıştır. Ali Riza Bey bilet almak için gişeye — verdiği 100 liralık vera- kayi nakdiyeye mükabil iade o- lunan kısmı say- mış ve 3 Maliye müsteşarı lira Ali Riza Bey noksan olduğunu teshit etm's ve gişedeki memurun nazarı dikkatini celbetmiştir. bBunun üzerine memur Efendi: Ali Ri- Jazası iştirak et - İmiş ve sai etmeleri kendilerine tebliğ edilmektedir. Husust tamimle- cihetleri daima nazarı dikkatte bulunduracaklar. Binaenaleyh bütün bu hayırlı - işlerimizi bir | an evel başarabilmek için rama Maliyemüsteşarı Ali Rıza B.ln 50lirası Geçenlerde Ankaraya giden Maliye müsteşarı Ali Rıza Bey Haber aldığımıza göre, Po- lis müdüriyeti vukubulan ihbar üzerine: Darülbedayi gişesin- ıTürinklüp kon- gresi toplandı Kongrede mühim ka- rarlar verildi Beynelmilel kongre hangi Binada topvlanacak j Köngreye riyaset eden H, Şinasi Pş. Istanbul Turing klüp senelik köngresini dün Perapalâsta ak- tedilmiştir . Kor gereye klübün 4 içtimaa Jakkı Şinasi pe riyaset etmi: n bu kongresi, 930 haziranında İstanbulda top - lânacak beynelmi lel Türirig klüp avi toplanışa hususi bir ehemmi yet iliyordu. Dürikü içtimada yapılan mü- etrafında cereyan ediliyordu. 1 — Beynelmilel kongrenin içtimama tahsis edilecek bi- nalar ve resmi küşada ait mera &mm programı. 2 — Seyahine gösterilecek (teshilâtm daha umumi ve mü- fit bir şekle ifraği. ile münasebat tesisi, yade münasip olmak üzre Da- miye binası seçilmiştir. Bu iki bulunulması takarrür etmiştir. içtimaa terkedilmiştir. karara alınmıştır. ruf cemiyeti ile yakından alâ- kadar olması takarrür ederek bir komisyon bu teması temi- |İne memur edilmiştir. ıdli Hrasr iade edilmedi min okduğunu beyan ettii zakerat €n ziyade şu mevzular | olarak ""':.i 3- — Milli tasarruf cemiyeti mr_hüwı lunmuştur. Beynelmilel kongreya tahsis edilecek bina meselesi uzun mü|likeye atmak nakaşata sebep olmuş ve en zi- rülfünun binası ileDüyünu umu binadan birinin tahsisi için hü- kümet nezdinde teşebbüsatta Resmi küşat programı bir bu çuk ay sonra yapılacak - ikinci Seyyahine gösterilen teshilâ tın daha vasi ve şumullü bir ha le getirilmesi kararlaşmış ve alâkadar makamattan bazı te- menniyatta bulunulması tahtı Klüp teşkilâtmın Milli tasar- Şehremaneti: muavini ” Hâmit beyin riyasetinde teşkil edilen mesele kapanmamış ve taharri inkılâp we Silrt Mebusu Mi 36 — “ Behemehal her ırk, her unsur yaşadığı muhitler ile mütenasip olmak üzre ayıı ayrı ye her halde ilmi esaslara müstenit is etmelidirler,, hükümetler tes ifade edilmiştir. Şimdi bu maz- İbutata göre tekrar edelim: Halife;* bütün ehli Islâmı bir vahdet noktasında * cemede- cek... Halife; bütün &lemi İs- lâmın hukukunu, haysiyetini, |Şarka şerefini, refahını, saadetini mu- hafaza edecek, muhafaza ve sı- yanete muktedir olacak.. Halife âlemi İslâma her nereden vuku- bulursa bulsun, her türlü teca- vüzleri menedecek ve bunun i- çin de kuvvetli ordulara malik olacak. . Bununla beraber bütün bu saydıklarımızı yapmış, yapa- bilmiş, yapabilen Halifei Müs- imin olmak lâzım gelir. . Efendiler! Islâmiyetin zuhu- undanberi bi İslâmları bir soktada tevhit mümkün olmuş ,mudur? Hayır efendiler, olma- âlemi İslâmın bir âfet etrafında müt- ehit olduğu görülmemiştir. Gö rülen şey, muhtelif İslâm hey'e- ti içtimaiyelerinin, ayrı ayrı hü- kümetler ve devletler teşkil et- miş olmalarıdır. Bu devletlerin larında bulunan zevata ayni ler umuümt kongresi için ihza- R aa Ht bi Teti aa gelleir kabı ha Kezenir BERİ SS ĞA tunmakta idi Bü beymelmilel | fesi Sudan Halifesi, vesaire Ha kongre çok”ebetüniyetli trakür | KFalöri' vardır. rerat ittihaz edeceği için buna| — Efendiler, Afrikada yaşıyan, müukaddeme teşkil eden dünkü| Hindistanda yaşıyan, Rusyada | -| yaşıyan, Avrupa ve Afril » Bugün dahi Fas Hali- yaşıyan,başka başka muhitlerde başka başka an'anelere — malik insanların k&ffe- sini cemetmek ve bu noktadan sevk ve idare eyle- mek fennen ve ilmen mümkün gildir. Behemehal her ırk, her unsur yaşadığı muhitler ile mütenasip olmak üzre ayrı ayrı ve her hal- de ilmi esaslara müstenit hükü- tesis etmelidir. Ancak bu olunan hükümetler kabiliyeti hayatiye- Bu mevzular üzerinde cere- ||erini muhafaza edebilirler. Yok- yan eden münakaşat neticesin-| ça bu esasi olan düstüru unu- de bazı mukarrerat ittihaz ©- İtarak gayet uzak, ü IMlâhi bir noktada Hflııeeı" diye yürümek, mevcudiyeti teh- demektir. İnsan-güneşi görür, hoşlanır. '(Güneş çok caziptir,güzeldir, ha- raretlidir. İnsan onun hararetinden müstefit olmak suretile hayatını tenmiye eder . Fakat gözünü güneşe diker ve behemehal ben oraya vasıl ola- cağım! diyerek yü gidece- ği yer güneş değil, yerin dibidir. Efendiler, bu noktada arka- zihniyetle yürüyen âlemi İrm: zaman içinde çok terakki etti. giden koldur ki orada hepimi- daşlardan birinin sorduğu suale temas ediyorum. Bu ıuıfım slâ. a baştan nihayete kadar baka |İ: İslâmiyet, ilk zuhurunda az Genişledi. Muhtelif kollardan | ilerledi. Muvaffak ta oldu . O kollardan birisi Afrikanın Şi- mal sahilini takiben Endülüse yat yapılması için civarda polis aranmış, Jâkin bulumamamıştır. Bu vaziyet karşısında tiyatroda ki Emanet memurlarından biri- |zin bildiği gibi- azametli bir İs- lâm hükümeti vücuda geldi Afri kanın Şimal sahili da baştan başa Müslüman oldu. Oralarda İslâm hükümetle-i teşekkül etti giden kol,H'adistan için- de ve Çin hudutlarında İslâmi- yeti tesis eyledi. İslâm devlet- leri meydana getirdi. Şimale giden kol nihayet Os- manlı Türklerinin büyük ve a- zametli imperatorluğu sancağile büyüdü. Fakat garbe, şarka, şi- male vuku bulan bu taarruzlar, çok gecikmeden mukabil bir ta- arruza maruz kaldı. İspanya baş tan nihayete kadar süprüldü. Orada İslâmiyetten yalnız bir hatırai tarihiye kaldı. Fas, Ce zair, Tunus, Mıtır, Tarabulus, Suriye, Irak, Hindistan ecnebi İidarelerinc geçti. Kalan devlet- lerin de hali mal, -O halde ne oldu? Hiâfetten maksat bü. İtün âlemi İslâmın mevcudiyeti- ni, haysiyetini, şerefini muhafa za etmek idi. Halbuki nazarla- (Bitmedi! C. H. Fırkası Dün Beyoğlu kaza koöngresi - top'andı ve encümen intihabı , yapıldı Cumhuriyet Halk fırkası Be- yoğlu kaza kongrası dün akde- dildi. Kongrada Beyoğlu mın- takası dahilindeki nahiyelerden müntahap murahhaslar bulunu- yorlardı. Kongra vilâyet heyeti Âli bey tarafından kıymetli ve hararetli bir — nutuk ile açildı. Müteakiben kongra riyasetine Istanbul Evkaf müdürü Niyazi Bey intihap olunarak kaza idare heyeti reisi Kâmil bey tarafın- dan okunan rapor ve senelik me sai hülâsası okundu. Bunu ta- kiben idare heyeti intihabmna ge- ğiz | çildi, ve Kâmil Şehremaneti mu avini Hamit. Liman şirketi - mumi müdürü Hamdi, Defter- dar Şefik, eczacı Necip beyler ittifakla idare heyetine intihap feyzü |olundular. Bundan sonra hesa- batın tetkiki ve nahiyelerin ilh- tiyaci için vilâyet — kongrasma arzedilecek metalibin tespit ve tetkiki için birer heyet teşkil e- dildi. Tetkiki hesap encümeni- ne Mustafa Faik, Kilisli Rifat, müderris Tevfik beyler intihap edildi. Metalibin tetkik ve tes- piti encümenine de. gazetemiz yazı işleri heyeti müdürü Etem zzet, kimyaker Nail, Abdur- rahman Âli, — Cemal, İtfaiye müdürü İhsan beyler intihap e- dildi. | Encümenler vazifelerini pa - zar gününe kadar ikmal ede- cekler ve — önümüzdeki pazar günü saat beşte — tekrar Kâzü kongrası inikat edecektir. namımna idare heyeti reisi Emin — sv vA * SAaae n şık bir vaziyette 15 dakika ka- | yardrmımızı kabul etmediler. |za Beyin verdiği paranm bir akşamına kadar gazetemizde çıkacak haberlerden en mü- himlni seçip cumartesi ak şamına kadar gazetemiz mü- sabaka memurluğuna gönde- riniz. |dar kaldılar.Bu sırada mürette- | batımla Varna gemisine merdi- ven ve ip uzctarak yardım gös- terdim. Her nedense Varna tay |faları yardımını. kabul etmedi- |ler. Ancak içlerinden beş kişi; Hrisi vapuru süvarisi tevkif e- dilmemiştir. ve şimdilik buna lüzum da görülmemiştir. Ma- ğruk Bulgar vapuru tayfasın- dan dün de hiç bir haber alma- elli liraktan ibaret olduğunu ve kendisinin yanılmadığı gişenin tmiayenesile de anlaşılacağını söylemiştir. | Fakat Ali Riza Bey verdiği mamıştır. paranın 100 liralık olduğuna va | nin ttuzurile gişe muayene olun muşsada 100 liralık verakayi naktiye bulunamamıştır. Ali Riza Beye ait elli lira- nm ne olduğu henüz kat? su- tette anlaşılmış değildir. — hnce, zörif, şık, fevkatüde idareli bir şey monşher . | L Eğer otomabi! otmasaydı, ideal kadın tarif ediyorsunuz zanne- | derdim. tostum!.