14 Nisan 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

v TE - Bugün yeni şeniyetlerin taazzuv ve teessüsüne gebe olan dünyada i- ki politika tabiye sistemi olduğuna dikkat etmelidir: Biri müdafaa po. litikası sistemi, diğeri taarruz poli- tikası sistemi, Müdafaa politikası sisteminde mü tekabil emniyet esas olduğu için a- | kendi müdafaalarına çektirildikten çık diplomasile hareket etmek za - ruretli vardır. Bu politikada gerek hasım ve gerek müttefike ve gerek bitarafa kast veya tedbir evvelden sorülür veya haber verilir. Fakat taarruz politikasında — müttefikten maada bitaraf dahi hasımdır. Ta . arruz politikası hasma — maksadını asla hissettirmemeye mecburduüur, Binaenaleyh mütearrız bir politika deklâre edilmiş bir hedef, sahte bir hedeften başka bir şey değildir. İşte bu esastan yürüyerek, bu - gün Avrupa diplomasi ve politikası- nr şaşırtmış olan — son hâdiselerin hakikf kıymetlerini —yerlerine koy- mak ve hakiki hedeflerin keşfi üze. rinde fevkalâde bir aydmlıkla yürü- mek kabil olabilir. Sovyet Rüusya Üzerine politik bir bombardıman mı yapılryor?., He - def asla o olamaz, Polonyaya veya Romanyaya ve- ya Balkanlara doğru bir hamle mi yapılryor. Hedef asla o değildir, Fransa mı tehdid ediliyor? İn. giltereye mi açıiık husumet gösteri- liyor?.. z Hakikft hedefler âsla onlar ola- Taz, Esasen taarruz politikası güden devletler bütün taarruzlarını kendi varlıklarmı hiç bir suretle tehlikes ye koymadan hedeflerine varmak mecburiyetindedirler, Aksi takdir . de taarruzları hakikatte kendi ken« | dilerine kârşi olmuş olür. Ohun İ- çindir ki artık bu teknik harbi dün- | yasmda mukabil/ taarruz kabiliyet, | leri aşağı yukarı müsavi büyük dev- | letler arasmda doğrudan doğruya bir harb olmasına İmkân yoktur, Binaenaleyh dünyanın yeniden tak- simi plânında kısa ve âni darbeler- le ele geçirilecek mühim müdafaa ve sevkülceygş noktalarmdaki kü . çük devletlerle büyük araziye, yani büyük müstemlekelere sahib küçük devletlerin hakik! hedefler olması zaruridir. Buğün taarruz! politikalarda gö-| rülen ve milletler arası diplomasi- si tarafından esrarengiz — bulunan müdafaa düsturları bilâkis bizi ten vir eden elemanlardır. İtalya politikası “hayatf saha” ya Adriyatiğin dahil olduğunu söy- lemesi akabinde Arnavutluğu bir müdafaa tabiyesi olarak isşgal et . miştir. Ayni prensipler arasında “Akdenizde mahpus kalmımmıyaca - ğı,, geklindeki müdafaa ise Cebelüt- tarık'a bir taarruz şeklinde, tefsir olunmakla gülünç bir hataya dü - şülmüş olur, Keza Alman politikası dahi Ar. navutluk —harekâtmı — “İngiltere, Fransa ve Amerikaniın menaflile a- lâkadar olmamakla,, müdafaa et - mektedir. Zira bu müdafaa kendi müstakbel ve müşterek plânmın ye- gâne hakikf müdafaa prensipidir. Almanya ve İtalya politikaları, dünya politikasının yeni iİnkişafın. da, dalma ayni prensipe dayana- cak, bu büyük devletlerin menafii- ne asla dokunmadan plânlarını ta - hakkuk ettireceklerdir. — Netekim Alman politikası, Ayvrupada açık ve gserbest bir müdafaa kabiliyeti almak ve gerek açlık ve zecri tadbir ablokasını ortadan kaldırmak için Çekoslovak ve Romanya petrolları ile zahire anbarları meszelesin! tas. fiye etmiştir. Bilâkis Almanya Romanya pet - rollarmı herhangi bir tehlikede im- ha edilemiyecek surette en son müdafaa tekniğile tahkim edecek- | mek istiyorsanız Çocuk Haftasında tir. Zira ne Almanyanın, ne de İtal. | Çocuk Esirgeme Kurumuna azami yanın bundan başka Balkanlarda ne yardımda bulununuz! müdafaa Üssü olabilecek, ne de iş- lerine herhangi bir suretle yarıya- A PYT RERELERE ÇALma LÜ g EL F Kd e TÜ Vei  ll Dünyanın taksimi plânı nasıl inkişaf edecektir ? Yazan : H. Muhittin Dalkılıç bilecek hiçbir sgeyleri yoktur. Netekim İngiltere müdafaa poli. Politika 2 tikası Polonyaya, Romanyaya ve ya Yunanistana istedikleri kadar askeri garantiler verebilir, Fakat böylece >-büyük - devletler ve Avrupada “aşrka doğru bir yü- rüyüş,, havası yarattıktan sonra taarruz politikası bilâkis garba te- veccüh edebilecek ve bir iki hamle ile “Akdenizde mahpus” kalmamak ve “müstemlekeler ihtiyacı,, dava - lart tahakkuk ettirilebilecektir. Bu da ancak hiçbir büyük devle. tin garanti vermediği ve —veremi- yeceği Hollanda ve büyük müstem- lekelerinin ilhakr ve İspanya ile müşterek bir taarruzla Portekiz ve müstemlekelerinin ilhakt — suretile mümkün olacaktır. Yine ne Sovyet Rusya, ne İngil- tere ve Fransa veya Amerikâ dev. letlerinin döğrudan doğrüuya veya herhangi bilvasıta muvazene men- faatlerine dokunulmamış bulunaca- ğı için bü suretle müstemlekelerin yeniden taksimi plânı da kolayca ve zaferle bitirilmiş olacaktır. Onun için yakında Avrupanın bu noktalarındaki mukadder sürprizle- | re hazır olmamız lâzımgelmektedir. H. Muhiddin DALKILIÇ Zozo Dalmas İçin değerli sanatkârlar- dan toplu -bir gece 'sü yapacaktır. “hazirlanii gelen Kanterburi başpiskaposu ile, Meşhur Amerikalı milyarder Morgen"ln 'Korsan” yalı ile şehrimize İngiltere kraliçesinin kız kardeşi, kızı ve kocası dün şehre çıkarak caml ve müzeleri gezmişlerdir. Angli, den ayrılacaklardır. e kan Lilisesi başpiskaposu bu sabat saat 11 de Fenere gitmiş ve Örtü” doks patriği Benjameni ziyaret etmiştir. Seyyahlar bu akşam şehrimiz- Genişletilecek caddeler Harbiye, Lâleli caddeleri açılıyor Belediye, şehrin en kalabalık yerlerini teşkil eden bazı cadde. lerin genişletilmesine karar ver- miştir. Bu suretle gerek nakil va- sttaları bu gibi yerlerden geçer . ken görülenm tehlike, gerekse ya- ya kaldırımlarının darlığı — dola- yısiyle yaya yolcuların çektikleri müşkülâtr önlemiş olacaktır. Belediyenin ilk olarak açılma. sına karar verdiği cadde Harbi- ye caddesidir. Sürpagoptan sonra Yedeksubay okulu bahçe kısmının mektebin önünde ileri doğru çık- miş olması burada caddeyi da. raltmaktadır. Belediye, inektebin önündeki sed kısmını yıktıracak ve mektebe yeni istinad İduvarı vü- cuda getirerek caddeyi genişlete- tecektir, ; SOVAK''İR DGedin üzeriale'bülunda AZ tatürk heykelinin vaziyeti muhafa-ı za edilecektir . Belediye, Beyazıddan TLâleliye inen caddede eski Simkeşhanei Âmire medresesi ile başlıyan ve bu kısımda caddeyi daraltan çıkıntı - tım da tamamen kaldırılması ka. rarındadır. Bu kısmın karşısındaki sıra dükkânlar da tamamen kal- kacaktır. Beyazıtta eski Hattatlar çarşı- İ sının bit devamı halinde kalan ve inkılâp müzesinin önünü kapayan Sanatkâr Zozo Dalmas bir temsilde Bu gece Halk Öperet Tiyatra- sunda değerli Elen sanatkârı “Zozo Dalmas,,için bir gece ter . tip edilmiştir. Uzun zamandanbe ri muhtelif fasılalarla sahneleri - mizde halkımıza bedii ziyafetler veren Zozo Dalmasın bu geceki müsameresine hususi hir ehem - miyet verilmektedir. Zozo kendi gecesinde Halk O. pereti sanatkârları ve ,Kapuçel - linin idare edeceği güzel ve biü - yük bir orkestra refakatile “İs . tanbul kızı,, adlı yeni bir operet oynıyacaktır. Zozo bu güzel ope- retin Primadonnası olarak rol a- lacaktır. Aynı'gece sanatkâr Ertuğrul Sadi Tek eski ve yeni artistleri . mizin taklitlerile Artistler reyü- Zozonun beklenen bu gecesi tiyatro meraklıları için güzel bir sanat ziyafeti olacaktır. İslikbalin şafaklarını nurlu gür- sira İlükkânlarda derhal istimlâk edilip yıkılacaktır. BĞ SER , Etibanka mühendis alınacak Etibank genel direktörlüğü, ye. ni işletmiye açılacak madenlerin işletilmesi ve yeni bütçe senesin- den itibaren daha fazla genişler yecek olan Etibank kadrosunun kiymetli — elemanlarla takviyesi için tecrübeli mühendisler ve in- şaat fen memürları almağa karar vermiştir, Kadroya alınmaları için geçirdikleri tecrübeleri, bu zama. na kaldar bulundukları vazifelere ait vesikalarla isbat edecek olan bu mühendis ve fen memurları ye- ni madenlerin tanzimi işinde in- şaat şantiye Şşefi ve muavini ola. rak çalışacaklardır. İktısat ve Ticaret Vekâletleri- nin ayrılmasiyle hasıl olan yeni teşkilât vaziyetinde — Etibankın ehemmiyetinin de artacağı anla - şılmaktadır. Ankaradan gelen ha. berlere göre bütün maden işleri (Etibankın uhdesine verilmekte - dir. Bu meyanda matlen tetkik ve arama enstitüsü tarafından işti- ğal edilen işlerinde de Etibanka raptedileceği ve bu süretle ban. karnım hem arama, hem de işletme JŞekirden veİVei Âmerika ile ticaret anlaşması ) Mayısta meriyete giriyor Radyoların gümrük resminden 0/, 75, otomobillerin resminden 0/4 60 tenzilât yapıldı Ankara, 13 (A.A.) — Türkiye ile Amerika Birleşik devletleri arasında 1 nisan 1939 da Ankarada imza edil. miş olan ticaret Aanlaşmasının ana hatlarını evvelce - bildirmiştik. Mez, kür anlaşma esasları hakkımnda bu ke, re yeniden elde ettiğimiz daha tefer. rüatlı malümatı aşağ#ya dercediyoruz: Anlaşma muvâkköfen 5 mayış 1989 da meriyet mevkline girecektir. Ta, rafeyn malları şartsız en ziyada mü. saadeye mazhar millet muamelesi kay, dmmdan istifade etmekte devam ede, ceklerdir. Amerika Birleşik devletleri muhte. if ihraç mallarımıza değişik nisbetler, | de; tenzilât yapmış ve bu tenzilâtı, an, İaşmanın meriyeti müddetince muhafa Za edeceğini Kkonsolide etmiştir. Bel, Hbaşit ihraç ürünlerimiz üzerinden a. lmacak tenzilâtir. gümrük resimleri şunlardır: Siğaralık yaprak tütünün “saplı,, beher libresinden 30 sent, libresinin kıymeti T sentten yukarı olan kürü incirin beher libresinden 8 sent, aslın. da çekirdeksiz olan kuru üzümün be, her libresinden 1, 1 2 sent, kabuksuz findığın beher libresinden & sent, muh . telif kilim, halı ve yol kilimlerinin be. her ayak murabbamdan 30 sent, kiy, met üzerinden yüzde 45 ten aşağı ol mamak şartiyle, kabuklu fıstığın be, her libresinden 1. 1 4 sent, kabuksu. zün beher libresinden 2. 1 2 sent, haş | 'haş tohumunun yüz Hibresinden 16 sent, palamut hulâsasından kıymet ü zerinden yüzde 7,5, meyan kökü hu. lâsasından kıymeti — Üzerinden yüzde 15, kuüşyeminin beher libresinden 3 4 sent, lüle taşınımn kıymeti —üzerinden yüzde 10, Diğer taraftan Amerika — Birleşik devletlrine halen gümrük resminden muaf olarak ithal edilen bazı malla, rimizim istifade ettiği bu — muafiyet, arnlaşmanın imtidadı müddetince kon. sölide etmiştir. Bu —mallar krom ve Zımpara cevherleri, boraks, palamut, meyankökü, sucukluk barsak ve sa. iredir. Buna mukabil Amerikalılara da, it. hal ettiğimiz muhteli? mallar Üzerin | den değişik nisbetlerde ğümrük tenzi lâtı yapılmıştır. Tenzilâttan istifade eden belli başlı mallar ve tenzilât nis. betlerini aşağıya yazıyoruz: Binek otomobilleri, her nevi şasi, leri ve aksamı, karoseri aksamı, te, kerlekleri ve âksamı yüzde Gü, her ne, işleriyle meşgul olaçağı anlaşil- maktadır. Bu takdirde Etibank teşkilâtında bazı değişiklikler o- lacağı anlaşılmaktalır. Tenton amca - dağ sporunda vi elektrikli tebrit makine ve cihaz. lart yüzde 12, radyo ahize cihazları yüzde T5;radyo için birleştirilmiş mü teferrik parçalar yüzde 88, yazı, hesap, kayıt, tefrik ve tasnif makineleri yüz, de 12, bazı nevi işlenmiş deriler yüz. de 40, bazı nevi ağır derilerden yüz. de 5. Amerika Birleşik devletleri, Türki, yeden ithal edeceği mal bedellerini ser best dövizle üdeyecektir. Türkiye de her bir takvim senesi İçinde yapaca, ğı medcmu ithalâtın asgari yüzde 11 i. ne yakımn Amerikan ithalâtının bedelini gerbest dövizle ödeyecektir. Ancak bü mecmiir'ftraYat YürEF DA7 sön Yntlir Ve JAlman kredilerine mühsüsen ' 'yapıla cak ithalâtm senesi içinde bedöli ö denmiş kısmı tablatiyle dahil değildir. Diğer taraftan Türkiyenin ihracatı mevsimlik olması ve mecmu ithalâtın ancak sene sönuünda kabili tesbit bu. lunmasr doyarsiyle tediyatta bazı te. ahhürler hasıl olmasımı tabil telâkki etmek icap eder. Bedeli serbest döviz. le ödenecek asgâari Amrikan ithalâtı mefhumunu, bu itibarla tam bir takvim snesi için mülâhaza etmek lâzım gelir. Anlaşmanın, münasebat hacmini, iki memleket ne—tlng_ olarak daha ziya ., de genişleteceği kuvvetle tahmin olun. maktadır. Nafıa memurları arasında tayin ve terfiler Ankara, 18 (Husüsi) — İstanbul ya, pı işiri mühendisliğinden Ziya Alahay Balikesir yapı iİşleri mühendisliğine, Kütahya - Balrkesir hattında çalış - makta olan istimlâk şefi Hayri Akay Demiryollar inşaat reisliği merkez is, timlâk kısım şefliğine, İstanbul Yapı işleri mimartı Tarık Sarp yapı işleri merkez fen hyetine nakledildiler. 40 liraya terfi edenler: Sinop fen memuru Cemil Kürt Tekirdağı yapı dşleri fen memurlarından Tatrık Ba, kay Urfa yapı işleri fen memurların. dan Ahmet İspir Muş yapı işleri fen memurlarından Talât Cansun, 30 lira, ya terfi edenler: Amasya şöseler fen memurlarımndan Mustafa OÖlcer, Erzu. rum şöseler fen memüuru Sabri Bakır, Hakkâri şoseler fen memuru Mustafa Baran, Malatya şöseler fen memuru Rasim, Sarıhan , Ankara şöseler fen memuürlarından Mitat Menderes, De, nizli şoseler fen —memurlarmdan Ali Yücel, Manisa şöseler fen memurların . dan Turgut Ezer, Gümüşhane şöseler fen memurlarından Ahmet Ragıp, Kü. tahya şöseler fen memurlarından Elm, rullah Alakaş, Tekirdağ yapı işleri fen memufrlarından Sait, Bursa yapı işleri fen memurlarımdan Asaf Ciner, Seyhan su işleri mühendisliği fen me. müurlarmdan Salih Başbalıkçı. Pa. ezdiğle ti 41 el he a İA Li Öi Pa B 1 DD uklii SÜYK a yi -;ışç;;;#-ık K alp eli ı y ee A i * di M ee HL BAA WiT p Ayasofyadan indirilen levhalar! Maarif Vekâletinin tetkis Yür katı bitirildi trri B Cat Di getirilmesinden sonra yerleriridefleya Maarif Vekâleti müfettişlerinif tahkikat yaptıklarını yazmıştık. Bu husustaki tahkikatın şimdi'Öy ye kadar, büyük Türk hattatı İzej zet Mollanın ölmez eseri olan, be-| heri yedişer metre boyundaki AĞf lah, Muhammed, Ebubekir, Ömef' | Osman, Ali, Hasan ve Hüseyiff l;: levhajarîyle gene hadis ve ayav kerime levhalarının hiç bir resmi|": emre müstenid. olmadan indirildi * - * - - 1' a gi neticesini:- vermiştir. Fakat lev' Bfe. Halatmn bit zarüretle imdirilmiş Öl duüğü da anlaşılmaktadır. Amerikalı profesör Withmof lt Ayasofya mozayiklerini meydani çıkarırken sıra bu levhaların arkâ sındaki mozayiklere gelmiş ve; Azrail, Cebrail ve Mikâili temsilh eden mözayikler bu İevhalar arka” sında bulunduğundan levhalarm | * indirilp mozayikler işleninceyt l kadar müzeye nakli derpiş edil * miştir. Fakat levhalar inince A-,p yasofyanın kapısınldan ğıkmadığf' görüldüğünden zemin katında bi rakılması zarureti hasıl olmuştur | Türk yazı san'atının bu ölme! eserleri tekrar yerlerine konula: caktır , Ha ğ Resim- ve heykel müzesi! binası tamir edilecek Dolmabahçe - sarayının geçet "i sene Ebedi Şef Atatürkün emir “-. leriyle resim ve heykel müzesi it”i j tihaz edilip Güzel San'atlar Aka“li demisine bağlanan eski veliah! dairesinin esaslı bir şekilde tamif miştir. Sarayın bilhassa geçen kif | akıntı yapan çatı aksamı tamir €© '- dilecektir. Tamiri müteakip mü" | ze yeniden tanzim olunacaktır. — Bir tavzih Aksarayda Horhorda otura?” bir genç kızın namusuna taarrü? edildiği -iddiasile bir. genç hak: İ kında polise sikâyette bulunduğ? "nay nu dün yazmıştık. - Gedikpaşad* çi Azak sineması sahibi bize göndef | diği mektupta, sinemasında H" ; şekilde bir. hâdise geçtiğindef Üm,| ne kendisinin, ne de.-sinema m“"'kı,ı tahdemlerinin haberi olmadığın” esasen böyle bir hâdise vukuun? | imitân görmediğini, genç kızın i$ işten geçmeden İocadan çıkıp £" debileceğini veya sinema mü demlerine haber vereceği yefde sonradan Şşikâyet etmesine Vüz ki a (e Ü E hile - mâna veremediğini bildirmekte * dir. !