12 Aralık 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Ameli çareler müvazenemizdeki fili va- Bugün memleketteki Miktarda önel b; Biran) ihtiyaçlarımı üzden de ha aruz gikiyor. ıklı tarafı, glemlekete gi” memleketten çı bizim aleyhi e — büyük bir Bu farkın sene-) ile Ticari müvazenemizdeki açı-| kapamak için geçen senel inde hükümetçe bazı tedbir- alınmamış değildir. Ancak tedbirlerin vaziyet üzerinde ie tesirleri çok mahdut olmu- Son zamanlarda fazla it- ire yüzünden kambiyoya olan iyaç artmasa idi ve piyasada| biyo talebi çoğalmasaydı #ziyet bir müddet daha belki lece devam edip giderdi.Hal i fazla talep vukuu üzerine Wiz lirası alabildiğine yük- Relmeğe başladı. Bu yükseliş ir hadde kadar tabii görülse bi fazlası normal sayılamazdı. Herhalde. won vaziyet, İâyırlı bir vesile —“eidu. Hükü: et, meseleye elini koydu. Me- *le yalnız'bir vekâlet mesele- W değil, mühim bir devlet ve! emleket işi olmuştu. Bilhassa vekil Pş, Hazretleri de me- #*le ile yakından alâkadar oldu. Unutmamalı ki-iktısâdi mü- enemizdeki açığın Her sene! a ne grtması ve hatta bal Wei miktarında devamı bile İnal edilemez; bunu en kestir- yoldan halletmek lâzımdır. Bugünkü vaziyete «göre an). lur, Radik: Şiddetle ta . Aynı zamanda. hem istil- âtı arttırmak, hem de ithalâ- âzaltmak © mecburiyetinde- i İthalâtı azaltmanın çaresi, kısım ihtiyaçları — ihtiyaç- e: değil, belki » bazı arzuları, risleri — tahdit etmektir. Kendisine vergi gibi, istikraz #ibi bir küllet yükletmeden it- Milk azaltacak olan her nevi birleri bu millet azami bir telâkki eder, Va! iyeti mevzubahs- yetin selâmet ve iklâki mevzubahstır. Hangi atündaş bu yolda herhangi bir körsen kaçmır? yı teker teker bunların dahi merelei addeler cinsi mücadelede yalnız einleketin bütün tog- vatandaşlar ona yardan “lmalıdır. Halk idarı hikmeti İf Manası ancak böyle büyük ve mil ierkesin göstereceği Simdiye kadar Türkiye'de birçok RSSb ve vesilelerle bu gibi hareket- Olmamış değildir. Münferit birçok memlekette vatanpervera- sebep olmuştu. Fakat #eketler, onları doğuran heyecan! rle beraber sönmüştü. Bu des izlığın sebebi başlanan fanliye:| * teşkilâta istinat etmemesi, inisakı znillt gibi bir hareket pro hükümet; elbette muayyen) li dahilinde, çelik bir irade Üz bir tarzda çalışacaltır.| bag kiyet ümidini kuvvetlendiren! Siirt Meb'usu PL 12 KÂNUNUEVEL 1929 4 üncü sene, No 1376 NUSHASI 5 KURUSTUR -İyler—Cenani beyin şirkete ait ” 50 küsür bin lira kadar Vere RŞEMBE AN Gazi Hz. havanm letafetinden istifade ederek Yalova civarı: da tenezzühlerine devam ediyorlar Gazi Hz. bu tenezühlerinde por elbisesi giymektedir. Reisicümhur Hz. yeni e ağam in- şa edileceği yere giderek tetkikatta bulundukları çifliğine de gitmişler, köylülerle uzun müddet ar son- ra Samancı dere kenarına kadar şeki olarak gelerek bir pazar kayığile karşı sahile geçerek deniz kenarına kadar inmişler ve orada bulunan Bizans devrinden kalma keremit parçalarından Esrarengiz bir tegayyüp ! Esbak Ticaret vekili Ali on iki gündür ortada yok.. AliCenani Beyin hükümete 1€C bin lira borcu yardır. ayrıca 50-bin lirada zimmet Melis reisi Kâzım Pasa Hazretlerini ANKARA, 11 (Telefonla) - ! Esbak ticaret vekili, Gazi Ayın tap meb'usu Ali Cenani bey hak kmda İstanbul gazetelerinin bi- rinde vaki neşriyat - “hakkında yaptığım tahkikat inde çlde ettiğim malümat şöyle bu: ti ubullanasıtışlar e: bin Böyalla ta çıktığını zannetmişlerdir.Ken disini, vadesi gelmiş olan bir bo İğ nomün tediyesi için arıyan Os- manlı bankası da Ali Cenani beyi bulamamış, ya “ rahatsızlı- Zını, yahut ta seyahatta oldu- gunu tahmin < etmemiş, banka taahhüdü mucibince “absan” ad dedilmişti. Osmanlı bankasında vacib üttediye bulunan bu senet 4—5 bin liralıktır. Bir taraftan Osmanlı Ban- (kası kendisini bu suretle arar. ken, diğer taraftan alâkadar bü luriduğu “Azim,, şirketinin di- ger hissedarları « da— Kütahya mebusu Cevdet İzrâp ve Diya- «İrbekir meb'usu İshak Refet be- ! Ali Cenani Bey nmetine geçirdiğini anlayın- ca, keyfiyetten gerek hüküme- ti, gerek fırka merkezini haber Banka direktörleri- nin dünkü içtimaı Barigerler dün haft içtimdda iken Dün Tütün inbisarı idare) Ali Rıza beyin riyasetinde mü- meclisi salonunda him bir içtima aktedilmiştir. MEEzu payas *z — KER Rİ İN a RR mi: Sülri smolyrrşır MANEME YK al Cenani Bey Hü Gazi Hz. köşklerinden çıkarlarken, ortada memba eirafındo yapılan fesisal, sağda Gazi Mz. maiyetindeki zevata birini ellerine alarak tetkik etmişler ve bu taş parçasını denize atmışlardır. Bu sırada Şükrü Kaya bey bir keremit parçası rak deniz üstünde bir kaç kere sektirmiştir. Gazi Hz. bunun üze- rine “Haydi Tevfik B.” buyurmuşlardır. Tevfik beyin denize at- tığı taş altı keres ekmiştir . Gazi Hz. burada güzel bir gazino ile bir plâj yapılabileceğini söylemişlerdir Cenani Bey ine geçir mış. n mühim beyanatı dar etmişlerdir. Bütün bu ala- saklar çerçevesinin &hemmiye- tini asıl büyüten ve Bu suretle £srarengiz bir cephe irae seden; esbak ticaret vekilinin hüküme- te olan 100 küsur bin Jira horru dur. Divani Âli kararile bu pa- rayı hazineye tazmine mecbur edilen Cenani bey son günlere! kadar bu azim mebleği tediye e- dememiş, ve maliyenin devamlı ve ısrarlı takibi karşısında: İ — Elimdeki hisse senetlerini , İş bankasma, Ziraat bankasına satacağım. Bugünlerde borcu mu ödiyeceğim, cevabını ver- inekte imiş. Cemani bey son zamanlarda bu hisse senetlerini mezkür bân kalara satmıya muvaffak olamı yinca, bir ecnebi bankasile mü- zakereye girişmiş, fakat * gene muvaffak olamamıştır. Bu suretle sahnede bilirmi: yen borcular bertaraf, malüra ©- lan bi, iki yüz bin lira kadar bor clu bir Ali Cenani bey meselesi idönmiyor. Ali Cenani bey Anka radan ayrılırken, : kimseye bir 20 bin ra şey haber vermiyor mu? 20159 ie 15 bin tira 35967 M. Ka rahan 40 bin lira Rus hariciye ko - sa ea miseri bugün “ 01. geliyor 3 bin lira Misafirimiz Dolma- e bahçe rıhtımında merasimle kar- şılanacakh ANKARA, Ti A.A. — Reisicüm- hur Hazretleri12 kâmenvevelde İstan bula muvasalât buyuracak ve ertesi günü Ankaraya gelecek olam Beryekl; şuralar harici M. Karahan aba buyuracaklardır. öruşürlerken Piyango çekildi Büyük ikramiye bugüne kaldı 25 bin lira bir rum arabacıya isabel etmiştir f 25 bin iira kazanan arabari İstavri ile ailesi Tayyare” piyagösunun ye- dinci tertip beşinci keşidesine dün Darülfünun konferans sa- lonunda mutat - merasimle baş- lanmıştır. Keşideye bu gün de devam edilecektir. Bu keşidenin büyük ikramiyesi 30,000 lira o- lup dün çıkmamıştır. Dün çeki- len numaralardan 20120 mnma- raya 25,000 lira ikramiye isabet etmiş olup bu ikramiyenin ta- lihlilerinden biri Çarşambada ©- turan arabacı İstavro ve zevcesi) Foti'dir. Nihayetleri 67 ve 20 ile nihayet bulan biletlere 30 ar lira amorti isabet etmistir. Dİ-| ğer kazanan numaralar şunlar- dır: Politika Dün bu isimde bir akşam refikimiz çıktı Bir kaç gündenberi çıkacağı lân edilen Politika isimli aks şam refikimiz, dün intişar et ... (Çerenski) gemisile Sovyı Rusya hariciye komiser vel M. Karahan'ın burada ikameti esnasında takip edilecek pro- gtam hakkında verilen malüma ta göre M. Karahanm bindiği gemi Büyükdere önünde dura- icak, Rus sefiri M. Suriç ile hür MAHMUT İnin iştirakile Maliye müsteşarı şehrimizde mevcut (29) barika müdürleri-| (3) saat devam eden bu içtima- (Mabedi altinci sahifede). kümetimiz namma teşrifat mü- “ (Mabadi beşinci anhifede) miştir. Yeni refikimizin en mü- şkülpesent okuycular bile mem un edecek itinalı münderecat! ile çıkmıştır. Pek eminiz ki da. ha ilk nüshada kendini göste- ren bu dikkat ve itina git gide aha ziyade tekemmül edecek- tir. Matbuat ailesi arasma gi- BUGÜN Zinci sahltede 4 üncü salise : Hangisi: Sulh mu, emmi 4 1— Felek E Raman 5 Tiyaöle > mi? 2 Son haberler &.uncü sahifede: 1 > Odun, kömür, ihracaş meselesi / ci sahilcde: $ 1— “Böy sene evel vebüğün & nci sahifede * nasıl or tadan kayboldu? n Gazi ve inkılâp Yazan; Silri Mebusu Mohmut ya Hükümet merkezi Merkez öyle bir yerde olmalı ki hükümel nazarını memleketin bütün muhüillerine inüsavi surette alfedebilsin Bu memlekette çalışmak istiyenler, etmek istiyenler memleketin içine girmelidirler Bendenizce iki noktai nazar- dan tetkikat yapmak icap eder. Biri her nevi taarruz ve tecavü- ze karşı yerinden kıpırdamıya- ala- İrak kuvvet ve süküneti.v muha- faza edebilecek bir yer olmalı... Bu itibarla tabii, memleketin merkezini araştırmak lözm... Yoksa bir geminin topundan te- lâşa düşecek bir yerde hükümet merkezi olamaz. İkincisi: Hükümet merkezi öyle bir yerde olmalı ki, hükü- met nazarmı memleketin bütün mubitlerine müsavi surette at- fedebilsin. Memleketin bir kena rına çekildiğimiz zaman, vata- nın bizden uzak kalan, gayri mâ jmur yerlerini unutuveriyoruz. Biliyorsunuz ki, Anadolu bugün baştan başa harabe halindedir. Kasaba ve şehir denilen yerleri de öyledir. Niçin böyledir? Çün kü İstanbulu merkezi hükümet yapmışız. ve kendimizi yalnız onur cazibesine kaptırmışız. Istanbul'en güzel bir şehri- miz, en kıymetli bir hainemiz- dir. İşgal altında bulunduğu müddet zarfında bütün Anado- Tu ötüm elemini tâşıdı. Hâlâ iş- gal ıztırabından kurtı olan İstanbulu ve Istanbul hal- kini düşünüyoruz. Fakat bu mu habbetimiz, mutlaka onun hükü met merkezi olması şeklinde te- celli © etmemelidir. Istanbulün hükümet merkezi olmaması, 0- na karşi ne sevgimizi tenkis e- 'der,'ne de alâkamizi... Bu memlekette çalışmak iste- yenler, bu memleketi. idare et- mek isteyenler, memleketin içi- ne girmeli, bu milletle ayni şe- rait içinde yaşamalı ki ne yap- mak lâzım geleceğini eiddi su- rette hissedebilsinler. Herhalde bir çok sebepler, hü kümet merkezinin (Ankara— Kayseri —Sıvas) müsellesi bilinde bir noktada olmasını i- cap ettiriyor. Bu müsellesin biz resinde bulunan Ankara, pek â- lâ merkez olabilir. Esasen ha- disat ta orasını merkez yapmış- Istanbul, bir çok noktai nazar lardan meki şerefini yine İmabfuz tutacaktır. Ankarada'o- turmakla beraber yine Istanbul- dar daima istifade edeceğiz. in gibi münevverler, mille Wi irşat için çalışan ve bunu şar eden zevat lâzımdır ki, Ankara- ya gelsinler, hatta yalnız Anka- raya değil, e Erzincana, Bitlisile gi - O muhitler- de faideli bir ii olmağış çalışı sınlar. Şimdi burada konuşurken memlekette şunu yapalım, bunu yapalım diyoruz. Bu işler kim- lerle yapılacak? Zatı âlileri gi- du memleketi idare sa tasavvur ettiğimiz ıslahat na sıl vücut bulur? İşte Ziya Gök Alp Diyarbekir dedir. Bir gazete çıkarıyor, mu- hite yaydı. Etrafını uyandırı- yor. Az zaman içinde muhitin- de yaydığı hassasiyet şayanı dikkattir. Sizin gibi münevverler, gi cekleri muhitlerde başlı başına birer âlem yaratabilirler. Mem- leketin yalnız bir yerinde değil, beş on yerinde birer ilim merke zi, nur merkezi, irfan merkezi yapmalıyız, millet bahtiyar ol- sün. Hükümet merkezi neresi olmalı?.. Ben böyle bir mesele- nin mevzuu bahsolmasını bile yerinde bulmuyorum. mülentsip idari teşkilâta malik olacak... Fakat hiç bir zaman müstesna, mümtaz bir şehir gibi hususi bir. idareye malik olmiya- te şayan bir şeklin vücut bulma- ması esbabı, sühuletle sulha ka- vuşmamamizdah ileri geliyor. Biz İstanbüla henüz malik bu- idari esasli bir tedbirimiz mev- Zuu » Bir de memle- ketin nüfusu imes'elesina temas edildi. Hakikaten nüfusumuz, arazimize göre pek azdır. Bu- nun sebebi basittir: Vaktile bü- yük imparatorluklar tesisine he- ves ettik, Fütuhat yaptık. Dün- yayı almak istedik. Her zaptet- tiğimiz yere Anadolu halkını gönderdik. Oralarda öldürttük. Avrupanın bir kısmını, Mısırı, Irakı, Hicazı, Yemeni müdafaa ve muhafaza için öldürdüğümüz Türk gençlerinin © sayısını kim bilir? Bunu telâfi için sihhi ve içtimai tedbirler alacağız. Hariç ten muhacır getireceğiz. Asker- Tik müddetini azaltacağız. İnsan kolu yerine makine kuvveti ika- me edâceğiz . Suphi Nuri B. — Paşa Hz. ortada bir de Ermeni yurdu mes elesi var. Bunlara yurt verilmez. se şuraya buraya münferiden gelebilecekler mi? Gazi — Münferiden gelmele- rini menedemeyiz , Bu yurdu yalnız Ermeniler istemiyorlar . Gildaniler, Asuriler, daha bil mem kimler de bu hevese düştü- İer. Eğer bunların hepsine birer yurt vermeğe kalkarsak bizim elimizde yurt kalmaz! Bizden o kadar çok şeyler istiyorlar Efendi biri de şu idi: Millet Meclisin- deki teşekküller ve cereyanlar . . bi zevat oraya gidip çalışmazlar hakem muahedenamesinin sulh itilâfnameleri tetviç edeceği ren yeni arkadaşımızı tebrik ile devamlı müvaffakiyetlerini İtemenni ederiz. (Devamı var) Türk-Fransız münasebatı Fransız meclisi hariciye encü- meninin mazbatası PARİS, 11 A.A. — Hariciye bütçesi hakkındaki encümen mazbatası meclise verilmiştir. Beynelmilel vaziyeti tetkik eder raporda Türk - Fransız münasebatına temas edilerek dostluk ve ve terekki fikirlerine azimkârane merbut olan iki hükümetin dostça teşriki mesaisini temin ve sor i beyan olunmakadır. Türk - Yunan münasebatı hakkında bu imassbeni geçen seneden beri mah: sus bir surette tekâmül edemediği ve yeni müzakeratın lüzumlu gibi görüldüğü kaydedilmektedir.