7 Ağustos 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

4BER — Aksam Postam Anadolu ajansının verdiği baber, lere göre dünya vaziyetine bakış Şark cephesi harekâtı hakkında Alman Başkuman- danlığı fevkalâde tebliğler neşretti Esir sayısı 89500901 buldu İngiliz tayyarelerinin akınları - Kordel Hal istifa mı edecek - İngil- terede iki casus idam edildi Alman orduları başkumandanlığı iinkü barekât bakzında neşrettiği tebliğden başka Stalin hattının ya « ma sit de fevkalâde bir tebliğ miştir. Ba tebliğde Stalin hat, “mw Uç muhtelif noktada nasi ya - rıldığı etrafile izah edilmektedir. Bu fevkalâde tebliğden evvel mulad teb Bğe bir göz ata'rm: Bunda dünkü ba, rekât hakkında şöyle deniyor Alman kıtaları 5 ağustosta Kyef mm takasındaki Sovyet islikkümlarma aon güler içinde başlıyan yarma ba teketini genişletmişlerdir. Alman kıtaları cüretli bir kücumin Soy. yet kuvvetlerini istihkâmlardan atmışlar ve son deroce modern 21 kllçük fstihkâm zeptetmişlerdir. Sovyet ordusnun kismen zırhlı iv vetlerle yaptığı mukabil hücum- lor ateşimizle o tardedilmiştir. Bu milnasebetle bir çok esir alınmiz- tır, Alman savaş tayyareleri 5 a- ğustosta Kiyefin cemubu şarkisin. deki mıntakada bulunan demir - yollarmı bombalamışlardır, Bu hücumlar esnasında Alman tayyareleri Dinyeper Üzerinden müteaddit köprüleri tahrip etmiş günlü demiryolu şebekelerinin ve gar binalarmın hepsini berhava etmiş- lerdir. Bu harekât osnasmda mü. himmat yüklü bir tren de berhava olmuştur. Civarda bulunan bir Sovyet tayyare meydanmdaki 22 Sovyet tayyaresi yerde İmha edil- miştir. Fevkalâde tobilğdr de üç noktadaki harekât ayrıca numaralanaraX bildiri) mektedir. Bu tebliğlerde harp başın. danberi harekât hakkmda şöyle ma» lümat verilmektedir: 1 numaralı tebliğ: Anudane muha. rebeler neticesinde Duna Dnelırinin geçidini yorlayarak Dunabırg ve RE ga şehirlerini işgal ettikten ve Le amı giyinmişlerdir ve alaym en öğ bünde gidiyorlarör, “Eibiselerimiz asakiri mansure esvaplarının &yni İse de, birim tek “Padişah bir yere giderken, ri kâbmdn çuhadar ağalar yürür, onlarm da dış tarafında solaklar Ve poykler giderdi, Ellerideki te berler ve bir zira'a yakm munta* zam gümüş yakiızlı tavus tüyleri ile padişahı halka göstermeden gö türürlerdi, Bu sırada solak ve peyk lerin de hem isimleri, hem de er biseleri değiştirildi. Tatiyarları münasip aylklarla > i. Maymfı Ve »izamları Yeni usule göre dü - geldi. “Sultan Mabmut 6 kı Rami gittiği kışlasında o geçirmişti. Ar ker, sağ kol ağası Reşit ağa, sol kol ağası Seferlili Riza Bey, birin: ci yüzbaşı Halil Bey, ikinci yüsba” şı Armavut Lâtfl Ağa, ve Süley man Refet Bey, 'rülüsim Köle İs mail Ağa, Debhar Reşit Ağa, Şükrü Bey, ve Salim Ağalar ku | mandasında ada iki üç defa kışlanın o haricindeki ( Sahralarda süvari talimi, bazan da atış talim leri yapardı, Yaz gelince padişah boğaza nakletti, Târabyada Mato- win yalı diye meşhur olup evyet ce miriye intikali etmiş olan sahil saray padişaha tahsis olundu, ce rarmdaki o sahilhanelerden müna” sipleri de maiyetleri erkân! için tutuldu. Padişaha tahsis olunan sohilsaraya bitişik olarak da muh tasaron dört koğuş yaptırılarak haromağıları İle enderun ağale” 86 AĞUSTOS —191 tonyayı odüşmandan temizledikten sonra mareşal Von Loebün idaresin de bulunan ordular grupu Leton. a * Sovyet bududu boyunca uzayan Stalin hattımı yarmak ve Estonya takbşit edilmiş bulunan Sovyet ordu. Varmı mağtlp etmek meeburiyetinde kalmıştır. Cüretli bir taarruz neticesinde ge neral Busehün kumanda ettiği ordu lar grupu ve aynı bölgede hareklt. ta bulunan general Hospun idaresi altmda bulunan zırblı grup, nude ne bir surette müdafaa edilen Pei. pus gölünün cenubundaki kuvvetli mevzileri yarmağa muvaffak olmuş” Leningrad istikametinde tömerküz ettirmek imkân basi otmuştur. Yol iarın çök fena bir halde balunması AA, düymanm anudane müdafsasını ve ördulardan inanılmaz derecede istenilen gayrete rağmen İgmen ile Pejpus gölleri arasında Beriiyen Al. man kuvvetlerinin sol cenahı Peipus gölü ve Finlândiya körfezi arasmda bulunan geçidi kapamak üzere Nas vanm kapdarına kadar girebilmişler dir. Estonyada harekâtla bulunan ge. mersi Von Euehlerin idaresindeki or du grupu snudane bir süretie mü. dafaa eğilen Dorpat, Folun ve Per »au gehirlerini işgal etmiştir. Aynı ordu grupu bir çok imlinferit muha rebelerde düşman tümenierini mağ. Mp ederek şimeie doğru 'Tapsin öte tarafına püskürtülmüştür . Ba ordu grupunun barekâtı benz bitmemiştir. Mamafih cephenin bü bölgesinde 35000 esir alınmış, 805 tank ve 655 top iğtinam veya tab” rip edilmiştir. General Kellerin kumanda ettiği tayyare #iosu bu muvaflakıyetlerde katl bir rol oynamıştır. İsi geçen bölgede düşmanm 771 tayyaresi dü. gürülmüş veya yerde tabrip edilmiğ Ur. 2 numaralı tebliğ harekâtın bidayetindenberi bir hassa büylik arazi ve hava müş. külâtiyle ve adetçe çok faik olan düşmanın mukavemetiyle karşı” laşmıştır. Düşmana cepheden taarruz eden general Von Stul- pnagel ve mareşal Relchaeâu nun idaresindeki ordular düşma,. nın mukavemetini kırmada ve Jitemirden geçerek Kiyefin ka vilarıma kadar bir zaviye üzerin- den ilerlemeden evvel general Von Kloist'un. kumanda ettiği arhlı grupun yardımiyle çok a nudane bir surette cereyan eden uzun muharebeler vermek sure. tiyle yollarma devam edebilmiş lerdir. Stalin hattının çok gerisinde yapılan bu yarma harekâtı bu ordulara Deniester ile Dnieper arasındaki mıntakada birleşmek, cenup istikametinde yürümek ve şimalde bütün şiddetiyle devam etmekte olan çevirme meydan muharebesini vermek imkânını terin etmiştir. Sadık bir silâh arkadasşlığiyle Alman erinin oyanında dövüşen Macar ve Slovak teşek- &ülleri düşman için son derece Alman Romen teşekkülleri anu- dane bir surette müdafaa edilen Prut nehrinin gerisini zorlıyarak düşmanım. çok muannidane mü- dafaasma ve hemen hemen gay ri-kabili mürür olan araziye rağ. men EBesarabyayı düşmandan kurtarmışlardır. Bu harekâttan sonra Alman ve Romen askerlerinden müte- ilerlemişlerdir. Yi garbiye doğru Şimdiye kadar elde edilen malü, mata göre cephenin bu bölgesin- de 150.000 esir almmış, 1970 tank ile 2190 top iğtinam edil- miştir. General. Loshrio'nun kuman- da ettiği tayyare filosu bu hare kâtım muvaffakıyetle neticelen- mesine geniş ölçüde âmil ok muştur. Bu filo hareket esnasm- da 980 Sovyet tayyaresi düşürül, > veya yerde tahrip edilmiş- ir. 3 numaralı tebliğ 3 numarak tebliğ: Şark cepnesi nin merkezinde general Von Boch idaresindeki ordu grupu Smolensk te cereyan eden büyük meydan muharsbesinde Muzaffer olmuştur. Mücadelenin cöreyan ettiği saha mücadelenin devamı ve şiddeti ve bolşevik ordusuna indirilen aman- sız darbeler tarihi bakımdan bu meydan muharsbesino istisnai bir Asker ailelerine yardım Asker ailelerine yardım kanunu Myihasının meclisin dünkü toplan tasında Dahiliye Vekilinin talebi le Nafıa, Maliye, bütçe, milli mü” dafaa ve dahiliye encömenlerinden mürekkep muvakkat bir encümen tarafmdan tetiriki muvafık görül * müş ve bu heyet tetkiklerine bag İsmiştır. Meclis pazartesi günkü toplantısında bu lâyibanm müza * kerösini yapacak ve 11 eylüle ka dar bir aylık tatil kararı verecek” tr. Askör ailelerine yardım lâyiha” Bi esaslarına göre, tanzifat ve ten viriye vergileri hariç diğer bele * diye resimlerine belediyelerin yüzde elliye kadar zam yapmaları, elektrik istihlâk vergisine, nâkli- ye vesalli biletlerine birer Kuruş tiyatro ve siroma biletlerine yür de ona kadar xam yanılması, tecil edilenlerden münasip bir şey alin ması, bunlar kâfi gelmediği takdir de eksik kalan miktarm servet nisbetinde halka tevzi edilmesi, ancak tevzi miktarmm kazanç, buhran ve bina vergisinin yüzde yirmi beşini tecavüz etmemesi der düşmana kanlı zayiat verdirmiş - lerdir, Bu meydan muharebesinde 310.000 Sovyet esiri alınmış, 3205 hava kuvvetleri 1098 tayyare kay- betmişlerdir. Bu meydan muba - rebesine ait tafsilât yarmki aske- ri tebliğde neşredilecektir. 4 numaralı tebliğ Xi temmuz Otarihi O tebliğde bildirilen rakamlar 406 bin sair, 7115 tank, 4423 top ve 6235 tayyare arta rak 890 bin esire, 13145 tanka, 10 bin 358 topa ve 9084 tayyareye ba. Niğ olmuştur. Bu muvaffakiyetler en cüretkâr tahminleri bile farlasile aşmaktadır. Bu imuvaffakıyetleri bütün gümu- iiyis takdir edebilmek için fevkalâde anudana barbaden bu düşman ver. diği kanlı zayinun esir sayısından birkaç misli fazla olduğunu gözünün de tutmak Yâzmdir. Alman ordusu #imdiys kadar karşılaştığı bütün muhasımlarmın en çetini olan bu düşman karşi - sında hemen hemen mucize dene- bilecek bir cesaret ve mukavemet göstermiştir. Fvkalâde ellâhlı Sov yet kudreti askeriyesinin ezilme - si Alman kumandasmın üstünlüğü- ne, silâhların eşsiz vasfına, $a - vaşlarda yetişen kıtaların talim ve tecrübesine ve bilhassa Alman askerinin ve silâh arkadaşlarının kahıramankığına borçluyuz, Harp esnasındaki hareketler de dahil olmak üzere bazan 1000 kilomet - reden çok farla yürümüş olan Aİ- man fırkalarmnn bu yürüyüşlerini de kaydetmek lâzımdır. Bu vüsat- teki hareketlerinin heyeti umumi. yesi mümkün olabilmiş İso, istih - barat ve geri hizmetlerinin emsal siz teşkilât ve işgal edilen düş - man topraklarında demiryolu şe- bekelerinin, harp sahasmın geri - sine kadar derhal hemen hemen tamamile tekrar kullanılabilmiş ol masi sayesindedir. Alman ordusu üstünlüğünü müdrik ve zaferden emin olarak bif sira parlak zafor lerle başladığı mücadeleye yeni bir hareket sahasında devama ha- zırlanmaktadır. Fin cephesinde Helsindiken bildirildiğine göre cepe henin merkezindeki Fin hücumu sür, atle inkişaf etmektedir. Ladoga gülünün şima'i garbisinde btyülk kuvvetlerle yapdan (o Sovyet bücuum, çok ağır zaylat verdirilerek fardedilmiştir. Bazı Sovyet taburları imha edilmiş ve Winlerin eline büyük miktarda top, mayn atıcı ve tank geç miştir. Moskovadaki diplomatlar Ayrılıyor Dün Berlinde gazetecilerin sorduk. lert bir süsle cevaben Kremlin nez» dindeki bir çok diplomatların Moakon vadan ayrıldıkları Barlitin salâhiyetii kaynaklarından teyit edilmiştir. Şim, di erede bulunduklarına dair mald « mat yoktur. İngiliz tayyarelerinin Akınları İngiliz imparatorluk hava Tuvvet » lerine mensup bombardıman tayyar" Amerika harbe , miyecek Tokyo, T (A.A4.) — Miyako Şimbun gazetesi diyor ki: Birleşik Amerika şimdiye ka- dar harbe girmekten imtina et. miştir. İleride de bu böyle ola. caktır. Birleşik oAmerika hararetle harbe hazarlanıyorsa da henüz bir harbi karşılmyacak derecede hazır değildir. Bugünkü şartlar içinde Vaşington hükümeti “mü- gahit,, lik siyasetini idame ede. cektir. Ruzvelt sivaseli müdafaa pfroğrammı tatbik edebilmek için vakit kazanmaktadır. Sonra Alman , Ras harbinin çetinliği Amerikayı harp dışın. da kalmağa sevketmektedir. DİŞ edilmektedir. Köylerde yardım ayniyat suretile yapılacak, beledi ye ve iadrei hususiyeler bütçele * Hbin yüzde ikisi nisbetinde asker ailelerine yardım edeceklerdir. Tahsil için verilebilecek haciz ka - rarları belediyelerce infaz oluna “ caktır, leri Manhaym, Frankfurt ve Karirube ile cenubu garbi Almanyanın muhte, HM? noklalarındaki askeri mevzilerine muvaffakiyet hücumlar yapmışlar « dır, Bombalardan ölenler çok Evvelki gece İngiliz tayyareleri « nin ocbubi Almanya üzerinde yaptık. ları akınlarda muhtelif yerlere atılan Birçok inflâk ve yangın o bombaları birçok evleri tahrip etmiş veya hasa, ra uğratmıştır, Bazı (yerlerde bü» yük yangınlar, diğer bazı yerlerde de daha küçük yangınlar çıkmıştır. Halk arasında bir çok ölü ve yaralı oldu. gu bildirilmektedir. Tayyare daf! ba, taryaları 16 İngiliz tayyaresi düşür. müşlerdir. Amerika hariciye nazırı İstifa edecek mi? Amerikan radyosu #pikeri ve Körst gözeteleri Muhabiri Broke * Karterr Nevyork Deyl Miror gazetesinde yaz» dığı bir yazıda, mevsuk menbalardan alınan haberlere göre, Amerika harla elye nazırı Kordel Hulün sıhhi sebeb. ler dolayıslıs istila edeceğini bildir , mektedir. Bu mevkie, vaktile de ay» nı makamı İşgal etmiş olan bugünkü harbiye nazırı Sümsonun getirilmesi ihtimali vardır. Muhabir Karter, bu takdirde Ves. &el Vilkinin harbiye nazırı olacağını tahmin etmektedir. Hulün Siyama hitabı Amerika hariciye o Hazır Kordel Hul Pasifikte biçbir fütuhat hareke — tinin vukubulmamasında Amerika , nn hayati menfaati olduğunu ve buna muhnlefet edeceğini güzetecilere söy Vemiştir. Hui bu beyanatı yaparken Siyama hitap etmiştir. Duf Kuperin yeni Vazifesi Şanghaydan bildirildiğine göre m- bik İngiliz istihbarat masını Dut Kuper İngüiz ktalarınm Singapur. dan nalilni temin etmekle tavsif edi) miştir. İngilterede iki casus idam edildi 85 yaşmân © Verner - Heinrich » Valeti odındn o ve 25 yaşında Karl Thea Druke iseninde kl casus, dün sa. bah İngilterede Vandavorth haplshs. mesinde idam edilmişlerdir. Druske, o Alman tebantındandır. Valeti de İsviçre tabiiyetindedir. Bu İlel casus, bl, Alman tayyaresi tarafından İskoçyuda kâln Banff kont Hufu sahillerine getirilmiştir. Bunlar kauçuktan ufak bir sandala karaya çıkmışlardır. İki casua, havasını bo « galttıktan sonra bu sandalı batırma. ğa teşebbüs etmişlerdir. Fakat mey duna çıkarılmış ve bu camısların İn. gliterede oldukları anlaşdmıştır. Her ikisinin de alıcı ve verici telsiz öleti bulunuyordu. Pasaportları sahte ece nebi pamaportlarıydı. Her tzüsi da in. gilirre konuşuyorlardı. Mf.Vekilliği Malzemenin cinsi ve miktarı Eden Dün Avam kamara - sında Türkiyeden bahsederek dedi ki Atatürkün dehasile vücut bulan Türkiyenin harp sonu âleminde Tam rolü olacaklır Taymis gazetesi de Tür- kiyenin sevk ve idareye muhtaç bir memleket olmadığını söylüyor Londıâ, 6 (A.A.) — Haric'ye nazırı Eden bugün Avam kama. rasında, Attlecden sonra söz a. larak umumi vaziyet hakkmda İzahat vermiştir. Eden Türkiyeden bahsederek şöyle demiştir: Türkiye ile olan münasebetle. rimizin esası İngiliz - Türk mu. ahedesidir. Bu muahodeye hali- sane riayet ettik ve etmekte de. vam € i Büyük Britanya ile Türkiye arasındaki dostluk yalrız harp esmasmda değil harpten sonra da Avrupa anlaşmasına devamlı bir tarzda hizmet edebilir. Türkiyenin zararlarına olarak herhangi bir anlaşmaya muva- fakat edebileceğimize veya etti- Zimize dair zaman zaman gaze. telerde düşman propaşandasınm yaptığı telkinler neşredildi. Bu nevi hiç bir telkinde hakikat zer resi yoktur. Bu neviden hiç bir geye asla muvafakat etmiyece. Şiz ve her hangi bir devlet tara- fından bize bu neviden hiç bir teklif yapılmamıştır. Harp sonu alemi, büyük kü. çük bir çok devletlerin işbirli. Zine muhtaçtır. Atatürkün deha. siyle vücut bulan modem Türki- yenin bu alemde tam rolü ola. caktır. Ve Türkiye bunu yapar. ken kendi yolunu kendi karar. laştıracak ve iş arkadaşlarını da kendi intihap edecektir. Londra, & (4.4) — Times'in diplomatik muharriri, Türk gaz. tecisi Yalçın'ın Times'in “Sulh ve kuvvet” başlıklı cuma günkü başmakalesi hakkında yazdığı yazıya cevap vermektedir. Bu cevapta şöyle denilmektedir: “Sevk ve idare” kmdaki İngiliz ve Alman telâk. kileri biribirinden ayrıdır. İn gilizlere göre bü tabir, Avrupa. ya Rüsyanm veya diğer herhan. £i bir devletin hakim olması mâ. nasmıtazammun etmez Böyle bir gey istemeyen camiaları va- sayat altma sokmak İn;iliz dev. let adamlarmın zöhninden geç- Mez. Şarki Avrupadaki bazı küçük milletlerin yakın tarihi, buşka- larından ziyade haricin böyle bir sevk ve idaresine muhtaç ol- duklarını göstermiştir. Kudret. Ji 'Türkiye, geniş arazisi ve yük. sek ananeleriyle böyle birseye muhtaç değildir. Bilâkis, Türkiyenin Şarki Av. rupada ve Garbi Asyada böyle bir gaye ile lüzum görülecek herhangi bir sevk ve idare faa- Niyetine iştirak edeceği bile ümit edilebilir. Türkler, muttasıf bulundukla. ri devlet adamı mezayasi saye. sinde böyle bir role lâyık olduk. larını göstermişlerdir. Edirne Valiliğinden: tabiri hak. | Moskovâ bombalal Moskova, 7 ( tebliği: Alman tay Mosxovaya yeniden temişlerdir. Hava gece uvciları tayyaf” gıtmışlardır, o Tayf bir kasem getirin üzeri? rip ve yangın tamda Bazı evler hamırs © deri © re muhslif hareket kamplarma geni ne İkinci bir emirna safbaylarına, ui murları ile Alman ve? ri heyeti azasma HE, det haroketi ölümle © tır. Fiğer böyle bir 9 hudi tse Çernoviç bulunan elli yandi 6* ber idam oinncaki, side bir darbei bö zar edilebilir. me böbl ise, Vişi bük ların deniz eril Cezayir e v Dakar a batımın Vişi "ii taret mesir, Almanyati gil bata cevüp Ye ye kümetine 10 ağu? let verdiği er, Amiral Darl — bu talepleri rar ettiği söyle! taraftan Amiral P muhafasa limanlarile Kazmb ra terke hazır diliyor, bet hükümet dirmek için meselesini öne ri gözden kaçrın” Fransa in olduğu halde ze izshat talebi EE f cevap teşkil S Çi Sefirin tale ! torluğunun mendes nin ortaya m , re müteallik tinin cevabı, Ba Amerika gazete gf tarihinde yapı da tavzih simei Cevap, umum! kalmakir ve EN) büdisesi 8 gözettikten Ğ Atanan Sİ Şam siya ve tegrih si İCRA MEM GELE SamatyadA , sinde Oturan ye icra mEYeğ Meno, dün Sn maral tramv3?. mak istemin, Ti İ baderek düşü 4 Edirne memleket bentanesinin 91 yılı ihtiyacı vi sl açık eksiltmeye Funulmuştur. Tuliplerin hileci HE sıhhat ve içtima! muavenet müdürlüğüne müracas günü saat 15 te 157 örelrk teminallerile birlikte EJlri* menine gelmeleri, (67bö) İhale günü ve saat Kaput bezi (Bakırköy cindi 90 Cm) 228.041 cuma günü saat 10 da 7000 metre İnce ip 350 kilo Kalın ip 300 kile Devlet kitapları Mtedavil Sermayesi Müdürlü$ f KN mz ai >” 25 metresi 7.8.MI cumartesi günü sant 10 da 180 kic Z.A941 cumartesi günü saat 10 da 160 kilosi Yukarda elns ve miktarı yazılı malzeme hizalarmöz gösterilen gün ve snatlerde Amer? Müdürlüğümüz satınalma komisyonunca açık eksiltme ile mübayaa edileceklir. Şartnameli" bilir, suna müracaatları, (6735) Talip olanların ilin edilen gün ve saatte teminat mektupları veya pey ailenin o m a e NE Em m gr eri il ra