19 Eylül 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

D Bd GA A me p 4 bu müesseselerin damlarına top- 'lî açılacağı ilân edilmiş ve leri sakin bulduğunu, İtalyada da hiçbir fevkalâdelik ve güçlük gör. mediğini söylemiştir, Fransa, yol- -W sular hakkında bir takım takyi - _Vı subayımız avdet etmişlerdir, lih Erksan ve Zühal Noyan bu günkü konvansiyonel trenile ge - arasındadır. “Yolcuların izahatımna göre, Al- manyada ışıksız gece hayatı ta, kammül edilmez bir şekil almış - izesl li di SÜ naddeleri tedarik edilemiyor. Al- man hükümeti, harbde "ı emek için ailelerinin kolları- na ısiyah matem bandı koymaları hi yasak etmiştir. Birçok Alman- lar memleketlerinden i pasaportla seyahati menede - * reCl nüsaade olmadan hiçbir kimse - tin çıkarılmamasına karar veril- tır Bu tedbir “ uğraşıldıktan sonra müşkü- ütla müsaade almabiliyor. HMokunmıyacak seyahatler için Al 'nı:: vT - - —a KŞ ! AÇA " l a v VPT BKi BĞ z DA gi DAi ..._..__%A—__.h.-—%:—- e _r—r-—-ff—_ - z “Alman hükümeti, benzin buh - #anı dolayısile husüsi tir. -'g bi l l' işareti (Baş tarafı 1 incide) dat koymuştur. ngilterede — stajlarımı yapan | (;îşl'vrupadaki talebelerimizden - " Bazan vesikayla hbile gıda ölenleri kaçmafa şebbüs etmişlerdir. Bunun üzerine Alman hüküme, hudud haricine hususi bir ecnebilere de edildiğinden ancak gün - '._ı manya, memleketine faydası izin — vermemektedir. emleketin her tarafında fabri- aları tayyareden muhafaza için ir konulmuştur. | otomobil slerini tamamile durdurmuş. îf lebeyi toplü bir halde bu - adurmak için ll eylülde mek - 'ele gecirildikten sonra teblerin açılmıyacağı, asker - ' gağında bulunanların kıtaları- | sevkedilecekleri kendilerine miştiri , Yrupa trenlerile gelen yolcu. Bulgaristandan geçerken mü- bir değişikliğe şahid olmuş - « Polonyanm taksimi üzeri- garlar açıktan açığa Dob- ';Almanyada matem yasak ricadan bahsetmeğe başlamışlar , dır, Türk yolcularla görüşen bazı Bulgarlar, Ruslar Besarabyayı a- lmca kendilerinin derhal hareke- te geçerek Dobrucayı almağa te. şebbüs edeceklerini; söylemiş - lerdir. j Bulgarlar Türklere karşı büyük bir nezaket gösteriyorlar ve iki memleketin dostluğundan bahse , diyorlar, Almanyada yaz tatilini geçi - ren orman fakültesi profesörle - rinden Dr, Ervin Şimitşek bu sa- bah gelmiştir. Alman profesör bir muharririmize şunları söylemiştir: — Almanya hiçbir milletle harp etmek istemiyor, Yalnız çalışmak, yaşamak imkânlarını arıyor. Bu da, arazi almakla deği!, — iktisadi anlaşmalarla temin edilebilir. Âr- tık harbin çok uzun sürmiyeceği- ni umuyoruz. Almanyada kıtlik hüküm sürdüğü doğru — değildir. Ben Almanyadan son gelen ada- mım. Halim de gösteriyor ki gıda: sız kalmış değilim. Harp dolayısi: le yalnız barlar kapatılmış, dans | yasak edilmistir. Fakat diğer kü- çük eğlencelere eskisi gibi devam edilmektedir. Eğlence yerlerinin kapanış saat- leri 12 yi geçmiyor. —Harpten ev- velki vaziyetle şimdiki — arasında bundan başka fark yoktur. 'Türk - Alman münasebetleri ta- mamile normal bir haldedir..,, Bugünkü Konvansiyonelle bin- başı Mehmet Hasan — riyasetinde dört kişilik bir İrak askeri heye- ti gelmiştir. Buradan Bağdada gi- deceklerdir. Ayni trenle" gene“trânsit"ölârâk”| ” geçip İskenderiyeye gitmek üzere altı kişilik bir Macar kadın artist kafilesi gelmiştir. Rikaçki adlIr bir Çek doktoru da ' gelenler arasındadır. Seyahatinin sebebi malüm defildir. Yolcuların izahatına göre, harbin çıkması ü- zerine sıkı bir seferberlik yapan İsviçre askerlerini kısmen terhise başlamıştır. 1]' LÂ ! tttğI. günahkâr kadınların vacı larmı yaşattığı büyük hayat faciası,,. IL]E Perşembeden itibaren dünyanm en kudretli artisti - BETTE DAVIS'in hayatlarını ve dinmez izti yecanlı halihazır safhatın 1 tasvir eden, tarihi günleri ha> atan, seferberlik... Sancak altma çağırılan gençler... ve ' canlı, hareketli ve kuvv etli bir mevzua malik orijinal bir. film UDUİLAH TERLİKEDE.... SİLAHBAŞINA . serin ilk iraesidir. Baş rollerde: MİREİLLE BALIN ERİCH von STROHEİM - ROGER DÜUCHESNE ei Ruslar Le/ılılere ateş açmıyarlar Londra, 19 — Sovyet kıtaları Lehistanda — ilerliyerek şimalde Vilna ve Brest Litovsk şehirleri- ne, cenubda Macaristan ve Ro - mariya hududuna gelmişlerdir. Ro manya hududu yakınında Zaleski şehri de işgal olunmuştur. Ro - manya Lehistan hududundan sön- ra Macaristan ., Lehistan hudu - du da Macaristan tarafından ka- patılmıştır. Macar hududunda Lehistan - Romanya müşterek hudud mın - takası Sovyet kitaları tarafından işgal olunduğu için Almanyanın Lehistan cihetinden Romanya ile müşterek bir hudud tesis etmesi- ne imkân bırakılmamıştır. Bu hududda şimdi Sovyet Rusya var. dir, Sovyet Aaskerleri, Brest - Li- tovskda Alman (ut'alarile buluş- muşlardır. Danimarkada çıkan Politiken güzetesi, — “Alman ve Sovyet askerleri şefleri, Polomya- nm nasil taksim edileceğini kt - rarlaştırmak ve yeni Sovyet - Al- man hududunu tesbit etmek için Brest . Litovskta mühim bir içti- ma yapacaklardır. ,, diyor. Şayanı dikkat hâdiseler Paris 19 (Radyo) — İntransigeant tazetesinin siyasi muharriri diyor ki: “Polonyadan Bükreşe — gelen ecnebi diplomatlarla — gazeteciler, Sovyet ordusunun Polonyada ile- ri yürüyüşü hakkında şu hâdise- leri kaydediyorlar: 1 — Sovyet askerleri Lehlere a- teş etmiyorlar. 2 — Soyyet zabitleri, Lehlere düşman sifatile değil kendilerine yardım için geldiklerini — beyan ediyorlar, 8 — Polonyada ilerlemekte olan Sövyet motörlü kuvvetlerine Leh piyadeleri refakat ediyorlar. 4 — Sovyet ve Alman askerleri arasında Polonya arazisinin işgali için bir sürat yarışı başlamıştır. “Size yardıma geliyoruz,, Cernauti 18 (A,A,) — Emin bir Polonya menbamdan buraya ge- len bir haber, Sovyetlerin Polon- yadaki ileri hareketinin — şayanı dikkat bir safhasına işaret etmek- tedir: Cephenin muhtelif noktalarında Sovyet zabitleri Polonya kıtaları- na: “Size yardım etmeğe geliyo- ruz. Âteş etmeyiniz. Birlikte Lvoya yürüyelim.,, diye bağırmış- lardır. Diğer cihetten Polonya umumi karargâhına gelen haberler, Sov" yet kıtalarının Polonya ahalisine karşı hasmane hareketlerde bu- lunmadıklarını teyit etmektedir- ler. Kapanan bir hâdise Bükreş, 19 — Emin bir men- badan bildirildiğine göre Süvyet kıtaları dün sabah Leh - Romen hududuna gelmişlerdir. Motörlü Sovyet cüzütamlarının Zaleczsiki | köprüsünü geçerek bu köprünün Romanya tarafındaki kısmını bir müddet işgal ettikleri de haber almmıştır. .Sovyet tanklarının dün sabah Kuty ile Vieneceo arasından Ro- manyaya giden köprüyü geçtik- leri hududdan — bildirilmektedir. Roömen kumandanı bü tanklara durmalarımı söylemiştir. Bu kola kumanda eden Sovyet miralayı özür dilemiş ve tanklar geri dön- müşlerdir. -l ı Li re SN Z eei he işi ” $ ğ YARIN AKŞAM ELEK Ş SINEMASIND/. 2 BÜYÜK YILDIZIN Tamamen RENKLİ büyük komedisi ALANCILAR ŞAHI FREDERIC MARCrII -- CAROLE LOMBARD Dayanılmaz derecede eğlen celi sahneler — Nefis bir mev zu DIKK&T Numaralı koltukl arım bugünden aldırılması rica olunur. Tel: 40868 “ Polonya . Romanya —hududu şimdi Romanya tarafımdan kapan mıstır. Husüsi bir müsaade olma- dıkça bu hududa yedi kilometre - den daha çok yaklaşmak müm- kün değildir ve hududun üç ki. lometre içersinde çok sıkı bir kı- taat kordonu tesis edilmiştir. Çek lejyonu kumandanı- nın mühim beyanatı Bükreş, 19 (ALA.) — Çek lej yonu kumandanı general Prchala, dün akşam Cernautziye gelmiştir. General, seyahati esnasında Sov- yet kıtaatı taralından tevkif edil- diğini ve bir müddet sonra ser- best bırakıldığını söylemiştir. General demiştir ki: — Tremblomaya 12 kilometre mesalede harp nizamında birçok Sovyet tayyareleri gördük. . Askerler, yolumuza memize mani oldular. Bir Sovyet zabit vekili, kim olduğumuzü sör- du. Çek olduğumuzu ve harp et- mek için Polonyanın Çek mınta- kasına gitmekte ' t ulunduğumuzu söyledik. Zabit vel'di, “kime karşı harp edeceksiniz?,, — dedi. “Almanlara karşı,, cevabını verdik. Zabit vekili, “görürüz,, dedikten sonra bize olduğumuz yerde kal- mamiziı — söyledi. Otomobilimizi elimizden aldı. Biraz — sonra ba- gajlarımızı da alarak gidebileceği: mizi söyledi. Biz, kendisine bağajlarımızı gö- türemiyeceğimizi, çünkü otomobi- limiz olmadığını söyledik. Maama | fih yaya olarak yolumuza devam ettik. Takriben 2 kilometre kadar yol almıştık. Bu esnada bir Ame- rikan otomobili bize. yetişti., İçin; de bir Rus zabiti- bulunuyordu. Bızi yanına aldı. Bu zahbit, albay Troloydu. Uzun bir isticvaptan sonra bizi serbest bıraktı. Zabit vek.', bizi tekrar kendi otomobilimize götürdü. Gerek o- tomobilimizi ve gerek bağajlarımı- zı el sürülmemiş bir halde bulduk. Zabit vekili, bizi yolumuza devam etmeğe davet etti.,, -Romanyaya Lehistanın müstak- bel vazıyeti ne olacak! (Baş tarafı ö uncudc) bırakmış olduklarını zannettirecek birtakım esbab mevcuttur. Bü mıntakaların zirai bakımdan ihtimal biraz ehemmiyeti vardır, sınai noktai nazarından ise ehem- miyetleri cüzidir, fakat Rusya için ehemmiyetleri fevkalâdedir, zira Finlândiya körfezinin hiç olmazsa cenup sahilinde serbest olmasına yardım edecektir. Bu sebeblerden dolayı Alman- yanın İngiliz ve Fransız garantisi- ni kabulden imtina etmiş ve Al- manyayı kendilerine gücendirme- mek için Sovyet Rusya ile müza- kereye girişmekte tereddüde kapıl- mış olan bu devletleri Sovyet Rus yaya teslim etmekte tereddüt et- memiş olduğu söylenmektedir. Bu hal, ayni zamanda Alman i- leri hareketinin istikametnii değiş- tirmesini de ızah etmektedir. Fil- hakika Almanlar, şimdi Baltık sa- hillerini muvakkaten — bırakarak doğru yürümekte- dirler.., Bu gazote, Rus tevessüünün ce nüba doğru daha uztuklara gide. bileceğini ve Lublin'e — varabile- ceğini ilâve etmektedir. Hiç şüphesiz Alman makamatı- nn riza ve muvalakati ile neş - redilmiş olan bu malümata göre Soövyet Rusya ile Almanya ara - sında Rusyanın Vilnaya kadar va Oracak ve Grodno, Bialystockdan ve Lublinin biraz şarkımdan ge . çecek surette Polonya arazisini işgal etmesine müsaade eden bir devam et | K K “’H*'P“muugmuw,wub. e- bugününİ (Baş tarafı 1 incide) 1915 de tezgâha konulup 1917 de inşaatı ikmal olunan bu gemi kruvazör olarak yapılmıştı. 1924 de iezgâha almarak dört senede ve dört milyon ingiliz lirası sar- fiyle tayyare taşıyan gemi haline getirilmişti, Geçen ağus- tosta ihtiyat filoya alındığı için mürettebatı azallılmıştı ve içinde (azla — tayyare — bulunmuyordu. Harbin başlangtemdan beri tica- ret gemilerini Alman denizaltı gemilerinin taarruzlarma karşı muhafaza etmekteydi. Geminin mürettebatı, hava ef- radiyle beraber, 1261 kişidir. Fa. kat ihtiyat filoya alındıktan son- ra mürettebatı TÜ0 e indirilmiş- ti. Kurtarılanlarcan 400 kişi tor- | pito muhriblerile ve ticaret ge- mileriyle İngiltereye getirilmiş . lerdir, Kumandan Keite Jonesin ne olduğu malüm değildir. Kurtulanların anlattıklarına gö re koca gemi torpili yedikten sonra derhal yana yatmış, beş dakika sonra kumandan gemiyi terketmek emrini vermiştir. Geminin baş tarafı batarken kıç tarafı da dimdik havaya kal- kıyordu. Torpillenmesinden 15 ilâ 30 dakika sonra — denizin dibine doğru saplanmağa basladı. İhti - mal bir saniye fasıla ile iki kuv- vetli ve biribirinden ayrı infilâk vukua geldi. Torpito muhribleri pek çabuk imdada yetişmişler ve mürette . batı kurtarmağa çalışmışlardır, Muhribler derhal tahtelbahire hücum etmişlerdir. Tahtelbahirin tahrib edildiği zannedilmektedir. Gazeteler “Courageous,, den bahsederek geminin ziyamdan zi yade nüfusça zayiat vukuundan dolayı teessür izhar etmektedir- raler. Butim_gaşeteler ewelkı harb- de “Abukir, Hoğue, Crecv,, kru- vazörleti füe'—* SATİĞCİDÜS ADRdrN L” daki harb kruvazörünün müha . samatm — başlamasından pek az Hâdiselerin tefsiri Dörtlü anlaşma olabilir mi ? (Baştarajı 1 incide) ponyanın uzak şarkta mütareke akdetmeleri mutlaka bu dürt devlet arasında geniş manada bir anlaşmanım vücuda gelmesi de- mek değildir. Japonya Çinde bü- yük müşkülât içindedir. Bu müş. külât Sovyet Rusyanın Çinlilere yardım etmesinden ileri geliyor- du, Yeni Japon hükümeti Çinde devam eden harbi nihayetlendire- bilmek için Sovyetlerin yardrmı- nı kesmekten başka çare olmadı- ğını sezmiştir. B Buna mukabil Avrupada Rus. yanın garb hudutlarında — patlı- yan harb karşısında Moskova hü- kümeti de serbest hareket edebil- mek için uzak şarkta Japonya İ- le mevcut muhasamaya - nihayet vermek istemiştir. Bu itibarla ge. rek Japonya ve gerek Rüsya bu günkü müşterek menfaatlerini a- ralarındaki muhasamayı terket- | mekte bulmuşlardır. Rus - Japon anlaşmasının bi- rinci derecede mana ve ehemmi. yeti budur. Aralarmda daha ge- niş manada bir anlaşma olabilme- si ancak garb cephesinde devam eden harb taliinin İngiltere ve Fransa aleyhine dönmesine ve A- merikanım bu vaziyet karşısında bitaraf kalmasıma — bağlıdır, ki böyle bir ihtimal yoktur. HASAN KUMÇAYI itilâf mevcüttür. , Boryslavın — etrafında petrol mmtakası hakkında — hiçbir şey söylenmemektedir Haf r _.. LA "*ıg " —e adiseleri “m"'wt VAA CA | Ve e Iİngiliz tayyare gemisi sonra batırilmış olduklarmı ha “ tırlamaktadırlar, Daily Express gazetesi, bet vaki olmuş olduğunu yazmak ta ve şöyle demektedir: “Bu darbenin çetin bir darbe olduğunu inkâr madeyiz, nasıl ki bu darbeleri in. dirmeğe de hazır bulunuyoruz.., Batırılan Alman gemileri Londra, 19 — İngilizler bir Al- man tahtelbahiri — batırdıklarını bildirmektedirler. — Fransızlar dâ bır Alman tahtelbahirini — hasara uğrattıklarını haber veriyorlar. İngiliz istihbarat — nezareti bu* gün şu tebliği çıkarmıştır: “Almanyadan verilen bir habere göre “Johannes Malkenbuhr,, is* mindeki Alman vapuru bir İngiliz harp gemisi tarafından ru değildir. İngiliz harp gemisi AF man vapuruna. yaklaştığı zamal'i"* vapurun makine dairesine sulaı'*l bulunuyordu. Bat- hücum etmiş mak üzereydi. İngiliz harp gemisi vapurun 12 yolcusü ile mürette- batını kurtararak bir İngiliz luna' nma çıkarımştır. Diğer cihetten istihbarat neza” reti, bir İngiliz harp — gemisinin Falkland adalarına 33 Alman çi- kardığını ve bunların orada tevkil edildiğini bildirmektedir. Bu 33 Alman, harbin ilânından bir gün sonra bir İngiliz harp — gemisinin tesadüf ettiği “Karl Fritzen,, va* purunun mürettebatını teşkil et- mekteydi.,, " Leh Başkumanda- nı Romanyada A cersal (Baş tarafı 1 incide) bundan maada topraklarında Polonya ordusuna ait 200 tank ile mühim miktarda harp malze mesi vardır, Carnautideki Polonya kon. solosu tarafından verilen — malü mata göre asker ve sivil olmak Ü | dün Iılı:ı'ı zere 30.000 Polonyali manyaya geçmiştir. (Leh - Alman harbine dair 3 üncü sayfada da malümat var” dır.) Büyük Millet Me:clııiıı—ıîllî | dünkü toplantısı Ankara, 18 (A.A) — Buyük Millet Meclisi bugün Refet Canı” tezin başkanlığında toplanmıştır. Celse açıldıktan sonra — Kasta- monu mebusu Hüsnü Açıksözün ve Trabzon mebusu — Süleyman Sırtının velat ettiklerini bildiret Başvekâlet tezkereleri okuüunmuş vt birer dakika süküt etmek suretile bu arkadaşların hatırası taziz edil" miştir. İntihap Mazbataları — okunarak kabul edilen Edirne mebusu Te mel Göksel ve İsparta — mebusü | Remzi Tinel tahlif edilmişlerdir. Meclis, bazı azanın mezuniyet” lerine ait riyaset divanı teklifini — de kabul eylemiş ve bütçe encüme- — ninin talebi üzıerine'ruzmaını:snlfîe bulunan ve Millet Meclisi 1939 “Cou- “rageous,, ün tam merkezine isa- edecek — değiliz, fakat böyle darbeler yemeğe a- ihtarsız” olarak batırılmıştır. Bu haber doğ” l' yılı bütçesinde 350.000 liralık mü” — | nakale yapılmasına ait kanunuf | müzakeresi — müteakip bırakılmıştır. Meclis, gelecek pazartesi ıunüıq toplanactaktır. Ankarada yapılo.cık Büyük sığınak Ankara, 19 — Yenişehirde Ba' : kanlıkların arkasında büyük bif ” eclıse FŞ sığmak inşa edilecektir. ait tahsisatın 350 bin dirası bü ” şe tahsis edilecektir. Vekâlet emrine alınan emniyet müdürleri Ankara, 19 — Görülen ıüw“ üzerine, emniyet umum müdü” muavini Hulüsi Devrimer, ve K'y ı Ka JW içtimai.w ,?1' ıâ seri emniyet müdürü Behcet V?f_ kâlet emrine almmışlardır. ç ğ Z) Bit S tn BERE K A HLi KaT