18 Haziran 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

IS HAZİRAN — 1Wi Mâdiseler Ve Tarih | Kafes ve fırın işkenceleri... Kadircan KAFLI Fransa kral onbeşinci Lül Gerd ü Lüinin torununun Burgonya; dukası Lüinin a - "Çok sevgili” diye anı fakat bu sıfat onun çöcuklu- İçine, belki de gençliğine nit ol. sak lâzımdır. Çünkü 1710 4a *rsay'da doğan. beş yasında |,'ta çıkan, elli dokuz sene hü ) rlik eden, “benden sonra 1, 1” diyecek kadar hodgâm YA bu adam saltanatının, son se #rinds büsbütün zalim olmuş” ür, Geçenlerde bu. hükümdara bir yazı okurken onun “kafes Yı, enocsi” hakkında dikkate İğ. Mmalümata rastladık. Bu ya YA göre onbe-inci Lüi 1745 ta. lerinde is'“noe Eletleri yap pek va olan Hans Fer i bir Almana bir . 'esler yaptırmıştır. De. “en veya macn kaplı odun giz apilmis olan bu kafeslerin i içine hepeedilecek 2. Öyle ki bazıları yazıları iki büklüm, durmağa ve bu : değiştirmemeğe ki rmış; rahat bir Ya N ae dap MİX a bile bir İki saat kımılda- ley, O duramadığımızt düşünür. İtkencenin vahsetini anlarız. küb isminde bir muharrir, sn , aleyhinde yazılar le bir kafese kapatılmış; b Gız bir sene tahanymül €- aş Miş; sonra açlık grevi vap. 9 muvaffak olama. » mahküm, on iki gün aç şüsuz kaldıktan sonra üstünü Mt paralıyarak ölmüş. “İk, “nce, iptidallik ve vahşet e eklir; işkence yapılan mem. çit hiç bir suretle mazur ola medeni sayılamaz ve orta ha hniyetinden kurtulmuş de. *” İşkencenin tesiri altında, yi nüthiş Iztıraptan kurtulmak #lemedikleri suçu üzerlerine » mahküm ve mahvolan- » kurban edilenler çaktur. Me. il ia, Olmanın ilk şartı devlet teş- | an her türlü maddi ve ij eyl işkenceyi kaldırmaktır. Türk karakterinde İşkence v * en korkunc işkenceler » #ark milletlerinde, orta çağ a tarihlerinde görülmüş. i Araplarda da işkence yep ye, Hattâ bu işkenceleri bizzat ter emreder, yaptırın ve len zevk duyarlardı. dın sekiz yüz elli senele. .* halife olan Müüeyekkil, “EŞİ Vasık'ın yerine geçtiği in vezir Muhammed bin Ab. helik'den intikam almak İs ii çünkü bu adamdan kendisi &t bulunduğu sırada zarar üştü. Halife vezirini evvelâ altırdı; pis, havasız ve a bir zindanda inletti; fırmın döşemesine Bi3- Saktırdı; içine atılan! derhal r k fakst gayet yavaş Pacgj kızdırttı; Ümu çıplak bir halde içeri , Kendisi de onu sevre. ıç Vaziyette bir yer hazırla” K oturdu. Âlim, dirayetli ve bir adam olan zavallı vezir Ni 20 derecelik kupkuru hara bir taraftan kıvranıyor; bir tan da her bastığı verde duğu için oradan oraya Siç- * vücudundan © kanlar akâ. , #savvur edilemiyecek ka- iykorkuç ıztıranlar işinde kıv. ordu. Halife ise onun kâr “a, vahsf, iğrenç ve hayvan. bile görülmeyen bir hazla ordu. 15 Alman tayyaresi düşürüldü | İşgal altındaki. yerlere i şidüetli baskınlar yapıidı Londra, 17 (A.A) — Hava ne- garetinin bir tebliğine göre dün gündüzün yapılan harekâtta 11 Alman tayyaresi düşürülmüştür. Bunlardan 10 w Aycı ve biri deniz tayyaresidir, Bunları dün akşam bir İngiliz avcı filosunun düşürdü” ği üç Alman av ve bir deniz tay- yaresine ilâve etmek lâzımdır, İn. giliz zayiatı 2 bomba ve 4 av tay. yaresidir. Pilotlardan ikisi kurtul muştur, Londra, 17 (A.A.) — İngiliz hava neraretinin tebliği: Dün gündüzün bombardıman teşki" dâtı tayyareleri Hollanda ve Almanya sâhilleri açıklarında düşman seyrine #ainini araşurmağa devam (etinişler ve mütenddit İsarruzlarda bulünmüş. lardır, Bu taarruzların bazılarında ne Hiceler müzahoğü vünek imkânsız ol muştur. Fakat ili gemiye isabet ol duğu görülmüştür. Bu iki vapur ta mamiyle kaybolmuş telâkk! edilmeli” tedir, Dün gece bombardıman — tesiilâta #ayyareleri Ruhr ve Rheinde bühasse Kolonya, Dusaeldor? ve Dulaburg si. takalarındaki hedeflere taarruz et mişlerdir. İngiliz tayyareleri ba ge birlerden ayrıldıkları vakti bir çok yangın devam ediyordu Başka tayyare Boulegne döklarına hücum eylemişlerdir. Bombardıman taşklAtı tarafından yapılan bütün bu hareketlerde 7 tay- yaremiz kaybolmuştur. / Dün gece aahil teşkilâtı e birlikte hareket eden bahriye oteypareleri Dünkerk Umanma ve dokiarma taar ruz eünişler ve kendileri biç zayfata uğramamıylardır. Berlin, VW tebliğinden: Dün gece düsman garbi Alman- yanın müteaddit yerlerinde infi « İâk ve yangın bombaları atmıştır. | Müteaddit sivil ölmüş ve yuralan. mıştır. İskân mahallelerinde bir miktar evin harap olduğu (veya hasara mürudiğ mektedir. Bazı en» distri ve gimendifer tesisatı da mMütesâsir olmuştur. Gece avcıları dokuz İngiliz tay. yaresini düşürmüsşlerdir. 13 Harirandan 16 Hazirana ko- dar düşman O cem'an 53 tayyare kaybetmistir. Bunların 48 i hava muharebelerinde ve 5 | donan - manm hareketile tahrip edilmiş tir. Ayni dövrede 22 Alman tay. yaresi tahribe uğramıştır. (A, A)-— Alman Matild Hesnernin Lin en meşhur kaharesi olan (Beyaz ça» Zanoz) kabaresinde (teshir edici, Cezsir iklimi kadar sicak ve eriti. «i şarkılarını söylemeye başladı - Emin üçüncü akşamı, mühendis kabarsde göründü. Frans mühendisinin genç bir adam olduğu ve bu Ceza'rli çengel kadının pek isabetle intihap cdile is bulunduğu anlaşıldı. « Zira gerç mühendis Matildin şöhretini işi:ebilmiş ve güzel ses wanlsino müpleli oluşu, ona atöle yeler etrafıma konmuş bütün siki takyidat ve kordonları bir anda giğnetmisti. Kabarenin Cezuir o mehtaplarını yaşalan sahnesinde ılık şarkıları si söylemekte olan Matilda mü - bendisin göründüğü şifreli bir al kış sesiyle dörhal bildirildi, v Matild, genç mühendisi görme » mezliğe geldi, Fakat sesine ve şar kılarma daha teshir edici hir a- teşle deyhm etti, Israrla on sona kalan tek bir ölkm, bu esmada, mühendisin gizli memurlar tarafından nezaret al « Una alındığını, berhangi bir te « mas teşebbüsünün tehlikeli olaca ğını haber verdi, Bunun üzerine Matild derbal içmeğe başlamış olan mühendise tatir nazarlar ve veklier Cezalr tö- beesimleri #rlatmaya başladi. Matild genç mühöndisin fevka » lâde yorgun ve uzaktan pek sarı görünen yüzünde ilk galibiyetin ri ganelerini görür gibi oldu. * Ezasen gestanonun ruhiyat tef. tohassmları tuzağı gavet mikem- mel bir hesapla hazırlamışiardı, Zi ra gene milhendis, bütün çocuklu. Belçika Kralı Esir muamelesi görüyormuş! Kıral Almanlarla anlaşmayı reddetmış Vaşington 17 (4.A4.) — Holan. dadaki bir esir kampından ce: bi Arherikaya kaçmıya muvaffak olan ve şimdi İngiltereye gitmek üzere yolda bulunan süvari ve. nerali Düfrenne, Belçika kralı Leopoldün Brüksel civarında €- sir vaziyetinde bulunmakta oldu. ğunu söylemiştir. Kral Alman- larla arlaşmayı daima reddetmiş ve memleketin kanımlarına sadık Kalmıştır. Bu karunlara göre, Belcika Alman işgali altında bulunduğu için kral memleketi idareye 52. lâhiyettar değildir. Generalin ifadesine göre bu vaziyet Alman- ları kızdırmaktadır. Çünkü ön. lar hükümdarm kendileriyle İş- birliği yapmasını ve hiç olmazsa düşüncelerini izhar etmesini İs. temektedirler. : Amerikada 250 milyon dolara bir askeri yol yapılıyor Vaşington, 17 (A, Â.) — Ayan meelini, sevkülecyş bakımından 6 hemmiyoti haiz büyük bir yol s0. bökesinin #nşasma ait kanun pro. jesini tasdik etmiştir. İnsaat 250 milyon dolara mal olacaktır. Projeye nazaran 100 yerde yol- lar, harp tayyarelerinin imebile.e ceğl kadar geniş olacaktır, General Veyyand Cezayirdeki. manevralarda Vişi, 17 (4. A.) — Fransiz hü- kümetinin Afrika umum! mümes., &li general Veygand pazartesi gü nü öğleden sonra cenubi Cezainde Pogar'a gitmek üzere Cöznirden hareket etmiştir. Pogar'da Fran « "wa müstemleke kıtalarınn yap - makla oldukları manevralarda has zır bulunacaktır. Yeni kali KIZIL KITABI Yezan: Casus mektebi a ni nden 4. Mengham Hindistanındaki- Japon elçisi son bir görüşme yapacak Tokyo, 11 (A, A) — “Tokyo Niginişi,, gazetesinin bildirdiğine göre Batavyada bulunan Japon bü yük elçisi Yoşizava Tokyodan s1. dığı tallmat © üzerine Felemetk Hindiatanı mümeselileri fe bogün son bir mülikatta bulunacağını merkür gazete muhabirine beyan etmistir, Nimi bir tebliğin neşri ne intizar edilmektedir. Beyaz sarayda Mühim bir içtima yapıldı Vaşington. 17 (4.A.) — Lord Halifaksm Ruzveti ziyareti- akıp, Beyazsarayda mü. him bir içtima aktedilmiştir. Ha- va kuvvetleri ve donanma kumandanları ila harbiye nazirı Stimson, İngiltereve Yardım işlerini tanzime memur teşkilât reisi Hopkins ve $on z4man. larda Londravı ziyaret etmiş "0. Yan bahriye müsteşarı Forres. tol büyük Britanyaya yapılacak bava yârdımının tesrij meselesi etrafında o Ruzvelt ile görüş müşlerdir. Bu hususis biç bir beyanatta bulunulmamış olmak- la beraber Amerikada tayyare i. malâtr arttıkça İngiltereye daha zyade Amerikan tayyaresi gön- gerilmesi beklenmektedir, Albay Noks diyor ki: İngiltere Almanyaya karşı dayanabilecektir Montroal, 17 (A.A.) — Gaze“ teciler, Amerika bahriye naziri Albav Knoks'dan İngilterenin Almanların karşısında dayamp bu muhalekaktır, demiş ve şun- tarı ilâve etmiştir: “Amerikalılar, Akdenizin İn. gilizler tarafndan müdafaasınm ehemmiyeti olduğumu tasdik et- mekle beraber bunu hayati bir lüzüm âddetmemektedirler. “İn. gilizler İngiliz adalarım müda- faa etmelidirler,” -54- ğunu Cezairde geçirmişti. Bu Ce aöir yıldızının, mühendisin rüahu - na fevkalâde bir sarsıntı, bir da- üserin ihtirası vermemesi hemen hemen imkânsız olacağı bile he - saplanmış gibiydi, Pakat, pek gi- rip olarak, milbendiste bütün tak min vo hesapların aksi hir hal gö- rüldü, Genç mühendis sonuna ka- dar pek gök içki içmiş olmasına rağmen, masalar arasında dolağ « makta olan Matilde herhangi bi” iltifattn, ne de görüşmek teşeb - büsünde bulunmadı, Mühendisin bu hareketi, gerek Mstild v6 ge - rok, etrafındaki adamların pek çok hayrelini ve hatâ endişelerini mucip oldu, Halbuki bu genç Fransiz mü - hendisi, Matildin ve onu avının e rafma uçurmüş olan yamsn usta- snm tahminlerinden şüphesiz das ha fazla zeki bir adamdı. Meşgul olduğu işin fevkalâde ehermiye- üni pek $lâ takdir ettiğine süphe olmadığı gibi Kendisinin çizi a5 keri memurlar tarafından bir on #özden uzak bulundurulmıyacağı « nt da pek güzel biliyor, hele gör- mekte olduğu vazifenin müstes « na nezaketinden dolyı ne gibi teh Wikelere her an mavuz bulunduğu” nu da gayet müdrik görünüyordu. Filhakika ,0 akşam, mühendisin fazlaca içtiğini gören memurlar, herhalde aldıkları talimat veçbi. le, küçük bir: manevra çevirdiler ve bir rejefon emriyle genç mü. hendisi kabareden alelâcele kal - dırarak, gayöt sıkı bir muhafaza altımda yerine götürdüler, Hemen mühendisin otomobilini takip e - den ajanlar, şehrin dişinda askeri mıntakanın kordonuna gelince, ge ri dönmek mesburiyetin kalmış - Tardı, Binacnaleyt takip de hiçbir işe yaramadı, Matild de mühendis Üzörinde ük umduğu gibi bir muvaffakıyet alamadığına son derece öfkelen - mişti, Faket şaşırtıcı hâdiseler bi. ribirini takip etti, Mübendisin ko. bazede göründüğünden iki akşam sonra Matild hemen hemen me - yun bir halde tam kebareden çi. kıp, otomobiller umumi seferber» lik dolayısiyle müsadere edilmiş bulunduğu için, yaya olarak oteli- we doğru yürüyeceği sırada, omu zuna befifçe bir elin dokunduğu « nu hissederek süratle geriye dön. dü,'O vakit hayretle, karşısında havanın sıcak olmağına rağmen bir pardösliye sarınmış genç mühen - disin durduğunu gördü, Vakit geç olduğu için strafta kinise yoktu. Matlld böyle hiç ummadığı bir saatte karşısında genç mühendisi | tırmaktan dalma Günün içinden: SANATKÂR VE GAZETECİ Yazan: Böebiyat ve sanat âleminde kö- ! sesini kapmış yaşlılarla şöhret ga- lerisinde yer bulmak istiyen genç ler bulündakça bu âleme sulh ve sükünün mukadder olmadığını bi” liyorum, Onun için şimdiye kadar bu bahsi satırlarının İçine kars çekindim, Fa. kat geçen gün bir konuşma esna” sında bir dost “herhalde senin de bu eski » yeni çarpışmasında söy. lenecek birkaç sözüm olsa gereke tir.,, deyip, bu yloda wrar edince ben de bir defa için bu bahsa ka. rışmağa karar verdim, Gençlerin sanat telâkkilerini beğenmiyor veya O yadırgıyorum dersem doğruyu söylememiş olu» rum, Şiiri deve adımlarınmn ağır yoknasaklığından ve demirci dük” Kânlarında, örsün üzerine inen çe. kiç vuruşlarmın o zürültülü ahen- ginden ayırıp, tabistin gizli ve de» fisik ahenklerini araştırmak her halde bir tekâmül eseridir, Fildr. leri unutmamak için hafızanm ka fiyeden başka yardımcısı olmadığı devirlerden o kalan lüzumsuz ve faydasız bir wübürü kirip atıvers mek temiz sür namma İyi bir iş tir, Yazmın üzerinde kikmeln ve felsefenin taş yığınları kadar sağ» Ism ve ruhsuz hükümlerini, hisle- rin ve sinirlerin Yalancı ve gelip zeçlei hayallerini, güzel kelimele- rin, zorlanarak bulunmuş teşbihler rin, es&i o hayallerden bozularak yapılmış yeni mecaslarım oyuncak. İsrmı aramamak, şilrin özünü ruh | âleminde, kaygın çizgilerin müra sebetsiz güzelliğinde bulmağa ça- lışmak sanstm İç yüzünü meydana vurmak yeni ve temiz bir harekel- tir. Gençler buna muvaffak oluyor. lar, birkaç gün evvel Bedri Rah minin “Kırk odah ev” serlevhası altında çok temiz bir giriini oku. dum, Birkaç halta evvel yine ayni sanatkârın gökyüzü manzarasmda öz sirin çağladığını semmiştim “e | arımda' rüğenim dn Vem sek s0 «| dayanamayacağını sormaları : bulunacak bay Knoks da kat'i bir ifade ile li kadar siirin en düşündürenin! bulmak mümkündür, Yeni neslin bütün yazdıklarının mükemmel olduğunu iddia etmiyo rum, Şüphe yok ki içlerinde söb- retlerine garabet o merdiveninin görünce, içinden, son derece sevin mişti, Fakat mühendisin bu cüre. tine karş kaşlarını çalmayı ve ya- rr öfkelenmiş görünmeyi #hmal.et- medi, Genç mlihendis biçbir merasime aldırış etmiyor görünerek, güya ürkmüş gibi bir adım geriye çekil miş ve kendisine hayretle bök « makta olan Matilde heyecansız ve gayet sakin bir sesle; —— Siz Cezairlisiniz deği mi”. Diye sordu, — Evet mösyö, fakat... Mühendis elinin sert bir hare - ketiyle birdenbire Matildin sözü. bü kesti ve son derece İstihkar e- dici mazarlaraı oMatildin simsiyah rinin İçine bakarak: — Siz bir casussunuz!.. Diye gürledi, Mâtild birdenbire şaşaladı. — Ah!, Mösyö!. Ne dediniz Fakat mösyö, siz deli misiniz” Sizi tanımıyorum. Diye kekeledi. Sahte bir hidde* le yürümeye davrandı. Mühend gayet "zehirli bir gülüşle güldü Ve Matildin önüne geçerek ndeti âmirane bir tavırla: — Bir dekika!, Diye honrurdanarak onu dur - durdu, Sonra şu garip sözleri söyled — Matmazel Matild! dedi, “N- ben bir deliyim, s0 siz beni tan“ mıyorsunuz!,. Buraya benim için geldiniz? — Sizin için mi?. Fakat, mö yö, siz kimainin?. — Bu şehirde benim kim oldu - ğomu sizden daha iyi bilen kimse olmadığma eminim, matmazel Ma. tild!,, (Devom var) MUZAFFER ESEN ğı yenilik sayanlar da var, Hem de sayıları bir hayli fazla, Fukat zaman elindeki keskin rendesile bu sivri pürüzleri herhalde kazı- yacaklar, Genç neslin hiç beğei ve sanatkârlık iddialarına yakıştr ramadığım bir tarafı var, Günde. lik gazetelerde roman, hikiye ve yu fıkra yazan ve yazılarını oku- Yucuyu seve seve okutan birkaç muharririn yerine göz dikmiş ek maları, Sanatkârın tahtına oturmak is. tiyen genç nesil, gündelik gazete deki fıkranm, romanın, hikâyenin sanatla alikası olmadığını bilmi yocek kadar vukufsuz değildir her halde, Gazetelerimizde ba iye leri yapanlar ayakları Avrupada ki İkinci ve üçüncü snf yarcıla” rın eserlerinden yapılmış çürük bir skemlede oturuyorlar, Satmt aşkmı içersinde duyan genç me hatkârm asıl İhtirasmn gayesi ba sürük iskemle olması gerektir. Ümit etimek isterim ki yeni neslin şöhret mamzedi sanatkâr. ğın gazetecilikten bombaşlın bir sey olduğunu anlıyacak ve söhne- tinin yolunda yürürken gündelik gazetede çalışmanın sanat gayosi için zararlı bir sey olduğuma İbi edecekti”, aram 1 ee maa mmm İngiliz gazetelerine Amerika ile Almanya arasında Siyasi münasebat yakında kesilecek Amerikanın harp nezırlıkları tamamlanıyor Londra, 17 (A, A) — Alman konsoloslukları ile turizm ajans « larının kapatılması hakkında A « merika hariciye nezareti tarafın- dan alman karar üzerine Amerika Birleşik devletleri He Almanya a. rasındaki siyasi münasebetlerin inkttar ihtimali aksam gezetele » rinin ilk sayfalarında mevzubahs edilmektedir. Kezalik, Ruzveltin aldığı son kararların doğurduğu akisler hakkında Vaşingtondan gelen telgraflar da gazetelerin İlk sayfalarında neşrolunmaktadır, Filhakika akşam gazeteleri A» merikadan gelen telgraflara atfen iki memleket. arasmdaki tik münasebetlerin o pek yakında kesileceğini tebarüz ettirmektedir ler. Gazeteler bu münasebetirin esasen şimdiden tamamiyle kesil. miş sayılahileceğini ksydederek, tcarot gömilerinin teslihi ilo Al manyaya kârsı alman Amerikan tedbirlerinin şöklen bir harp ilân edilmediği halde harp hazırlıkla. rat fillen tamamlamış olacağın yazmaktadırlar, İsnçester Guardlan gazetesi » hin bugünkü başmakalesinde işa - ret ettiği veçhile Amerika Alman. yaya harp ilân edecek değildir, Bu *eşebbüs Hitlere wittir. Vaşington san gelen telgraflam bakılacak o- iursa bu hafta büyük hâdiselerin seroyan'na intizar olunabilir, mi İnn italyadaki «mer kan alacakları verilmiyecek Kama, 15 (A.A) — Bugünkü Tene İ cil gağete İtalyadaki Arperikan Lobep, #aımın elacakları hakkında bir emiri name meşrelmiytir. Bu emirname hili) kimleri mucibince İtalyada ikameğ eden, İtalyan ve yabancılar, yedlemin” ler de dahi olduğu Dbalde Amerikan tebealürına Lediyatta bıjunmayacak” lardır. Şimali Amerika cÖmkuriyetise Fİ tobenlarının İtalyadeli siaesle ve emlâkleri Üzerindeki tamrrut hakim rı hükmen iptal edilmiş bulunmaktar dır Benirname büzünden itibaren. iyete Karslmuştar. ? |