7 Ağustos 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

fazladır. Or | NS Üleri İ ebe eşe rinde çar ar Gt eleeri, eler dalyan Yetişebir taliinmii ve İtal yan vi Ye mma rik Ney, kolaylik rin nı direk ve haki başarmağa olmek biz temin etmek My Semi ti dava Dear Mürssesenin. bu iy ram e dm ri bira, Haytotle gar #hayorem, id ty GüNÜN MESELESİ t ve Sellüloz Sanayii Hakkında Birkaç Mülâhaza Kâğı İzmit kâğıt. ve selüloz sanayii müesseseleri yine günün mevzuu oldu, Sümerbank umum müdürü, Bay: Burheı Zihni Senus'ün g4 İ settlerde imtişar eden beyanat. dan öğreniyoruz ki kâğıt ve sel, Yülag endüstrimizin jik madüe il. tiyacmı temin eylemek maksadile İ İzmit" ve bavalisinde orman ye - tiştirmek Zararı verilmiş. Bay So» İ nus, ezeümle diyor ki; “ — Bip suretle, İzmit havali İ sinde dikilecek ağaçlardan yedi | sekiz sene sonra İlk ham madde Yi alıp işlemek kahil olacaktır. Bu İ siğnçinr, kavak cinsinden olucak - tör, Aymi zamanda İzmit civarın daki bataklıkların da kurutulma. sma Hizmet edecek olan okaliptis ağaşlırınm dildlmesi üzerindelâ tetkikler müspet görülmüştür... Bu beyanatı müteskip, Cumhu riyet gazetesi başmuharriri Bay Yunus Nadi tarafindan kaleme «> Mnan bir yazdı da şa mütalenlar serdolunuyo “Kâğıt ve sellüler fabrikaları İzmitte ve şimdiki yerinde mi ku. rulmalıydı? Bu (fabrikalar yapı dıktan sonra su İltiysemın Sapan | ca gölünden tedarikine meeburi yet, elvermiş olduğu oradan gelip Zeçenlerin gördüğü bir hakikat. tir, Ondan evvelse, İzmit küğrt fabrikamızm sellüler ihtiyacını bu maddeyi dış memleketlerden ithal etmek suretiyle temin etmek mce buriyetimde Icalısmax oldukça na - hoş hir keyfiyeti, Fabrikaların sa ve ağaç İtibari ie ye civeriei olmıyan simdiki movkinim...,. Bey Bürhan Zilni Sanusun be yanatından ve büy Yunus Nadi. nin başmakalesinden çükan netice. Jer şunlardır: Kâğıt ve sellüler fabrikaları, &k madde ihtiyacımı .İ karşılamak. bakımından deal ol. ile ortaya dha dir f ard dala nir e ii Şenistikte Yeya idi, — Sayet sıkı tülin aşa, v Sttk : Vağünun” Söre Mİ mm E. Bu görür Serayç, 4 Örük i çe dm ata #irlafığı we Mriyeş, i YERİ tenbiz mıyan 'bir yerde kurulmuştur. Bu mahrırı tejifi etmek maksadı Ie orman yetiştirmek kararı ve « #lmiz, kavak ve okaliptüs nevilo- ri tercih olunmuştur. Sekis sene sonra, bu ormanlardan lârrm olan hüm maddeyi almak ve işlemek imkân dahiline girecektir. Ortada Bir memleket meselesi, uzun mazisinde geniş mücadeleler bulunan endüstrileşmemiz davası mavzubahs olduğu için, biz de, bu hususta yaptığımız otraflı tet- kiklero smüsteniden, bildiklerimi. Xi söylemek mecbüriyetini hisse « diyoruz. Evvelâ, orman meselesine te - mas edelim. Selliloz sanayii, unsur le ikiye ayrılır: 1 — 1ÂG olan osas bam mad. deler, 2 — Bunlarm mahısulünü ekle etmek, yani onları işlemek için Yizumu bulunan tâli maddeler. Fens ham maddeler, memleke- timizde mebeulen mevcuttur, Ez cümle, odun... İzmit civarı bu bas kımdan gayet © zengindir Bolu itibari, AİT KIZIL KİTABI HABER — Aksim poskim havzasındaki! Söben, Keremali » Akyazı, şarki ve gari: Karadere ormanları senede 200 bin metre mikâbı köknar vermek Xabiliyç tindedir, Halbuki, eiyevm Cali, yelte bulunan: birinci keliğrt: fabrl. kasının yıllık odun. ihtiyaer 15.000 metre miküibıdır, İkinci kâğıt ve Yazan: rk sellüloz fabrikaları da o işlemeğe başladığı takdirde, bu miktar ans cak 100.000 metre mikâbma çı » kacaktır. Yeni, Bolu havzasmdaki or mlarm söneliz verim Xudre » tinin nrsfin Esnsen, "Tü orman Mmövs 8,816,000 hek, ermektedir, 0 hektarı Karade, amdadır, Karadeniz ormanlarınm 334.000 içindedir, Beher helrilardaa asgari 2 metre mikâbi odun alınabilece- Gi. düşünülürse, kâğıt ve sellilor sta tasrik etti. Zirast Vektleti gikartrimmetr. Binaenaleyh, teknik bir zaru - ret muvacehesinde kalmımış gibi, dikilen fidanların orman Balini almasını o beklemeğe Hizum yoktur. Bu hal Nasrettin hocanın yanca hikâyesini hatırlatıyor! Va. kt, orman yetiştirmek, memle » ket hesabma faydalı bir teşeb »- büstür, fakat, bunun ellülez aa. ayii bakımından smübrem bir Toe Mi yoktur, O halde, wedir? M yapılacak işi ikin İcaplarma ıygun tesisler vücuda ge. tirmek yerli ormunlarımızdan alman odunların metre mikâbr fi atınm cihan pi: si için, işletme usulleri mel bir sekilde tan Bu esas riçeelenin Tulduğu takd Fabri » kaamm yanmedn dağlara parmak irtan odun stokları yapmak kü. bildir. Bugün vâsi ormanlarımızdan nf çin İstifade edemediğimizi söyledik. ve Üzerinde du t0 Sene evvel bunün 7? ağusten 1881 Ona Bir haftadanheri Yalovada bulu » Ban başvekii İsmet paşa hazretleri «wvejki akşam sat 20,30 da Ertağ. rul yatile şehrimize dönmüşler, yata tan metörle Kadıköyünn — geçerek keamşirelerina wisafir olanuşlardır. Yazan: Casus mektebi profesörlerinden İsveçli A, MENGHAM 101 dildi. Öldürülen Kadmm ecneki, bir İtalyan Ksdını olduğu, Parise henliz birkaç gün evvel geldiği anlaşılâr, Fakat kadın hakkında bundan başka esaslı bir şey öğ - renilemedi. Bunun için kadem İsviçrede ve İtalyada uğradığı şehirlere Xa. dnr tayyarelerle gazeteci ve po - Us gönderilerek inceden inceye tahkikat yapıldı, Nihayet kadınm evveleç casusluk etiği arlaşıldı. Bunun Üzerine, fevkalâde heye » San ve meraka düşmüş olan Fren #a efkârı umumiyesina karsı Pa» ris polis müdürlüğü bir beyan » Tamç neşrederek kadının İtalyan olduğunu ve evvelse casusluk yap. tığı tesbit © edildiği, binaenaleyh bir casus suikastine kurban git- Fakat ba beyannamoden bir 1. ki gün sonm İtalyan resmi ma. kamları Ga hir . tebliğ neyrederek öldürülen kadını casus olmadı - ğini resmen İlân etti. Fihaklka veponde kadm ne Çeviren: H. D. #lmaslarına, ne çantasındaki para. sma el sürülmemiş olduğu için ci. zayetin hırsızlık maksadile yapıl, madığı aşikârdi, Bundan dolayı kadınım essuslar tarafmdan öldürülmün olduğu ak- la daha mülâyim geliyordu, Fa . kat İtalyan hükümeti resmen gu. nu tekzip edince hâdise daha gi, yade karunltklaştı, O halde bu 1, talyan kadını kim Ye niçin gi . dürmüştü? Öldürdükten sonra da #rmstkı kapalı ve Hiçbir çikacak yeri olmıyan vağondan katil na , gl kaşmağı muvaffak olmuştu? N gazeteleri Yl ay. ve A sının her farafma tayyarelerle mukabirler göndere, yek en ufak İp ucunu Gerinden derine tetkik etmek #uretile ta, kip etiler, Bütün Fransanm en #eçme polisi müfettiş ve müte - hassısları erber edildiler, Yüz” lerce insan isticvap olundu. Buna Yâğmen cinayetin vuku gekli ve katilin nasıl nereden kaçabil. diği hakkında en ufak bir ip ucu Dert gu; Fünni şekildeorman İşlet mesinden. mahrumiyet. Bu mah » zurun izalesi çaresine tevessül et meyip de ağaç dikmeğe namüte- bahi bir sabırla onların orman öl. masını beklemeğe karar verirsek, yihs ayni menfi netice ile, yihe ayni muhzurle yüz yilze geleceği» miz muhakkaktır, Elde telmik te. sisler bulunmadıktam sonra, Ko - caeli ve Bolu viliyetlerinde mev. cul ornanlarımızdan nasl istifade edemiyorsak, İzmitin müstakbel “megere” lerinden — hem e sekiz senn geçtiği hnlde — keza istifade edemiyeceğiz! Gu halde, | sekiz. yıl, sekiz saniye fav cimeden modern telmiğin. isaplas n»s. uygun tesisler yapmalı ve İğ» letme usullerimizi rasyonel! «lis « rak tanzim. etmek bizm ve doğ, rudur! Kanaatimizce, Sümerbank, orman umum müdürlüğünü, her . hangi bir anlaşmayla bu yolda tah rik. etmelidir. O zaman etikhelin muğilemel faydasmı, halin mu » hakkak ve kat'i istifadesine çe * virmek mümkün olacaktır. Bir ör şu noktaya temas ede. soğiz: Acaba, kavak ve okalip - tüs ağaçları, ölüler Aimeyiinr mifib, olur mn, olamaz m? Bir müteari'ç kadar ispaitan müstağ. ni bir hakikattir ki sellüler imali çin en makbul ağaç nevilerinden biri kölmardır. Istırar kalnde tit. pek kavuk kullanılır, Lâkin, oka . liptüsten hiç istifade olunamaz. Türkiyede ise, köknar, larca hektarlık bir saha işgal e - der, Tekrar (o «diyoruz: kâğıt vc #ellülor o fabrikalarımızın senelik odun ihtiyacı da o özami 100 bin metre mikâbadır. Şu fenni mütem rfeye nazarın, olnliptüsler diki. diği takdirde, bunlar, yalnız İzmit civarındaki batalklededarın. kurutul « masına hizmet. edecektir, o ka . dar Maamafih, mezkür himmet de, umumi sıbhatin vikayesi ba . da kurulsaydı daha muvafık olur- da, süzü tekrarlanır, Neden? Çün kü, Sapancadı su varmış, İzmille fabrikaları Sapanca gölü kenarın. yokunuş. Bu iddlayı ortaya atanlar, me &çlerin Simi icaplarını bilemseler gerek, Zira, bir fabrika tesis c « dilirken, şu dört maddenin nazarı dikkate alınması beynelmilel tek. nik bir teoamfl helindedir: 1 — Nakliyat, 2 — Su, 3 — Ham maddelere saya yakınlık, 4 — Personel temini, Psasen, kiğt fabrikalarının deniz kenarında kurulması klisik bir kaide hükmündedir, Zira, dün yanın her Yerinde — memleketi, miz de dahil — kars nakliyesi, deniz nakliyesinden çok daha pi. halıdır. İzmitse, Türkiyenin bem anâ ticaret yollarma yekın, hem do her meviümde — gemilrin tonajı ne olursa olsun —- tahmil (Devamı 6 mada) ve piya. elde edilemedi, Hatti Fransiz Bü, kümeti İngiltereden dahi en meş- hur ve muktedir polis mütehas - sıslarını getirtti. Hâdisş Fransa hudutlarını ge - <ip bütün Avrupayı aiddetle slâ - kalandırdığı ve meruka düşürdü « ğü için Almanyadan, Avusturya » dan ve sir Avrupa memleketle . rinden de birçok polis müfettişle- rİ Pariso gelerek hijdiseyi tetkik etiler, Paris polis müdiriyeti, hatti, elnayetin vuku seklini en ufak te. ferrüstiyle gösteren bir filmini çevirlerek sinemalarda halka gö€- terdi ve bu cinayetin esrarmı bal letmeye bütün Fransa halkım ân. vet etti, En meşhur polis ve ci - nayet romani munhrrirlerine dn - hi müracaat olundu, Kendilerin - dün bu cingyetin nasil yapflabi - leceği soruldu. Her ileri sürülen fikre göre ve niden tahkikat yapılıyor, fakat tasavvur olunan şeklinin imkân -, sx olduğu meydana çıkıyordu. Fihakika bir dakika bile #ör miyen iki istasyon arasnda, işe ri girecek, saklenaesk veya dışarı çıkacak hiç bir yeri olmuyan ka, palı bir vagonda an kadınını beçaklayıp herhangi bir insanın kaçabilmesini Insan aklı alamazâr. (Devam vor) GENE DEFİNE BAHSİ Sürpagap mezarlığındaki define işi gene tazelendi. Bu sefer de Darülâcezedeki iki arkadaş müracaat etmiş, bun lardan biri, definenin yerini Pelonyali: mülliereliğim» di» bez yeri keşfettiğini fakat kendi. İsinin bur yeri çoktanberi bil - İ mekte olduğunu. söyliyerek: “açtıracak: paramız yoktu; yapımanaşiılı Şimdi açıl o. larak ilân ediyoruz, define guradadir. Açılirma evvelâ guval içinde bir martin bu, - lunacak ondan sonra da de. fine.,, demektedir. Darülâ sakinlerinin define yerini bildiklerine “çal içinde martin buluna. cak,, demelerinden inanıla - bilir, Defineyi gömenin, mar tini de birlikte gömmesi ka- dar makul bir şey tasayowr olamaz. Adamcağız yap - tığı işin, anlaşılıyor ki dört Başı mamur olmasını istemiş ve şöyle düşünmüş: “Nasıl olsa bulamıyacak - lar... bari bulamamaktan do. ğacak teessürlerimi izale va- sttasını ihmal elmiyeyim SARAY HAYATI Osmanlı ordusunda ilk fesli askerler . Sultan Mahmut Enderun taburu binbaşısı! - Sarayda ilk bando - Kumandan ve zabitlere verilen nişanlar - Sultan Mahmudun Rami kışlasına nakline dair bir hatıra Yazam TAYYAR ZADE ATA BEY Yüz sene kadar evvel Osmanlı sarayında yaşamı, “Eieri 1241 yılı züğkadesinin on birinci (47 haziran 1828) Vakai Hayriyenin O (Yeniçeri ocağının kaldırılmasının) üçüncü günü, Ağa Hüseyin Paşa “Asairi mansurei Muhammediye” sersikerliğine ts yin olun: , Haer Saip Efendi asakiri maraure Mazırı, Mehmet Yakta Efendi asakiri mansure baş kâtibi, Vaybetim Ahmet Ağn sir vari muallimi, Ahmet usta da trempet mesllimi tayin olunmuş Hardı, Saraydaki zülüflü enderun ağı larınm da askerlik talim etmesi kararlastırımış, çubadar Mehmet Fanin Ağa da endurun ağuları mu” allimliğine memur edilmişti. O za” manlar “üçlü talim” denilen gayet güç yapılan üç hareketli bir tali” ma başladık, Pirkaç ay bununla Ğ , Ben ve kardeşim Halil Edlp Beyle beraber muslim ağa” he sırasma girdik. Sırmalı mavi çuha clbise ve mavi çuhn Üzerine sırma işlemeli şubars tabir oğlir bir serpuş giyerdik, Kaptanı Dor ya Hüsrev Mehmet Paşa donan mayı hümayun İle dönerken İzmi" re uğramış, Meğer, 1217 de Masur valisi İken askerlerine yaptırttığı | Frans talimini bilir bir muallim frenk arıyormuş. İzmirde bir Fran sız çvuşuna rastlamış. Tecrübe etmiş, yaptığı talimlerin kendisi” nin evveloe Mısırda yaptırdığı ta” m olduğunu görünce maiyetine almış ki, bu Fransız bilâbare Hur gid Ağa diye meşhur olmuştur. Hüsrev Paşa hemen İzmirden bir miktar genç toplayıp donanmaya almışlar, bunları kendi kölelerin den we gemiler efradımdan da bir miktar katarak bir tebür teşkil etmiş ve talimlere başlanmış, bu askerin başlarma da fvs giydirmiş Istanbula gelir gelmez de, talimi bir tabur teşkil ettiğini, her der yununa . K İkmli taburu da oruya geldi, Yapir rdan telimlerden Sultan Mahmut gök mahznz oldu, Derhal Ağu Hi seyin Paga Hüdavendigür valiliği de Üzerinde olmak üzere Akdeniz. boğazı mubafızlığına o maklolundu, Biüsrev İletme Paşa usakiri man” merci Muhammediye seruskeri ol du, Akdeniz boğazı muhafsı Der rendeli İzzet Mehmet Paga da Kap tanı derya oldu, Biz enderum ağa” larının yaptığımız talimler de çeki vsyidü, Mehmet Emin Ağa mun xma)linlikten ayrıldı, Hüsrev Pa” şadan tnlimci İstendi, Bursalı Mis tafa Sabri Ağa ile Abaza Ahdi A Ea endorun ağularına musilim get diler, Hazine, kilâr ve seferli ko Zunlarından yirmi nefer ağa seçil di, ki ben de bunlerm arasnday da, Yeni usul piyade çıkarıldı, Binbaşımız bi Mahmuttu “Bu aralıktadır ki, enderunun <iİM ağularndan ve Habeş ve zenci harcmağslarından sarsyde İbir bando mika tertip olundu. Bu mur'ka takımına Noktacı Meh met Efepdi birine zabit, Hall E İ fendi, Osman Pfendi, Külârlı Eğip Ağa vo kilârlı Hasan Hoöa da ikin <i sahit oldu, Kepebi tobaasmdan Mösyö Mangel mızıka ustası tayin edildi, ki bilâhire onun yerine de Sinyör Denizetti usta oldu, Süyeri borazanı Vaybelim Ahmet Ağa ilp irsapetoci Ahmet ustaya hacet kalmadı, O vakıt bu xümika taks mina, dahil olanlardan Halik, Kicu” di miralaylığa, Yesari zade Necip Peşa İerikliğe, Osman Paşa, Uvuk ğa, Atıf Bey kaymakamlığa, İva” bim Pasa livalığa yükseldi, Yine bu ilk bando muıjka elradından birağerim Halil Edip Bey, Ayni xe da Kemal Galip Efendi, Şemsi Bey, Merkez zade Nuri Bey de bi” lâhire bandodan ayrıldılar, “Enderuru bümeyun takımının çoğu ötedenböri cirit ve tomak © yunlarile meşgul olduklarından ço vik ve cosur ağalardı. Piyade tali” minden ziyade süvari talimine mü mascbet ve istidatları vardı, Hasi De, kilâr ve sefvrli koğuşları ağa Yarile Habeş ve gerci haremağalı” rından iki süvari bölüğü teşkil © dildi, Fransalı Mösyö Kalun adın da bir muallim getirtildi, İsmine Rüstem Bey denildi, talimlere baş ladılar. Benim de silvari taliminde Terinden Hüseyin Kiandi süvari bölüğünde onbaşı vekili idi, Halep eyaletindeki ikinci süvari slayma kuymakamlıkla spraydan çirağ e dildi, Yerine de ben onbaşı wekili tayin olundum, O zamanlar zabik lere nişanlar verilirdi, binbagr ve Disi , mülüzimlore üçer çifetlen giti nişan, çavuşlara İkişer giftirr dört. alişan, onbaşı ile onbaşı weki Xne de bir çiftten $ki nişen veri * Brdi. Bu nişanlar göğuln ili dane” fına asılırdı, Ben de, orlası tuğ Önirei geresin mrsfi resminde bir #İft gümüşten süvari onbaşı ve kili nisanma nat! olmuştum, Süva” Tİ talimi arasında, ekseriya cumar tesi günlerinde Sultan Mahmut tebdili Boyafet ederek bazı mesi * relere giderdi, o zamanlar ben d* kavan kıyafetinde beraber bw Mamak şerefine nsjl olurdum, “O smada Rusya fe harp vardı, Sadrazam Selim Paşa orduyu hü mayuna gitmişti, Padişah da 1244 yk çebjülevvelinin bogincl pazar tesi günlü sarayı hümayunu tere" ti ve sancağı şerif İle boraber Ra mi çiftliği kışlasınn gidip yorleşti, Sultanı Mahmut Rami kışlasına © karken yeni yede bir slsy gös terilmisti, Bölün vizera ve ulems sefer esvapları giymişlerdi, Padi gah, başına mor kadifeden som sırma ile tezyin olunmuş bir şuba ra giymişti Bu subarayı, kilâr? koğuşundan ““Nevzemin” we “He zarfen,, Mikaplerile span Vehb AN Bey yapmıştı. Sultan Mahgsüi bu şubara Üstünç şal sarmıştı, SW tında ziynetli bir mintan, özerinde ağır sırmalı cepken, onun Üğerin üç, gocukdu samur kürk verdı, 84 linde mücevherli bir kıbı, mücey her takımlı bir ata binesişti, SUAb tar AU Ağa, sır khöli Mualşfn fendi, bog çuğındar Sait lendi kuhvocibaş! Bekir Efendi, padişs hm çibisesi biçiminde hafif elbise ler giymiglerdi. Haremağalarının tövanilerile iki böliklen #bare' olan kapı yoldaşlarımız bassa sö varilleri, asükiri moansurei Mulan mediye süvarisinin kıyafetinin 45 (Lâtfem sayfayı çeviriniz!