5 Haziran 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

e Düşündüğüm Gibi EY NN m red Amiral Darlanın Nutku Münasebetile Suat Derviş Bedbahi Fransanm O bugünkü meşhur simalarından biri olan A, mirsl Darlan Türk mil kurtuluş mücedelesinin logilizlerin Frumsaz, lata karşı duyduğu düşmanlığn bir setivesi olarak yapılmış bulun. duğunu ve İngilizlerin teşvik ve himayesile Fransıstıra Kilikya, dan kovulmuş olduğumu, Fransada dalma slikiar'. o karşılandığını a, jans haberlerinden okuduğumuz mutuklarmnın birinde söyledi, Türk matbaa ne aklım, me maatığm, ne de tarihin kabul edebileceği bu heveyan karşımda İnfinlini bek sesle ân ediyor, Halbuki Amlral Darlanın Türk mili kurtuluş ha- reketine İnanmayışı ve böyle ko nuşuşu bizi hiçbir veçhile hayrete düştrcerk değildir. Çünkü Amiral Yazan : Cezair pagasını kendisiyle ak - zan saym'yordu ve hakkı vardı, Cezair paşası memleketi padişah namma idare ettiği için gönder - diği elçilerin de padişah amma olmaları tabil bir şeydi, Eral dostluk istiyordu ve bu dostluk yüzünden Cesairlilerin bir zararları olursa bunu da ödemeğe hazır bulunduğumu bildiriyordu. Bastona dayanarak tahtmdan © Kalktı; görüşmenin bittiğini anlat mi; oluyorda, Ömer salondan Çi « karkon ki taraf; dolduran bütün İ büyük ve nüfuzlu adamlarm yüz. lerinde derece derece sempati, merak voya alâknsızlık eksediyor du, Fakat Sir Gordonun kaşları » çatık ve yüzü aşıktı. Onun iyi » hisler anlatmayan gözleri Şerif © €lendiden ziyade Ömerin üzerinde ç vaki vekit saplanıp duruyordu; ç dekanı bu bakışlarm minasın © anlıyor; endişe duymaktan kendi. Ç Mİ alamıyordu; lâkin maksadına l varmak için her şeye ve her hâ» | diseye mukavemete karar vermiş. hz Maksadı da hor ne suretle © Turaa olsun sövgülsini heradan 8. Mp götlürmekti; onun artık bo » memleketie tali ve tesadifün ya- p Tattığı hatıralardan başka alâkası © kalmamıştı; bütün istikbali Ofelya nır istikbaline bağlı bulunuyordu, | Otele döndükten (biraz sona | başvekil namma beyaz sakallı, xx (yaf, kanburca ve kına koylu bir e dam elçinin siyarötine geldi onu da Ömer karşıladı, Adam kendi « sini tanıttı: — Samnel Erhard, Oksford &- Biversitesi şark diller! profesörü ve başvekhler mlşavirierinden, Bu adamın yahvdi olduğu hek © halinden anlagılıyordu, Elçi ile gö Yüşmek istiyordu, Delikanlıya sor. du; © — Arapşa veya farsça bilir mi? —— Arapça bilir! — Size zahmöt vermiyeceğim İçin menmunum; elgi İle görlişme o min yalnız olmasına İmkân var dar, dofsi mi? © Ömür, karşımda gayet j güler yüzle, ellerini uğuşturarak konu « Şan adama birkaç saniye bakıp / kaldı, Bu sözler onun hoşuna git. momişti; endişelerini arttırmış » İ ta; ilkin münj olmağa ne halkı (me da kudreti vardı. İ — Hayfhiay,.. Nasi arzu eder - seniz!,. Elçiyle biz olaya kapandı'ar ve yarın sast kadar kaldılar. Samu « Gi Erhard odadan çıktığı saman Ömerc karşı dâhn ziyade giller yüz, ve tatlı söz kullanıyordu, Bir yuk kiymer olarak telakki eden halk kütlelerinin kuvsetins biçbir zaman inanmamıştır, Çünkü Ami, ral Darlan mağlüp milletlerin ha, riçten teşvik ve himaye görmeden bir gün evvelki düşmanlarının e, linde bir kukla olmadan yasama hakkına malik olabilecekleri ve herhangi bir işi başarabileeekleri , | ne İnanmamakta olduğunu, büyük Fransiz tarihinin çok kara sayfa . larmı teşkil sdöcek siyasi hayatile bağfin cihan karsısında isbat etmiş bulunmaktadır. Fransanm bir çocu ğu iken Fransız milletinin şerefi . ne, Fransız halkmın içinde sa an- da mevcst balunduğuna bütün dün yanm hattâ şüphesiz düşmanları . nm bile imam ettiği büyük kuvve, 16 İnanmıyan bir smiralin Türk kurtuluş mücadelesine anesk ken, di idraki nisbetinde bir mina vere. bilmesinden tabii ze olabilir. Ve işte bunun için bu hâdise karşında Türk matbuatı kızacağı yerde bir kere daha büyük Fran, sız milletine acımalı ve bu büyük ve bedbaht Franz mile mukad. deratmın Türk kurtuluş hareketi, hin hakiki mânasını okavrıyabilen baslarina Hare edilmesini temenni KADIRCAN KAFLI az sonra paşa kethüdas onu ça « ğırttı. Aralarında şöyle bir konuş. ma geçti: — Oğlum Ömer, bis burada mi- safirin, Dün eski İstanbul elçisi Sir Con Eyri riyaret etmişsin! Bu siyaret İyi karşılanmamış! — Niçin? —Zira bü adam İngiltere kra- hile Onmanit padişahı arasmda » ki münasebetleri bir türlü düzelte memiş; halbuki bu iş gayet ko » laymış! Mahsus yapmadığını, şah- #İ menfaatine baktığını idâla edi. yorlarmış, hattâ hakkında tahki. kat açmışlar, Sen onunla konu şunca şimdiki müzakereler üze - rinde de müessir olunmuş, zaten bir ecnebi elçinin veya maliyetin. dekilerin ayaklarındaki tozu bile almadan husus! ziyarette bulun « maları hiçtir memlekette hoş gös rülmezmiş! Bunun için.. — Ansliyorum, #iz biç merik etmeyiniz, istedikleri gibi olsun, düşünemedim. Fakat şunu söyl - yeyim ki bu iddialar pek mâna « #ızdır; bahaneden başka bir gey sak, İşi kimin bozduğunu da anl. yorum, Korkarım ki boş yere gel miş olacağız. İnşallah yazılmış o- Tarum! Ömer kendisi ile Ofelyannm 2. ramnda o zamana kadar İriyamı, aygır suratlı Ji! Makoleyin yalnız hayalini görüyordu; şimdi onun şahamı ve sir Gerdonun Amansız görünen nüfurunu bulnyordu, Örer Hafız Şerif efendinin ye. nınmdan çıktığı zaman Rober Ali. sonla karşılaşiz, onun İnce bıyik. larınm âllmda gene her yamanki gülümseyiş vardr, Her tamandan dahı çok dostluk gösterdi: — Azizim, kabul resmi gerçek» ten parlak oldu; tebrik ederim! Kralm üzerinde de pek iyi bir te sir bıraktmez. Besini yavaşlattı ve delikanimm kulağna yaklaştı: — Senin muvaffakıyetin hep - sinden fstündür, Günün mevzuu oldun! Hele kadmlar ve genç kır. ! Tar arasmda... Birçok asil ailele - rin şimdiden terzilerine Türk el.; biseleri mmmarladıklarını öğrendim, İrtüğ'me göre iki &ç güne kadar beşrekli sizin şerefinize bir balo verseekmiş; bazıları bu balonun maskeli olacağını söylüyorlar! (Devamı var) HABER: Alsam posası Bir çoban Tren altında can verdi Dür, Maltepede Süreyya Paşa | nın bahçesi yanımda Sabahattin a | dında birisinin kulübesinde yatıp kalkan Kemahm Erdik köyünden Süleyman adında bir genç çoban, sürüsü önünde tren yolundan ge « gerken 3710 numarası katarım al - tada kalarak ölmüştür. Tahkikata devam olunmaktadır. —— Bir karmanyola maz- nunu tevkif edildi Fatih tarafmda oturan Hasan i Yılmaz adında birisi, evvelki ge, ce yanında tanıdığı kadınlardan Belkıs olduğu halde Aksarayda yangın yerinde beklemiye başla. mıştır. Biraz sonra askeri müte, kâitlerinden Ali Fuat adında >i, isi yoldan gecmiş, ve iddisya bu sırada Hasan Yilmaz ih Belkıs birdenbire adamm üzeri ne atılarık cebinden cüzdanımı ve 10 tans de tayyare piyango biletini almışlardır. Bilâhare tahkikat sonunda ya. kalanan Hasan ile Belkıs dün adliyeye verilmislerdir. Suçlular ikinci nulh ceza mah, kemesinde sorguya çekilmiş v3 sorgu Sonunda Hasan Yılmaz tevkif o olunmuştur. Kendisin: | yardım eden Belkıs hakkındaki | tahkikat sayri mevkuf olarak * Gümrük ve inhisarlar vekili Ralf * Dünkü ihracatın Yelünu 120 bin Uraydı. Dün İtaiyaya da balık satı muştır, Ennsen son günlerde İlalyaya balık satışları artmıştır. * Adliye müfettişi Baha Arıkan, ce, Ea ve tevkif evleri umum müdürlüğü. po asaleten tayin edilmiştir. A- ni Geri niye Talat mz teşarlığıma, LAYİN edilmiştir. * Arnavutköyünde idarej bususiyo. ye sit bulunan 19 ev satılığa çıkarı, mıştır, Bunlardan «lde edilecek meb. 18 humusi idare bütçesine verilecek. tir. * Dün mbah Süleymaniye ogmizi. Bin avluruna girenler, avlunun orta. moda beslere sarilmış (Oiki aylık bir kız çocuğunun ağladığını görmüşler, ir, Se olağan Br kragina kaldertimiş, kendisini terkeden ana veya babasmın arınmasına baş. lanmıştır. * Yaz mevsimi münasebetile bütün gazino ve bahçelerin meşrubat tari. feleri tesbit editmiştir. TA sıfa ayrılan müsssesclerden maada diğer #mıflarm Ücretlerine yüzer para zam vapıtmıştır. * Boetanenin Bağdat enddesinde 168 numarada oturan Ahmet sdmda biri, sinin #ki yaşındaki oğlu dün evlerinin arkasındaki bahçede oynarken içi su dolu bir çukura düşmüş ve ebeveyni yelişinciye kadar boğularak ölmüştür. * Türkiye , İsveç ticaret tefsakere. lerinde tam tir anlaşmaya verimış- tır. Anlaşmanm yakmda Ankarsön imzalanacağı, Ankaradan gelen haber» lerden an'aşimaktadır. Yeni Sabah i Hüseyin Cahit Yalçın, “Türkiye ve Almanya, başlıklı makalesinde geçen rün yarı resmi bir Alman püzetesinde “Dörtyel ağzındaki Türkiye, başlığ, Ma Şrkan ve ajans tarafından verilen bir makale bültsamm: bahis mevzuu yapmakta ve bu yazıyı parça parça tahil elmektedir. Muharrir evvelâ bu makalenin bağ. biğı üzerinde durmakta, bir o adamm veya momloketin dörtyol ağzımda bu. uınmas muhtelif istikametler takip edebilecek bir vaziyete gelmiş olması mübda'ır Wade edeceğini ve ötedenteri takip etmekte olduğu hattı hareketi değiştiretilmek ihtimalinin mevcudi yetin! anlatacağını, halbuk! 'Türkiyön Bin kendi miri menfaatlerini düşüne, rek takip ettiği yoldan ayrılarak yeni bir yel tutmak bahis mevzuu olmadı. öne kaydetmekte ve şöyle drmekter adin ba opal mnkalendu Perlina siyasi mahfillerinde Türkiye hakkımıtaki dostane Hsanından dolayı hayret uymadırmış olduğunu da bildi. | Ayer, Bu gösteriyor ki bir Alman g8- zetesinin Türkiye hakkında . dostane Mir lisan kullanması Almaaya içim a. Maşılmazmuş bir haldir. Ve girdiye kadar Mensucat fahrikatörleri Ankaraya bir heyet gönderecek İktisat Vekâletinin tesbit ettiği kâr nisbeti ve esasına itızaz ediliyor Mensucat fabrikatörleri, mil! sanayi birliğinde bir toplantı ya, parak mensucat sanayiine ait bazı işler üzerinde teşebbüsatta bulunmak üzere Ankaraya bir göndermeğe karar ver. mişlerdir, Mensucat fabrikaları sahiple, rinin bugün Üzerinde başlıca dur. i dukları mevzuu İktisat Vekâleti, İ nin fabrikatörlerin yanabilecek. leri kâr bessbından tuttuğu * sastır, İktisat Vekâleti fabrika törlere yünlü kumaslar İlzerind Francala yapan fırıncılar Arkaraya bir heyet göndermeğe karar verdiler İstanbuldn meveut franeala firin, Iarma son zamanlarda £ verilen 127 çuval francala umumun tahdit oluna, | rak 20 çuvnin indirilmesi üzerine bsi. gün için, işsiz kalan 23 francala fi. uncu Askarays bir heyet gönderi. mesine karar vermiştir. Bu heyet bü. günlerde hareket edecek ve alâkadar makamlardan dertlerine bir hal çare, #i bulunmasını temenni edecektir. Fa» kat diğer taraftan belediye © Iktisat müdürlüğü bu mesele Üzerinde meşgul olmaktadır. Betediye fktisat rıhdürtü. #ünün İstanbulda bulunan 107 ekmek fırmı ankibinden en fazla iş yapanlar. dan günde birer çuval un fedakürlık yaparak bu arkadaşlarını korumala, rmi istiyeseği anlaşımaktadır. Esasen bütün francsin © fırma sahipleri bolediyeye istidalar vererek kendilerine un verilmesini İslemişler. dir, Ankaraya gitmiş olun simitçi ve bö. rekçi mümeanilleri İstanbula dönmüş. tür, Tiçarot vekâleti bunlara (günde 20 çuvnl fazla un vermeği kabul ot. miştir. v — o—— Havagazi işçilerine zam İktisat vekâleti hakem kurumunun kararını tasdik etti İstanbul vel ve belediye | reisi Dr. LAtfi Kırdarm reletiğinde o toplanan işçi hakem kurumu, bavagazi girkr. tinde çalışan İştilerin dilekierini tel, kik etmiştir. Biltediği gibi bu işçiler, grxetia kür ettiğini, binaenaleyti ken. Ölerine zam yapslraner Wzrmgeldiğini iğdin etmiylerdi. Şirket ise, bu'idölm. ya cevaben zarar ettiğimi bildirmiş. tir. Hakem kurumu, şirketin hesapla. sını tetkik neticesinde işçilere hak ver roiştir. İktisat vekhleti, hakem kuru, trunan hâvagazi işçilerine ukteiif alistetler dahilinde nm yapdınam ks arade bize karşı bep mihoş, hatti banmane bir mesirk takip editmiştir. Binnesmleyh dört yol ağzıma © gelmiş bir menleket varsa onun dn Almasya olacağın kabul etmek zaruret kesbe. dez, Değişiklik olaraksa Almanyada vukun gelecek demektir. Muharrir, bundan sonra, Türk ve Alman irkılâplarnn bribirinin aynı olduğu noktasmin Alman muharrir. le arasında çek esaslı bir görüş ihti. lat yıınduğunu kaydederek | şöyle çevap vermektedir: “Türk ve Alman inlolâpları biri birlerinin aynı olması şöyle dursun, bilâkis tabantabana şıttırlar, yet, Türkiye dömokrasiyi yani mili bâki, diğinizden, onlardan ayr olduğumuz. dan dolayı değ, memieketimizin siya. « ve tarihi tekimülünün fcapların. dundır. Bim hedefimiz. memlekette halkın hâkimiyeti prensipini tamami. ie tatbik mevkiine koymaktadır. Bu Meni kabul ettikten morra orun “ös yüzde 8 kâr vermektedir. Fakat bunun kfmaşlar Üzerinden ayı ayrı mı, yoksa bütün cineleriu imalâtın toptan nazarı dikkate alınarak hesap olunacağı tasrih olunmamıştır. Fabrikatörler muhtelif cins kumaşların hususiyeti ve bilhassa devlet taahhfitlerinin bazan hiç kâr edilmeden yerine getirilmekte olduğum ileri süre, rek her kumaşm kârmmn ayrı ayrı değil her fabrika imalâtmım temamı üzerinlen hesap Diun. ması lâzrmgeldiği kanaatindedir. ler. Ankarada bilhassa bu husus Ayrıca fabrikalar mevaddı İn, tidaiye meseleleri üzerinde de bazı temennilerde bulunacaklar. dir. —— İlkokul mualiimlerine Birer sicil cüzdanı verilecek Şehrimizieki ilk mektep mual, İmlerine birer sicil cüzdanı dağı. talmasma karar verilmiştir. Cüz - danlar, Öğretmenler Yardım Bir Uği tarafından tabettirilerek ya . kında muallimlere maliyet fiyatı. na tevzi edilecektir. Bu cüzdanda her muallimin mektepte çektim dan itibaren bulunduğu bütün rifeler, gördüğü takdir, taltif ve cezalar kayıtlı bulunacaktır. —ç Bir dil kongresi toplanacak Ankaridan bildirildiğine göre, Maarif Vekâleti bir dil kongresi toplamağa karar vermistir. Kong renin toplanma tarihi henüz tes , bit edilmemiş olmakla beraber, Önümüsdeki ay içinde inkat ede. eği haber verilmektedir. Kongre. e dili ve grameri mevzuu Yü Lâslik tevzialı Ticaret vekâleti teyziat için emir verdi Tâstik tovziatına esas olmak ü- zere vilâyetlerden istenen malü - mat Tissret Vakiletine gönderi). miştir, Vekâlet, bu malömatı osas tutarak vilâyetlere gönderilen lâs tklerin en fazla ihtiyacı olan na « kil vasıtalarma tevzi için alâka - darlara emir vermiştir. Lâstikler sente bulunan yerlerde acentole, re, bulunmıyan yerlerde de mus, mödlere gönderilecek, bu suretle motörlü nakil vasıtanirmm Matik ibtiyacları her tarafta temin olu. simi ve hakiki #liyatını doğra yürü. meğe çalışıyoruz. Taklitçiiğin şiddet. te sleyhindeyiz. Binnenleyh bu büyük pempe imemirketimizin hnsnsiyetle. rini ve icaplarmı telif ederek yürü. meğe mecburuz. Biz, Alman inkılib gemini hâkimiyete arkmmrit çevire miş değiliz. Bilâkis bütün rahammuz ve kalbimizle ona karşı teveceih et. mişizdir.. Bazı fodakârlikiar o yapı. Miş reslitenin tahmil ettiği zaruret Mirlen, Gaye bir makine Hühadı vü. cudn getirmek öeğfi, hürriyet Üzerine mücsaca bir disiplin — İkurmaktadır. Grap drmekreilerinde bir çok mah. rurlar bulunduğumu biz de biliyoruz. Fakat bangi rejimde rünhiur ve İm. sur yoktur. , AHAZIRAN — 1041 (Büyük Millet Meclisind8 Türkiye - Aşana va ve İtalya arasında tica mübadölilere dair Notaların * : tasdiki hakkın-| idaki lâyihalar | i kabul edildi Ankarn 5, — — Büyük Mi Meciiai dün toplanarak ordu. bahriye ve Jandarma subay ve memurları hak kındaki kanumun altıncı gonddeninde- ki “mwhakeme altına alınmak, tb. rinin tefsirine alt mazbaleyı kabul *rlemiş ve Almanyaya Üireç edilecek Türk mallarına mukabil klerins ha saplarmdakl Alman matlibatında ya mılacak değişiklik ür Türkiye * AL manya arasmda ticari o mübadelelere mitedair hususi o anlaşma için tenli olunan notalarla, Türkiye , İtaiya & caret ve seyriiseğain o münhederinin vema''na, sit olanın tasdiki hakkın. daki kunun lâyihalarınız börinci, mö- #eepslerini yaparak tasvib eylemiş tir. N Büyük Millet Mactetnin bumünk0 toplantısında birinci o mtzakerelerini yapış olduğu kamın lâyikaları ara, md Türkiye , Romanya arasmdaki 4 ve 19 Subat 1041 tarihinde tenti sdil miş olan notaların tasdikine ait kar wn iâyihasiyle iskân kanununun 39 ıncu maddeşiia ve pasiport kanu nunun onurcu mafdesinin tadijine ait unun #âyfhnları da bulunmakta dât Meclis gelecek toplantısını Pazarte si güzl yapasaktır. Ahmet Haşimin nalırası taziz edildi Ahmet Haşimin 3 &ndü ölüm yal münasebetiyle dün şairin Eyüpte - ki mezar: başında bir İhtifal yapı miştar.. Saat 15 de Eyüp balkevinde ter ianan kalabalık bir edebiyaiçi gru hep la Heztmin Anstiame v5 haine 5 iarı mezarı başma gitmişlerdir.” “© Eyüp halkevi relsi Şahap Ef» kisa bir hitabede bulunarak Ahmet Haşim hakkmda birkaç 8öz söyle miş, bunu, Salih Şükrü Aktaym hitabesi takip etmiştir. Bir gr kz da Ahmet Haşiınden seçme #i-, irler okumuştur, Eyüp halkevinin hazariamış ol - duğu çelenk mezara konulduktan sonra ihtifale nihayet verlimiştir. “Çat pat,, dolu bir san dık vinçte patladı Dün akşam Üzeri Galata rıht . mında bir iştial hidisesi olmuş, ve Viman idaresinin 140 numarali mev nasından 7 numaralı liman anbe -* rma nakledilmekte olan sandıklar dan bir tanesi vince bağir olarak havada İken birdenbire patlamış . ğ: tr; Sandık iştialden sonra alev ale” yanmıya başlamış ve hemen yere indirilerek söndürülmüştür. Yapı. il lan tahkikat sonunda sanığın | © çinde çocukların bayramlarda &v landığı “çatp”t” lardan bulundu” | | ve sarsiniz neticesinde patladı. - anlaşılmıştır. . Hüseyin Önhit Yaferm, Alman mi0” nin Türkiyeyi takdir ve tebeli ettir “Alman mltletinin Türiderin yüksek vasıflarmı her zaman tekdir ve tabcli etmesine tapekikür ederiz. Şu baldf Aiman esilletinin Mein Kampfı eli. dukça ne kadar Üzüleceğini düşünere$ Diz e müteessir olacağız. Taşan bir zailleti muharrir bize gönlü rebilir mi? Bizim İngütere le yapi” Kımız siyasi ve iktimdi hiçbir gikâyetimiz yoktur. İngi'z Bö ktmati dürüst ve dost muamelesiyi" bizim dostluğumuzu ve — mamhabbeti mizi kazanmıştır. yakat ben biç bir di man Alman milletine karşı düşmas O” mamızı icap etmez, Onunla da dö yaşamak en büyük emelimizdir. S9 gayeyi temin için en birine! çare A“ manya hükümetinin bizi rahat bersie mavı, bizimle hiç meykul b Aerhalde düşmanlık hareketine © yaba binin kaaamaığam geli”