23 Eylül 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
( Son dakika ) Hariciye Vekilimiz, diinBazı sefaret binaları hasara Odesaya hareket etti uğradı, askerler hududsuz Şükrü Saracoğlu: «Sovyetlerle araıîîizdaki kahramanlık gösteriyor dostluk ve emnîyet hissi, arzu edileceği kadar sağlamdır» diyor Varşov acla korkıınç tahrlbat Sovyet donaüâsı Leh sularına girdi Şarkî Galiçyadaki Polonya petrol kuyuları Ruslara terkedildi, Alman Sovyet hududu tesbit olundu Roma 23 (Sabaha karşı) İki Fransız askerî tayyaresi Jüra mın~ takasında İsviçre topraklan üzerinde uçuşlar yapmışlardır. İsviçre tayyare dafi topları tarafından açılan ateş neticesinde Fransız tay" yareleıi Fransaya dönmek mecburiyetinde kalmışlardır. . RK9n umhuri ISTANBUECAĞALOĞLU Son dakika ) is 23 (Sabaha karşı) YükÜarb meclisine iştirak etmek ütayyare ile İngiltereye gitmiş kil Daladye gece Parise bu ikinci top rumarM 93 Fvl.il I qqq uJIUI I 3uO . UU&U Telgraf ve mekfub adresi: Cumhurlyet, tstanbul Posta kutusu: IstanbuL No. 248 u l l l l l o i ICdl LO Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366. Tahrlr heyetl: 24298. Idare 76 matbaa kısmı 24299 24290 ^ ^ kararlardan da son derce memnun olduğunu söylemiştir. Lehistanın taksimi Muvakkat anlaşma yapıldı, kat'î müzakerelere sonra devam edilecek Moskova 22 (a.a.) Bir Alman askerî heyeti Rus ve Alman ordulannın Polonyada isgal etmiş olduklan mınta kalann tahdidi meselesini Rus erkânı askeriyesile görüşerek halletmişlerdir. Şimdıki halde yapılan itilâf muvakkat olup, Polonyanın taksimine müteallik kat'î müzakereler bilâhare yapılacaktır. Bir Leh Prensi tevkif edildi Moskova 22 (a.a.) Polonyanın en eski ve en zengin ailelerinden birinin reîsi olan Prens Radzîvvîtt, îsyan çıkarmak üzere gittiği Rovno civaruada tevkif edümiştir. î$veçe iltica eden tahtelbahirler Bern 22 (a.a.) Emin bir membadan öğrenildiğine göre «Rys» ve «Sep» isimlerinde iki Lelı tahtelbahri bir îsveç limanına iltica etmiştir. Bu gemilerden birinin 66 ve diğerinin de 56 kişiden ibaret olan mürettcbatı Isveç makamlan tarafından tevkif edilmiştir. Tahtelbahirlerin silâhları alınmıştır. Harb esnasında bir Alman alayı istirahat halinde. tlk plânda yaralı bir asker görünüyor ütıkbaltnden bir intıba Balkanlflar arasında Ankara, 22 (Başmuharririmizden) ugoslavyada Hıtvatlarla anlaşma neticesi olarak temin olunan millî bir'ık sayesinde bu dost ve müttefik memleketin dahılî ve haricî siyaseti gittikçe kuvvetlenen tam bir canlılık arzetmeğe başlamıştır. Haricî tehhke Yugoslav milletini uyandırdı ve millî camianın ayni ırktan olan parçalarım birleştirerek yekpare bir kütle haline koydu. Memnuniyetle kaydolunmağa lâyıktır ki kendi hududlan içinde kendi emniyetine aid tedbirleri almakta devam eden Yugoslavya Balkan Antantmı takviye etmek luzumuna da bütün bir samimiyetle kani ve bu hususta Rumanya ile tamamen hemfıkir bulunmakta ve bu düşünceler dığer Balkan devletlerince ayni elıemmiyetle teiâkki olunmaktadır. Balkanhlar aMsındaki münasebetlerin Balkanlan müştereken müdafaa olunacak yekpare bir kıt'a haline koyacak bir tekemmül derecesine götürülmesi için ötedenberi bu sütunlarda yazılagelen fikirlerin nihayet alâVadarlar arasında böyle en kat'î bir lüzum ve zaruret gıbi ele alınmış olması son zamanlann siyasî faaliyetleri içinde dıkkate ve hürmete lâyık pek mühim bir hâdise teskil edeceğinde şüphe yoktur. Böylehkle Balkanhlar nihayet takib edecekleri biricik selâmet yolunu bulmus sayılırLr. Fıkrin sür'atle filiyat sahasında gerçekleştirilmesi için Bulgaristan haric olmaksızın bütün Balkanh'ann onun üzerinde ısrarla durmalarını temenni ederız. Bulgaristan haric olmaksızın, diyoruz. Filhakıka bu komşu Balkanlı devletin antant haricinde kalması harice tefrika umudları verdığı kadar binnefis Balkanhlar ailesi içinde gö>e çarpar ve hisse dokunur bir noksan teşkil etmektedir. Bir noksan, ki Balkanlar bütünlüğüne zararlı olabileceği meydanda olmasına mukabıl binnefis Bulgaristan için de kârh hiçbir tarafı yoktur. Son zamanlann alıp yürüyen amansız bazı nazariyelerine göre Balkanlılardan herbiri hürriyet ve istiklâllerine halel vermeksizin küçük devlet olmak noksanlannı telâfi edecek bir çare bulmak mecbunyetindedirler. Bu çare onlann önünde ve adeta ellerindedir: Bütün Balkaniı'arın yarımada üzerinde bütün kuvvetleri'e müsterek bir müdafaa Moskova ziyareti Hariciye Vekilimizin bu seyahatinin on gün süreceği anlaşılıyor Sovyet Rusya Hariciye Komiser Muavini Potemkin'ın ziyaretini iade etmek üzere, Moskovaya yapacağı seyahat için evvelki akşam Ankaradan hareket eden Hariciye Vekilimiz Şükrü Saracoğlu, reafkatinde, Sovyet hükumetinin Ankara büyükelçisi Terentiyef ve maiyeti erkânı bulunduğu halde, dün sabah saat 8,50 de, Garb cephesinde topçu faaliyeti Varşova 22 (a.a.) Varşova'nın şimaji garb: mıntakasında görünen Al man zırhlı kıtaatı iki Polonya süvari livasınm hücumile gen püskürtulmüştür. Almanların Praga mahallesinde Brudno mezarhğı civannda yaptıklan taarruz lar da tardedılmiştır. Bombardımanlann korkunc tahribatı devam etmektedir. 2 numaralı Varsova radyosunun bil dirdiğine göre, Zacheta müzesinde birçok tablolar harab olmuştur. Bunların arasında Wispianski'nin meşhur «François d'Assise» tablosile Xentowiez'in ve Chelmonski'nin tablolan vardır. Polonya Kralının Tbton şövalyelerini mağlub ettıği Grünvvald muharebesini temsil eden büyük tarihî tablo kurtanl mıştır. Sovyet sefarethanesi hasara uğrayan binalar arasındadır. Bu binaya 10 bomba isaJbet etmiştir. Rumanya sefarethanesi ve İlâhiyat Akademisi de hasara uğramıştır. 2 numaralı Varşova radyosu dün saat [Arkası Sa. 5 sütun 4 te\ ekspresle Ankaradan şehrimize gelmiştir. Şukrü Saracoğlu, trenin arkasına bağlanmış olan hususî vagonunda Vali Lutfi Kralın riyasetindeki meclis Kırdar, yeni Tokyo sefirimiz Ferid Tek, Londra, 22 (a.a.) Kral, bir Meclis Rumanya General konsolosu Lugosiyeviç, ve diğer birçok zevat tarafından kar akdetmiştir. Bu mecliste Lord Stanhepe, şılanmıştır. Hariciye Vekili, burada ken Lord Cramford, Lord Buthchaffe ve Ingilterede Yüz kişiden fazla insan öldü, Dikili ve Kabakum baştan başa harab oldu izmirdeki zelzelelerin çok feci bilânçosu Kurtarma ameliyesine devam ediliyor [Arkast Sa. 6 sütun 3 fe] {Arkası Sa. 5 sütun 5 te] Yüksek Harb Konseyi Dün tngilterede toplanan Harb Meclisi, mühimmat imalâtımn bir elden idaresi hakkında kararlar verdi Paris 22 (Hususî) Yüksek harb konseyi bugün İngilterede toplanmıştır. Bu içtimada Fransa natnına Başvekil Daladye, Umumi Erkâmharbiye Reisi General Gamlen, Donanma kumandanı Amiral Darlan, İngiltere namtna da Başvekil Çemberlayn, Hariciye Nazırı Lord Halifaks ve harb kabinesi azasından Lord Chatfield iştirak etmişlerdir. Meclis, 14 eylulden sonra cereyan eden hâdiseleri tetkik etmiş ve Fransız • Ingiliz plânları hakkında tam bir anlaşmaya vâsıl olmuştur. Yüksek harb konseyi ayni zamanda mühimmat imalâtımn bir elden idaresi hakkında da mühim kararlar vermiştir. Sıhhî imdad heyetleri, felâketzedelere yardım ediyor, Izmir Valisi raporunu verdi îzmir 22 (Telefonla) Evvelki gece saat 2,37 de vuku bulan zelzele bilI hassa Dikili kazasında tesirini göstermiş, ve bu güzel kasabamız, baştan başa mahvolmuştur. Gece İzmirde hissedilen zelzele sabahleyin şehir ve mülhakatında mutlaka mühım hasaratla karşılasilacağını gösteriyordu. Izmir korkunc bir şekilde sarsıldı, halk uyurken telâşla uyandı, evlerinden fırladı, sokaklar, parklar, meydanlıklar mahşerî bir hal aldı. Zelzelenin devamından korkuluyordu. Nitekim kısa fasılalarla sabahın altısma kadar yedi zelzeİe kaydedildi. Zalzele şimalden cenuba doğru ufkî idi. Felâkete uğnyan D denizden görünüşü lArkası Sa, 6 sütun 1 de] Calinescu 'nun katli Rumanya siyasî mahfillerinde suikasdin beynelmilel bir mahiyette olmadığı söyleniyor Dün de yetmiş altı kişi kurşuna dizildi Bükreş, 22 (a.a.) Kral Karol'ün dün akşam Calinescu'ya halef olmak üzere tayin ettiği Başvekil ile arkadaşlan şunlardır: Başvekil: General Argescanu, Dahilıye Nazırı: Bayermarinescu, Millî Müdafaa Nazırı: General İleus. Bu üç Nezaretin üçü de şimdiye kadar Cahnescu'nun uhdesinde idi. Yeni nazırlar, saat 21,30 da Kralın huzurunda tahlıf edilmişlerdir. Saat 22,30 da ilk kabine içtimaı akdedilmiş ve bu içtimaın sonunda General Agrescanu, 9 katilın idamında hazır bulunmustur. Başvekilin beyanatı Bukres, 22 (a.a.) General Argescanu, şu beyanatta bulunmustur: « Calinescu, vazife başında, vatanın saadet ve refahı ve müdafaası için çalısmakta olduğu bir sırada öldürülmüstür. Hükumet ve millet, onun hatırasını tebcil etmeğe azmetmiştir. Müteveffa, hayatını vatanı uğru[Arkası Sa 6 sütun 4 te\ YUNUS NAD1 LArkası Sa. 6 sütun 4 U\
