16 Aralık 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Düşündüğüm gibi: Fikret günü Birkaç senedir iyi bir âdet edindik. Büyük Türk şairleri ve edib- lerinin ölüm veya doğum tarihlerinin yıldönümü münasebetile onları hatıralarını anmak İçin Üniversitemizde toplantılar yapılıyor, Şüphesiz ki bu toplantılar yalnız milli bir kadirşinaslığın ifadesi oldukları için iyi değildir. Ayrıca dn bu günlerin, yaşıyanlar için, çok istifadeli bir tarafı vardır. Çünkü, o günlerde Türk edebiyat ve fikir tari) metlerin ge' ide bir merhale veya zirve işaretlemiş olan bu büyük kıy. 3 ve münevver bir gençlik muhiti içinde tahlil ve müna- kaşası Türk irfan için bir kazançtır, Bark edebiyat tarihinde isimleri bu muhitte nı şüphesiz en başta anılmağa lâyık Fikretin ismi de gelir. yük şairimiz ağustos aymda ölmüştür ve ağustos ayı üniversitenin tatil gamanna tesadüf eder, Bu yüzden şimdiye kadar Tevfik Fikret gününün üniversited: anılmasına inikân hâsıl olmamış- tr. Halbuki biz düşünüyoruz ki hüşnüniyet bu malızurları yok edebi- lir, mademki biyi k şairimizin ölüm gününün tarihi bu şeyi yapmağa uymuyor, o halde biz de onun ismini aramıza alıp eserlerini bir defa deh rak kabul edelim, Kânunuevveti nidür. Üniv a bu sene yüksek muhitinde aramaz nar? VW dulma hatırlayıp anacoğumız günün mez miyiz? Vakit Asım Us, “İnsan makinesinin Kuvvoti,, başliklı makalesinde, va- sati hayatta olan bir insanm ölün. coya kadar kalbinin sarfetuği kuvvetin hessb edildiğini ve neti- vede bunun Paristeki Eyfel kule. #ini yerinden kaldırscnk derecede müaznm bir enerji kütlesi teşkil ettiği anlaşıldığını, halbuki bir in Banın elleri, ayakları, kafası ve di- ğer uzuvlariyle de ne kadar müt. Biş bir kuvvet ve enerji kaynağı olacağını kaydetmekte ve bu he- sabi milyonlarca insandan mürtek. kep mületlere tatbik edince herbi ri yüzleres Eyfel kulesini kaldıra- cak küdrette bu İnsanların müşte, Yek iradesi karşısında talıskkuk ettirilemiyeeck bir emel buluna- mıyacağını söyliyerek Başvekilimi. zin son nutkunda bu noktayt pok güzel izah ettiğini yazmaktadır. Muahırrir, Cumhuriyet devrinde “alınkkuk' ettirdiğimiz tasarruf yekünumun yalnız bankalardaki pa” ralar deği, ömlük, arazi şeklinde. ki tasarruflarin istihsalde işletilen mütedavil sermayeler, şimendifer, ler ve bütün imar ve inşa İşlerimiz olduğunu tebarüz ettirmektedir. Yeni Sabah Hüseyin Cahld Yalçm, Milletler Cemiyetinin son kararmdan bahse- derek şöyle demektedir; “Herhalde tâhaddüs eden eti. peyo müteessifiz. Ortadaki harbin Almanya ile vüttefikler arasma inhisar etmesi bütün beseriyet he- sabına temenni edilecek bir gaye olduğu halde, Sovyetler Birliği fe- Ah bir örnek teşkil ederek barbi genişletti... Tan M. Zekeriya Sertel, ihtikirm 8. nüna geçmek için almacak tedbire lerden bahsetmektedir, Muharrir, gerek ithalât mallarmda ve gerek memleket dahilinde bol olan gıda maddeleri üzerinde götülen flat yükselmelerinin tahii telâkki edi. lebiloesk va edilemiyecek sebeble” rini tetkik etmekte ve İktısadiya. tımızı beynelmilel yeni vaziyete göre ayar etmek, Men'i İhtikâr Kanununu bir an evvel çıkarmak ve salre gibi dahili ve harici bazı tedbirler tavsiye etmektedir, Yazan; Nezihe MUHİDDİN Gülsüm başını eğerek: — Ne bileyim ben efendim, de. di. Sözde gözüyle görmüş. Ben görmedim. Günahları boyunları - na, Doktor baş heraşireye: — P'a ederim, çıkmız, dedi. Ve derhal hademe Ayşenin hesa - bun: kesiniz, Gülsüm biraz hakir bir bakışla çıktı. Doktor asabi adımlarla o - dasında dolaşırken: — Zavelli kız - diye mırıldanı. yordu - eminim ki bu (sözlerden haberi bile yok.. Zeynep ne kadar okuyup tahil etmeğe vesile edeceğimiz günü doğum günü ola in Yirmi dördüncü günü Tevfik Fikretin doğum gü. bu tarihte Tevfik Pikreti kendi iz dö bundan sonra bu tarihi onu tarihi olarak kabul ve tesbit ede- SUAT DERVİS Cumhuriyet Yunus Nadi, Milli Şefimizin Er, gurum seyahatinden bahsetmekte, fırsat düştükçe memleket içinde tetkikler yapmanm ve halkla ya- kından temasa gelmenin Milli Şo. fimizin en büyük zevklerinden biri olduğunu, demir rayların Erzuru- ma ulaşmasiyie büyük ehemmiyo- tinin çok ileri bir merhalesine da, ha yetişmiş olan şimendiferciliği- mizin kutlulanması ancak şimendi. fercilik babası İsmet İnönü'nün Er- zuruma bir seyahalile tamam ols- bilirdi denilebileceğini, Cumhurre, isimizin bislerini ve intibalarmı bildiren sözlerin ve Erzuruma tek- rar gelecekleri veidlerinin Erzu- rumlular üzerinde ne kadar bi yük bir gevk ve itminan yarattığı- ni tahmin etmek güç olmadığını kaydeylemektedir. “pa a Çinlilerin muvaffakiyet Bir şehir Japonlardan geri alındı Çungking: 15 (A.A) — Çekiai ajansı bildiriyor: Askeri mahfillerde, Nannig şi malindeki enerjik Çin mukaveme. tinin Japonları şimdiye kadar iş gal etmekte oldukları ileri mevzi” leri terke mecbur ettiği kaydedil- mektedir, Nannigin 40 kilometre şimalinde kâin Potang şehri Çin. fler tarafından istirdat edilmiştir. ihraç kararı Sovyetler birliğine tebliğ edildi Cenevre, 15 (A.A.) — Milletler Cemiyeti umumi kâtipliği dün ittihaz olunan mukarreratı Sov yetler Birliğine tebliğ etmiştir. Milletler cemiyetinin £ teknik şubeleri, aza devletlerin Finlândi. yaya yapacakları yardımları tan- zim için icap eden tedbirleri ala- caklardır. Le silik bir gölge olursa olsun Recep asla ona yaklaşamaz. Birdenbire kapısı açılarak genç hademe Ayşe alıal morumor içeri girerek: — Ben gidiyorum - diye bağır. dı * Recep benim nişanlımdı. O aşilteyi görünce Recebin aklı ba ından gitti. Artık o bana yar ol. maz. Ben de o dağlarda ooynatr lan kehpeyi buralarda yaşatmıya” cağım! Doktor itidalini toplayarak içe ri çağırdığı bir hademe (İle sari kıskançlıkla kuduran kadını dışa. ni attırdı. . Bir sabah doktor gayet — erken kalkmıştı, Bahçeye bakan pence resinin önünde yeni uyanan son bahar güneşinin çiçekler üstünde oynaşan ışıklarını (o seyrediyordu. Birden kulağına oynak ve ezgili bir dağ nalmesi geldi.. Dikkat e dince keçilere bakan Recebin çi. HABYE Ayana: £ okan sellemlekeller. Kızılayın yaptığı yaz maskeler Avrupadakilerden daha iyidir Mahut broşür hâdisesi.. Türkişe Post matbaası 200 nüsha basıldığını söylüyor Geçenlerde Pravda adlı Sovyet gazetosinin Türk matbuatı aley. hindeki bir makalesi türkçeye ter- cüme edilerek broşür halinde tabı ve gazete idarehanelerile bazt yer. lere dağıtılmıştı. Matbualar hakkındaki kanuni mevzuatımıza uymıyan bu hareket hakkında müddelumumllik tahkika- ta başlamış ve nihayet bunların şehrimizde almanca çikan Türkişe Post gazetesi matbaasında basıldı- ğı anlaşılmıştır. Matbanda bir 2. ramna yapılmış ve bu broşlirle Sov- yet komiserler heyeti reisi ve ha. rieiye komiseri Molotofun bir nut kurun suretleri ve Almanlarm çe kardığı “Beyaz kitab" bulunmuş. tur. Matbaanm idarecileri broşü- rün Alman sefareti matbunt büro. su tarafından tercilme ettirilerek orada basıldığını söylemişlerdir. Beyfiyet tesbit olunmuş ve evrek müddciumumiliğe verilmiştir. Ta- kibata devam edilmektedir, Arama osnasında ifadeleri alı- nan matbaa idare memuru Got. Geld Gensvind ile Alman başmu- barrir Şefer, mabud broşürün 200 nüsha olarak basıldığını, parasmın Alman sefareti tarafından gönde- rildiğini, bastlan nüshaların tama- miyle sefarete teslim olunduğunu söylemişlerdir. Matbaa ve gazelenin müdürü Muzaffer Towdemir bu sabah, mâ- lümatma müracaat eden bir mu. barririmize şunları söylemiştir: “. Araştırma yapıldığı zaman matbaada bulunmuyordum, Bu işle matbsamızm vaziyeti, verilen bir kitab siparişini yap- maktan ibarettir, Hakkımızda her hangi bir kanun! muamele yapildi. #mdan malâmatım yoktur. Gerek matbaa, gerek 'Türkişe Post gaze tesi fnaliyetine devam etmektedir. Matbaada birçok broşür bulunduğu doğru değildir. Beyaz kitabdan da sadece hir nüsha bulunmuştur.” Umumi nüfuz sayımına hazırlıklar Umumi nüfus sayımına esas teş” kil etmek üzere bazı kazalarda ve bu arada Bakırköy kazasında (obir deneme sayımı yapılacaktır. o Bi nun için Bakırköyünde numerolaj faaliyeti başlamıştır. Deneme sayr- mi ikineikânunun on beşinden son- ra yapılacaktır, Umumi sayım İçin sokaklara konacak isim ve numa ra tabelâları da bazırlanınaktadır. hi İğ Konvansiyonel bu sabah vaktinde gelebildi Avrupadaki harp çikalıberi inti- tamını kaybeden (Konvansiyonel treni bu sabah ilk defa olarak tara vaktinde gelebilmiştir. Fakat anczk üç yolcu getirmiştir. nl Yeni yapılacak ilkmektepler Beşiktaş, Koska ve Şişlide yap lacak İlkmekteplerin istimlik mu- ameleleri bitmiştir. e Çatalcadan başka Kartal (o kazasının O Kurna, Şıhlı ve Sovanlık köylerinde de bi- rer köy mektebi yaptırılacaktır. dandığını işitti. Recep dalgın ve mahmüur bir eda ile “saçlarına vw ruldum Zeynebim,, şarkısını söy“ lüyordu. Doktorun (canı sıkıldı. Pencereden sarkarak Recebi sus. turmağa karar verdiği anda bir denbire şaşaladı. Biraz ötede Zey- nep kayıdsız ve mütebessim çiçek toplamakla meşguldü, Recebin ka çamak Sşikane bakışlarına nazla. nan bir halini görür gibi (olarak Zözlerine inanmadı. Kendisini gös- termemeğe çalışarak ( dinlemeğe şalıştı. Uzaktan uzağa bu avam şarkisile içini dökmeğe o çalışan Recep adım adım çiçek toplamak- la meşgul Zeynebe yaklaşıyordu. Bir dakika sonra elindeki kovayı da vere bırakan köy (delikanlısı Zeynebin karşısına dikilince şid- detle ürktüğü anlaşılan genç ka. dın sıçramaktan kendini tutamr yarak sordu: —-Ne istiyorsun Recep! Bu sabah gelen Kızılay reisi ve Cenevredeki sıh- yasi ANT hat delegemiz Hüsamettin tetkik ve temasları- nın neticelerini anlattı Bir müddettenberi (o Cenevrede bulunan Milletler Cemiyeti Hifz. sıhha komitesindeki delegemiz Ağ- mn mebusu Hüsameddin Kursi bu sabahki Semplon ekspresile söhri. mize gelmiştir. Hüsameddin Kural, Kımi si de olduğundan Cenevri top- lânan (Beynelmilel Kizilay ve Kı, zılhaç) birliği komitesi müzekere- lerine de iştirek etmiştir. Delegemiz bir O #auharririmize şunları söylemiştir: “.— Milletler Cemiyeti hıfzıssıh. ha komitesinde dünya sağlık işle , Toplantılar bir lirmilştiir. Harb do. layısile Psristen Cenevreye nakle. dilen beynelmilel kızılbaç birliğile de temasta bulundum. Muallimlere veri- lecek cezalar Vekâlet yeni kanun maddelerini tamim etti Maarif vekâleti, tedrisat talimat- nümesi dolayısile, munllimlerin ter fi ve tecziyelerine ait yeni kanun maddelerini bir tamimle alâkadar: lara bildirmiştir. Buna göre, muallimlerin haftalık ders saatleri © arttırılmış, kabule mecbur oldnkları vazifelerin o her- bansi hirini ifadan fstinkâf ettikle- ri takdirde esas vazifelerinden isti- fa etmiş sayılacakları gibi yeni mü- eyyideler konmuştur. Kanuna göre, talimatnime ve © mir mucibince yapılması Jâzim © inn Yazifelerin ifasında kusur et- mek, mektep dahli ve (haricinde müallimiik vekarına uymıyan ba tekellerde bulunmak, © Ömirlerine hürmetsiz tavırlar takınmak, arka- daşlarına ve talebelerine kaba mu amelede bulunmak ve kaba (lisan kullanmak, talebenin © vazifelerini tashih etmemek ve vazifeye (Geç gelmek veya erken çıkmak (gibi hallerde ihtar ve tevbih, mazeretsiz derse girmemek, veya derste başka şeyle meşgul olmak, ayda iki defa- dan fazla derse geç gelmek ücretin- den kesinti yapılması, ve diğer ban ballerde de maaşının kesilmesi, kı- dem indirilmesi ve derece tenzili sibi cezaları İstilz#m edecektir, — e Çocukları kurtarma yurdu genişletiliyor Genişletilerek tesisi kararlaştırı" lan çocukları kurtarma yurda ni zemüğmesi mucibince teşkil edil mesi lâzimgelen müşavere O beyeti dün kurulmuştur. Bir kısmı müte- bassıs doktor ve terbiyeçilerimiz. den mürekkep olan Obu heyet se kaklarda dolaşan kimsesiz çocukla” nn toplattırılarak müessesede c& miyete faydalı bir unsar (olarak yeliştirilmeleri üzerinde çalışacak: tır. Yeni ve büyük bir bina bulu | nacak ve orada çocuklar için bazı atölyeler vücuda getirilecektir. — Ne mi istiyorum anam ba bam.. Daha anlamadın mt ne is tediğimi? Seni alıp dağlara kaç mak İstiyorum. Aha anladın mı şimdi neye yanıp tutuştuğumu!. Zeynep dehşetli (o bir korku ve heyecanla sarararak elindeki çi. çeklerle beraber bir yaprak (gibi yere serildi: Sessiz bahçe birdenbi- re gürültü ile doluverdi. o Hangi gizli kovuktan çıktıkları belli ol mıyan birkaç hastabakıcı o erkek ve kadın hademe baygın Zeyne bin başma üşüştüler, Doktor pen cerede görünerek kaçmağa davra. nan Recebi işaret etti; . — Getirin yukarı şu küstahı! Recep solgun ve heyecanlı dok* torla karşı karşıya idiler. — Bir hastahane mukaddes bir yerdir. Sen bu hareketinden utan mıyor musun? — Ah efendim beni o affediniz. Bende algl, fikir, utanma, arlan ma kalmadı artık. Zeynebin ya: Bu münasebetle Avrupada, 26- hirli gazlere karşi yapılan maske. leri tetkik ettim. Bizim fabrika” mızda imal olunan maskeler gerek gerek kullanılmasındaki indirmek imkânsızdır, Zaten Kizi- 4 bundan bir ticaret beklemiyor. vaca kâfi mapke mevcuttur. Bu alışam Ankaraya döneceğim.,, İsveçin yeni sefaret beşkâtibi Zetheliyus da ayni trenle gelmiş- tir. Dört İranlı mühendisle iş ada. m: olduklarını Bö; n iki Alman dn bügünkü eksprezin yolcuları 6 rasındadır. #* Şişlide tramvay İstasyonunda bulunan süvari polislerin alurı kal dırılarak yerine bahçeli bir ilkmek- tep binası yapılacaktır. # Yüksek muallim mektebi tale- besinin Vefa (lisesinde (tatbikat yapmaları muvafık görülmüştür. * Münakalât vekâleti, Akdeniz s6 terleri Hoyfaya kadar © uzatıldığı takdirde mevcut vapurlarımızın kö” ti gelip gelmiyeceğini “sormuştur. Denizyolları idaresi tetkikat yap ronktadrı. # Yeni yolcu salonunun açılma sı ancak marla doğru kabil olacağı tnakladır, #* Birkaç gün evvel Terkos gölü eclyarında bir sondal içinde bulu- oan cesedin geçenlerde Karadeniş- de batmış olan Romanya bandıralı Sandu vapuru yolcularından o biri olduğu anlaşılmıştır. * Nişantaşında inşasına (karar verilen kız enstitüsünün (İstimlâk muamelesi bitmiştir. Yakında temel atılacaktır. # Yeni Dolmabahçe stadı plânla” rı beden terbiyesi umum müdürlü- Bünde tetkik edilerek Nafla vekâ» letine gönderilmiştir. * Efsân büyük elçisi dün İstan buldaki (OEfgin tebeası (şerefine Parkotelde bir çay ziyafeti vermiş, ziyafetten sonra elçi ve Efgön tale- besi Maçkadaki Şeyhler mezarlığı" va giderek yüz sene evvel ölen bir yurtdaşlarının mezarına (o çelenk koymuşlardır. * Mısır çarşısının o etrafındaki dükkünların istimlâkine (o yakında başlanacaktır, * Şehir dahilinde tamire omuh- taç olan tarihi eserlerin ( isimleri wsbit edilerek (o Maarif vekâletine gönderilmiştir. Bunlar tamir edile cektir, # Voli, dön kendisini riyaret « den Evkaf umum müdürile beraber Tozkoparan» giderek belediyenin orada evkafa ait bir arsada (o yap mak istediği gezino etrafında tet- kiklerde bulunmuştur. . EEE GE VA AC SEXS) SY NEN nağındaki o kuşüzümü gibi beni yok mu?! benim aklımı fikrimi darmadağın etti.. ç — Sus utanmaz! Şimdi bura. dan defolup gideceksin! — Zeynebi almadan o biradım atmam şuradan şuraya... O Onu tövbekâr edip Allahin emrile ni- kâh edeceğim. Daha var mı? Epeyce müşkülâtla Recebin de hesabı kesilerek hastaneden atıl dıktan sonra doktor Şefkat kirti- mağa yüz tutan mukavemetini top lamağa çalışıyordu. Zeynep ber rak bir su gibi tertemizdi. Ma. sumdu. Kimsesizdi. Dört elle se- rıldığı ve hepsinden iyi çalışarak hizmetini ödemeğe (çalıştığı bu re Senelik S8 ye Sayın 4. , "ayin m. yua .. Kanunu ağır c: 1 lara da teşmil ed Ankara, 16 (Hususi) — I Millet Meclisi dün toplasın eşhasın ölüm a çer ları hakkındaki mazbal neyide kullanılan bast il de ve yedek parçalar simlerinin tenzili hakkın j killer beyeti kararıma dair olan kanunu kabul Bundan sonra meşhut muhakeme usulüne dslr. dördüncü maddesinin 18 e Kanunun birinci müzaki mıştır. Bu kanunla mesh” da tatbik edilmekte olan usulü ağır cezalı suçlarâ edilmektedir. kimine mii Üniversite reltfi Ankaradan dön Geçenlerde Ankaraya gili versite rektörü Celi BİS bahki ekspresle şehrimis€ tür, Rektör, üniversiteye Bit işler hakkında vekâletle bulunduğunu ve izahat bir moharririmize ——— Bu sabahki kü Tramvay, bir k ülke sok Bu saboh saat 10,30 d& 4) doğru gitmekte olan tree bir çöp karayonu aras ma olmuş ve bir kadın | ralanmıştır. Vaka şöyle “© | miştir, Çarşıkapıde, kolacı numaralı dükkânı ön! çöp kamyonuna tramv49 ee, kamyon kolacı dükl şap dıvarları üzerine içeri girmiştir. Bu sırtı nının içinde bulunan es nuş hafifçe ya derhal la kald İtal stküçin 5 | Dün menlekeinden 90 yan askeri ütaşesi Zavatlari'nin Balkanlar? bir tecavüz ve müdahak & İtalyanın hattı hareğeti dani izah eden sözlerini zi) tik. İtalyan askeri a mizle görüşürken sözlerinin kendisine neşri mümkün Muğlada tütün * Se 15 (AA) sasinın açıldığı dört iy dan i4 birecik pe dar merkezde 00 a, 340.000, Di yede 120.000 kilo tğt0“ İspartada mi Jsparla, 16 (A.A) "7 sant 5-30 da yer sarsınlışı