27 Haziran 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

ekibi ve Nejriyat Müdü Hasan Rasim Us RLARE EVİ; istanbul Aakara caddesi teke EA Tag ee; İski HARE 23877 is AKŞAM POSTAS i Yam işleri #elelonu! İdare , ÖNE “SAHSLKANI Te 1480 Ke, ri retmenleri gibi kom zammı V. ri rif Vekâleti zammı t.min etmek jve okul bütçelerine icap eden tah İce vaziyetlerini saşlanmıştır. Öğretmenlere verile. mi Ecnebi ve akalliyet mektepleri |” muallimleri kıdem zammı alacaklar Ecnebi ekalliyet okullarında jcek kıdem şekli üzerinde esaslı su| n Türkçe ve kültür dersle .İrette görüsülmektedir. | öğretmenlerine resmi okul Şimdilik ders saati başına İ bir ücret zammedilmesi tasavvu halindedir. Kati şekli bir kaç gü. ne kadar tesbit edilecektir, Ec . nebi ve ekalliyet okulu direktör. | İeri dün buhususta görüşmek üze. re maarif müdürlüğünde bir top. lantı yapmışlardır. | mesi kararlaştırılmıştı Mag“ zisatı eklemek &zere o tetkik etmeğe ncerenin Ör nüne oturdum. Hava sıcak; “ân sonra birdenbire yemesi İ Göküverdi. . Şikâyet etmiyo | ları, beni terletse de, bu” | Zate ara bir * hafif, sanki yaprak”| yan, havada uğuldayarak arm getirdiği sanılan | © r. Bir bakiyorsunuz, r; fakat k bir hararet çi ada gene ti san | yüzünüzü, £ö“ gil bu tatlı ân Düşünmü”| , Li, rı hiçbir irade ser ü or, renkleri gö her zerresile ha * iştirak ediş lie din Min, görmekle bakmanın, ko D koklamanın arasın” * büyük farkı hiçbir zaman bu i kadar anlamamıştım, Ben) <İ, cihanı davet etmiyorum; on ni kendiliklerinden © geliyor. x, duymak istememe | YOT, beni her taraftan|$ at gürültüsünz, ij” göslermiyen, mun i, kokul len di vücüdunun l0 ku wçbir husumet lik hissi ver m sokak bir köy)” da bir, bir araba çocukları © içir se olur. Bizim so lar, çiğnenmek | » dolaşır, o keçiler| Sokak uyanır" | Komşunun çocukları birden “xâdar sayarak patlpat İtop oy ar. Topun öyle yere vurması, di başıma vurur gibi oluyor, | bir gün bu gürültü beni kim “© da sok ” “m bir kid ie, âh“ kediler, a? tu o vi İl arı Âdeta memnu" ox aç ıldamadan, gözlerimi Mwirmeden görüyorum, Düşün dan dudaklar i mısrağı geliyor: ara gue le bruit des div » Gui volent dans air tiede es fleurs..Sonrası nasıl iç şüphesiz bütün kıtayı, bü” Manzumeyi biliyorum; £ fakat| hak, düşünmek İs rum. “da bana hayatın ve hafıza kendiliklerinden £ verdiklerin "aşka hiçbir şeyde arzum yok ime cebretmiyeceğim, Sim... ük uyanıyor. Birer birer satıcı eşi a arkaya serdevatçı ki renk renk.. Ğ 28f bir ba Ne söylediğini şimdi- fidar anlamadım, yoğurtçu ol | iu biliyorum, işte o kadar. Er “Yoğurt, diye bağırıyor ama! “Çurço' gibi bir şey duyuyo- aramı" iki yoğurtçunun kendisi de o | iyice 2 başka ne zarar var? | Yoğurtçunun | nı anlamağa çalış 9 sesin yoğurtçuyu haber ver: hin bütün hecelerini erkes onu Mw or. Fakat yor ya! | Sıcaklar bastırdı! Dün hararet 34 santi- den verilen malümata göre dün sr. cak memleketin her tarafında 1-4 derece arasmda yükselmiş, hararet İderoceni Bilecikte 31, Çanakkale - İv ve Edirnede 34, İzmirde 35, Ada . Akhisarda 39 dereceye yükselmiş. “İbulda 34 dereceyi bulmuştur. da bava bulutlu, diğer bölgelerde i2ü okşamağa başlıyor. Bu YAZİ açık geçöcek, hararet dersem bir İnsan | miktar daha yükselecektir. bırakılacak bir iştir. uruşa domates" İki çey tes!,, Heceleri tane tane söylüyor, bir de beste uydu! kasını dirüi turup bunları görmek, burları mek iü çalışmak, yazı yazmak Röğnler' nin şiiri birden aklıma ge | au fond de vos oreilles, — Son rus. MEUL mak Günün tatsız saatleri başladı, O tat- hs sını tesbit etmek istedim. Kabil mi? | Üniversitede lisan kursları Yazın devam etmek imkânları hazırlandı Üniversitede açılan lisan kur. ları tedrisatıma devam etmekte . dir. Maarif Vekâletinin tensip et. şekle göre lisan kurları üni. versite talebesinin yabancı dil ,| ler okulundan gefide kalan tüle! | belerile, hariçten yabaner dil öğ. renmek istiyenlere mahsustur. Üniversite rektörlüğü bu kurlar, dan bütün talebenin istifade et . mesi ve aynı zamanda kendileri, ne yıl içinde bir kolaylık olmak | izere yeni bazı kararlar simiş . gini bilmekle iktifa etmemek,mese| tır. şiirde mana arayan o zavallılara| OAlınan kararlara göre İkmale kalan talebeden başka Üniversi. te talebeleri önümüzdeki yıl de. vam etmek mecburiyetinde oldu. ğu kura yaz tatili kuruna devam ederek yıl İçinde devam etmek | mecburiyetinden muaf tutulabile- eeklerdir. Yalnız kurda muvaffak olmak şarttır. gradı buldu l Devlet meteoroloji müessesesin .| nada 36, Nazillide 38, Antalya ve r. Ankarada hararet 32, İstan - Bugün Trakya ve doğu Anadolu- Arkadan bir domatesçi (o geçiyor nun bağırması gayet fasih: “On k doma Fakat 0. , sadece şar uz iğini del yorum, Sokak uyanıyor, çocuklar oynu yor, satıcılar geçiyor, kediler dola" yor, arılar uğulduyor... Pöncete. n önünde hiç kımıldanımadan “0 un da Fırıncıların hele- diyeden istedikleri Kabil mi? Kalkıp zum... Ye Henri de) yorum, Perşembe günü kat'i karar verilecek Mi İ mden doğruluyorum. Aient longuement vibrö! Belediye iktisadi istişare heyeti! dün belediyede iktisat müdürü Saf-| fetin reisliğinde toplanmış, firme. ların gönderdikleri murahbasları dinlemiştir. Dünkü konuşmal 193 kuruştan 156 kuruşa ekmek imaliye ücretlerinin yükseltilmesini istemişlerdir. hiç olmazsa bir hatıra; Uzu) müzakerelerden sonra per. )sembe günlü umumi bir toplantı ya- pılması kararlaşmışlır. Bu toplan! jda ekmek işinin bütün noktaları gözden geçirilecektir. iyor: guc mürmure et sa chauderu Artık sihir bozuldu, hafızamı zor- iyorum. Sokağın seslerini duyma: istiyorum; hattâ kâğıtlarımla ynıyan rüzgâra biraz kızıyorum. firmerlar | indirilen tekrar le şte ancak böyle tatsız bir şey oldu. Nurullah ATAÇ Ordular ne için seferber ?.... İ VSANLAR ne garibdir. Burunlari- mın dibini göremezler de fezalarm bir ucundaki yıldızları görmek için çabala- yıp dururlar... Doğrusunu (İsterseniz ukalâlık bizzat aklın kendisidir!.. Dünya yüzündeki bütün hâdiselerin sebebleri şayet basittir. Fakat insanlar basite bakmazlar, karışık sebebler arar, lar: Cinler, periler ararlar... Bizi şu filosofluklara sevkeden bugün bütün dünyaya korkula rüya ukalâlıkları geçirimekte olan büyük bir hâdisede be- ser aklınm ayal marifetini görmüş olma, mizdır. Bugün dünyada hemen herkes kendi kendisine ve her mlllet diğerine soruyor: — Mademki harb niyetleri yok, artık harb imkânı da kalmadı, me diye Alman- ya hâlâ bir buçuk milyon askerini bir ora- ya, bir buraya taşıyıp duruyor?.. Keza İ- talyn ne diye bir o kadar askeri silâh altmda tutuyor?.. Hattâ Armavutluğa yığ. muştir ? Bu sunlin hemen herkes cevabımı ga- yel karışık taraflarda arayıp durmakta ve içinden çıkamamaktadır, değil mi?.. Halbuki hakikat ne kadar bhasittedir: Bu kadar askeri terhis edemiyorlar; çün- kü her iki memlekette de bu miktar İşsiz vardır! Onlar terhis edilime yerlerine girmiş yp Herkes boram boram lu bardaklarda boram ansızın belediye mosmor kesilmişler!,. larmdan çivide kadar adası deyince İmraliı Zira bu susuzluk » | fakültelerin sön sınıf Rasgele Ve asıl o vakit gümbürtü kopacak! Bu suretle vak hariçte harb marb diye ortalığı telâş götürüyor, fakat dahil, de asayiş berkemaldir!, İşte sebeb, daima olduğu gibi, bu se- fer de bu kadar basit? Sıcaklardaki sayıklamalardan STANRULDA ortalık Hararet Btanbul sokaklarda sular bile - ki biz ona İlmonata tabir ede, Tiz! - sapsarı yüzleriyle iltien ettikleri buz. Al kör vişne şerbetleri — bile . önlerinden relsi geçlyormuşçasına - Malk, aile gezinti yerlerinde Avrups buz makinelerinde dondurulmuş bayan raj. varsa dondurma halinde çıtır çıtır yiyor! Böyle bir hengümede insan meydanındaki saate bakıp da hazin hazin mahkümlar adasmı düşü: sın: Bu Büyükadadır!.. şimdi büyük bir mangala düşmüş st kesta, eni ri Bir ahlâk mücadelesi yıldırım kanunu ister !.. Yazan: M. DALKILIÇ ÜRK, bütün dünyada milletlerin en erkeği, en halüku, en T »sf ve en necihi olarak moşhurdur. Bu vasfumız dünya hin darbımesellerinden biri haline girmiştir. Vakat buna rağmen ortada aslâ lâkayt kalınmıyacak birte kım sakim ahlâk telâkkileri, hâlâ, Türkün bu elmas gibi saf sö- elyeslle beraber yaşıyor gibidir. Bu meseleyi cepheden yararak | Evet, burn memleketimizde böyle garib bir tezad görülüp duruyor. Bunu inkâr edemeyiz. Bizde devlet malmı irtikâp ve ticarette hile, sakim bir ahlâk telâkkisinin yaşamakta olduğunu ötedenberi gösterecek mahiyet. te addolunabilir. Dikkat olunursa bu iki ahlâki zaaf da, Türkün arasında ya- şamış yabancı unsurların bıraktıkları an'nnevi telâkkinin deva. mından İbarettirler. Devlet malını, Osmanlı imparatorluğu zamanımda aslen Türk olmıyan birçok karışık unsurlar devlet memuriyetlerinde “beylik emiyen domuz!" şeklinde telâkki etmişler ve bu zih- ras bırakmışlardır. Keza ticaret hayatımızda dahl en büyük fabrikatörden en kü, çük gezginci esnafa kadar hile yapmağı bir nevi mesleki an'ane halinde tecsslis etmiş buluyoruz. Bu da, flcareti Osmanlı impa- ratorluğunda ellerinde bulundurmuş olanların Türkün seciyesine sirayet ettirdikleri, daha doğrusu bu mesleklere mirat bıraktıkları an'anevi bir alhniyetten İleri gelmektedir. Bunun böyle ouduğunu İspat eden en bariz cihet devlet ma. Unu yiyen ve bile yapan esnafın ayni zamanda fepden gayet İyi adamlar olabilmesi, saf seciyelerini diğer sahalarda ekseriya ta- wamen muhafaza etmiş İnsanlar olmasındaki garib tezaddır. Yani, demek isteriz ki, devlet malma karşı gösterilen ml, ? balâtsızlıkla halka karşı ticarelte yapılan ahlâksızlık esasen seci yemizdeki bir inhilâlden ileri gelmemektedir. Bu, ananevi bir zihniyetin gayrlahlâki neticelerinden başka bir şey değildir. Halbuki gerek devlet malmı irtikâp, ve gerek halkın sıhha, Hne ve parasına irtikâp, milli midafanya ihanet derecesinde ağır ahlAksızlıklardır. İşte bu ahlâk telâkkislle en büyük şiddetle mü- cadele eden bir yıldırım kanun, Türkü her sahada tekrar necib seciyesine avdet ettirmek, memleketin seciyesine bulaştırılmış 0. lan bu ahlâk telâkkilerini ebediyyen öldürecektir, kanaatindeyiz. i i i i i : görmelidir: i İ i | i Üniversite imtihanları Üntversite fakültelerinin çoğun” -| Esnafın dü, imtihanlar bitmiştir. Yalnız bazr muayenesi Tmtihanları ay sonunda ikmâl edilecek / Verilen mühlet Cuma ti rsite idaresi şimdiden gele- 0 lek S8 Mümkimd: bözümeki günü bitiyor fakültelerin profe vazım ihtiyaçlarını tesbit etmekte- dir, Fen fakültesinin lâboratuvar ve salra gibi eksikilklerinin tamamlan. masma çalışılacaktır, e Yalova kaplıcaları Ankara, 277 — Yalova kaplıcala. rmm bütün tesisatile sıhhat vekâ, letine devri hakkındaki kanun lâyi hası dün görüşü doçent ve le. . Sıhhat muayenesine tâbi müzyene olarak cüzdanlarını alma. 41 için verilen mühlet cuma günü bitmektedir. Şimdiye kadar 17.000 esnaf mu- ayene olmuştur. Bu mikdarın 20000 İ geçeceği anlaşılmaktadır. Fakat yapılan tetkiklerde hiç yene olmıyan daha on bin esnaf bulun. duğu tesbit edilmiştir. Hem de bu 10 bin kişinin çoğu sucu, mahalle- bici ve diğer gıda maddeleri salan kimselerdir. mecliste müstaceliyetle rek kabul edilmiştir, — Endamına mağrur olms!,. Eğer sen de Büylikadada yetişeydin böyle servi boys Tu olmaz, meşhur Con Simonün elinde tut. tuğu bir ceb saati gibi olurdun!.. Diyeceği geliyor! Gazeteler yazıyor ki, yine büyüknde- ya bir buçuk ay sonra su verilebilecekmiş! Demek ki buzünelrde adanın dönmesi ve ayaklarmı havaya çevirmesi çok muhtemel. Zira İnm susuzluğa alışacağı gelmişti!., Niçin acele buyruluyor? Bakın: Oraya giden vapurlar 80 sene. dir hiç acele ediyorlar mı?.. tersine cayır cayır derecesi: 301 terliyor, verem olmuş . O halde... İR gazete okuyucularına şu İavsi- B yede bulunuyor: — Kendinizi iyi tanıyınız! diyor. Her kes sık sık aynaya bakar ama, hakiki ku, surlarını olduğu gibi görenler pek nadir. dir! Simdi, söylüyeceğiz: O halde, şu Eminönündeki saatin kar. şuma da bir ayna köymai Hem masrafı da büyük değil. Zira, sa- atin nispetine göre endam aynasma da İğ, zum kalmıyor, Görmüyor musunuz: Bir .. boram terliyorlar!., ailevi mekadar boys ' Eminönü doğrusu, yine sabredemeyip yor, Mahikümlar adası yannolümma- menfasında İnsanlar olan işsizler tekrar sokaklara döklilecek- ler, neleri gibi patır patır patlamaktadırlar!... O vakit insanm şu Eminönü saatine; ceb arnası kâfi!.. Mim Düşündüğüm gibi: Karşılıklı hayat sahası Yazan: SUAD DERVİŞ Alman bi gan olan Diplomatik U litische Kore sahası, i Mödül spondanz £ etrafında Ar “hayat mevzuu bir makele neşretmiş .Burda tari dan lan şu hayat sahasını yor, manya icat edil izaha “Hayat sahası, millet halk serbest inkişafı ve milli varl muhafazası için dır ki kendi oradan da müşkülsüz, İ bilsi mânisiz istifade ede İngiltere ve t aratorluk! istihsalâtınr bu memleketle, bestçe mübade le etmek Almanya ke i telâkki ettiği m 1 betçe mübadele edebilmesine dahale edildiği zaman bu müda - baleyi düşmanca niyetler cesi olarak telâkki etmeğe dur. Böyle vaziyet tahaddüs Ancak bu nevi şısmda arasi meselesi olacak! Yani Almanya istediği tape malları, gibi - pa memleketlerine süremez, © lardan İstediği şeyleri bu devletler, kendi k rın: değil de “hay. da etmekten çel ten kurtulmak ii çabalarlarsa vây haklarını, /. hallerine!. lâkki edecek ve o zaman hayat sa- hasmı istemiye İstemiye(!) istilâ etmek ihtiyaç ve zarüretinde ka- lacak Almanyayı bu hareketlere se ketmek İstemeyenler on gitmiyecek şeyleri ya; manyanın emirlerine İtaat maktan, düşmanlığını üzerlerine celbetmekten çekinmelidir , Yoksa maazallah!.. (Hayat sahası) n dan Almanyanın lere göz koyd mamak mümkün olur mu?. İçinde “ya keseni, ya canını, diyen bir ifade saklanmış bulnan bu makale bize ciddi bir fiki kalesinden daha fazla bir ; mekti Alma; hm» memleket . bu bazı mânasını çi bu mahiyeti in Hayat sahasının karşılıklı oldu. memleketler tabir ile Almanyanm hayat sa İsına giriyorsa, Hun», eğer bazı bu da memleketlerin hayat sahasına i gisdiğini söylemek bile milletlerir İistiklâlini hiçe sayan bir fadedir. Müstakil milletler kendi ti mevcudiyetlerinin lüzumlu gör. düğü şartları kendi aralarında İs tiklâl ve riza ile tayin ederler Meselâ silâh yapmak kudret ve salâ! Almanyanın © n cür'etzâr haya- r ele, bir tarafa top- layan (hayati saha) m bu kü ve salâhiyetten mahrum ka mahküm olan (hayati saba) rinde sömürgeci bir memleket kimiyetinden (başka nasıl bir “karşılık, 1 tasavvur oluriabilir? Cebir ile kabul ettirilen bir laşma,.nın mahiyeti bu türlü Gde- biyat ile örtülebilir mi? Bu zihni- yet herkesi kör, âlemi sersem san- mak sihniyetinden başka nedir?. Türk efkârr umu mektuplarını daima iyesi tehdit bessümle kar zi alâkadar etm hayat sahas; karşısında da Türk hiç bir m raklarında böyle bir saba arama - dığı gibi kendi topraklarında ranmasının karşılığını da pek İyi «biliyor: Bizde hayat sahası araya. na, © saha memat sahası olur meselesi a.