22 Eylül 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

omanvada azırlıyan Almanlar ıhtılal tevkif edildi B | — Bunlar, Lehistandaki Alman ordusu hududa gelince ihtilâl çıkaracaklar ve Ramanyanın Bu- kovm eyaletini Almanyaya ilhak edeceklerdi. Fakat Sovyetlerin hududa gelmesi bu hayalin | tfln'ıakkukıma imkân bırakmamı;tır. VIŞARDA: ! İngiliz Avam ve Lordlar Ka - 481 26 eylülde toplanacaktır. herlayn vaziyel hakkında yeni d! vereceklir. Musolini, dün Alp kıtaalı ku. tdanı General Negrini kabul el- | | ve malâmat almıştır. ,, Madriddeki Havas muhabiri , © bildirdiğine göre, General Fran i Ü eylül sonlarında İlalyaya ha'îâğı ziyarel, enternasyonal hâ- ör sebebile henüz ltesbil edil - | ©iş, bir tarihe talik olunmuş - İ İnglliz maliye nazırı Jolin Si. hnıbiye bütçesini — çarşamba llurı'wııııı Kamarasına tevdi ede- İngiliz maliye nazırı bir iaşe *İlsinin teşkil olunacağını bil. İştir. İngilterede Hatöld — Brovon Mmmat imalâtı umum müdür - Üne ve Lord Veir de infilâk mad | *i imalât umum müdürlüğüne Üin edilmişlerdir. lnsillcredc, hükümetin müfrit | Oclara manj olmak üzere Avam marasına birtakım tedbirler tek, | “teceği haber verilmektedir. Âmerikada Slattledeki Alman | Söloshanesi bügün kapanmıştır. |D Polsorf bu hususta yaplığı 'dhülla Dunun övvolce kararlaştı 1$ olduğunu ve son Avrupa vazi | ile hiçbir alâkası olmadığını Miştir. , Cebelüttarıktan geçen bütün af vapurlar tevakkuf — etmek hlll'l)ı!tuır.lı'dır Durmadan ge - lere top atılarak dürmaları İhtar Iİ'“akuvıdır. Vapurlar bir İngiliz “İsyonu —taralından muayene ım!kledir Pazarlesi günü Cebe, Tiık limânında 88 bitaraf vapur *uşlur h Alman Propaganda Nazırı Gö- h. © hiç sesi çıkmaması türlü şa. a yYol düçmişti. Büu şayialara hb ölmak üzere Alman ajansı '-lın dün ecnebi matbuat mü - Sillerile görüştüğünü iddia e . İr tebliğ neşretmişlir. Bu teb- İi * göre Göbels şaylaları bizzal l İ Do eltmiştir. eLühdrndan gelen bir habere * üskeri ehemmiyeli olmiyan ülık şehirlerin bombatdıma - İlaraf heyetlerin — yürdimile © geçilmesi hususunda Ameri, İ aruimdan bilaraf — devlellere k”f('!-ılîf yapilmış ve papalık bu E € müzahüret eylemiştir. âlhıuııını tutuşturdu h Enköyünde oturan ve hastalık A, adam olan Emin oğlu Nuh, b Odasında kâğıtla kahve pişi - hN elbisesini — tütüuştürmüş, telif yerlerinden ağır — sürette I$tir. Nuh, Nümune hasta - he kaldırılmıştır. d ğ l Başvekil nasıl öldürüldü ? Kurşuna dizilen katillerin cesetleri 24 saat yerde bırakılacak Paris 22 — Romanya dün kıy. metli ve çok — vatanperver bir hükümet adamını — kaybetmiş, Başvekil Arman Kalinesku evinin civarmda ve Dombovitza köprü- sünün başında alçakça bir sui. kaste kurban gitmiştir. Saaf on dörtte yapılan sulkast en ince teferrüatma kadar mü. kemmel surette tesbit edilmistir. Üç otömobil, bir köylü —arabası ve kaldırmmı tamir eden bir işçi grupu suikaste iştirak eylemiştir. Bir otomobil başvekilin otomobi- line kasden çarparken köylü ara. bası şoförün yoluna devam etme. sine mâni olmak için yolu enine olarak kesmiş ve diğer iki oto - mobilden ellerinde revölverler o. lan gençler aşağıya inerek der . hal htöşe ” başlâmiğtTâardir. Başvekile refakat eden em .- niyet memüru ölmüş, şoöför ağır surette yaralanmış ve başvoekili ön bir kurşun delik deşik etmiş. tir. Kurşunların üçü yüzüne isa- bet eylemiştir. Oradan geçenler korkuya kapılarak kaçmışlardır. Suikast esnasinda civarda iki yerde, halkı korkutmak ve şehir. de heyecan uyandırmak maksa . dile bombâlar atılmıştır. Polisler suikastin yapıldığı ye- re yetiştiği vakit mahallinde yal. nız katillerden birini yakalamış. lardır. Diğerleri otomobillerle radyo istasyonuna gelerek kapicıyı ya - ralamışlar ve stüdyoya — çıkarak başvekilin demir — muhafızlara mensub bir grup tarafından öldü. rüldüğünü radyo ile ilân etmiş . lerdir. Bu — çılgınları yakalamak için on dakika uğraşılmış, bu cs- nada Bükreş radyosunu dinliyen. ler bir tabanca sesi de duymuş. lardır. Bundan sonra - radyonün sözecüsü programa devam edile - ceğini bildirmiştir. Gerek hükümet — merkezinde, gerek memleketin her tarafında derhal tertibat alinmıstir. Bük - | reş telefonları yirmi dakika ke. silmiştir. Hariçle de muhaberat inkıtaa uğramıştir. | DİKKAT ETTİNİZ Mi? ; DBün Akşam 'Son #Dakika Cazetesinde okudukla- mnızı bugün sabah ; gazetelerinde gördünüz | .l': fakat sulh yalnız onün İste- İN nl“maı. Yalnız onun isteme « Miş; Sak bir sulhlan Allah he- Pa 1 S loç, T korusun!... O, “şiddetli” bir sulh olur ve bu şiddele yalnız kü - çük milletler değil, oldukça irileri bile dayanamaz. Nurullah ATAÇ Romanya emniyet teşkilâtı ile genel kurmayı memleketin asayi- şini muhafaza etmek ve demir muhafiz ocaklarını ve en ziyade patırtıcı akalliyetleri — hareketsiz bırakmak için icab &den tedbirle. ri almışlardır. Nazırlar derhal kralm riyaseti altında toplanmışlardır. Kral, eski başvekil muavini ve ilk patrik Miron kabinesinde har biye nazırı olan general Argesa. nu'yu başvekil tayin — etmiştir. Kral bundan başka dahiliye müz- teşarr general Gabriyel Marines. kuyu dahiliye vekâletine ve ge - neral Görgi Kuş'u da milli mü - dafaa vekâletine tayin eden bir kararname imzalamıştır. Malüm olduğu üzere bu iki vekâlet de “Kalineskutiün “uhdesinde idi. “Yeni başvekil de, ölen gibi De- mirmuhafızlara şiddetle muhale, fetiyle tanımnmıştır. Suikastçılar yakalandı Kalinesköya yapıları suikastin reisi ile cinayet ortakları yaka . lanmıştır. Suikast reisi geçenlerde Kar- pat Ukranyasından gelen avukat Dimitreskodüur. Bu adam, öldürü" len Ködreanunün yerine Demir muhafızlar reisi olmuştu. Diğer katiller genç tip fakültesi talebesi olup ferdi hareket ettiklerini söy. mişlerdir. Bunlar Demirmuhafız teşkilâtı gefi Kodreanunun tevkifhanedeni kaçarken öldürüldüğü sırada mev cut olduğu bildirilen "Ölüm şö- valyeleri,, kıtasiına mensuptur .. Katillerin ikisi takip edilerek gir* dikleri binada kendilerini öldür. müşlerdir. (Bu intihar haberi A- nadolu ajansı tarafından da veril- miştir. ) Katiller suikastin yapıldığı yer de dün akşam saat 22 de kurşuna dizilmişlerdir. Bunlar dokuz kişi. dir. Öğleden sonra ölen iki kişi de ilâve edilirse ön bir kişi yap: tıkları cinayetin cezasını bulmuş. ölüyoör. Dergi ibret olsun diye ce- setler 24 saat yerde bırakılacak- tir,. Yakalanan katillerin Üüzerinde öldürülecek doküz nazırın isim- lerini muhtevi bir “kara liste,, bu- lunmuştur. Ecnebi parmağı mı ? Kalinesku, vatan aleyhinde ve ecnebi bir devletten para alarak çalıştığı tesbit edildiği için ka- nun harici sayılarak feshedilen eski “Demirmüuhafızlar,, teşkilâ- tı tarafından katledilmiştir. Müteveffa bu teşkilâtın aman- | sız bir düşmanrı ili, Onunla mü- cadele etmiş, memleketi bu teşki. lâtın belli başlı şeflerinden kur - tarmağa muvaffak öolmuştu. Bu sebeple teşkilât tarafından “ida- ma mahküm,, edilmişti. Kendisine sıksık tehdit mektupları gelmekte idi. Demirmüuhafızlar beş altı sene evvel basvekil Dukayı da öldür. Le 1istanın mukadderalı nasıl tayin edilecek? Varşovada kıtlık başladı Sovyet ilerleyişi Berlinde endişe uyandırmış "Londra, 22 — Varşova hâlâ kahramarnca mukavemet etmekte- dir. Şehir hemen hemen hiç kesil, | meden bombardımanlara maruz dur. Dün Alman tayyareleri tara- findan yangın bombaları Sovyet sefarethanesine isabet etmiş ve sefarethane ancak itfaiyenin gay. retile yanmaktan kurtulmuştur. Diğer taraftan. şehirde kıtlık da başgöstermiştir. Varşova gar- "Hizon kumandanı neşrettiği be- yanname ile, halkın ekmek. al. mak için sıra beklemesini ve iaşe- nin gittikçe güçleştiğini bildir , miştir. Halka beygir eti dağıtıl - maktadır . İşgal hareketi Polonyayı işgal etmekte olan Alfan kıtaatı dün saat 14.40 da Polonya Macar hududuna La., vötncede varmışlardır. Munkacs , Lavotnce demir- yolunun sön istasyonu olan bu nojta Macar . Volocse istasyo - nuündan uzun bir tünelle ayrılmak tadır ki, bu tünelin üçte biri Po, lonyalılara ve üçte ikisi Macarla- müşlerdi. Suikastte ecnebi bir devletin parmağı olduğunu söyleyenler çoktür , Fakat tesmi'tebliğde suikastin münhasırâan dahili siyaset mesele- si olduğu ve hariçle alâkası bu- lunmadığı, Demirmuhafızların ö. tedenberi Kalineskuyu öldürmek gayesini güttükleri bildiriliyor. Tebliğe göre “katillerin de ifa, desiyle sabit olduğu üzere bir in- tikam mevzuubahistir .Ve başka hiçbir tefsir götürmez,.,, Ancak Romanyalı Alman ekal- liyetine mensup bazı kimseler ü. zerinde bulunan evrak aksi tah. minlere hak verdirecek mahiyette telâkki olunabilir. Filhakika Ro- manya * Lehistan hududundaki Romanya kasabası Cenautide bir Alman evinde taharriyat yapan polisler, Alman asşerlerinin hudu da geldikleri zaman Romanyada ki Almanların takinacakları hattı hareketi tesbit eden talimatı havi beyannameler bulmuşlardır. Diğer taraftan Romanya zabı- tası Bukoövin eyaletinde bir ihti- lâl hazırlıyan birçok Alman tev. kif etmiştir. Bunlar Polonyadaki Almari ördüusü, Rüumen hüdüdüna gelir gelmez Bukoövin eyaletini Al manyaya ilhak edeceklerdi. Fakat Soövyet ordusunun harekete geç. mesi Almanlarımn hududa gelme, sine mâni olmuşstur . Anlatan: — 723— Veliaht Mehmet bir Prens Sabahaddin | meseleyi uzun boylu müzakere et- tikten sonra, veliaht Mehmet Re- şat efendiden istediğimiz — şekilde bir mektup getirtmek vazifesini ü- zerime aldım. 1907 senesinin — sonlarıydı. İs“ tanbula, babama hitaben — yazdı- Kım,ve ecnebi postahaneler vasıta- sile yolladığım mektupta size an- lattığım gayemizi izah ederek me- selenin hallolunması için — lâzım gelen teşebbüste bulunmasını Ti- ca etmiştim. | Bu vatani vazifeyi, hayatlarını | istihkar ederek ve bütür. mevcudi- | yetlerini tehlikeye koyarak yapan | hürriyet âşıkı babamla fedakâr an nemi bir kere daha rahmetle ya- deder; onların manevi huzurların- da hürmetle iğilirim. Babam, gönderdiğim — mektubu alrı almaz, veliaht Mehmet Reşat efendinin mensuplarından — Sabit bey ile - bilâhare Sultan Reşadın | esvapçı başısı olmuştur - temas | etmiş. Sabit beye, Paristeki faali- yetimiz hakkında izahat vererek yolladığım mektubu da okumuş, Babamın ve benim — namus ve dürüstimize tam bir itimat besli- yen Sabit bey, “efendi,,den isteni- (len mektubun büyük — tehlikeleri davet edebilecek bir vesika oldu- ğgunu söylemiş! Fakat, keyfiyeti velihata bildireceğini ve onun pek melhuz bulnan tereddüt ve endi- şelerini yok ederek kendisine bu mealde bir mektup yazdıracağını vaadetmiş! Filhakika veliaht Mehmet Reaşt efendiye meseleyi açan — ve onun nabzına göre şerbet vermesini ga- ra aittir. Alman subaylarından mürckkep bir heyet hududa gelerek Macar müuhafızlarını selâmlamıştır. göre Rus kitaları ile Alman kıta. ları arasında evvelce tesbit edil. miş olan hat üzerinde muhtelif tir . Diğer taraftan Litvanya hudu- dünün bir kısmında Sovyet kı. talariyle temas hasıl olmuştur. Rus subayları Litvanya posta* sını Porai civarında selâmlamış. lardır. Mareşal Voroşi!of Berline gidecekmiş Amsterdamda raâf gazetesinin Berlim den —öğrendiğine göre, Sov. yet milli müdafaa komiseri mare- şal Voroşilof, Alman askeri rüesa ile görüşmek Üüzere 30 eylülde Berline gelecektir . | çıkan Teleg- Almanyada endişe ? Büyük İsveç gazetelerinin Ber. lin muhabiri Rusların müstakbel uyandırdığını bildirmektedir: “Sovyet kıtaları evvelce tesis edilmiş olan hattı geçmişe ben. semektedir. Bir taraftan Rusların Lemberg üzerindeki iddiaları Al. manya tarafından istenen petrol kuyuları meselesini ortaya koyar ken, diğer taraftan Vilnonun işga li de ayrıca hususi endişeleri mu- cip olmaktan geri kalmamakta- dır. Bazı mahafillerin fikrrine göre, Rusların niyetleri tamamiyle an- laşılmış olmamakla beraher, Rus, lar Vilnoya bilhassa pazarlık bah- sinde bir kıymet vermektedir.,, Vilno Litvanyaya mı verilecek ? Dün aksamki Paris gazeteleri- nin tahmin ettiğine göre, yeni Po. bey ile bu | Alman ajansının bildirdiğine | noktalarda temas vukua gelmiş. | Dr. NİHAT REŞAT BELGER. Yazan: SABİH ALAÇAM Reşat efendiden meşrutiyeti istediğine dair mektup aldırdım yet iyi bilen Sabit bey, Osmanliı tahtı namzedinden, Prens Sabahat tin beye hitaben yazılan mektubu da almağa muvalfak olmuş! Sabit bey, bizim için pek büy ük * kıymeti haiz bulunan bu vesika- yı Beşiktaşta saray civarında ©- turan bir saraylı hanıma tevdi et- miş! Annem, mevzuubahs saraylı ha- nımın evine giderek veliahdin mek tubunu tesellüm eylemiş ve koy- nuna koyarak telâş ve heyecan İ“ çinde babama getirmiş! Meselenin, böyle — tehlikeli ve güç olan tarafı halledildikten son- ra gönlü rahatlıyan — babam da, Mehmet Reşat efendinin mektü: bunu zarifilayıp ecnebi — postasına vermiş! İşte, Pariste dört gözle bekle. diğim vesika bu suretle elime ge. çince derhal prens Sabahaddin be ye gittim: — Müjde!,, Dedim ve mektubu gösterdim! Prens Sabahaddin bey veliah « tım meşrutiyete taraftar olduğu. nu, hilâfet ve saltanat makami. na geçer geçmez, memleketi bu sguüretle idare edeceğini saraha - ten bildiren mektubunu birkaç kere okudu, okudu. Sonra, bana: — Bunüu derhal fransızca ve ingilizceye tercüme edelim!,, Dedi. Fransızca nüshayı, o zaman Fransız başvekili ve dahiliye na. 'zırı olan mösyö Klemansoya, in. gilizceyi İngiliz hariciye nazırı! olan Sir Edvard Greye tebliğ et- tik, Veliahdın mektubu, Avrupanın bu iki büyük devlet adamı üzerin de çok iyi tesir yaptı ve Mehmet Reşad efendinin, — yarım hilâfet ve saltanat makamına gelince hakikaten meşrutiyeti idareyi te. sis edeceğine inandılar. Profesör doktor Nihad Reşat Belger bir nebze düşündü, sonra hatıralarını şöylece — anlatmağa başladı: f —— Terakki gazetesini çıkart. mağa devam ediyorduk. Büylece teşebbüsü — şahsi ve — ademi merkeziyet — fikirlerini — yayı - yor, müdafaa eyliyor ve maksadımızı ameli bir surette izaha 'Vesile olacak dahili haber- leri de veriyorduk. (Devamı var) plânlarının Almanyada endişeler | Yugoslavyada — işlenen bir cinayetin muhakemesi şehrimizde yapılacak Istanbul birinci ağırceza mah- kemesi yakında Yuğoslavyada bir cinayet işlemekten suçlu Kostan. tin ve Eleni adında iki muhakemesine başlıyacaktır. İs. tinabe evrakı hariciye vekâleti - miz yoluyla adliye — vekâletimize sırbça olarak gönderilmiş, bura - da tercüme edilmiştir. lonya devletinin şekli ve hudut- g: ları Vilnoyu işgal edecek olan — Litvanya mümessilinin de iştirak edeceği bir Alman . Sövyet kon feransında tayin olunacaktır. Bu tesviye tarzını hem Berlin © " hem de Moskova terviç eylemek- tedir ve yeni Polonya devletinin* mevcudiyetii her ikisi müştere, ken garanti edecektir. Söylendiğine göre, teşekkül e. | aecek olan yeni Polonya hüküme tinin merkezi Varsova olacaktır . — Yeni hududun Viyana kongresin. de teebit edilen hudüudun ayni ola- cağı zannediliyor. kişinin — £ N Ü l limai'd