24 Kasım 1919 Tarihli İrade-i Milliye (Sivas) Gazetesi Sayfa 4
Üç kolordu teşkil eden Galiçya kıta'atı Denikin ordusuna dahil olacakdır. Gönüllü ordunun Tilora cebhesindeki ileri harekatı devam idiyor. Fastuden Sakvera ve Licni şarkıyla Tolçya ve Tomasyol garbından geçen bir hat işgal edilmekdedir. Tilora kıta'atına karşı General Salacof hareket eylemekde ve Tilora kıta'atını Rus Harbiye Mektebi Sevkülceyş Mu'allimi Tonakofa idare etmekdedir. Volga Cephesi'nde Bolşeviklerin inhizama uğradıkları bir tebliğ-i resmilerinde i'tiraf olunuyor. ————❖———— Telgraf Haberleri Sulh Mu'ahedesinin Tasdiki 15 Teşrin-i Sani Washington Amerika Meclis-i Ayanı Versailles Sulh Mu'ahedesi'ni tasdik etmiştir. Bu mu'ahede Brezilya Hükumeti tarafından dahi kabul ve tasdik edilmiştir. Türkiye Meselesi 15.minh Dersa'adet - Bosfor gazetesi Paris'den aldığı malumata atfen Türkiye meselesinin Londra'da müzakere idileceğini ve bundan dolayı birçok devletlerin fa'aliyeti siyasiye merkezlerini İngiliz payitahtına nakl ideceklerini yazmıştı. Mevsuk-ı menabi'den alınan malumata göre Türkiye Sulhu'nun Londra'da müzakere ve takarrürü agleb ihtimal bulunduğu te'yid edilmiştir. Bura Yunan mahafilinde deveran eden rivayete göre Londra'dan Paris'e avdet eden Venizelos, Amerika Heyet-i Murahhasa Reisi Polk'ı ziyaretle Şark meselesine dair uzun mülakat etmiş ve büyük diplomatları takleden Şark meselesinin sür'at-i hallini musirrane rica ve Ermenistan'a da mu'avenetini iltimas eylemiştir. Fransa Reisicumhurunun Seyahati 15 Teşrin-i Sani. Paris – Fransa Reisicumhuru Poincaré (Raymond Poincaré) refikasıyla beraber Pazar günü Londra'ya müteveccihen Paris'ten hareket etmiştir. Müşarünileyhin ma'iyetinde Hariciye Nazırı Pichon bulunuyor.. General Gouraud General Gouraud 15 Teşrin-i Sanide Suriye'ye müteveccihen hareket idecekdir. Müşarünileyh bir gazete muhabirine Fransız ile Suriyelilerin menafi'i muktezasınca gerek Emir Faysal ile ve gerek İngilizlerle uyuşmaya muvaffak olacağından ümitvar bulunduğunu söylemiştir. Bulgaristan'da 15 Teşrin-i Sani. İstanbul. Bosfor gazetesinin Sofya'dan aldığı malumata göre Bulgaristan'ın harbe girmesine sebeb olan nuzzar-ı sabıka ile rical-i hükumetin tevkiflerine birkaç günden beri devam olunuyor. Mücriminin firarlarına meydan vermemek için yolcu nakliyatı üç gün men edilmiştir. Matbuat harb mücrimlerinin muhakemelerini mütezayit bir şiddetle taleb idiyorlar. Veba Yine Başlamış 15 Teşrin-i Sani. İstanbul Karagümrük'te yeneden bir veba vakası tahakkuk etmiştir. Mehakim-i Muhtelife 15 Teşrin-i Sani. Paris. Meclis-i Ali, müte'addid müttefik hükumetler tarafından mücrimiyetlerini iddi'a idilenleri muhakeme etmek üzere Versailles Mu'ahede-i Sulhiyesi'nde (Versailles Muahedenamesi) 229'uncu maddesi mucibince mahakim-i muhteliteye küçük hükumetlerin de kabulüne karar vermiştir. --------oOo-------- Dersa'adet'te Çürüksulu Mahmut Paşa Hazretlerine Sivas 17 – 11 – 35 31 Teşrin- Evvel 35 tarihinde Tasver-i Efkar gazetesinde “Bosfor” gazetesi muharrirlerinden birine vaki' beyanat-ı devletlerinde “Ermenilerin fazla mutalebatına hak vermeksizin hududlarda bazı tashihat icrasına razı oluruz” denildiğini okuduk. Şarki Anadolu'da Ermenistan lehine ta'vizat-ı arziyede bulunulacağı va'dini mutazammın olan bu cümlenin Sulh Komisyonu azasından bir rical-i devlet tarafından sarf edilmiş bulunmasının Şarki Anadolu ahalisinin pek muhik olarak son derece mucib-i infi'al ve teessüfi olduğunu beyan iyleriz. Milletin Erzurum ve Sivas Kongreleri mukarreratı ile Ermenistan'a bir karış toprak bile terk itmeyeceği ve hatta hükumet bu kabil bir mecburiyet-i elimeye serfüru eylemek ıztırarında kalsa bile kendi hukuk-ı meşru'asını bizzat müdafa'aya azm eylemiş bulunduğu cihana ilan edilmiş olduğundan bu azim ve karar-ı millinin herkesden evvel ihzarat-ı sulhiye komisyonu aza-yı kiramınca malum ve muta' bulunması lüzumunu arz ideriz. Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Heyet-i Temsiliyesi Namına Mustafa Kemal ------------o------------ Arab Hükumeti Teşkilatı Arab Hükumetinin Adliye Nezareti müsteşarı olan Rıfkı Bey, hükumetin teşkilatına dair bervech-i ati malumatı neşr etmiştir: Reis-i nuzzar makamına kaim olan zata hakimü'l askeri imam namı verilmekde olub yalnız adliye, ma'arif, maliye nezaretleri teşkil edilmiştir. Umur-ı hariciye divan-ı emirde bulunan hariciye emini tarafından tedver olunuyor. Hakimü'l askeri Ali Rıza Rikabi Paşa'dır. Adliye Nazırı Maruni olan İskander Bey umuma, Maliye Nazırı Dürziü'l-asl Said Paşa'dır. Ma'arif Nezaretinde Satı Bey nezaret eylemekdedir. İşbu nezaretlerden başka emniyet-i umumiye müdüriyeti Hristiyan Arablardan Sedat Paşa, Hariciye emini Cebeli Lübnanlı Fuat Bey hatibdir. Nazırlık maaşı 100 Mısır altınıdır. Evkaf ve Harbiye nezaretleri teşekkül itmemiştir. Umur-ı harbiyeyi Divan-ı Şurayü'l-harb idare eylemekde olub riyasetinde Bağdadlı Yasin Paşa bulunuyor. Mecburi hızmet-i askeriye usulüne henüz başlanmıştır. Şimdiye kadar gönüllü asker alınıyor ve her nefere üç Mısır altını ile dört kat elbise veriliyordu. Suvari neferatının ma'aşatı altı liradır. Polislere müstevfa ma'aşlar verilmekdedir. Hristiyanlarla İslamların arası pek güzeldir. Beyrut'da zuhur eden bazı vakayi' ehemmiyetden aridir. Arab Hükumetinin iki meclisi vardır. Biri Meclis-i Şura olub Emir tarafından nasb olunan on dört a'zadan mürekkebdir. Farisü'l-huri, Bediü'l-müeyyed, Kostaki Efendi Meclis-i Şura azasındandır. İkincisi Mü'temer-i Suriye'dir ki intihab edilmek şartıyla kırk iki azadan mürekkebdir. Riyasetinde Mehmet Fevzi Paşa bulunuyor. Abdurrahman Paşa a'za meyanındadır. Bu meclis kanun-ı esasiyi tanzim idecek ve Hristiyan ekalliyetin hukukunu te'min idecekdir. Tedrisat mekteblerde Arabça icra edilmekdedir. Şam'da El-Muktebes, El-Mukayyed, El-İkab, Suriye, Behne'l-Cedid, İstila, El-Arab namlarında Arabça ve Ende Pandans isminde Fransızca gazeteler neşr olunuyor. Bu son gazetenin müdüri Necib Şakir'dir. Umur-ı adliye salim bir mecraya rapt edilmiştir. Baş müdde-i umumi İskender Tarad Bey'dir. Hukuk ve ceza muhakemeleri hakim-i münferid tarafından idare olunuyor. Her iş sür'at ve suhuletle ru'yet idiliyor. Bedevilere ta'alluk eden davalar şeyhlerinin hükmü infaz olunarak hükm edilmekdedir. Bir aşair müdüriyeti te'sis idilerek Bedevilere mahsus mektebler ve te'sisat-ı medeniye vücuda getirmeye çalışıyorlar. Bütün Arab hükumeti için umumi bir kanun olmayıb her memlekete aid ahalinin ahval-i ruhiyesine göre kavanin tanzimiyle uğraşılmakdadır. Kanun-ı Esasi de buna göre tedver olunacakdır. Ara-yı umumiyeye müraca'at idildiği zaman ahali muhtelif sınıflara taksim edilmiş ve bu suretle re'y alınmış olduğu gibi, kabile şeyhlerinin re'yleri de alınmıştır. Hükumetin bugünkü varidatı Türkiye zamanındaki varidatından ibarettir. Gümrük varidatı da mühim bir derecede artmıştır. Mısır altını, İngiliz, Fransız kavaim-i nakdiyesi tedavül idiyor. Türk evrak-ı nakdiyesi borsada alınıp verilmekdedir. Ma'aşat altın ve her ay peşin olarak ata olunmakdadır. Cemiyet-i Akvam Morning Post gazetesi mu'ahede-i sulhiyenin tasdikini mutazammın zabıtnamelerin Hariciye Nezaretine tevdi'inden evvel Cemiyet-i Akvam layihasının mer'i olamayacağını ve Amerika Ayanında cereyan eden müzakerat ile bazı esbaptan dolayı zabıtnamelerin tevdi'inin te'hir idildiğini yazıyor. Cemiyet-i Akvam, İngiltere, Fransa, Amerika, İtalya ve Japon mümessilleriyle Belçika, Yunanistan, Brezilya ve İspanya mümessillerinden müteşekkil bulunacaktır Mareşal Makenzen Meclis-i Ali, Selanik'de taht-ı nezaretde bulunan Mareşal Makenzen'in sinnini ve ahval-i sıhhiyesini nazar-ı itibara alarak Almanya'ya azimet itmesine müsa'ade etmiştir. Clemenceau Geliyor Selanik'den bildirildiğine göre Clemenceau (Georges Clemenceau) Mısır'a seyahat idecek ve avdetinde Atina ile İstanbul'u ziyaret eyleyecekdir. General Von Der Golc Echo de Paris gazetesinin neşriyatına göre General Von Der Golc vaziyet-i gayr-i müsa'adesine rağmen nikbin bulunduğunu ve bazı sevkülceyş esbabdan dolayı kıta'atını çekmiş ise de kışın hulul eylemesi ile harekat-ı harbiyeye nihayet vermeyeceğini bir gazete muhabirine söylemiştir. Poincaré Londra'da Londra şehri Fransa Reisicumhurunu mutantan bir suretde istikbal eylemiştir. Kral nutkunda esna-yi muharebede ihraz idilen muzafferiyet ve ibraz olunan fedakarlıklarla takviye ve tahkim edilmiş olan ittifakın teessüsünü derhatır ettirerek Fransa eski düşmanının tekrar tehdidine ma'ruz kaldığı takdirde mu'avenete şitab etmek üzere ordularının hazır olduğunu ve İngiltere'nin tedafüi mu'ahedeye vaz'-ı imza eylediğini dermeyan ve i'ta olunan nişandan dolayı Reisicumhura tebrikatını beyan eylemiştir. Reisicumhur Vekuş (?) İngiliz ordularının parlak ve müesser olan iştirakinden dolayı kendisini bahtiyar add eylemekde olduğunu söylemiş ve İngiliz Donanmasının azamet ve kudretini ve Amerika'dan malzeme ve mühimmat vuruduna ve bunları muhafazada ettikleri hizmetleri meth ü sena eyleyerek iki memleket ittihadının beşeriyete pek çok hizmetler ideceğini ve bu sayede zulüm ve şiddet ordularının tekrar avdet itmeyeceğini dermeyan eylemişlerdir. [Sivas: Vilayet Matbaası]
