22 Eylül 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

( Son dakika ) Londra 21 (Hususî) Söylendiğine göre, Alman himayesi altında teşekkül edecek olan yeni Polon ya hükumetinin merkezi Varşova olacaktır. Yeni hududun Viyana kongresinde tespit edilen hududun ayni olacağı zannediliyor. umhuriyet Vll crın İSTANBUL C A G A L O G L O 55 I9 Telgraf ve mefctub adresl: Cumhurly«t. tstanbul Posta kntusu: istanbuL No. 246 Telefon: Başmuharrir ve evi: 22366 Tahrlr heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısmı 24299 24290 .£Son dakika ) 99 Tikreş 21 (a.a.) Başvekil Kalineskunun katilleri suikasdin yapıldığ* yerde bu akşam saat 22 de kurşuna dizilmişlerdir. Bunlar do~ kuz kişidir. Dersi ibret olsun diye cesedler 24 saat yerde bırakılacaktır. ükres'te feci bir suikasd Şükrü Saracoğlu, Sovyet Büyük cinayete kurban gitti elçisile birlikte hareket etti Calinescu, Demirmuhafız şebekesi Moskovaya gitmekte olan Hariciye Vekilimiz, Meclis Reisi, Başvekil, tarafından sokak ortasında katledildi Vekiller ve sefirler tarafından teşyi olundu Ankara 21 (Telefonla) Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlu, mukarrer olduğu veçhile, Moskovaya gitmek üzere bu akşam Ankaradan hareket etti. Gar, Hariciye Vekilimizi ve VekUle birlikte Moskovaya gitmekte olan Sovyetlerin Ankara büyük elçisi Trentiyef'i uğurlamak üzere gelenlerle hıncahınc doluydu. Büyük Millet Meclisi Reisi Abdülhalik Renda Bavekil doktor Refik Saydam ve Vekiller gardaki salonda trenin hareketinden evvel bir müddet görüştüler. Ingiliz, Fransız ve Alman sefirleri de dahil olmak üzere hemen Ankaradaki bütün elçiler ve sefaretler erkânı büyük bir kalabalık halinde garda buluşmuşlardı. Cumhur Reisimiz namına Umumî Kâtibleri Kemal Gedeleç, Başyaver Celâl, Hususî Kalem müdürü Süreyya, Meclis ikinci reisleri, Parti erkânı, şehrimizdeki meb'uslar ve Hariciye Vekâleti erkânı da garda idiler. Trenin hareketine beş dakika kala Başvekil, Vekiller ve sefirler, eksprese bağlanan ve Hariciye Vekilimizle M. Trentiyef'e tahsis edilmiş olan hususî vagona ilerlediler. Bu sırada Vekil ve sefir, halk tarafından şiddetle alkışlandılar. Tren, mu" tad saatinde, iyi seyahatler ve hayırlı muvaffakiyetler temennileri ve halkın alkışları arasında hareket etti. Hariciye Umumî Kâtibi muavini Cevad Açıkalın, daire müdürlerinden Feridun Celâl ve Hariciye Hususî Kalem müdürü Abdullah Zeki Vekilin refakatindedir. Hariciye Vekilimizin bu seyahatinin on gün kadar süreceği tahmin edilmektedir. Hariciye Vekîlimizin seyahati Rumanya Başvekili dün bir Kral, General Argeseanu'yıı Başvekil tayin etti. Memlekette asayiş bozulmamıştır •T^MŞ Hariciye Vekilimizin Moskova seyahati 'Ankara: 21 (Başmuharririmizden) aricıye Vekıhmiz Şükrü Saracoğlu Moskovayı ziyaret etmek ve orada dost Sovyetler Cumhuriyeli devlet adamlarile görü$mek üzere bugün buradan hareket edıyor. Rus Hariciye Komiserliği muavinlerinden Potemkin Yoldaşm dört beş ay önce Ankaraya yaptığı dostane ziyaretin Hariciye Vekilimiz tarafından iade olunması esasen mukarrerdi. Buna Avrupa ahvalinin aldığı kanşık vaziyetler dolayısile iki komşu ve dost memleket arasında her iki tarafı alâkadar eden vaziyetler üzerinde fikir teati etmek lüzumu da inzımam etmiş ve Hariciye Vekilimiz mahsus surette Moskovaya davet de olunmuştur. Potemkin Yoldaşm Ankarayı ziyareti iki devlet arasmdaki çok ciddî dostluğun en samimî tezahürlerine vesile teşkil etmiş olduğu gıbi Hariciye Vekilimizin Moskovayı ziyaretinin dahi ayni ciddî dostluğun kezalik en samimî tezahürlerine vesile teşkil edeceğinde şüphemiz yoktur. Türkiye ile Sovyetler Cumhuriyetinin tnünasebetlerinden memleketlerimiz için ve memleketlerimizi çevreliyen sahalar için ancak iyilikler doğabileceğine kaniiz. Coğrafyanın bu havali memleketlerine izafe ettiği derece derece ehemmiyetli vaziyetlerin vazifeleri iyi takdir olunmak ve ivi ifa edilmek şartlarile memleketlerimizm sulh idealine müessir yardımlan olabileceğine de inanıyoruz. Avrupanm sürüklendiği buhran içinde bizce iki nokta bilhassa çok ehemmiyetli görülmüştür: Akdenizin emniyeti ve Balkanlann herhangi bir tecavüz ve istilâya uğramak tehlikesinden masuniyeü. Türkiye Cumhuriyeti haricî siyasetini alâkadar eden diğer birçok işlerde olduğu gibi bilhassa bu yeni vaziyette dahi büyük Şımal komşusunu nazan dıkkate almış ve takib edeceği hareket hatlannda onunla dostluğuna halel vermemek şartmı en başa koymuştur. Bedihidir ki bilhassa Karadenızi ve Balkanlan alâkadar eden vaziyetlerde büyük Şimal komşumuzla daima ahenkli yürüyecek bir siyaset diğer tedbirlerin kâffesini tetvic ve ikmal eden bir keyfiyet olurdu. Yeni Türkiye Avrupayı kanşbran hâdiseler muvacehesinde harbci bir siyaset değil, belki mümkün olduğu kadar harb fıkrini kendisini alâkadar eden sahalardan uzaklaştmcı bir siyaset takib ederek nihayet almağı lüzumlu gördüğü tedbırler dahi her ihtimale karsı tedafüî ıhtıyat tedbirleri hududunu geçmemiştir. Nitekim Akdeniz emniyetinin bozulmaması ve Balkanlar statükosunun mahfuz kalması üzerine memleketimiz hukukan da, filen de harb haricinde kalmıstır. Bugün yalnız muharib olmıvan devUlerle de&il Fransız Bagvekilinin nutku «Hitler'in mahvettiği emniyetin yeniden teessüsüne kadar harbe devatıi edeceğiz)) Muhtelif membalardan gelen haberler, Sovyetlerle Almanlar arasında ihtilâf çıktığını bildiriyor BUkreşte feci bir suikasde kurban giden Rumanya Başvekili Calinescu ve hâdisenin civannda bulunan Hariciye Vekâleti binası Bükreş, 21 (a.a.) Rumanya ajan çıkça katledılmıştir. Eski «Demırmuha yemın edecek ve hemen bunun akabinde sı tebliğ ediyor: Başvekil Kalinesku 21 fız» te^kilâtına mensub olan katiller ya kabine toplanacâktır. eylül günü saat 14 te evinin civannda al kalanmıştır. Y ^ B t f &' uzen [Arkast Sa. t sutun 5 te\ Dün Varşova öniinde şiddetli muharebeler Leh kadınları ateş hatlarına kadar sokularak dövüşen askere yiyecek taşıyorlar Sovyetler işgal ettikleri Almanlar, 20 eylule yerlerde yeni mahallî kadar 170 bin esir, 320 idareler tesis ediyorlar top, 40 tank almışlar! •.••••••••••••••••ııtııııı ııııvıaııaııtıııaıııııra Bü zavallı Polonyalı yavru üzerine yıkılan bir binanın enkazı altında tam on dört saat kalmış ve bir mucize eseri olarak ölümden kurtulmuştur Paris 21 (Hususî) Başvekil Da gün doğrudan doğruya sizinle konuşarak ladye bu aksam saat 20,30 da Harbiye siyasî ve askerî vaziyeti anlatacağım. Nezaretindeki dairesinden Fransiz mille Hürriyet için, yasamak için harbeden Fransız genc'erirj hududda gördüm. tine hitaben şu nutku söylemiştir: lArkası Sa 6 sutun 1 del « Yirmi gündenberi harbdeyiz. BuıılıiMinııınıuıııııııiMiııııınııııııııınıııuııınıııııııııııiMiınııııınııııııııııııııııııııııııııııııılıııılıılııılılıııııııııııııtıiHHMiıııınııııııııııııiHiıııııııııı Westerplatte müstahkem mevkii işte bu hale geldikten sonra teslim olmuştur. •••••••••••• A m bargo kaldır ı lıyor Vaşington 2Î Amerihanın Avrupa harbinde siyasi hattı hareketini tespit etmek için dün Beyaz sarayda Ruzvelt'in riyatetinde siyasî liderlerin iştirakile akdedilen konferans tam bir itilâfla neticelendi. Konferans iki saat sürmüştiir. Bu içtimada bitaraflık kanununun tadili, silâh ambargosunun kaldırılması ve haricî siyasette tam bir vahdet ve tesanüd muhafazası kararlastırılmtftır. Muvafık ve muhalif liderler silâh ambargosunun bir an evvel kaldırılmast lehinde bulunmuşlardır. Konçre bugün toplanacaktır. Yartn Hariciye encumeni top~ lanarak silâh ambargosunun kaldırtlması lâyihasını tetkik ve kongreye sevkedilecektir. Meb'usan meclisi de bitaraflık kanununu tadil ettikten sonra âvan meclisine gönderecttktir. Vaşington 21 (a.a.) Beyaz sarayda yapılan sivasi sefler konferansı, haztr bulunan azamn icra kuvvetile teşriî kuvvet arafinda mümkün olan en sıkı teşriki mesainin idamesi suretile yabancı memleketlere Amerikanın dış poVtikası hakktnda bir birliksizlik mevcud oldtt^u intıbamt verebilecek her türlü tezahürden ictinab edilmeni hususundaki kat'î arzularını meydana koymuştur. Garb cephesindeki harekât Polonyahlar Varşova kendini müdafaa ediyor Varşova 21 (a.a.) Varşova mü dafaa kumandanının saat 22.55 te radyo ile verılen teblıği: Garbda Varşovanın hemen civannda ve şimal bölgesinde bir süngü muharebesinden sonra mevzilerimizi takviye ettik. Süvari kıt'alanmız hücum ederek bazı Alman motorlü müfrezelerinin esir edılmesini kolaylaştırmıştır. Ochota banlıyösünde kıtaatımız düş manı püskurtmüş ve beş on mitralyöz zaptetmiştır. Kıtaatımızın maneviyatı mükemmel dir. Düşman tayyareleri şehri üç defa bom bardıman ederek kralıyet şatosunu, mill: müzeyi, beden terbıyesi akademisini merkezde bir çok evleri tahrib etmiştir. Amerika Parlâmentosu açıldı Washington 21 (a.a.) Parlamentonun fevkalâde içtimat bugün saat 17 de hem Meb'usan Meclisinde hem de Ayanda Reisicumhur Ruzvelt'in bir beyannamesile açılmıstır. Kadınların yüksek fedakârltğı YUNUS NADÎ • LArkası Sa. 3 tutun 3 dej Varşova 21 (a.a.) Şehrın dun ma»| ruz kaldığı şiddetli bombardımandan ^ seden radyo, bilhassa kadmlar ve çocuklar arasında birçok 6lu ve yaralı olduğulArkası Sa. 5 tütun 3 te\