31 Ağustos 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

e D ünden 73 LI ime olu ajansının verdiği haber, © göre dünya o vaziyetine bakım Finler Vipuriyi aldılar a et e kuvvetlerine ağır zayiat verdirildi da örfi idare ilân ildi - Ruzveltin o sözleri - liler . Musolini mülâka - dan çıkan netice harp devam Alman donanması ve hava kuv Meri, Finlâindiya körfezinde, Vet deniz kuvvetlerine ve nak filolarma çok ağır kayıplar iştir, © Revaldan kaçmak ve başka li - nlara iltica etmek için yaptığı ebblsler esnasında, Sovyet fi. yi mensup İki torpido mubrühi Bayın tarayıcı gömisi ve 3 kara" pe, Alman docanmasınn luğu maynlaria batırılmıştır. an baska, 2 torpldo muh ve bir mayn tarayıcı gemisi, in ciddi hasara uğratılmış- r. Şiddetli; hücumler veticesinde was tayyareleri, bir Sovyet kru. örünü ve iki torpldo muhribini Hırmış ve 3 torpido zmuhribi ie İF muavin kruvazörü bomhalarla uğratmıştır. Revakdan asker ve harp male 14 İçin düşmanm harekets nakliye filoları, harp g€ i ileri refakatinde Alman mayn Mrajlarının orlasma düşmüştür. ye kadar cemas 48,200 toni- © hacminde 21 nakliye gemisi imynlara çarparak batınış ve 8 Savaş tayyareleri, okserisi nak” olmak üzere ceman 000 tonilhto hacminde 22 tica Bt Vapuru batırmış ve 39 vapuru M © dörece huzura uğratmıştır ki Yapurlardan büyük bir kısmı kaybedilmiş telâkki olumabilir, t Finler Vipariyi işgal m 1 “Diğer taraftan Fin başkuman- i yil. nl) ik zorbalara, boğaz neferle * Hiğiine Ve umum yoniçerilere kır. Dd tar, ellişer akça yevmiyeler, hil” er, kaftanlar, ihsanlar veril * bunları işiden Sultan Selim ü krt'ayı yazmışlardır: üşünder duyanz vaz'ı sitem pişesini meşgaleden MESTUTZ, b etmededir vaz'ım çarkın idrak, mirei esk gibi gerçi nazardan dürüz, filletü devlete lâyık mi bu vaz) nd söz, m encamım fefhime Selim, meoburuz, neti Sultan Mustafa cü im haftasında, yemek k ayakta bulunan pederime: — Tayyar efendi. bana da am gibi hizmet eder misin?! Diye sormus, O da hizmet et imek vazifesi olduğunu arzetmiş | ESultan Mustafa mahzuz olarak |? Dama, binbir rebiye ihsan ve j tifesinde ibka etmiş, gün yenide babamm va” Biz feragatle fakat iraz enfiye tedarik | Çe dip göndereceğini "Ba bam, enliyeyi derh. j Sultan Selime gönderdiğini ağla. ik anlatırdı.” Nakleden: R, E, KOÇU (4) Tawyar Efendi o sıralarda 5 yeslarinda Pir ihtiyardır. 3 AĞSTOS—EMA danlığı tarafından neşredilen bir tebliğde Fin kıtalarının 30 ağus. tos sabahı oVipuriye girdikleri bildirilmektedir. Bu haber Finlândiyada du- yulunca berkes bütün Finler bayram yapmışlardır, Vipuriden sorra Pin kıtaları ilerlemecirine devam ederek Kareli berzahmda inde sskeri bir kaynaklan rildiğine göre, Alman kıta” larınm seri ilerleyişi, Sovyellerin Reval'ı kül haline getirmek hu- daki emellerine mâni ol. tur, Bolşevi rika ve binayı berhava etmişler- Fakat Alman askerleri ve cesur halkı, vaktinde r tarafından sehrin en güzel ve en mühim bi. nalarma (yerleştirilmiş olan in- filik maddelerini zararsız bir hale koymuşlardır. Alman askerlerinin #ehre gir- ikleri akşam falk, sokaklarda Alman otomobillerinin etrafında dolaşarak nümayisler yapmış ve Alman askerler selâmlamız. lardır, Bundan başka Reval mmtaka- sındaki köylüler Alman kıtaları geldikten sonra köylerine dön müşlerdir, Sovyetlerin mukabil Taarruza Berlinden bildirildiğine göre, 29 ağustos günü Sovyet kıtaları Dinyeperin garp sahilini geri almak istemişlerdir, Bu teşebbüs hücum kıtaları duha Dinyeperin garp sahiline varmazdan Alman topcusunun isabetli ateşi karşı, sında kırılmıştır. Sovyetlerin 28 ağustos günü Kiyef'in cenubunda Dinyeperin garp sahiline yaptıkları ve Al man kıtaalrının muvaffakıyetiy- le püskürttükleri hücumda 250 ik öldürülmüş ve yüzden fazla esir alınmıştır, Sovyetlerin kanlı zayiatma Dinyeperdeki ge. milerinin ve denizaltı gemileri” nin batışı esnasmda boğulan ve ya karşı sahilde Alman topçusu. nun ateşi altımda ölen hesapsız Sovyet askerinin de ilâvesi li- zımdır, Odesa mmtakasında Rumen tayyareleri 29 ağustos günü ya- pılan hava muharebelerinde Me essir yardımlarma devam İŞ lerdir, Az bir zaman zarfında 10 yazi tayyaresi düşürmüşler dir. Yalnız bir Rumen tayyaresi üssüne dönmemişiir. İranda vaziyet İran vaziyetine gelince, Simlâ. da neşredilen tebliğe göre İran- da mukavemetin her tarafta ke- sildiği ve işgal edilen mmtaka. larda vaziyetin sür'atle normal hale avdet ettiği bildirilmektedir. Yainız 'Tahranda örfi idare ilân edilmiş ve geceleri sokağa çık- mak menedilmiştir. o Tahran radyosu bu münasebetle şu ha beri neşretmiştir: Bundan böyle, Tahranın ida- resini harbiyenazarı eline ala caktır, Kumanda, orduyu verik miştir, Nizama muhalefet eden. ler. askeri bir mahkeme tara- fından muhakeme edilip idam ocuasına çarpılabilecektir, As- rler, lüzum hissederlerse, sell metgâhlarında araştırma Yi pabileceklerdir, Sivil ahali bine mümanaat etmiyecektir, Bütün İran matbuatı, askeri sansüre tâbidir, Bütün toplantılar yasak edilmiştir. Siüâh taşımak sa aâdesi ancak askerlere verilmiştir. Edenin sözleri Eden dün söylediği bir nutuk* ta, İran hükümetinin yakında İngiliz ve Sovyet hükümetleri. nin tahmil edecekleri şartları öğ- reneceğini söylemiştir, Bu gart- Jar, pek fevkalâde değildir. aancak muvakkat a z . Rus şartları bu Hatta İrana bildirilecek Röylerin öğrendiğine göre, in tesviyesi için müsterek İngiliz * Rus şartları, İran hüküme- tine tevdi eğ İren hükümetine tevdi edilme. vel Londrada neşri, gayri nedi ivâr, Tahrip edilen benzin Stokları İngiliz - İran petrol şirketi, dün İran ordusunun ateş, kes emrini almasından Sora. Rus bombardıman tayyarelerinin bin- lerce litre benzini mahvettikleri. | ni haber vermektedir. Sirket mümessilleri. Kazvinin 5ON HABERLER Finlerin zaptettikleri Vipuri büyük hasar gördü Bu şehir gene Karelının merkezı olacak Belsinki, 1 (AA) — Karelinin Ve merkezi Finlândiya körfezi şarkın. ân en eri müstahkem mavki olan Vi. pu zaptedilmiştir. £ Winlândiyeliler, Vipuriyi andece bir şehir (o sddelme. mekte belki Finlândiyanın tarihi va, sitesinin seribolü telâkk" eylemekta « dirler, Bu vazife, şarkta Avrupa me. deriyetinin piştarı olmaktır, Vipurinin ziya, mart 1040 sulhünün en kara noktalarından biri olmuştur. Finlân - diyamlar için 600 sene zartında yalnız bir defa Rus istilâşma uğramış olan Vipurideki şato üzerinde Kızılbayrağın dalgalanmakta olduğunu bilmek pek elimdi. 1937.14) kış mevslininde yaptim olan şiddetli bombardırannlar ve son istasyon binası, bugün bir harabeden başka bir şey değildir. Beki (şehirde yalnız duvarlar kalmıştır. Estonyada evlerin yüzde ellisi harap © olmuştur. Yalnız eski şato, şehrin fevkinde yük. #ölmekte ve garbin şarkın galebesini temsi etmektedir. Vipuri, yeniden Winlindiya Kareli. sinin ve belki de Ka İn merkezi O. ıacaktır. Sovyet tebliği (Baş tarafı 1 ueide) samba günü düşürülen Alman tayyarelerinin evvelce bildirildi- ği gibi 41 değil 76 olduğu anla. gılmıştır. Almanlar Leningrad cephesin- de tazyiklerini arttırmışlardır, Şehrin civarım müdafaa eden Sovyet tayyare (o teşekkülleri şiddetli taarruzlarda bulunuyor, Çarşamba günü Alman havs kuvvetleri tarafından Sovyet ha, va meydanlarıdan birine yapr Tah taarruzda 23 Alman tayyare. si dilsürülmüstür. Almanlar yer- de tek bir tayyare bile'bulama. mışlardır, bombardımanı büyük bir hala ci duğunu, zira Rusların rakil ve saiti ihtiyaclarm! temin için o. rada hazır mahruk bulacak ol, duklarını söylemektedirler, General Nediçin beyanatı Sırbistandaki Alman askeri kumandarının söylediği nutuk'a yeni Sırp başvekili general Mi- lan Nediç, şu beyanatla cevap vermiştir; Hükümet memlekete imkân dairesinde nizam ve emniyeti te- min etmeğe ve Almanya ile dü. rüst ve dostane surette işbirliği yaparak Sırbislanm istiklâkni Korümsağa kuvvetle azmetmistir. Sırp milleti, Alman askerinin muhâsamatım tatilinden sonra kendisine karşı intikam hisleri beslemediğini ve muznffer ölma" sma rağmen dürüst davrandığı. nı asla unutmıyacaktır. Sulh ve nizam yeniden tesis e dilir edilmez, hükümet, memle. ketin iktısadi ve içtimai kalkın masiyle woşgul olacaktır. Hitler - Musolini Mülâkatından çıkan netice İsviçrede çıkan Niyüz Zurher Hitler tı « Musölini r ederek göyle yazma Herhalde “sonbahar ve kış se ferleri,, için mihver devletlerinin projeleri karşılastırılmıştır. Teb liğ. Atlantik deklârasyonuna bir cevap olarak telâkki edilmek dir, Zannedildiğine göre, miti katta bütün siyasi vaziyet mu lân edilmiştir, Fransız - Almâri işbirliği ve bunun (İtalyanların Fransadaki talepleriyle olan mü, nasebetleri, benüz “aydınlatıla- 11 inci Hitler - Müsbli şimdiye kadar yapi olanların yalniz uzunu olmakia kalmamış, aynı zamanda tarihin en kanlı bir mnharebesinin şiddet le devam ettiği bir anda vuku bulmuştur, Avrupanm içtimai, ahlâki ve iktisadi tesevvüşlerini (oyaratan sebepler, Möskovanım tahrip edi. ci tedhişi ve Ptotokratlarm ha Moskova radyosuna Gomelde Almanlar 8000 ölü verdiler Moskova, 3i (AA) — Moskova radyonu dün akyam Gomel etrafında cereyan çden muharebölere müteallik olarak şu haberleri veriyor: “Sekiz binden fazin ölü ve yaralı, takriben 200 serh muhsrebe arsbüm, birkaç yüz top, bizilerce otomotil, yüz kadar tayyare... işte faşlet ordusunun Gomel için ödediği fiyat budur... iran petrol kuyuları hasara uğramadı (Baş tarafı 1 melide) başlıca Onoktalara fışkırmağa devam etmiştir, İngilizlerin yap- miş olduğu taarruz yü Me bir petrol kuyusu hasara uğ- ramamışlır, Yalnız bir petrol hazinesine başka yerde patlamış bir obüsün etrafa saçılan par çaları isabet ederek bu hazineyi yarmıştır. Bu kıymetli kuyuların hasara uğraması korkusundan dolayı ağır toplarla havan toplarmı is- timal etmeleri menedilmiş oldu. Kundan Hintli krtaatın vazifele- rini ifa etmeleri çok mtişkül ol. muştur, Hintli kıtaatın küçük toplarmı kullanmak suretiyle karaya çıkmalarının mümkün ol- madığı zanmedilmiş ve bu zan, sahilden arazinin oteşekkülâtı tetkik edildiği zaman kuvvet bulmuştu, Sahile yüksek demir kazıklar çakılmıştı. Bir Hintli albay, kıtaatın iki demir kapıya tesadüf etmiş ve bir vagon gas- sisini koç başı gibi kullanarak bu kapıları devirmiş ve ileri geçmiş oldukların: hikâye etmiştir, a Düşman, cesaretle harp etmiş. ir, TToplarmı ve tüfeklerini maha- retle kullanmıştır. ris ve boğucu tahakkümü izale edilmedikçe Avrupada kat'i sulh olmıyacaktır, Adolf Hitlerin ve Musolininin gayeleri, Patomac gemisinde kullanılan lisana naza, Tân ne kadar yüksek ve insadir. Atlatiğin sisleri arasında kaybo- lan sekiz noktaya mihverin iki şefi bir nokta ile karşılık veri. yorlar; Avrupanın yeni nizamı sulha hakka istinat ediyor, Ruzveltin sözleri Suriyeden götürülmüş Ingiliz zabitleri Fransızlar tarafın- dan serbest bırakıldı Harbin onbirii?. haftası girdi | Londra, 81 (AA) — (BEİ, Harp vaziyeti hakkında şu m9. bayan ediliyor: Bugün harbin a rinet haftası başlamıştır. — Ruslf mukabi taarruzia Almanların m de Moskovaya ve şimalde Lenii Aarşı ileri hareketlerini durdur" Kahire, 31 (A,4.) — Harp e | siri olarak Vişi otoriteleri tara. fmdân yanlışlıkla Suriyeden gö- türülmüş olan son İngiliz zabit. leri serbest hırakılmışlardır, Ha- len sağ ve salim olarak Beyrut. ta bulunmaktadırlar, Başvekilin orduyu tebriki (Baş tarsfı 1 acide) saat dokuzda haşvekil Dr. Refik Süye dam genelkurmaya giderek geneli may başkanı mareşal Fevri Çakmağı Cumhuriyet hükümeti namına tebrik etmiş ve hükümetin olduğu (kadar 'Türk milletinin de şanlı ordusuna ber vakit için tem güvenini teyit eylemiş. tir. Ankarada bulunan vekiller ve ve, kâlet imlirteşarları da tebrikâtta bu. lunmuşlardır. Sant 9.10 dn © maregal Fevzi Çakmak başvekdilete gelerek başvekile ziyaretini inde etmiş ve or. dunun teşekkürlerini sunmuştur. MAREŞALIN TEŞEKKÜRLERİ Ankam, 89 (A.A.) — Genelkurmay başkanı mareşal Fevzi Şaltmak, zafer bayram: minasebetile ordu ve çabız- ları namına bildirilmiş olan iyi temer.. İ| pilere kargı teşekketirlerinin . tblâğma Anadolu ajansını tavsit buyurmuşlar. emer nirse Poypus gölünün gerkındaki Ğİ man kuvvetlerinin vaziyeti <Öf cektir. ; era yapan tarzda Almanlarm Kiyefe doğru Her rini durdurmuşmaktı. Bu cep, İı muharobeler devam ediyor. İli ., yanın gark porler, tank Bera Zay güz İki amele ağı” yaralandı Fatihte, Sofular caddesind” adında birisinin Başman amele Mustafa (la Hüseyin, 4 manı irnel katına tüp DE şırlarken taş ellerinden düşü Ieler de muvazenelerini o K8” merdiven aralığına işi k Hüseyin başından ve el Mustafa da kalçasından ve * i dan ağır surette yı ar, reba hastanesine mr i Motörlü naki I vasıtalarının. senelik PAYİ Kontrolun her ay tetkiklerde Belediye, Ankara kelediyesi ta- rafından yapıldığı gibi motörlü nakil vasıtalarının İstanbulda da senede bir defa değil her ay kon- trolünür yapılnasınm kabil olup olmadığını tetkik etmektedir, İs - Herakşam Ruxvelt dünkü gazeteciler top. | lantısında Japon büyük elçisi amiral Nomura ile yaptığı mü- | lâkat hakkında mutalâa yürüt. mekten imtina etmiş ve demiş- tirki: Amiral Nomuravi tekrar ne zaman göreceğim ve Prens Ko. moye'nin mesajma ne zaman ce vap vereceğin tayin edilmiş de. #ildir, Harbin üçüncü yıl dönümünün yaklaştığı zikredilmesi üzerine, Rüzvelt, gazetecilere önümüzdeki pazartesi günü bir nutuk söyle Dünyayı sarsan tehlikeler he. nüz bitmemiştir, Hattâ ağustos nihayetinde ve 1 eylülde olduk- larmdan daha ciddi mahiyet al. maları mümkündür, Ruzvelt şu sözleri ilâve etmi Bununla beraber kendimizi bahtiyar say: malıyız, Ve gelecek sene dahi bu temennide bulunabilmek için dua etmeliyiz. Ancak buda bi. zim elimizde değildir, Yeni Avustralya Başvekilinin sözleri Avustralya böşvekili Pad at esnasında gun. yüzde randıman verecek bir hamle na yardım veiştirak etmesi- i isterim, Cünkü yaptığımız muharebe bizzat Avustralyanm emniyetini tehdit ediyor, Bu am kazanmamız lâzım. Malt plânımız değişmemiştir. Harbi devam eltirmek için ver- gilerden. istikrazlardan ve ban. kaların yapacakları kredilerden makul suretle istifade ederek lü- | #umlu olan parayı temin ve te. ilemi, Ne kadar hakları varmıs, (Baş tarafı 1 neide) kiyonin Iki taraftan yani, ecnup | ve sark hudutlarmdan — kusatalmış / olduğumuzu anlatmıya çalısıyor. İ Trukya hudutlarımız ile, Ege de- İ mii ve Akdeniz adaları vasıtasiy. le dostlarımızla komşu hale gel mek, bizim için pek tabli görün düğü halde, cenup ve şark hudut. larımızla müttefiklerimizle kom- suluk neden teblike teskil edoce- Zine all erSrmek hakikaten zor dur. Mihver radyolar, bir de müslü- manhk davası çıkardılar. İngiliz - Rus misterek hareketinin bin bir ayıbından baska bir de, müslüman milletlere hakaret teskil etmek safhası var ki, İtalyan radyosu, bunu da diline dolayıp duruyor, İtalyanların müslüman Trnbluszar. Ww ve Bingaziyi kat'i surette sap- tetmesi, Amavutluğu ortadan kal dırması, müslümanlara hakaret de. gidir, Wakat İngilizlerin İran, muvakkaten isgal etmeleri müslü- manlara hakaretlir. işte Romada icat edilmiş yeni bir mantık, Vinç İtalyan radyosuna göre, | Irandan sonra nöbet Türkiye İle Eizanistana geliyormus, Tahrik, tesvik, süphe ika etmek gibi ha roketler bir az daha fazla zeki ve meharet ile yapılmak iktiza e- deceğini gördüğümüz dostlukların karsılığı olarak hatırlatmak iste. riz, Türkiye hakkmdaki o hissiyatm üçe kadar dirayetsizce o yapıldığını | anlatmak İçin su misali de vikre. | delim; Bir radya hidiasma göre ba vakalardan dolayı Türkiyede " etkâr umumiye o kadar müteessir imiş ki, Haririye Vekâletinin bita- Hüseyin Cahit YALÇIN yapılması bulunuluyur tanbulda motörlü naki “yr çok olduğundan bu husv* vi müşkül görülmekte ise e Zilse bir kap koldan hesi yapılması imkânı Mik Tulmaktadır, yazl pa Şehrimizde motörlü | talarmın etraflı musyenefi akşam bitmiştir. Bu muf” Ucesinde taksi ve bilhas$ lerin çok azalmış o 2 ha i kati celbetmektedir. ee İ taksi ve otobüsler AE ee | memiştir, Muayeneye # teri rajlarda kalan of her den fazla olduğu ve el rin de muayeneden Bi anlaşılmaktadır, Bunlar ve otobüslerin apılmaktadır. re ps müracaat edin yine ci yapılacak İnkat Ares lere müsaade öğil iye — Zabıta memur' n hakaret etmi$ m Beylerbeyinde, Abdul” ye hallerinde oturan NİMSİ evvelki gün Fiorya mayo ile tren yotuna Gİ” Waler kendisini çi Nihat buna kiayış V9 karete bulunmuştur. SUS mış cürmümeşkut mü | Be teslim edilmiştir. i —— e pr Ağaçtan düşen öldü Saratyada oturan “ ewwelki gilin bahçesini | sa çıkmış, fakat mW İ bederek 6 metreden is yaralanmıştır. Thtiyar kaldırıldığı tanesinde ölmüştür. — İlkmektebe al" uklar | mektebe kayıt ve dir.