22 Eylül 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1
Ulus Başımevi Çankırı Caddesi, Ankara I Telgraf: Uluı * Ankara TELI EFDN Müessese Müdürü Başmuharrirlik Yarzı İşleri Müdürü nıı İşleri İdare Günün askerlik hâdiseleri M. Şevki Yazman İkinci sayfamızda günün asker - lik hâdiselerini tahlil eden yeni bir sütun açtık. İlk yazıyı bugün ikinci ııyl'amııda bulacaksınız. ULUS ADIMIZ ANDIMIZDIRM Ya hüriyet ya ölüm! Hariciye ye Vekilimiz Daladiye diyor ki pazar günü Moskova'da olacak B. Saraçoğlu dün Ankara garında Başvekilimiz, Vekillerimiz kor diplomatik ve halk tarafından hararetle uğurlandı Moskova hükümetinin dâveti edecek olan Hariciye Vekilimiz üzerine Soövyet Rusya'yı ziyaret B. Şükrü Saraçoğlu dün akşam eksprese bağlanan hususi vagonla saat 19.25 te Ankara'dan ha- Teket etmiştir, Hariciye Vekilimiz Ankara çarında Pransız Büyük Elçisiyle konuşuyor Birtavassut': muvaffak olabilirmi ? Falih Rıfkı ATAY Haberler ve neşriyata sadık ka- Tarak hâdiseyi takip etmekte devam edelim. Berliner Börsen Zeitung gazete- si diyor ki * “Führer Danzig'de al: man barp hedeflerini tahdit etmiş- tir. Ural'a kadar gitmek istemiyo- ruz. Ne İtigiltere, ne Fransa'ya kar- | şı hiç bir harp hedefimiz yoktur. O halde niçin boğuşalım7,, Popolo di Roma ve Messagero gazeteleri, alman gazetesinin mülâ- hazasına şu ilâvede bulunuyorlar: “Mademki Polonya alman orduları na mukavemet edememiştir ve orta- dan kalkmıştır. O halde garanti ve müdahale mevzuu da kalmamıştır. Führer garp ve cenup hudutlarını | da kati telâkki ettiğine göre harbin | devam etmesinde ne mâna var?,, Bu sesler Berlin ve Roma'dan geliyor. İhtiyar ve mülereddi de- Mokrasilerin hükümet roisleri ve Zazeteleri ise bu suale, tek bir rola ile cevap veriyor! “Nihai zafere kadar harp!, Bir Paris ga-| zetesi diyor ki: “Almanya'nın bize karşı harp hedefleri yoksa, bizim | Almanya'ya karşı harp hedefleri- miz vardır!,, Bu hedefler şöyle tes- bit edilmiştir: Polonya'yı istilâdan ve Avrupa milletlerini daimi teca- vüz tehdidinden kurtarmak! | Bu şartlar içinde Polonya emri- vakini kabul ettirmek istiyen bir Sulh tavassutunun 1 eylül mütareke tevassutundan daha fazla muvaffak olmak ihtimali olduğu pek de zan-| nedilemez. İki büyük imparatorluk, | harp kadar ağır bir karar vermek | için birkaç sene bütün sabırlarını kullandılar. Milletler Cemiyetinin iflâs etmesine, muahedelerin yırtı - hp atılmasına, birkaç devletin yok | asına, nihayet kendi edebiyatla- çinde bile zillet kelimesiyle tav- olunan Münih mahkümiyetine kadar her şeyi kabul ettiler. Çekler sulha kurban verildikleri zaman, “Basıl hem esir; hem de - silâhlarını kullanmadıkları için tehzil ve tah-| (Sonu 3, üncü sayfada) m ize Vekâlet Umu- i B. Ceyat Açıkalın, B. Feridun Ce- düdürü B. Ab- yük Millet Meclisi Reisi B. Abdül - halik Renda, Başvekilimiz Dr. Refik Umumi Kâtibi B. Numan Menem oğlu, Cümhurreisliği Umumi Kâti B. Kemal Gedele Üner, Hususi reyya  sız, ingili: kordiplomatik'e mı T zevat- n yüzlerce halk B. 'nu uğurlamağa gel- di Trenin hareketinde bulunanlar Hariciye Vekilimizi iyi seyahatler temennisiyle alkışlamışlar- dir. Hariciye Vekilimiz yarın akşam sa- at 22 de İstanbul'dan vapurla hareket edecekler, 22 saatlik bir yolculuktan sonra, cumartesi günl saat 20 de Ode- sa'ya muvasalat edecek ve seyahetle - rine tahsis edilen hususi trenle derhal Moskova'ya geçecektir. Pazar günü Moskova'da bulunacak olan Hariciye Vekilimizin Pazertesi günü Moskova hükümetiyle temaslarına başliyacağı tahmin edilmektedir. Varşova Varşova şehrini (Praga mahallesi bilhassa zarar (Varşova şiddetli hücumlara ve bombardımanlara rağmen hâlâ Hariciyo Vekilimiz Azkare garında İngilir Büyük Elçisiyle konuşuyor Bütçe Encümeni içtimaı Bütçe encümeni riyastetinden: En- cümen bugün on beşte içtima edece - ginden sayın âzaların teşrifleri rica olunur. ”Almanyanın taşkın ihtirası,, ” .. üç senedenberi Avrupayı,, ”bir gün rahat yaşatmadı,, Paris, 21 a.a. — Daladiye bu akşam radyoda mühim bir nuluk ıoylemıçıır Bu nutkun başlıca kısımlarını aşağıya nıklcdıyonır — 20 gundcnbcn harpte bulunuyoruz. Her akşam - size hitap ederek askeri vaziyetin nasıl olduğunu söylemek ve itimadımın sebeplerini bildirmek isterdim. Romanya olan katiller yakalanmıştır. binde kabine toplanacaktır. ... Başvekil Kalinesku'ya yapılan suy- kast tam Dombovitza köprüsünün ba- şında oli Suykast en ince teferruatına kadar mükemmel surette tesbit edilmiştir. | Üç otomobil, bir köylü arabası ve kal- dirimi tâmir eden bir işçi grüpu suy: kaste Bir otomobil Başvel e kasten çarpar (Sonu 5. inci sayfada) dayanıyor gösterir bir harita gören yerler arasındadır.) | Başvekili* B. Kalinesku dün Bükreşte katledildi Katiller yakalandı Sabık Harbiye Nazırı general Argeseanu yeni Romanya kabinesini teşkil etti Bükreş, 21 a.a. — Romanya ajansı tebliğ ediyor: Başvekil Kalinesko 21 eylül günü saat 14 de evinin civarında alçakça katledilmiştir. Eski “Demir muhafız,, teşkilâtına mensup Yeni başvekil akşam üzeri yemin edecek ve hemen bunun ake- Bütün memlekette tam bir asayiş ve sükünet vardır. Öldürülen, Romanya Başvekili B. Arman Kalinesku Dahiliye Vekili İstanbul'da (ihan vaziyefi ve ihtikârla mücadele hakkında gazetecilere beyanatla bulundu İstanbul, 21 (Telefonla) — Dahili- ye Vekili B. Faik Öztrak bu sabahki trenle Ankara'dan İstanbula gelmiş - tir. Vekil öğleden sonra belediyeye giderek B. Lutfi Kırdar'dan izahat al- mıiş ve bazı direktifler vermiştir. Dahiliye Vekili kendisiyle — görü- şen gazetecilere son siyasi hakkında demiştir ki: *“— Dünyanın bu buhranlı zamanın- da hükümet, bütün hâdisatı chemiyet ve alâka ile takip ediyor. Halkımızın | yerinde olan hassasiyetini hükümet takdir ettiği için alınan tedbirlerden icabettikçe efkârıumumiye haberdar ediliyor. Bugünkü dünya vaziyetinin vaziyet | Çünkü sizleri daima düşünüyo- rum: siz, harp eden gençler, ço- cuğunu, kocasını, nişanlısını ak- İlmdan çıkarmıyan endişeli ve fakat kahraman fransız kadınla- rı, hep hep sizleri düşünüyorum. Hür insanlardan mürekkep bir mil- leti, insanlık duyguları taşıyı çu bir milleti idare etmek v. bulunuyorum ve bu ağır vazifey arken de insan olarak kah_vomm Cepheyi ziyaret Birkaç gün evel cephemizi ziyaret ettim, Alman topraklarına birçok ki- lometreler ilerlemiş olan bir kıtamı « zın mevriini dolaştım. Son harbin tec- rübelerinder ibret almış olan ve gu lemesini bilen yüksek kumanda heye- timizin kıymetini takdir ettim. —As. kerlerimizin nasıl sükünetli bir cesa- retle ve nasıl si e küvetle mücehhez olduklarını Ben onların asker ağabeyisi kendimi ara- larında hissettim ve müuhabbetle ve gururla onlara baktım. Ne için harp ettiklerini biliyorlar. Harp ediyorlar, çünkü, almanlar bizi harbe mecbur et- tiler. Çünkü Almanya'nın taşkın-ih- (Sonu 3. üncü sayfada) Ukranyası tesbit edilen hattı işgal etmektedir. Voroşilof Berlin'e gidiyor Amsterdam, 21 aa. — Tele - graf gazetesinin Berlinden © rendiğine göre, Sovyet Milli Mü- dafaa Komiseri Maraşal Voro - şilof, alman askeri rüesa ile gö- rüşmek üzere 30 eylülde Berline gidecektir. Dört alman subayı Moskova'ya gitti Moskova, 21 a.a. — Polonya'nın i ü ütevellit meseleleri görüş- mek üzere dört alman subayı buraya mukavemet etmektedir. Varşova müdafaasına dair gelen haber- | ne olacağı hakkında kati hükümler gelmiştir. leri 5 inci sayfamızda bulacaksınız.) (Sonu 5. inci sayfada) suz ve kanlı taarruzlardan içtinap ey- | * hattın Fon Ribbentrop ile Molotof arasında yapılan gi sında tesbit edilen hat mı, yoksa sovyet kıtalarınım ileri hareketleri ne « ticesinde hasıl olan tabii hat mt olduğunu tasrih etmemektedir. Fransız Başvekili Daladiye HERİYO DİYOR Kİ | | Bugün Avrupada | öldürücü bir cinnet havası esiyor! | Medeniyet kelimesinin ifade efliği her şey lehlikededir Paris, 21 a.4. — Hav Fransız mebusar yo, Amerikan kul tinde bir notuk si 'tansa ve İngiltere, bugünkü hiç bir b yetleri riyet kanunlarını hü- ve diğer milletlerin muz lerle kollektil. krtaller — organize bir adam karşısındadır. Frasta ve İngil- tere, en sön hadde kader daima tabretmiş- ler ve gülhperver hal suretlerine varmak için bütün vasıtalara müracaat eylemiş - (Sonu 5. inci sayfada) Sovyetler Lemberg'i aldılar Kızılordu Karpatlaraltı hududunda Berlin mahfillerinin Sovyetlerin ilerleyişinden ciddi endişe duydukları haber veriliyor Berlin, 21 aa. —D. N. B. bildiriyor: Rus kıtaları ile evelce tesbit e- dilmiş hat üzerinde muhtelif noktalarda temas vukuna gelmiştir. Tsbit edilen hat işgal olundu Berlin, 21 a.a. — Yarı resmi Deutscher Diest gazetesinin bildir. göre Almanyanın şark ordusu alman ve sovyet hükümetleri tarafından Bununla beraber bu gazete, mezkür şmeler esna « San günler zarfında Berlin'de ret- mi zevatın bu hat hakkında beyanat- ta bulunmaktan imtina ettikleri ve 1917 tarihli Brestlitowsk muahedesin- de tesbit edilen hatta telmihlerde bu- Tunmakla iktifa eyledikleri bu müna- Sövyet kıtalarının lerisindeki mıntakaları işgal ettikleri Bern'de söylenmektedir. Lemberg alındı , 21 aa. — Kızılordu Kür- 20 eylülde Kızılordu kuvetleri Po- donya kıtalarını püskürterek akşama döğru Beyaz Rusya'nın şimal batısın- da Grodno şehri ve batı Ukranyakının cenubunda da Kowel ve Lemberk (Lwow) şehrini işgal etmişlerdir. Kızılordu kuvetleri 17 eylülden 20 eylüle kadar üç leh piyade fırkası ile iki süvari âlayını ve birçok küçük grupları silâhtan tecrit eylemişlerdir. Yuvarlak hesap 60'binden fazla leh asker ve subayı esirzrelinmiştir. Vil. (Sonu 3. ıncr saytada)
